پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,878 |
| تعداد مقالات | 74,135 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,881,400 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,242,690 |
رویکرد تاکسنومی فازی در ارائه راهبردهای موثر در حکمرانی عرصه‌های بیابانی | ||
| حکمرانی منابع طبیعی | ||
| مقاله 6، دوره 2، شماره 2، تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jnrg.2025.401959.1052 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد حسن صادقی روش1؛ حسن خسروی* 2 | ||
| 1تاکستان، سه راه شامی شاپ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان، دانشکده کشاورزی، گروه محیط زیست | ||
| 2گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| بیابان‌زایی یک مسئله، اقتصادی – اجتماعی پیچیده و حاصل عملکرد و برهم کنش میان عوامل متعددی است که همیشه در محیط‌های غیر قطعی و تحت‌‌تأثیر شدید قضاوت‌های مبهم و غیر صریح قرار می‌گیرند، بنابراین در چارچوب حکمرانی منابع طبیعی به منظور ارزیابی راهبردهای مقابله با بیابان‌زایی، استفاده از سازگان‌های تصمیم‌گیری چند معیاره فازی ضروری به نظر می‌رسد. از این رو این پژوهش با هدف تعیین اولویت راهبردهای مقابله با بیابان‌زایی با استفاده از مدل‌تاکسنومی فازی و به صورت موردی در دشت یزد- خضرآباد طی سال‌های 1403-1402 به انجام رسید. به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا از روش دلفی فازی، معیارها و راهبردهای موثر شناسایی و ارزش‌دهی شدند. سپس اقدام به برآورد ارزش‌های ترکیبی شد و ماتریس تصمیم‌گیری فازی حاصل شد. در ادامه اقدام به غیرفازی‌سازی و موزون‌سازی ماتریس تصمیم شد و در نهایت پس از انجام آزمون انحراف و اطمینان از همگنی راهبردها، با برآورد درجه تاکسنومیک، ارجحیت راهبردها به دست آمد. بر مبنای نتایج حاصل شده از فرایند تحقیق، راهبرد " تعدیل در برداشت از منابع آب زیرزمینی" (31A) با درجه ارجحیت نسبی 002643/0 به عنوان مهمترین راهبرد در کنترل و کاهش اثرات بیابان‌زایی و احیاء اراضی تخریب یافته ارزیابی شد. در نهایت پیشنهاد می‌شود طرح‌های مقابله با بیابان‌زایی، مطابق سند راهبردی به‌دست‌آمده در منطقۀ مطالعاتی بر روی نتایج حاصله تأکید کنند تا ضمن تسریع در بهبود اوضاع نابسامان، از هدررفت سرمایه‌های محدود جلوگیری کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاکسونومی فازی؛ تصمیم‌گیری چندمعیاره؛ حکمرانی بیابان؛ راهبردهای بیابان‌زدایی؛ مقایسه زوجی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Fuzzy taxonomy approach in providing effective strategies in desert governance | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Hassan Sadeghiravesh1؛ Hassan Khosravi2 | ||
| 1Department of Environment, Tak.C., Islamic Azad University, Takestan, Iran | ||
| 2Department of Reclamation of Arid and Mountainous Regions, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Desertification is a complex socio-economic problem resulting from the performance and interaction of multiple factors that are always in uncertain environments and are strongly influenced by ambiguous and non-explicit judgments. Therefore, in the framework of natural resource governance, the use of fuzzy multi-criteria decision-making structures seems necessary to evaluate strategies to combat desertification. This research aimed to determine the priority of strategies to combat desertification using a fuzzy taxonomy model and was conducted on a case-by-case basis in the Yazd-Khazarabad plain during the years 2023-2024. In order to achieve this goal, effective criteria and strategies were first identified and evaluated using the fuzzy Delphi method. Then, the combined values were estimated and a fuzzy decision matrix was obtained. Next, the decision matrix was defuzzified and balanced. Finally, after performing the deviation test and ensuring the homogeneity of the strategies, the priority of the strategies was obtained by estimating the taxonomic degree. Based on the results of the research process, the strategy of "adjusting groundwater resource extraction" (31A) was evaluated with a relative priority of 0.002643 as the most important strategy in controlling and reducing the effects of desertification and restoring degraded lands. Finally, it is suggested that desertification control plans, in accordance with the strategic document obtained in the study area, emphasize the results achieved in order to accelerate the improvement of the unstable situation and prevent the waste of limited funds. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Desert governance, desertification strategies, fuzzy taxonomy, multi-criteria decision-making, pairwise comparison | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب