پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,762 |
| تعداد مقالات | 72,831 |
| تعداد مشاهده مقاله | 131,711,362 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,463,238 |
محوطۀ 089 چم‌شیر، استقرارگاهی از قرون میانی و متأخر اسلامی در حوزۀ زاگرس جنوبی | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 36، خرداد 1404، صفحه 355-382 اصل مقاله (2.22 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2025.378929.143276 | ||
| نویسندگان | ||
| مجتبی صفری* 1؛ هدایت اله کلواری جانکی2؛ نرجس حیدری3؛ جواد رجبی چشانی4 | ||
| 1استادیار گروه باستانشناسی دانشکده میراث فرهنگی، صنایع‌دستی، گردشگری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران(نویسندۀ مسئول). | ||
| 2دانشجوی دکتری باستانشناسی، گروه باستانشناسی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
| 3استادیار گروه باستانشناسی، مؤسسه آموزش عالی نیما، محمودآباد، ایران. | ||
| 4کارشناسی‌ارشد باستانشناسی، گروه باستانشناسی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هم‌زمان با آغاز پروژۀ سدسازی در منطقۀ چم‌شیر، فعالیت‌های باستان‌شناختی آن‌هم رنگ‌وبوی ویژه‌ای به خود گرفت. کشف محوطه‌های اسلامی از سده‌های میانی تا قرون متأخر به‌همراه سایر کشفیات، زمینۀ کاوش‌های علمی منطقه را فراهم کرد. مطالعات انجام شده در منطقه، شرایط مطلوب جغرافیایی و وجود عارضه‌های طبیعی خاص مانند مسیر عبور رودخانۀ زهره و داشتن دامنه‌هایی سرسبز که در نیمۀ دوم سال جلوۀ بهتری را به محیط پیرامون می‌دهند، از علل اصلی سکونت در محوطۀ 089 و مکانی مطلوب برای جوامع کوچ‌رو با جابه‌جایی عمودی می‌دانند. شواهد باستان‌شناحتی به‌دست آمده از محوطۀ 089 چم‌شیر از کاوش با روش کانتکست، در سال 1401 ه.ش. (یافته‌های معماری و سفال) و تجزیه و تحلیل آن‌ها، بازتاب نوعی استقرار نیمه‌موقت متعلق به جامعه‌ای کوچ‌رو با شیوۀ معیشت مبتنی‌بر دامپروری به‌همراه کشاورزی دیم است. وجود بقایای معماری مرتبط با این سبک زندگی که شامل فضای سکونت انسان و محل نگه‌داری دام به‌همراه ساختارهای پیرامونی آن‌ها و یافته‌های سفالی که باتوجه به فرم، کیفیت ساخت و کاربرد احتمالی، ارتباط این مجموعه‌های معماری را با شیوۀ مذکور بیشتر تأیید می‌کنند، شواهدی از این سبک زندگی می‌باشند. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به دوره‌های سکونت، سبک زندگی رایج و آگاهی از برهمکنش‌های محوطه و جامعۀ پیرامونی آن با سایر مناطق، اقدام به مطالعۀ گونه‌شناختی و گاهنگاری مقایسه‌ای یافته‌های کاوش با سایر مناطق پیرامونی کرده که در راستای پاسخ‌گویی به پرسش‌هایی ازقبیل: چگونگی و نحوۀ ارتباطات در برهمکنش‌ها، چگونگی تاریخ‌گذاری یافته‌های فرهنگی منقول و غیرمنقول و... است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و انجام مطالعات تطبیقی صورت‌گرفت. محوطۀ ۰۸۹، شامل پنج واحد ساختمانی مجزا با ابعاد گسترده بود که دو واحد ساختمانی با ساختار معماری تقریباً یکسان در کاربرد مواد خام و شیوه ساخت از دل خاک نمایان شد. در این واحدهای معماری، انواع سفال‌های نوع استخر، سفال‌های منقوش بدون لعاب اسلامی، سفال لعاب‌دار و سفال‌های سادۀ دوران اسلامی مشابه نمونه‌های به‌دست آمده از منطقۀ فارس، خوزستان، کرمان و چهارمحال‌وبختیاری هم‌راستا با مطالعۀ واحدهای معماری منجر به گاهنگاری نسبی محوطه از قرون میانی تا سده‌های متأخر اسلامی گردید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| چم‌شیر؛ محوطۀ ۰89؛ قرون میانی و متأخر اسلامی؛ کوچ‌نشینی و کشاورزی نیمه‌موقت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Site 089 Cham-Shir, A Settlement From the Middle and Late Islamic Period in the Southern Zagros | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojtaba Safari1؛ Hedayat allah kalvari Janaki2؛ Narjes Heydari3؛ Javad Rajabi Chashani,4 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Archeology, Faculty of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism, University of Mazandaran, Babolsar, Iran (Corresponding Author). | ||
| 2PhD candidate in archeology, Department of Archeology, Faculty of Art and Architecture, University of Mazandaran, Babolsar, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Archaeology & Art, Nima University, Mahmoudabad, Iran. | ||
| 4M.A. in Archeology, Department of Archeology, Faculty of Art and Architecture, University of Mazandaran, Babolsar, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Abstract Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad are located in the Southern Zagros, which contains valuable information about settelmeents with a nomadic livelihood and semi-temporary agricultural during the Islamic era, especially the middle and late Islamic centuries. Cham-Shir area in Dogonbadan city informs us about the settlements of this period. Site 089 of Cham-Shir, according to the architectural structures and the type of pottery obtained from the excavation of 2022, is a settlement characterized by pastoral nomadism with agriculture. Favorable geographical conditions and special natural complications, such as the passage of the Zohreh River and green slopes that better affect the surrounding environment in the second half of the year, make the studied area a favorable place for nomadic communities with vertical displacement. The site’s excavation includes architectural and pottery data that, when analyzed, show a close relationship with this way of life. In this site’s architectural structure, several spaces were created for human habitation to place items related to this lifestyle and one or two larger structures attached to the living space to keep livestock. Along with the architectural collection, pottery finds were found which, according to their form, their quality of construction and possible use, further confirm the relationship of these architectural collections with the nomadic style. Site 089 includes five separate building units with wide dimensions, revealed during the excavation in two units with different architectural structures using the same raw materials and construction techniques. In these architectural units, all kinds of Istakhr-type pottery, pseudo-prehistoric pottery, glazed pottery, and simple pottery of the Islamic period were found, similar to the examples obtained from Fars, Khuzestan, Kerman, Chaharmahal and Bakhtiari. The study of architectural units led to the relative chronology of the site. Keywords: Cham-Shir, Site 089, Middle and Late Islamic Period, Nomadism and Semi-temporary Agriculture. 1. Introduction Site 089, situated on the slopes of Cham Cheru Mountain within a narrow valley, occupies a key position in advancing our understanding of Islamic-era settlement patterns. Its strategic location linked via a gravel road to Gachsaran and the surrounding plains and villages of Babamonir, Mishan, and Mahor offers critical insights into the region’s nomadic lifeways. The presence of the Zahra River and verdant slopes, particularly during the second half of the year, has rendered the area favorable for seasonal transhumance. Due to the poor quality and stony nature of the soil in this sedimentary zone, conditions have historically been unsuitable for the development of permanent agricultural villages, a pattern that appears consistent with past land use. The study of this area highlights the richness of nomadic cultural heritage and associated settlement traditions. Three major features underscore the significance of Site 089: 1. Its proximity to Cham Cheru Mountain, particularly the presence of architectural remains on the summit; 2. The distribution of cemeteries and arched stone structures scattered both within and around the site; 3. The notable concentration of stone-cut architectural elements, indicating the area’s distinct role within the broader context of nomadic heritage in the region. These attributes position Site 089 as a valuable case for modeling patterns of nomadic settlement and for guiding future archaeological investigations. The present study aims to establish the relative chronology of architectural features and to develop a typology of pottery uncovered during excavation. Key research questions include: • To what extent do the site’s architectural remains correspond with known settlement strategies and chronological frameworks? Which historical periods can be assigned to the ceramic assemblage based on comparative analysis? Can architectural and ceramic evidence at the site illuminate patterns of interaction between the Cham-Shir region and adjacent areas? To address these questions, the study employed a combination of fieldwork, archival research, descriptive-analytical methods, and comparative analyses. Following excavation, the architectural structures were reconstructed in plan form to support the dating of architectural phases and contextualize the associated ceramic materials. Pottery finds were then classified and subjected to typological analysis and comparative chronology, allowing for broader cross-regional comparisons. 2. Discussion Nomadic life and animal husbandry result from human interaction with the surrounding environment; in this way of life, we see the regular movement of human groups within a single ecological territory. Although this lifestyle seems very simplistic at first glance, a regular and specific socio-economic system within its divisions should be studied separately from single-settlement, rural and urban units. However, very little evidence of this way of life remains. The necessary awareness of this lifestyle depends on accepting it as an independent entity with certain remaining material characteristics. One of the most important indicators is the architectural culture of these tribes, which took on a special form after establishing their settlements. The characteristic features of these architectural structures are their location next to springs and rivers, an ecological space with pastures and meadows around permanent settlements, location at higher altitudes or on the edge of natural hills, and the use of local materials such as stone. This situation leads to the formation of the cultural landscape of the nomads. These establishments have a periodic geometric pattern, mostly built based on the slope of the land, security and visibility of the area. These structures’ overall form and structure are a function of their function and how they are used. One of the most complex issues under investigation is identifying the distinguishing features of the architectural structures and the factors influencing the formation of their cultural landscape. These factors encompass the physical, cultural, and social dimensions of the society in which they developed. A clear example of this can be seen in the construction of buildings on sloped terrain, necessitating the creation of terraces, the use of minimally processed materials such as porcelain stoneware, the internal division of space without partition walls, and the presence of specific entrance arrangements. These structures exhibit hierarchical patterns that appear closely linked to the socio-spatial organization of nomadic communities. 3. Conclusion In the flatter areas, architectural planning involved the use of higher-quality materials and more regular geometric layouts. In contrast, as one moves further up the slope, structures tend to vary more in size and shape, their architectural integrity diminishes, and in some instances, natural features were used as enclosures. A significant feature of these settlements is the positioning of residential units along gentle slopes, providing wide visibility and control over the surrounding landscape a strategic consideration in nomadic settlement planning. The ceramic assemblage from the site corresponds well with the architectural phases and dates primarily from the middle to the late centuries of the Islamic period. Notably, Istakhr-type ceramics characteristic of the middle Islamic centuries have parallels with contemporaneous sites in Fars Province, which is likely their place of origin. The assemblage includes glazed, unglazed, and plain wares that are datable to the same general timeframe and are commonly found at Islamic-period sites across Iran. Additionally, the site yielded pseudo-prehistoric ceramics, which also date from the middle to late Islamic centuries. These are comparable to pottery discovered in regions such as Fars, Khuzestan, and Kerman (particularly the Narmashir Plain settlements), as well as in several other areas across the Iranian plateau. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Cham-Shir, Site 089, Middle and Late Islamic Period, Nomadism and Semi-temporary Agriculture | ||
| مراجع | ||
|
- آزادی، احمد، (1389). «فصل سوم بررسی‌های باستان‌شناختی منطقۀ کهگیلویه». مرکز اسناد پژوهشکدۀ باستانشناسی (منتشر نشده). - آقایی، بهروز؛ حصاری، مرتضی؛ و کرمی، حمیدرضا، (1397). «گونه‌شناسی معماری جوامع دام‌پرور کوچ‌رو: مقیاسی برای مطالعات باستان‌مردم‌شناسی». مطالعات باستانشناسی، 10 (1): 40-21. /https://doi.org/10.22059/jarcs.2018.210944.142307 - امان‌الهی بهاروند، سکندر، (1360). کوچ‌نشینی در ایران، پژوهشی درباره عشایر و ایلات، تهران؛ آگاه. - امیرانی‌پور، محبوبه، امیرحاجلو، سعید و سقایی، سارا (1396)، مطالعه سفال منقوش بدون لعاب (شبه پیش‌از‌تاریخی) در محوطه‌های دوران اسلامی دشت نرماشیر کرمان، مطالعات باستانشناسی پارسه، شماره 3، صص: 165-149. - امیرحاجلو، سعید؛ و سقایی، سارا، (1397). «گسترش و تنوع گونه‌های سفال دوران اسلامی در سکونت‌های دشت نرماشیر کرمان». پژوهش‌های باستانشناسی ایران، 8 (19): ۲۰۷-۲۲۶. https://doi.org/10.22084/nbsh.2019.17433.1823 - امیرحاجلو، سعید، (1402). «کاوش نجات‌بخشی، در محوطه 106 حوزه سد چم‌شیر شهرستان گچساران، استان کهگیلویه و بویراحمد». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - پاپلی‌یزدی، محمدحسن، (1367). فرهنگ آبادی‌ها و مکان‌های مذهبی کشور. تهران: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی. - اکبری، حسن؛ و بدیعی‌گورتی، مجید، (1402). «آتشکده‌ای از دو دوره: گزارش کوتاه از کاوش محوطه 107 چم‌شیر». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - جاهد، مهدی؛ قائدیان، محمدحسن؛ ذوالفقاری، سارا؛ مجیدی، حامد؛ و منصوری، علی، (1402). «شرح کوتاه کاوش نجات‌بخشی محوطه 61 سد چم‌شیر، شهرستان گچساران». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکده باستان-شناسی ایران. - حسین‌نیا امیرکلایی، هانیه؛ موسوی‌حاجی، سید رسوب؛ عطایی، مرتضی؛ و مهاجری‌نژاد، عبدالرضا، (1399). «مطالعۀ نمونه سفالین دوران اسلامی شهر تاریخی ناتل». مطالعات باستانشناسی پارسه، 4 (14): 85 - 99. https://doi.org/10.30699/PJAS.4.14.85 - حصاری، مرتضی؛ اکبری، حسن؛ بدیعی‌گورتی، مجید؛ آقایی، بهروز؛ و احمدی‌پور، آزاده، (1402). «گزارش کوتاه کاوش محوطه 113 چم‌شیر، گچساران». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - حیدری، رضا، (1402). «کاوش نجات‌بخشی محوطه شماره 14 محدودۀ سد چم‌شیر، گچساران». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - خالدیان، ستار؛ و عرب، حسن‌علی، (۱۴۰۰). «باستان‌مردم‌شناسی: رویکردی در تقویت باستانشناسی دوران اسلامی». نامۀ انسان‌شناسی، 18(32): ۱۰۷-۱۲۳. - خانی‌پور، مرتضی؛ و مهجور، فیروز، (1392). «سبک‌شناسی و رابطه نقش و فرم سفال‌های اسلامی استخر». اولین همایش ملی باستانشناسی ایران (دست‌آوردها، فرصت‌ها، آسیب‌ها)، تهران: ۱۸-۱۹. - خدادوست، جواد؛ موسوی‌حاجی، سید رسول؛ تقوی، عابد؛ و پورعلی‌یاری گوگی، شهین، (1396). «بررسی و مطالعه تحلیلی سفالینه‌های محوطه مالین، شهرستان باخرز (خراسان رضوی)». پژوهش‌های باستانشناسی ایران، 13: ۱۵۷-۱۷۲. https://doi.org/10.22084/nbsh.2017.6934.1289 - خزائی، مجید؛ و آوند، محمدتقی، (1400). «بررسی الگوی کشت آبخوان امامزاده جعفر گچساران و تعیین الگوی کشت با بهره‌وری زیاد». مجله آبخوان و قنات، 3 (1): 118-102. https://doi.org/10.22077/jaaq.2022.1868 - خزائی‌کوهپر، مصطفی؛ نیکزاد، میثم؛ مسجدی‌خاک، پرستو، و سلطانی، محمدرضا، (1402). «کاوش نجات‌بخشی محوطه 63 سد چم‌شیر». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانۀ باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - دانا، محسن؛ و محمودی‌نسب، علی‌اصغر، (1402). «کاوش نجات‌بخشی محوطۀ شمارۀ 33 سد چم‌شیر». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانۀ باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - رجبی، نوروز، (1386). «یافته‌های باستانشناسی فصل دوم کاوش محوطه مادآباد الف- مرودشت». پژوهش‌های باستانشناسی ایران، 5(9): ۱۷۵-۱۹۴. https://nbsh.basu.ac.ir/article_1298.html - رزم‌آرا، علی، (1323). جغرافیای نظامی ایران، منطقه فارس. چاپخانه ارتش. - سپیدنامه، حسین، (1402). «کاوش نجات‌بخشی محوطه 29، حوضۀ سد چم‌شیر، شهرستان گچساران». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - ستارنژاد، سعید، پروین، صمد؛ و مهری، علی، (1402). «گزارش مقدماتی کاوش باستان‌شناختی در محوطه 74 محدودۀ سد چم‌شیر، شهرستان گچساران استان کهگیلویه و بویراحمد». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - سجادی، علی، (1402). «کاوش نجات‌بخشی محوطه 75 سد چم‌شیر شهرستان گچساران (استان کهگیلویه و بویراحمد)». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانۀ باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. - سراقی، نعمت‌اله، (1390). «بررسی و شناسایی حوزه سد و نیروگاه چم‌شیر». بایگانی پژوهشکدۀ باستانشناسی، (منتشر نشده). - سعیدی‌نیا، حبیب‌اله؛ و لعبت‌فرد، احمد، (1395). «تأثیر پیدایش نفت بر مناطق نفت‌خیز جنوب ایران، مطالعه موردی گچساران (57-1333 ش/ 79-1953 م)». تاریخ اسلام و ایران، دانشگاه الزهرا، 26 (121): 149-121. - صدیقیان، حسین؛ و غلامی، حسین، (1391). «سفال‌های اسلامی منقوش بدون لعاب (شبه پیش‌از‌تاریخ) ایران». پژوهش‌های باستانشناسی مدرس، 3-4 (6 و 7): 134-142. - فلاح‌کیاپی، محمد، (1402). «مطالعه باستان‌شناختی بقایای معماری مکشوفه از محوطۀ باستانی شماره 28 چم‌شیر». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. -گاوبه، هاینس، (1359). ارجان و کهگیلویه، از فتح عرب تا پایان دوره صفوی، تکمله و مجلد چهارم از مجموعه آثار خوزستان. ترجمۀ سعید فرهودیف تحشیه، تصحیح و تنظیم فهاری از احمد اقتداری، تهران: انجمن آثار ملی. - گرگری، لیلا، (1402). «کاوش نجات‌بخشی محوطه 143 سد چم‌شیر، شهرستان گچساران، استان کهگیلویه و بویراحمد». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. عسکرپور، وحید، (1395). «گزارش گمانه‌زنی محوطه 89 محدوده آبگیر سد چم‌شیر، شهرستان گچساران». مرکز اسناد پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران، (منتشر نشده). -عطایی، محمدتقی؛ و زارع، شهرام، (1397). «گزارش برنامه مطالعات باستان‌شناختی سد چم‌شیر، شهرستان گچساران، استان کهگیلویه و بویراحمد (فصل یکم زمستان 1395)». گزارش‌های شانزدهمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: روح‌اله شیرازی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. -عطایی، محمدتقی، (1398). «گزارش طرح مطالعات باستانشناسی سد چم‌شیر، شهرستان گچساران، استان کهگیلویه و بویراحمد (فصل دوم)». مرکز اسناد پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران (منتشر نشده). -لسترنج، گای، (1383). جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی. ترجمۀ محمود عرفان، چاپ ششم، تهران، علمی. -مستوفی، حمدالله، (1362). نزهة‌القلوب. به اهتمام و تصحیح: گای لسترنج، تهران: دنیای کتاب. -مهاجری‌نژاد، عبدالرضا، (1402). «کاوش نجات‌بخش محوطه 86 سد چم‌شیر». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. -مهاجری‌نژاد، عبدالرضا؛ و هژبری، علی، (1402). «خواناسازی محوطه 077 حوضۀ آبگیر سد چم‌شیر، گچساران- کهگیلویه و بویراحمد». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانۀ باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. -نیاکان، لیلی؛ و نوری، عنایت، (1402). «کاوش نجات‌بخشی محوطه 05 سد چم‌شیر، شهرستان گچساران، استان کهگیلویه و بویراحمد». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. -ویتکامب، دونالد، (1382). «سفال‌های پیش‌از‌تاریخ دورغین». ترجمۀ محسن زیدی، مجلۀ باستان‌پژوهی، 11: 95-84. -هژبری، علی، (1402). «کاوش نجات‌بخشی در محوطه 091 حوضۀ آبگیر سد چم‌شیر، گچساران-کهگیلویه و بویراحمد». گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانۀ باستانشناسی ایران، به‌کوشش: سجاد علی‌بیگی، پژوهشکدۀ باستانشناسی ایران. -یغمایی، احسان، (1388). «گزارش فصل سوم بررسی باستانشناسی شهرستان گچساران، کهگیلویه و بویراحمد». مرکز اسناد پژوهشکده باستان-شناسی، (منتشر نشده). - Abdi, K., (2003). “The early development of pastoralism in the Central Zagros Mountains”. Journal of World Prehistory, 17(4): 395-448. - Abdi, K., (2015). “Towards an archaeology of pastoralism: the Near East and beyond”. International Journal of the Society of Iranian Archaeologists, 1(2): 1-27. - Aghaie, B., Hesari, M. & karami, H., (2018). “The Characteristics of Pastoral-Nomadism Architecture: A Measure for the Ethnoarchaeological Studies”. Journal of Archaeological Studies, 10(1): 21-40. https://doi.org/10.22059/jarcs.2018.210944.142307 (in Persian). - Akbari, H. & Badiei Gavarti, M., (2022). “A fire temple from two periods: a short report on the excavation of site 107 of Chamshir”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Amanolahi Baharvand, S., (1981). Nomadism in Iran; A research about nomads. Tehran; Agah (in Persian). - Amirani Pour, M., Amirhajloo, S. & Saghaee S., (2018). “Study of Painted and Unglazed Ware (Pseudo Prehistoric) in Sites of Islamic Period of Narmashir Plain in Kerman”. Parseh J Archaeol Stud. 2(3): 149-165. https://doi.org/10.30699/PJAS.2.3.149 (in Persian). - Amirhajloo, S. & Saghaee, S., (2019). “Distribution, Continuity and Diversity of Islamic Ceramics in the Settlements of Narmashir Plain, Kerman”. Pazhoheshha-ye Bastan shenasi Iran, 8(19): 207-226. https://doi.org/10.22084/nbsh.2019.17433.1823 (in Persian). - Amirhajloo, S., (2022). “Rescue excavation, in site of 106 of Chamshir Dam area, Gachsaran city, Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad province”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Asgarpour, V., (2015). “Report of site 89 of the catchment area of Cham-Shir Dam, Gachsaran city”. Document Center of the Research Institute of Archeology of Iran (in Persian). - Atai, M. T. & Zare, Sh., (2017). “Chamshir Dam Archaeological Studies Program Report, Gachsaran County, Kohgiluyeh and Boyer Ahmad Province”. Reports of the 16th Annual Meeting of Iranian Archeology, Edited by Ruholah Shirazi, Institute of Archeology of Iran (in Persian). - Atai, M. T., (2018). “Chamshir Dam Archaeological Study Plan Report, Gachsaran County, Kohgiluyeh and Boyer Ahmad Provinces (Chapter Two)”. Iran Archeology Research Institute Document Center (in Persian). - Azadi, A., (2009). “The third chapter of archaeological surveys of Kohgiluyeh region”. Archeology Research Institute Document Center (in Persian). - Dana, M. & Mahmoudi Nasab, A. A., (2022). “Rescue excavation site of 33”. Chamshir Dam, Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Fallah Kiapi, M., (2022). “Archaeological study of architectural remains from the archaeological site of 28 of Chamshir”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Gaubeh, H., (1980). Arjan and Kohgiluyeh, from the Arab conquest to the end of the Safavid period. translated by Saeed Farhoudif Tahshieh, edited by Ahmad Eghtari, Tehran: National Art Association (in Persian). - Gargari, L., (2022). “Rescue excavation of site 143 of Chamshir dam, Gachsaran city, Kohgiluyeh and Boyer Ahmad provinces”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Heydari, R., (2022). “Rescue excavation of Site No. 14 in Chamshir Dam, Gachsaran”.Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Hissari, M., Akbari, H., Badie Gurti, M., Aghaei, B. & Ahmadipour, A., (2022). “A short report on the excavation of site 113, Chamshir, Gachsaran”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Hole, F., (2009). Pastoral mobility as an adaptation. Nomads, Tribes, and the State in the Ancient Near East: Cross-disciplinary Perspectives. Oriental Institute, University of Chicago, Chicago. - Hojbari, A., (2022). “Rescue excavation of site 091 of Chamshir Dam catchment area, Gachsaran-Kohgiluyeh and Boyer Ahmad”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Hossein-Nia Amirkolaei, H., Mousavi Haji, S. R., Ataie, M. & Mohajeri-Nejhd, A., (2021). “The Study of Islamic Potteries Discovered from the Historical City of Natel”. Parseh J Archaeol Stud., 4(14): 85-99. https://doi.org/10.30699/PJAS.4.14.85 (in Persian). - Jahed, M., Qaidian, M. H., Zulfaghari, S., Majidi, H. & Mansouri, A., (2022). “A brief description of the rescue excavation of site 61 of Chamshir Dam, Gachsaran city”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Khaledian, S. & Arab, H. A., (2021). “Archaeology-anthropology: an approach to strengthening the archeology of the Islamic era”. Anthropology Letters, 32: 107-123. -Khanipour, M. & Mehjoor, F., (2012). “Stylology and relationship between shape and form of Istakhr Islamic pottery”. The first national archeology conference of Iran: 1-16 (in Persian). - Khodadoost, J., Mousavihaji, S. R., Taghavi, A. & Pooraliyari, S., (2017). “An Analytical Study of the Pottery at the Malin Site (Bakharz)”. Pazhoheshha-ye Bastan shenasi Iran, 7(13): 157-172. https://doi.org/10.22084/nbsh.2017.6934.1289 (in Persian). - Khazayi, M. & Avand, M. T., (2021). “Investigating the Cultivation Pattern of Aquifer of Imamzadeh Jafar Gachsaran and Determining the Cultivation Pattern with High Productivity”. Journal of Aquifer and Qanat, 2(1): 102-118. https://doi.org/10.22077/jaaq.2022.1868 (in Persian). - Khazai-Kohper, M., Nikzad, M., Masjedi Khak, P. & Soltani, M. R., (2022). “Rescue excavation site of 63, Chamshir Dam”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). -Lestrange, G., (2004). Historical Geography of Eastern Caliphate Lands. translated by Mahmoud Erfan, 6th edition, Tehran: Scientific (in Persian). -Mohajeri-Nezhad., A. R., (2022). “Rescue excavation of site 86 of Chamshir dam”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). -Mohajeri-Najad, A. R. & Hejbari, A., (2022). “Rescue excavation of site of Chamshir Dam area, Gachsaran-Kohgiluyeh and Boyer Ahmad”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). -Mostofi, H., (1983). Nazheh-ul-Qolub. edited by: Gay Lestrange, Tehran: Duniya Kitab (in Persian). -Niyakan, L. & Nouri, E., (2022). “Rescue excavation of site 05 of Chamshir dam, Gachsaran city, Kohgiluyeh and Boyer Ahmad provinces”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). -Papoli-Yazdi, M. H., (1988). Culture of settlements and religious places of the country. Tehran: Astan Qods Razavi Islamic Research Foundation (in Persian). - Rajabi, N., (2016). “Archaeological Results of the 2nd Season of Excavation at Mādābād A, Marvdasht”. Pazhoheshha-ye Bastan shenasi Iran, 5(9): 175-194., (in Persian). - Razmara, A., (1944). Military Geography of Iran. Fars Region, Army Printing House. - Sajjadi, A., (2022). “Rescue excavtion of the site 75 Chamshir damsite in Gachsaran city (Kohgiluyeh and Boyer Ahmad provinces)”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Soraghi, N. A., (2010). “Investigation and identification of Chamshir dam and power plant area”. Archeological research center archive (in Persian). - Saeedinia, H. & Lobatfard, H., (2016). “The Impact of the Emersion of Oil to South Oil: A Case Study of Gachsaran (79- 1953 / 57- 1332)”. History of Islam and Iran, 26(31): 121-148. https://doi.org/10.22051/hii.2016.2515 (in Persian). -Satranjad, S., Parveen, S. & Mehri, A., (2022). “Preliminary report of the archaeological excavation site of 74 of Chamshir dam, Gachsaran city, Kohgiluyeh and Boyer Ahmad province”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). -Sepidnameh, H., (2022). “Rescue excavation of area 29, Chamshir dam, Gachsaran city”. Reports of the 21st Annual Symposium on Iranian Archaeology, by the Edited by: Sajjad Alibaigi, Research Institute for Cultural Heritage and Tourism (in Persian). - Sedighian, H. & Gholami, H., (2012). “Inscribed Islamic pottery without glaze (prehistoric) Iran”. Modares Archaeological Researches, 3-4 (6 & 7): 134-142 (in Persian). - Vernoit, S., (1997). “The rise of Islamic archaeology”. Muqarnas Online, 14(1): 1-10. - Whitcomb, D., (2004). “Pseudo-prehistoric ceramic”. translated by: Mohsen Zaidi, Archeological Research Journal, 11: 84-95 (in Persian). - Yaghmai, E., (2009). “Report of the third chapter of the archaeological investigation of Gachsaran, Kohgiluyeh and Boyer Ahmad cities”. Archeological research institute archive (in Persian). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 166 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 39 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب