پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,692 |
| تعداد مقالات | 72,229 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,183,932 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,014,020 |
رویارویی با علوم جدید درمیان آثار و آرای سیداسدالله خرقانی | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2025.381212.654513 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد سلیمانی تبار* 1؛ محسن بهرام نژاد2؛ باقرعلی عادل فر3؛ حسین آبادیان2 | ||
| 1گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران | ||
| 2استاد گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علـوم انـسانی، دانـشگاه بـین المللـی امـام خمینـی (ره)، قـزوین، ایـران | ||
| 3دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علـوم انـسانی، دانـشگاه بـین المللـی امـام خمینـی (ره)، قـزوین، ایـران | ||
| چکیده | ||
| ورود علوم جدید به‌ایران مانندِ ورود سایر دستاوردهای نوین غربیِ عصر قاجار، با واکنش‌های متفاوتی همراه بود. بخشی از این واکنش‌ها را، عالمان دینی‌ای نشان دادند که در آن زمان در جامعۀ ایرانی جایگاه ویژه‌ای داشتند؛ از همین‌رو مطالعۀ رویارویی این گروه با علوم جدید، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مظاهر تمدنی غرب، می‌تواند در شناختی عمیق‌تر از رفتار ایرانیان با پدیده‌های نوین حایز اهمیت باشد. یکی از این علما، سیداسدالله میرسلامی خرقانی (1254-1355ق) بود که از جوانی، فعالیت‌های اجتماعی داشت و در ادامه هم جزو سیاسیون زمان مشروطه و پس از آن به‌حساب می‌آمد. خرقانی با علوم جدید و برخی مفاهیم آن آشنایی پیدا کرد و از نتایج این علوم برای اثبات آرای دینی و اجتماعی خود، برای مثال در موضوع شرب مسکرات و تعدد زوجات بهره‌گرفت. البته، این به‌معنای پذیرش بدون چون و چرا و قید و شرط علوم جدید نبود، بلکه ضمن توصیۀ مسلمانان به‌استفاده از مزایای این علوم، به‌ویژه در روش‌های آن و تشکیک در پذیرفته‌ها و پیش‌فرض‌های علوم طبیعی قدیم، در جایی نیز به‌نقد علوم جدیدی می‌پرداخت که مشهورترین آن نسبت به‌نظریۀ تکامل یا فرگشت است. پژوهش حاضر کوشیده است، ضمن بررسی استدلالات، همراهی‌ها و انتقادهای خرقانی در برابر علوم جدید، با محوریت آثار برجای‌مانده از او و با نگاه برنقش و زمینۀ دغدغه‌های اعتقادی وی، به این پرسش نیز پاسخ دهد که آیا او به‌طور مشخص در جایگاه مخالف یا موافق علوم جدید قرار می‌گیرد یا می‌توان نگاهی دیگر داشت؟ | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| علوم جدید؛ سیداسدالله خرقانی؛ ایران؛ مسلمانان؛ عصر قاجار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Introduction of Modern Sciences into Iran and the Reactions of Religious Scholars: A Case Study of Sayyid Asadullah Kharaqani | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Soleimanitabar1؛ Mohsen Bahramnejad2؛ Bagherali Adelfar3؛ Hossein Abadian2 | ||
| 1Department of History, Imam Khomeini International University (IKIU), Qazvin, Iran | ||
| 2Department of History, Imam Khomeini International University (IKIU), Qazvin, Iran | ||
| 3Department of History, Imam Khomeini International University (IKIU). Qazvin. Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The introduction of modern sciences into Iran, much like other Western innovations during the Qajar era, elicited diverse reactions. Among these reactions were those of religious scholars, who held a special position in Iranian society at the time. Therefore, studying the engagement of this group with modern sciences, as one of the most significant manifestations of Western civilization, can provide deeper insights into how Iranians interacted with new phenomena. One such scholar was Sayyid Asadullah Mir-Salami Kharaqani (1254-1355 AH), who was socially active from a young age and later became involved in politics during and after the Constitutional Revolution. Kharaqani familiarized himself with modern sciences and some of their concepts, utilizing the outcomes of these sciences to support his religious and social views, such as in discussions on the consumption of intoxicants and polygamy. However, this did not imply an unconditional acceptance of modern sciences. While he encouraged Muslims to benefit from the advantages of these sciences, particularly their methodologies, and questioned the accepted assumptions of traditional natural sciences, he also critiqued certain aspects of modern sciences, most notably the theory of evolution. This study seeks to examine Kharaqani's arguments, alignments, and criticisms regarding modern sciences, focusing on his surviving works and considering the role and context of his religious concerns. It also addresses the question of whether he can be definitively categorized as an opponent or proponent of modern sciences, or if a more nuanced perspective is warranted. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Modern sciences, Sayyid Asadullāh Kharaqānī, Iran, Muslims, Qajar period | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 96 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب