
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,761 |
تعداد مقالات | 72,822 |
تعداد مشاهده مقاله | 131,614,059 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,406,297 |
تحلیل نوسانات هواشناسی و ارزیابی خشکسالی بلندمدت سواحل جنوبی ایران با رویکرد مشاهداتی و مدلسازی اقلیمی | ||
مجله اکوهیدرولوژی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 خرداد 1404 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2025.394884.1869 | ||
نویسندگان | ||
سید حسن علوی نیا* 1؛ مهدی سلمان پور2؛ عاطفه آبکار3 | ||
1کاشان- کیلومتر 6 بلوار قطب راوندی-دانشگاه کاشان | ||
2استادیار گروه آمار، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری شهری، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
چکیده | ||
این مطالعه به بررسی روند خشکسالی در پنج ایستگاه سینوپتیک سواحل جنوبی ایران با استفاده از شاخص SPI در دو مقیاس زمانی ۱۲ ماهه و ۴۸ ماهه طی دوره آماری ۱۹۸۵ تا ۲۰۲۱ پرداخته است. نتایج تحلیلهای مشاهداتی نشان داد که منطقه مورد مطالعه در دهههای اخیر با نوسانات متناوب دورههای خشکسالی و ترسالی مواجه بوده و از ابتدای دهه ۲۰۰۰ افزایش چشمگیر فراوانی خشکسالیهای متوسط تا شدید در مقیاس SPI-12 مشاهده شده است. شاخص بلندمدت SPI-48 نشاندهنده وقوع خشکسالیهای تداومدار از دهه ۱۹۹۰ تا اوایل دهه ۲۰۰۰ بوده که با پدیدههای اقلیمی همچون NAO و تضعیف مونسون هند همزمانی داشته است. در گام بعد، با استفاده از مدل اقلیمی MPI-ESM1.2-HR و روش SDSM، بارش آینده در بازه ۲۰۲۳–۲۰۴۳ تحت دو سناریوی اقلیمی SSP1-2.6 و SSP5-8.5 شبیهسازی و شاخصهای SPI مربوطه محاسبه شد. نتایج سناریوی بدبینانه نشاندهنده افزایش شدت و فراوانی خشکسالیهای کوتاهمدت در دهه ۲۰۳۰ و کاهش قابلتوجه بارش تجمعی در مقیاس بلندمدت بود. همچنین، تفاوتهای مکانی بین ایستگاهها و نقش سامانههای اقلیمی مانند پرفشار جنبحارهای عربستان و تغییرات ENSO در تشدید خشکسالیها مشخص شد. این یافتهها ضرورت تدوین راهبردهای مدیریتی منابع آب، سیستمهای هشدار زودهنگام، بهبود مصرف و کاهش انتشار کربن را نشان میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
خشکسالی؛ نوسانات آب و هوایی؛ شاخص بارش استانداردشده؛ مدلهای اقلیمی؛ کوچکمقیاسسازی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis of Meteorological Variability and Long-Term Drought Assessment in Southern Coastal Iran: An Observational and Climate Modeling Approach | ||
نویسندگان [English] | ||
Seyed Hassan Alavinia1؛ Mahdi Salmanpour2؛ Atefeh Abkar3 | ||
1Assistant Professor, Department of Nature Engineering, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, University of Kashan, Kashan, Iran | ||
2Assistant Professor, Faculty of Mathematics Department, Statistics and Applications | ||
3Department of Natural Engineering, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, Kashan University, Kashan, Iran | ||
چکیده [English] | ||
This study investigates drought trends in five synoptic stations along southern Iran’s coast (Bandar Abbas, Bandar Lengeh, Bushehr, Chabahar, and Kish) using the Standardized Precipitation Index (SPI) at 12- and 48-month time scales for 1985–2021. The analysis revealed alternating drought and wet periods, with a rise in moderate to severe droughts after 2000. Long-term droughts from the 1990s to the early 2000s coincided with ocean-atmospheric patterns like a negative NAO phase and weakened Indian monsoon. Using the MPI-ESM1.2-HR model and SDSM, future precipitation (2023–2043) was projected under SSP1-2.6 and SSP5-8.5 scenarios. Under SSP5-8.5, an increase in short-term drought frequency and a marked decline in cumulative rainfall were projected, especially during 2030–2040. Bandar Abbas, for instance, may experience extremely severe droughts (SPI < –2) in 2032, 2035, and 2040. Although SSP1-2.6 shows improvement after 2040, long-term drought risks persist. Key drivers include the intensification of the Arabian subtropical high, ENSO changes, and mid-latitude jet shifts. Regional variability was noted, with western stations more affected by West Asian systems and Chabahar influenced by the Indian monsoon. The findings underscore the need for adaptive water management, early warning systems, and coordinated climate mitigation efforts. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Drought, Climate Fluctuations, Standardized Precipitation Index, Climate Models, Downscaling | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 42 |