تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,513,348 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,775,206 |
نقدی بر منطق عقلی جدید و آثار آن بر نظریه های سازمانی | ||
فصلنامه دانش مدیریت (منتشر نمی شود) | ||
مقاله 6، 6و7، شماره 0 - شماره پیاپی 1398، دی 1368 اصل مقاله (1.77 M) | ||
نویسنده | ||
دکتر سید مهدی الوانی* | ||
چکیده | ||
نظریه های سازمانی امروزه بر منطقی استوار شده اند که اعتبار تئوریها را به سود بخشی ، عملی بودن و مفید واقع شدن آنها می سنجند . از این رو نظریه سازمانی توصیفی واقع شدن آنها می سنجند . از این رو نظریه سازمانی توصیفی بسیار ناقص و نارسا از پدیده ها به دست می دهد که اساساً از گرایش به تعقل ابزاری که از خصوصیات بارز علوم اجتماعی در غرب است ، ناشی می شود . جالب آن است که این نارسایی و نقص و این نگرش یک بعدی تاکنون باعث بسیاری از موفقیتهای عملی و کاربردی تئوریهای سازمانی شده است . ولی علی رغم این توفیقات ظاهری اگر عمیق بنگریم می بینیم که تئوریهای مذکورناقص و ضعیف نبوده و به همین جهت همه آثار مخربی را بر زندگی اجتماعی بشر و سازمانهای اجتماعی بر جای گذارده اند . البته این نخستین بار نیست که تئوریهای موفق عملی مورد انتقاد قرار گرفته و به نقص و کاستی متهم می شوند . در نیم قرن پیش لرد کینز دریافت که توسعه و پیشرفت اقتصادی برخاسته از حرص و آز ، میل به ربا خواری ،ومال اندوزی است و اینها همه چیزهایی بودند که او نادرست و ناشایست می شمرد . ولی در عین حال اذعان داشت که این عوامل تنها عوامل هدایت کننده ما در تنگناهای اقتصادی اند و راهگشای پیشرفت می باشند ، در چنین شرایطی انسان باید به خود بقبولاند که انصاف ، نیکی و عدالت عین زشتی است ، و حرص و آز و بدی عین خوبی است ، چرا که آن زشتی برای مفید است و این خوبی برای ما فایده و ثمری ندارد. امروزه در مقوله نظریه ای سازمانی نیز همان نظر کینز جاری است و گروهی بر این اعتقادند که باید خرده جویی از تئوریهای سازمانی را موقوف کرد ، زیرا اگر چه تئوری های مذکورضعف هایی دارند ولی فعلاً کار می کنند و ثمر بخشند و به همین علت خود بند و باید ضعفها و نقص هایشان را نادیده گرفت و عین درستی دانست. به عبارت دیگر باید وانمود کرد که ضعف و نقصی که بازده عملی دارد ضعف و نقص نیست و دقت نظری که فایده عملی ندارد عین زشتی و نقص است . اما سرانجام زمانی – که از هم اکنون آثار آن را شاهدیم – فرا خواهد رسید که انسان ضرورت اقرار به کاستی نظریه های سازمانی را احساس خواهد کرد و برای یافتن راه چاره ای به تکاپو خواهد افتاد . بالاخره متوجه خواهد شد که به کار بردن نظریه های متداول سازمانی تمام نیرو و وان روانی و جسمانی فرد را دردرگیری با تنش های ناشی از این خود باوری مصرف می کند و این فشار روانی آنچنان او را تحلیل می برد که از توفیق واقعی باز می ماند و از جامعه انسانی و ارزشهای آن دور می شود . در این حالت با شناختی که از نظریه های سازمانی حاصل می شود مقبولیت گذشته آنها از دست می رود و استحکام و قدرت آنها کاستی می پذیرد و بدین ترتیب تدریجاً سستی و خامی آنها موجب می گردد که توان عملی و کاربردی آنها نیز از میان رفته و یا بسیار کاهش یابد . به طور خلاصه اتکای تئوریهای سازمانی ب تعقل ابزاری که از ویژگیهای بازار و نظام تولید در کشورهای پیشرفته صنعتی است ، موجبات شکست آنها را در بلند مدت فراهم خواهد ساخت و بر صاحبنظران این رشته فرض است که تعقل جوهری و ارزشی را اساس تئوریهای سازمانی قرار دهند و بکوشند تا بر این پایه نظریه های مستحکمی را ارائه کنند. | ||
عنوان مقاله [English] | ||
- | ||
چکیده [English] | ||
the sixth article by Dr. Alvani proposes that the success of an organization depends on market calculativeness and instrumental thinking and in this way self-actualization and human accomplishment remains in a state of conflict with rationality. Yet, for the word rationality another definition can be taken in to account and this is the force which enables man to choose between good and evil, right and wrong and put in order his social and individual life. Rationality in such framework has a moral dimension and beyond material necessities it has an allegiance to value standards and human goodness. On the basis of such rationality an organization theory may be founded and hypothesis formulated that attempt to coordinate and balance human conduct, search for human goodness and give meaning to man’s life in organization. Alvani’s article tries to explain these two types of rationality and point out toward the necessity of establishing organizational theories on the basis of value rationality and suggest ways which help management scholars in their scientific pursuits. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,378 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,403 |