تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,564 |
تعداد مقالات | 70,850 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,008,469 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,239,068 |
مطالعه ژنوتیپهای نخود در شرایط تنش آبی | ||
مجله علوم کشاورزی ایران | ||
مقاله 23، دوره 36، شماره 6 - شماره پیاپی 1466، شهریور 1384 اصل مقاله (395.29 K) | ||
نویسندگان | ||
جهانبخش سوری؛ حمید دهقانی؛ سید حسین صباغپور* | ||
چکیده | ||
به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی در نخود و شناسائی ژنوتیپهای مقاوم به خشکی و همچنین تعیین مناسبترین شاخص مقاومت به خشکی، تعداد 25 ژنوتیپ نخود در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در دو شرایط تنش و عدم تنش آبی در مرکز تحقیقات کرمانشاه (سرارود) مورد آزمایش قرار گرفتند. شاخصهای کمی مقاومت شامل میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، تحمل به تنش (STI) و شاخصهای حساسیت به تنش (SSI) و تحمل (TOL) محاسبه شدند. اختلاف معنیداری بین ژنوتیپها از نظر کلیه شاخصها و عملکرد ژنوتیپها در دو شرایط محیطی مشاهده شد. تحلیل همبستگی بین عملکرد در شرایط تنش و عدم تنش و شاخصهای مقاومت به خشکی نشان داد که شاخصهای STI، GMP وMP مناسبترین شاخصهای عکسالعمل ژنوتیپهای نخود در برابر خشکی بوده و میتوان از آنها برای شناسایی ارقام دارای عملکرد بالا در هر دو شرایط تنش و بدون تنش استفاده نمود. نتایج نشان داد که لاین شماره 6 بیشترین مقدار عملکرد و بیشترین مقادیر را برای شاخصهای STI، GMP وMP ، داشت و لذا به عنوان مقاومترین ژنوتیپ با عملکرد بالا شناسائی شد. ژنوتیپهای 9، 1، 21، 24 و12 نیز تحمل بالایی نسبت به تنش نشان دادند. در روش ترسیمی بایپلات ژنوتیپها به گروههای متحمل و غیر متحمل تقسیمبندی شدند، به نحوی که ژنوتیپهای 6، 9، 1، 21، 24 و12 در ناحیهای با پتانسیل تولید بالا و حساسیت پایین به خشکی (در ناحیهای با مؤلفه یک بالا و مؤلفه دو پایین) قرار گرفتند. با توجه به نمودار بایپلات میتوان نتیجه گرفت که سه شاخص تحمل به خشکی STI، GMP وMP نسبت به یکدیگر دارای بالاترین ضرایب همبستگی هستند. همچنین پراکندگی ژنوتیپها در نمودار بایپلات وجود تنوع ژنتیکی بین آنها را نسبت به تنش خشکی نشان داد. تجزیه خوشهای بر اساس شاخصهای تحمل یعنی STI، GMP وMP نشان داد که ژنوتیپ شماره 6 دارای بیشترین تحمل نسبت به خشکی بود و بیشترین فاصله ژنتیکی را از این جهت با سایر ژنوتیپها داشت. بعد از آن ژنوتیپهای 12، 24، 17، 2، 9، 1، 3، 25، 21 و5 نسبت به بقیه ژنوتیپها تحمل بیشتری نسبت به خشکی از خود نشان دادند. | ||
کلیدواژهها | ||
تجزیه خوشهای؛ شاخص مقاومت؛ مقاومت به خشکی؛ نخود | ||
عنوان مقاله [English] | ||
- | ||
چکیده [English] | ||
A study of 25 chickpea genotypes was conducteded for genetic diversity and screening for drought resistant genotypes. The experiment was carried out during the growing season of 2002- 2003 at Kermanshah Agricultural Research Station. A randomized complete block design with four replications was employed under the two normal and irrigation deficit conditions. The drought tolerance indices, including Mean Productivity (MP), Geometric Mean Productivity (GMP), Stress Tolerance Index (STI), Tolerance Index (TOL), and Stress Susceptibility Index (SSI) were determined. Results indicate differences among the genotypes for all calculated indices, confirming the genetic variation. Therefore selection is possible for drought resistance as well as use in hybridization for breeding programs. Likewise results of genotype evaluation for different indices revealed that genotypes 6, 9, 1, 24, 12 and 21 were tolerant to drought performing well under the two different conditions. Correlation analysis among indices demonstrated that GMP, MP, and STI indices are useful in separateing genotypes of group A (genotypes that yield higher both under stress and non stress conditions) from those in the other groups. On the other hand they constituted the most suitable indices for screening chickpea genotypes best reacting under normal and deficit irrigation conditions. Relationships among all indices have been shown by use of multivariate biplot method. The results revealed that genotypes 6, 9, 1, 24, 12 and 21 were located near to the vectors of drought tolerance indices i. e. MP, GMP and STI. Cluster analysis revealed the same results, based on the three indices. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Biplot, Chickpea, Cluster Analysis, Drought resistance, index | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,345 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,256 |