تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,115,089 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,218,986 |
مقایسه توان ذخیره سازی و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی و سهم آنها در عملکرد در چهار رقم گندم در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی | ||
مجله علوم کشاورزی ایران | ||
مقاله 14، دوره 35، شماره 4 - شماره پیاپی 1495، تیر 1383 اصل مقاله (273.29 K) | ||
نویسندگان | ||
علی احمدی؛ عادل سی و سه مرده؛ عباسعلی زالی* | ||
چکیده | ||
توان بالقوه ذخیره سازی مواد فتوسنتزی در ساقه و کارایی انتقال آنها به دانه دو صفت موثر در ثبات عملکرد در اقلیمهایی است که در آنها شرایط تنش خشکی د ر دوره پر شدن دانه غالب می باشد .4 رقم گندم اصلاح شده برای چهار اقلیم اصلی ایران در شرایط شاهد و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران واقع در کرج مورد مطالعه قرار گرفت . نتایج آزمایش نشان داد که سهم ذخایر ساقه در عملکرد در شرایط شاهد و تنش بترتیب 3/19و4/24درصد بود . در شرایط تنش خشکی افزایش نسبی سهم ذخایر ساقه با کاهش سهم فتوسنتز جاری در عملکرد همراه بود . در رقم چمران و لاین M-75-7 نسبت بیشتری از مواد ذخیره ای ساقه درمقایسه با ارقام تجن و الوند به دانه منتقل شد . بعلاوه حداکثر وزن خشک سا قه( ?? روز پس ازگرده افشانی) در رقم چمران و لاین M-75-7 تحت تاثیر تنش خشکی قرار نگرفت در حالیکه درسایر ارقام کاهش محسوسی ازاین نظر در واکنش به خشکی مشاهده شد . در طی تشکیل دانه غلظت قندهای محلول ساقه از3/21 درصد به 7/2 درصد کاهش یافت . سهم این ترکیبات در عملکرد در حدود 13 درصد بود . سهم قندهای محلول ساقه درعملکرد درهردوسطح تنش تفاوت معنی داری باهم نداشتند، بهرحال درمرحله رسیدگی ارقام ازلحاظ این صفت تفاوت معنی دار نشان دادند . همبستگی مثبت و معنی دار بین غلظت کربوهید راتهای محلول ساقه در 17 روز پس ازگرده افشانی و سهم آنها درعملکرد مشاهده شد . ازطرفی بین س هم کربوهید راتهای محلول ساقه در عملکرد و سهم فتوسنتز جاری درعملکرد همبستگی منفی و معنی دار مشاهده شد . بررسی روند تغییرات وزن خشک دانه نشان دادکه تنش خشکی تا ?? روز پس از گرده افشانی تاثیری بر سرعت رشد دانه نداشت ولی پس از آن سرعت پرشدن دانه را کاهش داد . ب یشترین سرعت پرشدن دانه دراین مرحله مربوط به رقم الوند و کمترین آن مربوط به لاین M-75-7 بود . بنابراین کاهش وزن خشک دانه عموما بواسطه تاثیر سوء تنش در این دوره بوده ، که احتمالا گیاه با تنش رطوبتی شدیدتری مواجه شده است . در این دوره وزن خشک ساقه درهر دو شرایط شاهد و تنش کاهش یافت . بعلاوه به نظررسید خشکی عمدتا ازطریق کاهش طول دوره پرشدن دانه باعث کاهش وزن نهایی دانه گردد. در این تحقیق مشاهده شد که تنش خشکی فتوسنتز جاری را ?? درصد کاهش داد در حالیکه عملکرد فقط ?? درصد کاهش یافت . کاهش کمتر عملکرد بدلیل انتقال مجدد مواد ذخیره ای از ساقه به دانه بود که نشان دهنده نقش بافری ساقه در ثبات عملکرد است | ||
کلیدواژهها | ||
انتقال مجدد؛ پرشدن دانه ذخایر ساقه؛ تنش خشکی؛ قند های محلول؛ گندم | ||
عنوان مقاله [English] | ||
- | ||
چکیده [English] | ||
Capacity of photoassimilate storage in the stems and the efficiency of its remobilization to grain can be considered as two important traits stabilizing grain yield under water stress in grain filling period. These traits were evaluated in four climatically different wheat cultivars (Chamran, Tajan, Alvand and M-75-7) under water stress and non — stress conditions. The results showed that the contribution of stem reserves to grain yield increased under water stress condition (19.3 and 24.4 percent under non — stress and stress conditions, respectively). This increase was coincided with a decline in current photosynthesis contribution to grain yield. In Chamran and M-75-7 cultivars a greater portion of stem reserves were remobilized to grain as compared to Alvand and Tajan. In addition, the maximum stem weight, at 17 days after anthesis, was also greater in the two former cultivars and was less affected by water stress. The efficiency of stem reserve remobilization was increased under stress conditions. However, this increase was observed only in Chamran and M-75-7, but a marked reduction was observed in the other three cultivars. The concentration of stem soluble sugar decreased from 21.3% at flowering to 2.7% during grain filling. These compounds accounted for 13% of grain yield. The contribution of stem soluble sugars to yield did not vary in cultivars under either moisture regimes. However, at maturity, differences between cultivars were evident. A significant and positive correlation was detected between stem soluble sugar concentration at 17 days after anthesis and its contribution to grain yield. On the other hand, for yield contriution, a negative and significant correlation was observed between stem sugars and ongoing photosynthesis. Water stress did not affect grain filling rate until 24 days after anthesis. The highest and lowest grain filling rates were observed for Alvand and M-75-7, respectively at this stage. The stem weight losses were evident in all cultivars at the aforementiond period of grain filling. It appeared that water stress reduced final grain weight through reduction of grain filling duration, rather than the rate of grain filling. Reductions in current photosynthesis and grain yield under water stress condition were 20% and 15%, respectively. Buffering effect in stem remobilization could compensate for part of the reduction in current photosynthesis. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Carbohydrate remobilization, Grain filling, soluble sugars, stem reserves, water stress, Wheat | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,274 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,879 |