![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,579 |
تعداد مقالات | 71,071 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,680,451 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,910,982 |
اثر تغییرات دما و افزایش غلظت CO2 بر تسهیم ماده خشک به ریشه ژنوتیپ های کنجد (Sesamum indicum L.) | ||
مجله علوم کشاورزی ایران | ||
مقاله 16، 1-37، شماره 2 - شماره پیاپی 1496، فروردین 1385 اصل مقاله (471.48 K) | ||
نویسندگان | ||
محسن زواره؛ حمید رحیمیان مشهدی؛ گریت هوگنبوم؛ رضا توکل افشاری؛ مهدی نصیری محلاتی؛ فرزاد شریف زاده* | ||
چکیده | ||
با توجه به افزایش میانگین جهانی دمای سطح زمین و افزایش غلظت دی اکسید کربن (CO2) جو طی سالیان گذشته، و نظر به اهمیت روز افزون گیاهان روغنی با کیفیت، از جمله کنجد، آزمایشی با سه رژیم دمایی (21/33، 5/33/5/35 و C° 26/38 دمای شب/روز) و دو غلظت CO2 (400 و 700 پی پی ام) و با هدف بررسی واکنش اندامهای روزمینی و زیرزمینی سه ژنوتیپ کنجد (I. S.، اولتان و ناز تک شاخه) در ذخیرهسازی و تسهیم ماده خشک، در شرایط کنترل شده انجام شد. نتایج این آزمایش نشان داد که ژنوتیپها از نظر ماده خشک ریشه(R)، ماده خشک شاخساره(S)، کل وزن خشک بوته(TDM)، نسبت وزن خشک ریشه به کل وزن خشک بوته (R/TDM) و نسبت وزن خشک ریشه به وزن خشک شاخساره (R/S) اختلاف معنیداری با یکدیگر دارند. در این آزمایش هم دما و هم CO2 اثرات بسیار معنیداری بر صفات اندازهگیری شده داشتند. صفات مذکور، بجز S، به برهمکنش دما × CO2 نیز واکنش معنیدار نشان دادند. در این آزمایش، افزایش دما منجر به افزایش TDM ژنوتیپهای کنجد شد. بطوری که بیشترین TDM در دمای 26/38 درجه سانتیگراد و برای ژنوتیپ اولتان ثبت شد (3/19 گرم در هر گیاه). بعلاوه، افزایش دما در هر غلظتی از CO2، غالبا افزایش R ژنوتیپها را نیز در پی داشت. در این آزمایش، تغییرات TDM و R تابعی از مدل لجستیک بود. مقایسه اثر دو غلظت CO2 بر R ژنوتیپها نشان داد که غلظت 700 پیپیام CO2 منجر به افزایش R همه ژنوتیپها میشود. در این آزمایش بیشترین R برای ژنوتیپ اولتان در دمای 5/23 / 5/35 و در غلظت 700 پیپیام CO2 ثبت شد. با توجه به نتایج بدست آمده دوره زمانی از 22 روز پس از کاشت تا 83 روز پس از آن، دوره بحرانی تجمع ماده خشک در ریشههای کنجد و در واکنش به برهمکنشهای دما × CO2برآورد شد. افزایش غلظت CO2 در این آزمایش نه تنها منجر به افزایش 13 درصدی نسبت R/S شد، بلکه کمینه دمای موثر بر نسبت R/S را نیز افزایش داد. در این آزمایش حداقل نسبت R/TDM حدود 75/5 درصد بود که در دمای 21/33 درجه سانتیگراد و در غلظت 400 پیپیام CO2 و برای ژنوتیپ ناز تک شاخه بدست آمد. نتایج همچنین نشان داد که افزایش غلظت CO2 معمولا کاهش R/TDM را بعد از رسیدن به حداکثر، به تعویق میاندازد. بدین معنی که غلظت بالاتر CO2 انتقال ماده خشک به ریشهها را به مدت طولانیتری حفظ مینماید. | ||
کلیدواژهها | ||
دما؛ ریشه؛ کنجد؛ ماده خشک | ||
عنوان مقاله [English] | ||
- | ||
چکیده [English] | ||
Considering the increase in average earth’s surface air temperature and CO2 concentration during the past decades, an experiment was performed to study the dry matter accumulation as well as partitioning patterns between above and below ground organs in sesame genotypes (I. S., Oltan, and Naaz) under three temperature regimes (33/21, 35.5/23.5, and 38/26 °C day/night) and two concentrations of CO2 (400 and 700 ppm). Results indicated a significant difference among genotypes with respect to root (R), shoot (S), and total dry matter (TDM) genotypes as well as R/S and R/TDM. Both temperature and CO2 concentration had significant effects on the above characters. Increasing temperature increased TDM in genotypes, so that highest TDM was recorded for genotype Oltan under 38/26 °C day/night (19.3 g/plant). Under both CO2 concentrations, increasing temperature resulted in increased R. Total Dry Matter (TDM) and R followed a logistic model in the experiment. Based on the results, 700 ppm CO2 concentration increased R in all genotypes. Genotype Oltan had the highest R under 700 ppm CO2 concentration at 35.5/23.5 °C day/night. According to the results, a period between 22 and 83 Days After Planting (DAP) was critical for R accumulation in response to temperature × CO2 concentration interaction. Increasing CO2 concentration not only increased R/S, but also increased the minimum effective temperature for R/S. Minimum R/TDM was 5.75%, recorded for genotype Naaz in 33/21 °C under 400 ppm CO2 concentration. Increasing CO2 concentration delayed decrease of R/TDM after reaching its peak. This means that higher CO2 concentration maintained CH2O translocation for a longer period. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
CO2 concentration, dry matter, root, Sesame, Sesamum indicum L. Temperature | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,430 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,298 |