تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,737 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,806 |
نقش اقتصاد سیاسی در ساختار فضایی تهران و پیرامون | ||
محیط شناسی | ||
مقاله 4، دوره 35، شماره 51، آبان 1388 اصل مقاله (289.91 K) | ||
نویسندگان | ||
حبیب اله مهدوی وفا1؛ محمد تقی رضویان2؛ مصطفی مؤمنی2 | ||
1- دکتری جغرافیای دانشکدة علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی | ||
2دکتری جغرافیای دانشکدة علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی | ||
چکیده | ||
نواحی کلانشهرها تبلور سازمان فضایی با پیوندهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در بستر محیط جغرافیایی نسبت به یکدیگر و محیط طبیعی و فعالیت اجتماعی، اقتصادی در چارچوب روابط متقابل انسان و محیط در درون نظام اجتماعی- اقتصادی مسلط زمان شکل یافتهاند. افزایش تعداد کلانشهرها، نمودی از تمرکز فوقالعاده جمعیت در فضاهای معین در کشورهای در حال توسعه است که عموماً به رقابتهای نابرابر اقتصادی در فضا نسبت داده شده است. به عبارتی وجود فضاهای تجهیز شده در نقاطی معدود و بهطور عمده در مرکز این کشورها، گرایش به تمرکز سرمایه، فعالیت و جمعیت را در قطبهای معینی تشدید کرده است. بنابراین ساخت وکارکرد نظام اقتصادی- اجتماعی در نظامهای مختلف سیاسی حاکم در جهان بازتاب فضایی متفاوتی را بروز میدهد. از این رو برای ریشهیابی تحولات ساختار فضایی کلان شهرها و پیرامون آنها به تحلیل ساخت و کارکرد نظامهای اقتصادی- اجتماعی حاکم بر آنها پرداخته شده است. به این ترتیب تحولات ساختار فضایی تهران وپیرامون نیز از این قاعده مستثنی نبوده و برای تبیین آن به تحلیل نقش اقتصاد سیاسی در دورههای زمانی مختلف پرداخته شده است. در اقتصاد رانتی مفهوم «رانت»، به درآمدهایی اطلاق میشود که از خارج به داخل کشور جریان مییابند، بدون آنکه برای آنها هیچگونه سرمایهگذاری اجتماعی، و یا فعالیت کارایی، متقابلاً صورت گرفته باشد. در این میان معیار دولت رانتی، کسب درآمد بیش از 42 درصد ناشی از رانت که غالباً منشأ خارجی دارد، دانسته میشود و از آنجا که در ایران همواره درآمدهای دولت ناشی از صادرات نفت بیش از این میزان بوده است. بنابراین میتوان ماهیت دولت و اقتصاد ایران را از سنخ نفتی دانسته که بر اثر این رانت، ساختار کلانشهر تهران و پیرامون نیز دچار دگرگونی شده است و این موضوع، بویژه از دهة 1350 تا کنون تأثیرگذارتر بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
اقتصاد سیاسی؛ ساختار فضایی؛ ساخت وکارکرد؛ کلانشهر وپیرامون | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Role of Political Economic in Spatial Structure of Tehran and Periphry | ||
نویسندگان [English] | ||
.H Mahdavivafa1؛ .M.T Razavian2؛ .M Momeni2 | ||
چکیده [English] | ||
Structure and function of socio – economic systems present different spatial effects in different countries of the world. In this study, structure and function of social and economical systems is analyzed to identify of changes within urban spatial structure. In Tehran, effects of political and economic factor is analyzed for identification of changes of its spatial structure and its periphery in The past years .The most important criterion of rantier government is getting income from rant more than 42% while in Iran government income driven from The export of raw materials (including crude oil)has exceeded this figure. Therefore The nature of Iranian economy of oil – based and its related income. The spatial structure of Tehran metropolitan area is heavily affected by this rantier system, since 1970s. During 1970s, Tehran, politically and economically, transformed from an ordinary Asian capital to an international important city. In this condition, the Palavi regime intervened directly as its political centre. At this time, Tehran was become a complete pattern of a twofold structure. Also taking into consideration all the intermediate grades the city and urban was developed. This made the northern and southern parts in front of each other and created the growing social contracts. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
metropolitan and periphery., Political Economic, Spatial structure, structure and function | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,317 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,157 |