تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,027 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,499,046 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,761,258 |
نقش بررسی های کانی شناسی و شاخص های آماری رسوبات در منشاء یابی تپه ماسه های شندان سراوان - بلوچستان | ||
مجله منابع طبیعی ایران (منتشر نمی شود) | ||
مقاله 2، دوره 58، شماره 4 - شماره پیاپی 1000091، دی 1384 اصل مقاله (1.14 M) | ||
نویسندگان | ||
عبدالحمید دهواری؛ سادات فیض نیا؛ حسن احمدی* | ||
چکیده | ||
دراین مطالعه ، ابتدا ازکلیه واحد های سنگ شناسی و نیز از ارگ شندان سراوان در قالب شبکه بندی نقطه ای نمونه برداری شد ، سپس نمونه ها تحت بررسی های کانی شناسی و مورفوسکوپی قرار گرفتند و پارامترهای آماری ذرات ( میانگین ، جورشدگی و ...) برای ترسیم نقشه های هم مقدار در ارگ مورد استفاده قرار گرفت. بررسی نقشه های ترسیمی و نحوه توزیع پارامترها در ارگ ، کاهش اندازه ذرات را از غرب ( 37/0 ملی متر ) به طرف شرق ( 18/0 میلی متر ) نشان داد که با بهبود جورشدگی و گردشگری آنها در این مورد همخوانی دارد. درشت ترین ذرات در ورقه های ماسه ای و رپیل مارک ها و ریزترین آنها در ساختمان نبکا ها مشاهده می شود. همچنین رابطه اندازه ذرات با مسافت حملشان توسط باد نخسیتین فاز رسوبگذاری ماسه ها ( 1 D) را در فرآیند حمل آبی در فاصله 30 کیلومتری غرب ارگ شندان نشان می دهد. نتایج حاصل از کانی شناسی ، 85 درصد فراوانی ذرات متشکله تپه ها را خرده سنگ ها و 15 درصد بقیه را به ترتیب کانی های کوارتز ، کلسیت ، فلد سپات ، کلریت و ایلیت نشان می دهد. مقایسه بررسی های میکروسکوپی و دیفراکسیون اشعه ایکس نشان داد که فراوانی زیاد کوارتز ناشی از وجود ماسه سنگ های کوارتزی و فراوانی کلیست ناشی از سنگ آهک ( فلیشی ) بوده و کانی های رسی هم ازسنگ منشا شیلی تشکیل شده است. در دومین فاز رسوبگذاری ( 2D ) یا ارگ ، 54/98 درصد ماسه ها به صورت جهشی ، 2/1 درصد به صورت معلق و 26/0 درصد به صورتی کششی حمل شده اند. بررسی فرآیند حمل ذرات با توجه به مورفوسکوپی سطح ذرات توسط بینوکولر ، تجزیه و تحلیل حاصل از SEM بر روی ذرات کوارتز و نتایج حاصل از نمودار فردمن نشان داد که درصد بسیار ناچیز ماسه ها منحصرا ً ، توسط آب ، 20 درصد آنها به وسیله باد و حدود 80 درصد آنها توسط آب و باد حمل شده اند که این مسئله موید شدت تاثیر گذاری فرایند حمل آبی ذرات درمحیط بیوکلیماتیک نیمه بیابانی شدید است. با توجه به بررسی های کانی شناسی ، سنگ منشا تپه ماسه ها را به ترتیب اهمیت واحد های سنگ شناسی سراوان ( 3 Es و 4Es ) و واحد های سنگ شناسی زابلی ( Ez) تشکیل می دهند و میزان حساسیت و رسوبدهی سایر واحد های سنگ شناسی در فرایند ماسه زایی برای تغذیه تپه های ماسه ای در فاز اول برداشت ( 1 P) ناچیز است. | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Role of Mineralogical and Statistical Analyses of Sediments In Source Studies of Shandan-Saravan Sand Dunes, Baloo chestan | ||
چکیده [English] | ||
Samples taken from lithological units and sand dunes in point grid, were analyzed through morphoscopic and mineralogical studies. The same-sized maps of sand dunes were then drawn by using statistical parameters of grains. Maps and distribution of statistical parameters show that grain size decreases from 0.37 mm in west to 0.18 min. in east through Erg. Also there is an increase in the degree of sorting and roundness in this direction. The coarsest particles are found in ripple marks as well as in sand sheets whereas nebkas contain the finest ones. According to the relationship between grain size and their transportation distances by winds, the first accumulation phase (D1) is 3 km far from the erg. Based on microscopical results, rock fragments make up 85%, whereas minerals make up 15% of grains including quartz, feldspar and calcite. According to X-ray diffraction and Electron Microscope Scanning, quartz frequency relates to quartzose-sandstones, calcite frequency is relatedto flishe limestene with clay minerals haveing originated from shale sources. In the second sedimentation phase (D2) or erg, 98.54% of sands have been transported through saltation, while only 1.2 %, and. 0.26% through suspension and creep processes respectively. According to morphscopic analyses by using binocular and SEM photos of quartz and results from Friedman's Diagram, 80% of sands were shown to be transported by collaboration of water and wind, while only 20% by water alone. This indicats that water is an important agent in semi-arid bioclimatical zones. Finally, based on mineralogical studies, the most important sources of Shandan sand .dunes are recognized as Saravan lithological units (ES 3, ES 4) as well as Zaboli lithological unit (EZ)with other units having little effect in'sand production for the erg. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 842 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 749 |