تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,965 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,532 |
تعیین مؤثرترین شاخصهای رویشگاهی برای ارزیابی گونزارهای کتیرایی | ||
مجله منابع طبیعی ایران (منتشر نمی شود) | ||
مقاله 21، دوره 4، شماره 0 - شماره پیاپی 1000335، اسفند 1387 اصل مقاله (397.74 K) | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا وهابی؛ مهدی بصیری؛ محمدرضا مقدم؛ علیاصغر معصومی* | ||
چکیده | ||
کتیرا، یکی از مهمترین محصولات فرعی اکوسیستمهای مرتعی، در منطقه زاگرس مرکزی ایران است که ارزش اقتصادی زیادی دارد. در این زمینه در کشور، روش مناسبی برای ارزیابی اکولوژیک رویشگاههای گونههای مولد کتیرا وجود ندارد. هدف از این تحقیق، تعیین شاخصهای مهم رویشگاهی دو گونه گون مولد کتیرا به نامهای گون سفید (Astragalus gossypinus Fischer) و گون زرد (A.verus Oliver) است تا پس از آن بتوان بـــر اســـاس شاخصهای تعیینشده، رویشگاههای مختلف را طبقهبندی و آنها را از نظر قابلیت و بهرهبرداری ارزیابی کرد. این پژوهش در پانزده مکان مرتعی ناهمگن که در رویشگاههای گونههای سفید و زرد قرار دارند و به صورت تصادفی انتخاب شدند در استان اصفهان انجام گرفت. مکانهای مرتعی از نظرشرایط کمی و کیفی گونها گستره متفاوتی از ضعیف تا خوب را شامل میشد. مهمترین ویژگیهای اکولوژیک مکانهای مرتعی در چهار بخش اقلیم، خاک، فیزیوگرافیک و پوشش گیاهی تعیین شد. به منظور بررسی تشابه موجود بین مکانهای مرتعی و طبقهبندی آن از روش تجزیه و تحلیل خوشهای استفاده شد و برای تعیین شاخصهای رویشگاهی مؤثر با توجه به نتایج طبقهبندی، متغیرها مورد تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه قرار گرفت. نتایج نشان داد که پانزده مکان مرتعی بر روی دندروگرام حاصل ازتجزیه خوشهای در سطح تشابه 88 درصد، به وسیله دوازده عامل محیطی به چهار گروه تفکیک شد. متغیرهای دوره خشکی، ماده آلی و سنگریزه خاک روی تولید محصول کتیرای سفید و متغیرهای کل پوشش تاجی گون، ارتفاع بوته، دوره یخبندان، شیب، ضریب خشکی دمارتن و ظرفیت کاتیون تبادلی در تولید محصول کتیرای زرد نقش مؤثری داشتند. متغیر ماده آلی برای گون سفید اهمیت نسبی زیادی از خود نشان داد. همچنین متغیرهای کل پوشش تاجی گون و دوره یخبندان از اهمیت نسبی حداکثر و متغیرهای شیب و ارتفاع بوته از اهمیت نسبی کمتری برای گون زرد برخوردارند. مدلهای پیشنهادی نیز برای گونههای گون، درسطح معنیدار بودن05/0، تولید محصول کتیرا را به صورت مناسبی برآورد میکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
گون سفید؛ گون زرد؛ کتیرا؛ شاخصهای رویشگاهی؛ تجزیه خوشهای؛ زاگرس؛ اصفهان و ایران | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Determination of the Most Effective Habitat Indices for Evaluation of Tragacanth Sites in Isfahan Province | ||
چکیده [English] | ||
Gum tragacanth is considered as one of the economically important byproducts of related rangeland ecosystems in Central Zagross region of Iran. However, there is not an appropriate method available for ecological evaluation of tragacanth habitats. The objective of this research is to determine proper evaluating indices for habitat of Astragalus gossypinus Fischer. and A. verus Oliver. Therefore, based on the determined indices, different habitats could be classified and evaluated in view of their potentiality as well as utilization. This research has been undertaken on 15 randomly selected rangeland sites, located in the above mentioned habitats in Isfahan Province. Rangeland sites were indicative of poor to good quality and quantity in view of Astragal species condition and production. Most important ecological characteristics of rangelands were determined by the following criteria: climate, soil, physiography and vegetation. To classify rangeland sites, cluster analysis was employed for determining the most effective habitat indices, then regression analysis being performed based upon cluster analysis results. According to dendrogram obtained from cluster analysis, 15 rangeland sites were separated into 4 groups by 12 environmental factors and in a similarity level of 88 percent. From among the total incorporated variables, drought period, organic matter, gravel (in case of Astragalus gossypinus) and total canopy cover, shrub height, freezing period, site slope, De Martonne aridity index as well as, cation exchange capacity (in case of A.verus) displayed the effective roles on tragacanth product. For Astragalus gossypinus product, organic matter was indicated to be of a high relative importantce. Total canopy cover and freezing period showed maximum relative importance while site slope and shrub height showed a lower relative importance for A. verus. Suggested models for Astragal species estimate the Gum product at a 0.05 significance level, and in an appropriate manner. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Astragalus gossypinus, Astragalus verus, Gum tragacanth, Habitat indices, Cluster Analysis, Central Zagross, Isfahan, Iran | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,034 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,425 |