پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,500 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,085,379 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,189,288 |
تحلیل مورفومتری و مورفولوژی شبکه زهکشی در مخروط آتشفشانی تفتان | ||
| پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
| مقاله 5، دوره 0، شماره 64 - شماره پیاپی 1000365، اسفند 1387 اصل مقاله (7.17 M) | ||
| نویسندگان | ||
| شهرام بهرامی1؛ مجتبی یمانی2؛ سید کاظم علوی پناه* 2 | ||
| 1عضو هیات علمی دانشگاه زنجان | ||
| 2دانشیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| مخروط آتشفشانی تفتان در جنوب شرق ایران و در شمال غرب شهر خاش واقع شده است. با توجه به این که هم اکنون از قله این آتشفشان بخار آب و گازهای گوگردی خارج می شود، ولی وجود دره‌های عمیق و شکل نامنظم شبکه آبراهه‌ها در دامنه‌های این مخروط، نشانگر عملکرد درازمدت فرسایش و تکامل شبکه زهکشی در این مخروط می باشد. هدف این تحقیق، بررسی تأثیر مورفومتری و لیتولوژی در تکامل و الگوی زهکشی در دامنه‌های این مخروط آتشفشانی بوده است. برای دستیابی به این هدف، متغیر های مؤثر از جمله، سنگ شناسی، شیب و جهت دامنه در محیط نرم‌افزاریILWIS به عنوان ابزار اصلی تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که به جز نواحی مخروط‌افکنه‌ای و پادگان های، نسبت تراکم زهکشی از سازندهای قدیم به جدید کاهش و از شیب‌های زیاد به کم افزایش می یابد. تراکم زهکشی در دامنه‌های با جهات شرق و جنوب شرق، بیشتر از دیگر جهات است. هر چند الگوی زهکشی کلّی در تمامی مخروط‌های آتشفشانی به صورت واگراست و تفتان نیز از این قاعده مستثنی نیست ولی مقایسه مستقل هر شبکه در پهلوهای این مخروط نشانگر آن است که در گدازه‌های جدید تر الگوی موازی و در نمونه‌های قدیمی‌تر الگوی شبکه درختی حاکم است. با این وجود بی‌نظمی‌هایی نیز دیده می‌شود. مقایسه مخروط‌افکنه‌های جدید و قدیمی که در نتیجه فرسایش مخروط آتشفشانی در دامنه‌های آن تشکیل شده است در تصاویر ماهواره‌ای، تفاوت زیادی را در الگوی زهکشی نشان می‌دهند. به طور کلی بررسی شبکه زهکشی در مخروط آتشفشانی تفتان نشان می‌دهد که با وجود صحّت کلّی نظریه محققینی مانند پارکر در زمینه ارتباط تراکم و الگوی زهکشی با گذشت زمان و شیب در این مخروط، پیچیدگی‌هایی در خصوصیات آبراهه‌ها به ویژه الگوی زهکشی آن دیده می‌شود. این موضوع تا حدودی به پیچیدگی ذاتی زمان تشکیل مخروط آتشفشانی و درهم ریختگی لیتولوژیکی آن مربوط می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آتشفشان تفتان؛ تراکم زهکشی؛ الگوی زهکشی؛ مورفومتری؛ ژئومورفولوژی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| تحلیل مورفومتری و مورفولوژی شبکه زهکشی در مخروط آتشفشانی تفتان | ||
| چکیده [English] | ||
| Volcanic cone of Taftan is located in southeast of Iran ,northwest of Khash city. While there is water vapor and sulfur dioxide exhaustion from its peak, the presence of deep valleyes and irregular shape of drainage system demonstrates long term erosion and complicated development of drainage system. For the evaluation of lithology, slope degree and slope aspect effects on drainage density, after digitizing of topographic and geologic map, we prepared Digital Elevation Model(DEM), slope degree, slope aspect, drainage system and lithology maps of Taftan cone in ILWIS software. Then drainage densitis in all formations, slope aspects and slope degrees was extracted .Data analysis reveals that, except alluvial fans and terraces, drainage density is more in old formations and steeper slope than in modern formations and lower slopes. Drainage density is more in east, southeast aspect, which are corresponding to older formations, than other aspects. Investigation of drainage pattern in study area shows that drainage pattern in younger lavas is parallel while in older lavas is dendritic. Nevertheless, there are irregularities in patterns. The comparison of old and new alluvial fans in IRS satellite images illustrates considerable differences in drainage patterns so that drainage patterns in new and old fans are divergent and convergent downward respectively. This is due to agradational process in new fans and degradation process in old ones. It can be, to some extent, accepted the viewpoint of some researchers like Parker about drainage density and pattern relation with time passing and slope angle in study area but there are complexities in drainage characteristics especially in channel pattern | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Drainages pattern, Taftan cone, Drainages density | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,728 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,842 |
||