تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,690 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,218,465 |
بازشناسی دو مثال قطعۀ عود در مکتب قدیم عرب | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
مقاله 1، دوره 17، 1(بهاروتابستان 1391) - شماره پیاپی 1312095، بهمن 1391، صفحه 5-14 اصل مقاله (1.53 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2013.29666 | ||
نویسنده | ||
مهرداد پاکباز | ||
دکترای تئوری موسیقی، دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی وین، اتریش و استادیار دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
مقالهی حاضر کوششی است در جهت تحلیل وبازگردانی دو قطعهی آوانگاری شده به طریق ابجدی برای ساز عود که از جلالالدین ارموی (موسیقیدان قرن هفتم هـ.. ق.) بر جای مانده است. ذکر اصطلاحاتی مانند «مُجَنَّب»، «مطلق» و «طریق» در عناوین مربوطه به این دو نمونه شیوهای متفاوت با نامگذاری دیگر نمونههای آوانگاریشده توسط جلالالدین را آشکار میسازد. با در نظر گرفتن این اصل که وجه تشابه سیاق نامگذاری این دو نمونه با دیگر مثالهای آوانگاریشده، اشاره به ساختارمایه و الگوی ضربی لحن بوده است، عدم قرابت این اصطلاحات با دیگر واژگان متداول در مکتب نوظهور منتظمیه، فرض متفاوت بودن هویت این دو اثر را نیز مطرح میکند. روش پژوهش استناد به منابع تاریخی دسته اول برگرفته از اشارات پراکنده در رسالات و همچنین بهرهگیری از مقالات رسمی مرتبط با موضوع است. در بخش نتیجهگیری، منشأ این دو نمونه مرتبط با مکاتب قدیم عرب تشخیص داده شده است. همچنین جنبهی تشریحی عناوین با محتوای اثر مؤکداً در حوضهی الگوهای ضربی قابل تشخیص می شود. بدینگونه کاربری اصطلاحات مجنب و مطلق در تشریح مایه و لحن با توجه به سیر تحولی اصول نظری موسیقی قدیم عرب تا پیدایش مکتب منتظمیه و عدم وجود مستندات بهجایمانده از قرن شش هـ.. ق. تنها مبتنی بر فرضیات باقی میماند. | ||
کلیدواژهها | ||
الاصابع السته؛ الرَمَل؛ ثقیل الاول؛ طریق؛ مجنّب؛ مطلق | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Retracing the Origin of Two Pieces from the Old Arab School for “Oud” | ||
نویسندگان [English] | ||
Mehrdad Pakbaz | ||
چکیده [English] | ||
An attempt is made here to analyze and transcribe two pieces for solo Oud by Jalal ed-Din Ormawi, a 13th-century Iranian musician, which has been originally transcribed in “Abjad” system of notation. Using such terms as “Mujannab”, “Mutlagh” and “Tarigh” in the titles of these pieces is an eloquent instance of a different style of titling as compared to his other pieces. Considering the principle that the title reveals the rhythmic pattern of the melody and the modal structure of the piece, the estrangement of using the two terms “Mujannab” and “Mutlagh” to title pieces in the newborn “systematic” school leads on the assumption that these two pieces are of a different essence. This article seeks to uncover the true ideology behind these two pieces through analyzing and transcribing them under the modern system of notation. In that way the meaning of the terms “Mujannab”, “Mutlagh” and “Tarigh” such as well known rhythmical patterns “Ramal” and “Thaghil al-Awwal” are the main items of this research. The methodology to this end calls for reference to prominent historical literature in diverse and variant treaties and studying other secondary related official articles such as those by E. Neubauer and O. Wright. To demonstrate the 6. tetrachord spices, namely "6. Mawajib", Jalal ed-Din himself combines Oud frets as an alternative old traditional way in “Risala al-Sharafiye”. This practical method reminds us of the modal terminologies such as “Mutlagh”, “Mazmum”, “Mahmul”, … based on the position of the left hand fingers on Oud frets as used by the well-known Iraqi and Egyptian musicians Hasan Ibn al-Katib and Ibn al-Tahhan al-Musighi in the 11th century. However, in the treaty “Adab al-Ghina”, Ibn al-Katib describes the “three Genera” in the same way as Farabi in “Musighi al-Kabir”. The combination of the principle of the 4.Modes (Asabi’ al-Arbi’) and the modification of the melody throw the “three Genera” prove the identity of the prototypes showed in resolution with the “6. Mawajib”. It is now clear that discussing unknown Oud melodies survived from the old Arab school of using practical method of modifying the melodic modes is based on fingerings on the Oud frets and old terminologies like “Mujannab” and “Mutlag”. Also, modal definitions of the two pieces are related to the descriptions of the “6. Mawajib” given by Jalal ed-Din himself. Furthermore the term “Tarigh” sets its roots in an old persian musical method of composing named “Rah”. Yet the transcription of the “Abjad” system to the modern notational style and analysis of the modal structures fails to clarify the exact relation between the meaning of the terms “Mujannab”, “Mutlaq” and the pieces’ content. It is finally concluded that these two pieces originally come from some old Arab schools of music. Also the descriptive function of these titles, especially in the rhythmic patterns, is made clear with still uncertainty of the functionality of the terms “Mujannab” and “Mutlagh” in describing the modal and melodic structure and is applied to the piece only based on assumptions. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
al-Asabi’ al-Satte, al-Ramal, Mujannab, Mutlagh, Tarigh, Thaghil al-Awwal | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,417 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,363 |