تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,213 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,869 |
بررسی عوامل مؤثر بر بهره برداری از منابع آب و پایداری آن در شرایط جغرافیایی متفاوت در استان فارس | ||
محیط شناسی | ||
مقاله 7، دوره 38، شماره 4، اسفند 1391، صفحه 67-78 اصل مقاله (291.59 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jes.2013.29864 | ||
نویسندگان | ||
محمد رضا رضایی1؛ حمید محمدی2؛ آیت اله کرمی3 | ||
1استادیار گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت | ||
2استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل | ||
3استادیار گروه مدیریت توسعه روستایی دانشگاه یاسوج | ||
چکیده | ||
کمبود آب، یکی از عوامل مهم بازدارنده توسعة کشاورزی و اقتصادی و اجتماعی در اکثر کشورهای در حال توسعه بویژه کشورهای قرار گرفته در کمربند خشک و نیمه خشک جهان است. در این تحقیق سعی بر آن است که با در نظر گرفتن الگوی مصرف آب و با تأکید بر پایداری استفاده از منابع آب در استان فارس به بررسی عوامل مؤثر بر بهره برداری منابع آب پرداخته شود. به دلیل وجود پراکندگی شرایط آب و هوایی و پهناوری استان فارس، به بررسی عوامل مؤثر بر پایداری در شهرستانهای مرودشت، داراب، فسا، اقلید و سروستان پرداخته شد. در تحقیق حاضر، با استفاده از تخمین رگرسیون در الگوی لوجیت، عوامل مؤثر بر پایداری مورد بررسی قرار میگیرند. متغیر وابسته رگرسیون شاخص ترکیبی است که با کاربرد فرمول و رویکرد فازی محاسبه شده است. متغیرهای مستقل نیز شامل متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی و فنی و مدیریتی هستند. یافتههای مطالعه نشان داد که متغیرهای تعداد اعضای خانوار، نظام بهره برداری از اراضی، سطح درآمد خانوار زارعان، دبی آب و هزینه تأسیسات انتقال آبیاری، به ترتیب به صورت منفی، مثبت، مثبت، منفی و منفی معنادار شدند. شاخص مدیریت در دو نوع بهرهبرداران با پایداری بالا و پایین معنادار شده است که نشان از نقش عمدة شرکت در کلاسهای ترویجی در بالا بردن سطح دانش و آگاهی بهره برداران دارد. متغیر فاصله میان منبع آب تا مزرعه در مدل تخمینی برای بهره برداران با پایداری پایین و بالا نتایج متفاوتی را نشان داد. متغیرهای مربوط به کشت محصولات صیفی و نوع خاک در مدل، معنادار نشدند. ضریب متغیر نوع سیستم آبیاری نیز نشان داد که بهرهبرداران دارای سیستم آبیاری کرتی در مقایسه با بهره برداران دارای سیستم شیاری، آب کمتری هدر میدهند. | ||
کلیدواژهها | ||
استان فارس؛ پایداری؛ منابع آب | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Considering Effective Factors of Water Resources Exploitation under Various Geographical Conditions in Fars Province | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Reza Rezaie1؛ Hamid Mohammadi2؛ Ayatollah Karami3 | ||
چکیده [English] | ||
Water shortages is one of the main factors inhibiting economic and social development and agriculture in most developing countries, especially in countries located in arid and semi-arid belt of the world. The study tried to investigate the affecting factors on water resources exploitation with considering water utilization pattern and an emphasis on sustainable water use in Fars province. Due to scattering scattering and wide climate of Fars province, the investigation was done in Marvdasht, Darab, Fasa, Sarvestan and Eghlid districts. In the present study, using logit regression model, factors affecting the sustainability examined. Dependent variable of regression is calculated with the use of combined index by formula and fuzzy approaches. Independent variables include social, economical, physical and technical and management factors. Results showed that variables of number of household members, land utilization system, the level of farmers’ household income, water debi and transport irrigation facilities cost were significantly negative, positive, positive, negative and negative, respectively. The management index in two low and high sustainability exploiters was significant that indicates the important role of participating in extension classes in raising awareness and knowledge of farmers. Variable of distance between the water source and farm in regression models of exploiters with high and low sustainability showed different results. Variables related to summery crops and soil type in the model, were not significant. Variable coefficient of irrigation system type also showed that farmers with plot irrigation systems have less water wastage compared to farmers with ribbed irrigation systems. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Fars province, Sustainability, water resources | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,759 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,198 |