تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,479 |
تعداد مقالات | 70,032 |
تعداد مشاهده مقاله | 122,993,129 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,223,112 |
ژئوپلیتیک شیعه یا هلال شیعه (مبانی، اهداف و رویکردها) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 11، دوره 46، شماره 1، اردیبهشت 1393، صفحه 197-214 اصل مقاله (495.66 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2014.50600 | ||
نویسندگان | ||
برزین ضرغامی* 1؛ سید محمد جواد شوشتری1؛ سلمان انصاری زاده2 | ||
1استادیار جغرافیای سیاسی، جهاد دانشگاهی | ||
2دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357، نظام ژئوپلیتیکی خاورمیانه را برهم زد. با فروپاشی این سیستم، تحلیلگران علوم اجتماعی و ژئوپلیتیک به تحلیل چرایی وقوع این رخداد و پیشبینی سیستمهای جایگزین پرداختند. تشکیل یک حکومت شیعی در منطقۀ ژئوپلیتیکی خاورمیانه، سبب همگرایی شیعیان این منطقه و در پی آن، افزایش وزن ژئوپلیتیکی آنها شد؛ بهطوری که تحلیلگرانی چون فولر و توال، مفهوم ژتوپلیتیک شیعه را برای بیان اهمیت و نقش شیعیان مورد استفاده قرار دادند و این مفهوم وارد ترمینولوژی جغرافیای سیاسی شد. تحولات بعدی خاورمیانه، همچون حملۀ آمریکا به عراق، فروپاشی حزب بعث و قدرتیابی شیعیان در عراق، سبب نگرانی سران کشورهای عربی از برهم خوردن سیستم نظم سنتی و موضعگیری در مقابل نظم جدید شد. ملک عبدالله، پادشاه اردن، ضمن انتقاد از افزایش قدرت شیعیان، اصطلاح هلال شیعی را مورد استفاده قرار داد و بهدنبال او سران کشورهای مصر و عربستان سعودی نیز، ترس و نگرانی خود را با حمایت از مفهوم هلال شیعی بیان کردند. با اینکه تا کنون مقالهها و سخنرانیهای زیادی در مورد ژئوپلیتیک شیعه و هلال شیعه مطرح شده، بهطور واضح و روشن به مفهومسازی اهداف، اصول و رویکردهای این دو واژه پرداخته نشده است. از این رو پژوهش پیش رو، ضمن تحلیل چرایی طرح این مفاهیم، در پی پاسخ به این پرسش است که چه تفاوتهایی در مبانی، اهداف و رویکردهای دو مفهوم ژئوپلیتیک شیعه و هلال شیعه وجود دارد؟ نتایج پژوهش نشان میدهد ژئوپلیتیک شیعه، امری واقعی است که در بستر جغرافیایی خاورمیانه قرار دارد و پس از سقوط صدام و روی کار آمدن شیعیان در عراق، مفهوم آن پررنگتر شده است، اما در مقابل، طرح مفهوم هلال شیعی یک موضوع غیر واقعی، ایدئولوژیک و برساختۀ ذهن کشورهای غرب و حاکمان سنیمذهب منطقه است که همواره تلاش میکنند با نفوذ بر افکار مردم و ژئوپلیتیک عمومی، ابتدا حکومتهای خود را مشروع جلوه داده و مردم سنیمذهب کشورهای خود را از خطر شیعه بترسانند و در مرحلۀ بعد، نفوذ و حضور خود (آمریکا و متحدانش) را در منطقه موجه جلوه دهند. | ||
کلیدواژهها | ||
انقلاب اسلامی ایران؛ خاورمیانه؛ ژئوپلیتیک شیعه؛ هلال شیعی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Shia Geopolitics or Shiite Crescent (Principles, Goals and Approaches) | ||
نویسندگان [English] | ||
Barzin Zarqami1؛ Seyed Mohammad Javad Shoshtari1؛ Salman Ansari Zadeh2 | ||
1Assistant Prof., Dep. of Political Geography, University of Tehran | ||
2Ph.D. Candidate in Political Geography, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
Introduction Islamic Revolution in Iran (1979) transformed the geopolitical circumstances in the Middle East. of The system of social sciences and geopolitical analysts to analyze the occurrence of alternative pay systems have also been collapsed. Shiite state in the Middle East region makes up a Convergence condition and they will be increased in geopolitical power. Other developments in the Middle East, such as, American attack to Iraq, the collapse of the Baath Party and the empowerment of Shias in Iraq were of concern to the Rulers of Arabic countries in the Middle East. King Abdullah, of Jordan, criticized the rising power of Shiites in the Middle East and of the Shiite Crescent. Next, the rulers of Saudi Arabia and Egypt took advantage of the Shiite Crescent. The question of this paper is that, what differences are there in the principles, goals and approaches of both the geopolitical and Shia Shiite Crescent? Methodology With regard to the theoretical nature of the research, the present study is an application research bearing a descriptive-analytical design. The data have been collected using library documents and analyzed qualitatively. Results and Discussion Shiite political geography in the Middle East: Shiites are one of the most diverse Religions in the world. Shia scattering is important both historically and also in terms of cultural and political situations. Shiite makes up about twenty percent of the Muslims population. Shiite dispersed in Middle East. Starting from the Indian subcontinent and covering substantial parts of India and Pakistan. Then, part of Afghanistan and Central Asia. Finally, included are all Iranian and Iraqi majorities. These are scattered in important parts of Turkey, Syria, Lebanon, Palestine, Jordan, Yemen and the Persian Gulf countries such as Bahrain and Saudi Arabia East region. Shia geopolitics: Shia geopolitics is meant to keep political geography. Shia people are distributed in different countries, the Middle East, with central Iran. Belt of Shia includes economic life, strategically and Islamic history. Most Shiites live in the Persian Gulf where 75% of the world's oil and oil reserves has increased the importance of Shiite district. Different periods of Shia geopolitical state include: First period: weakness of Shia Geopolitical situation (Nineteenth Century to 1979): During this period, Shia in different regions was faced with two major challenges. The first is anticolonial and the second fight of their rulers. Second period: The Revival of Shia Geopolitics (1979 to 2003): In fact, Iran's Islamic Revolution led more Liberation movements in the Middle East especially among Shiites for their rights. Shia geopolitical condition came out of the domestic conditionand its regional aspects. Third period: The Shia geopolitical condition boom periods (from 2003 until today): After the fall of Saddam Hussein in Iraq and low oppression pressure of the Iraq Shias, about 70 percent of Iraq's population, a new era of democratic change and was emerged in the Middle East and they found international aspects. The Shiite Crescent: Shiite crescent started of Jabal and continues to Mesopotamia, Iran and the Persian Gulf coast. King Abdullah of Jordan proclaimed that the main result of the war in Iraq is a Shiite crescent formation under the leadership of Iran. According to him, if pro-Iran parties or politicians win in Iraq a crescent will be come from Iraq, Syria and Lebanon that will thereby lead to Shia Sunnis. It will be a great challenge for America and Arab countries in the Middle East. Conclusion Differences between Shia Geopolitical and Shia Crescent are: Shia geopolitics is a real issue and more geographically in Shiite countries in the Middle East while Shia Crescent is an ideological issue and made mind the West and its regional allies in the Middle East. Shia geopolitics is sustained but Shia Crescent is temporary. Shia geopolitics is real but Shia Crescent is Unrealistic and utopian. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Iran, Middle East, Shia Geopolitics, Shiite Crescent | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,369 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,013 |