تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,477 |
تعداد مقالات | 70,014 |
تعداد مشاهده مقاله | 122,923,297 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,135,648 |
مقایسه میزان هدررفت خاک و رسوب برخی سازندهای زمینشناسی در گرادیانهای پوشش گیاهی با استفاده از شبیهساز باران (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی بلده نورـ استان مازندران) | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقاله 3، دوره 67، شماره 1، اردیبهشت 1393، صفحه 31-44 اصل مقاله (3.52 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2014.50826 | ||
نویسندگان | ||
شفق رستگار* 1؛ حسین بارانی2؛ علی دریجانی3؛ واحدبردی شیخ2؛ جمشید قربانی4؛ محمد قربانی5 | ||
1استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
2دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
3استادیار دانشکده اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
4دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
5استاد دانشکده اقتصاد کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
پوشش گیاهی، یکی از مهمترین عوامل کنترلکنندة فرسایش است و نقش مهمی در جلوگیری از هدررفت خاک دارد. از این رو، در این تحقیق، برای شناخت بهتر نقش پوشش گیاهی در برآورد میزان هدررفت خاک و رسوب در برخی واحدهای سنگی مراتع ییلاقی حوضة نوررود در استان مازندران از یک بارانساز قابل حمل در صحرا استفاده شد. با این هدف، از بین واحدهای سنگی منطقه، سنگ آهک دولومیتی سازند لار، ترکیبات ماسهسنگ میکایی، ماسهسنگ رسی، و شیل همراه با رگههای زغال سنگ سازند شمشک و ترکیبات توف سبز، شیل توفی، و شیل خاکستری تیره تا سبز همراه با سنگهای آتشفشانی سازند کرج به ترتیب با مقاومتهای بالا، کم، و متوسط نسبت به فرسایش انتخاب گردیدند. در هر واحد سنگی نیز سه تراکم پوششی ضعیف، متوسط، و خوب شناسایی شد. در هر کدام از تراکمهای پوششی، 3 تکرار با فواصل یک متر از هم مستقر گردید. در هر بار ایجاد بارندگی مصنوعی، ویژگیهای سطحی پلاتها از نظر پوشش حفاظتی سطح خاک و مقادیر رواناب و رسوب اندازهگیری شد. با استناد به نتایج بهدستآمده، حجم و وزن رسوب در تراکم پوششی ضعیف واحدهای سنگی با ترکیبات ماسهسنگی سازند شمشک بیش از واحد سنگی با ترکیبات توف، شیل همراه با سنگهای آتشفشانی سازند کرج و سنگ آهک دولومیتی لار مشاهده شد. همچنین، رابطة عکس و قوی بین افزایش تراکم پوشش گیاهی و حجم رواناب و رسوب وجود داشت که نشاندهندة تأثیر متقابل تراکم پوشش گیاهی و مقادیر تولید رواناب و رسوب است. | ||
کلیدواژهها | ||
پوشش گیاهی؛ سازند زمینشناسی؛ شبیهساز باران؛ نوررود؛ واحد سنگی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Comparison of Soil Loss and Sediment Yield of Some Geology Formations in Plant Vegetation Gradients (Case study: Summer Rangelands of Balade in Mazandaran Province) | ||
نویسندگان [English] | ||
Shafagh Rastgar1؛ Hossein Barani2؛ Ali Darijani3؛ Vahedberdi Sheikh2؛ Jamshid Ghorbani4؛ Mohammad Ghorbani5 | ||
1Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, Sari University of Natural Resources and Agricultural Sciences, Sari, Iran | ||
2Associate Professor, Faculty of Natural Resources, Gorgan University of Natural Resources and Agricultural Sciences, Gorgan, Iran | ||
3Assistant Professor., Faculty of Agricultural Economy, Gorgan University of Natural Resources and Agricultural Sciences, Gorgan, Iran | ||
4Associate Professor, Faculty of Natural Resources, Sari University of Natural Resources and Agricultural Sciences, Sari, Iran | ||
5Professor, Faculty of Agricultural Economy, Ferdowsi University of Mashad, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Vegetation cover as the main factor affecting the water erosion plays an important role in preventing soil loss. To this end, for better understanding the impact of vegetation cover on soil erosion and sediment yield over the major existing geological formations in the summer rangelands of Balade in the Mazandaran province, rainfall simulation studies have been carried out using a portable rainfall simulator. Among many geological formations across the study area, the three major lithological units of mica sandstone, clay and shale sandstone with coal seams of “SHEMSHAK”, structures of tuff shale and dark gray to green shale with volcanic rocks of “KARAJ” and limestone of “LAR” have been selected as lowly, moderately and highly resisting formations to degradation. For each combination of geological formation and vegetation cover (low, moderate, and high density) three sampling plots of 1x1m have been selected and rainfall simulation has been conducted over them. For each plot, the surface characteristics including the vegetation cover, runoff and sediment yield and soil texture were measured. The measured data were statistically analyzed. Results showed that “SHEMSHAK”, “KARAJ” and “LAR” formations were respectively ranked from highest to lowest with respect to the volume and weight of sediment yield. Also, there was a strong inverse relationship between vegetation cover percentage and volume of runoff and sediment for all investigated geological formations specially in poor vegetation situation that indicate interaction effects between vegetation cover and type of geological formations. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
geological formation, lithological units, Nour-rud, Rainfall simulator, vegetation cover | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,678 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,994 |