پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,999,190 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,674,557 |
ارزیابی تأثیر شهرکهای صنعتی بر کیفیت زندگی نواحی روستایی پیرامونی (مورد مطالعه: شهرک صنعتی شریف، شهرستان ابهر) | ||
| پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
| مقاله 8، دوره 47، شماره 2، تیر 1394، صفحه 297-313 اصل مقاله (632.23 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2015.51276 | ||
| نویسندگان | ||
| مجتبی قدیری معصوم* 1؛ محمدرضا رضوانی1؛ مهدی حاجیلو2 | ||
| 1استاد و عضو قطب علمی برنامهریزی روستایی، دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| ایجاد شهرکها و نواحی صنعتی، یکی از رویکردهای رایج صنعتیسازی در کشورهاست که بهمنظور تسهیل و تمرکز فعالیتها انجام میشود. درحقیقت، توسعة این قبیل مناطق صنعتی، محرک مناسبی برای افزایش تولید و بهبود بهرهوری صنایع فعال است. درنتیجه، افزایش پایداری، فرایند صنعتیسازی در روستا و کشور را امکانپذیر ساخته است. بهعبارتی فرایندی در جهت دگرگونی فناورانه در راستای بهبود کیفیت زندگی، بهویژه در مناطق روستایی بوده است و شکوفایی و توسعة روستا و کل کشور را بههمراه داشته است. پژوهش حاضر نقش شهرک صنعتی شریف بر کیفیت نواحی روستایی در شهرستان ابهر، بخش مرکزی، دهستان حومه را بررسی میکند. روش پژوهش کتابخانهای- پیمایشی (پرسشنامهای) است. برای تعیین پایایی پرسشنامه، از آزمون آلفای کرونباخ در نرمافزار SPSS استفاده شده است. پایایی پرسشنامهها برابر با 926/0 است که رقم مناسبی برای این امر بهشمار میرود. جامعة آماری، شامل روستاییان مناطق مورد مطالعه و نمونة آماری از بین روستاییان این نواحی است. برای نمونهگیری، ابتدا براساس روش کوکران، تعداد نمونهها تعیین شد و سپس نمونهها بهصورت تصادفی ساده انتخاب شدند. درمجموع، 304 پرسشنامه تکمیل شد و در ادامه، برای تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و آزمون one sample t-test استفاده شد. نتایج نشان میدهد که ایجاد شهرک صنعتی شریف، بر مجموع شاخصهای کیفیت زندگی در روستاهای مورد مطالعه اثر مطلوب داشته است. در این میان، شاخص اشتغال، بیشترین تأثیر و شاخص بهداشت، کمترین تأثیر را از این شهرک پذیرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دهستان مرکزی؛ روستا؛ شهرستان ابهر؛ شهرک صنعتی؛ کیفیت زندگی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Assessment about the Impacts of Industrial Parks on Life Quality in Nearby Rural Areas, Case Study: Sharif Industrial Park, Abhar City | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojtaba Ghadiri Masoum1؛ Mohammad Reza Rezvani1؛ Mehdi Hajiloo2 | ||
| 1Professor and member of the Center for Rural Planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2MA student in geography and rural planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction Today, industry plays a pivotal role in development of a region, particularly development of poor areas. The important role may be resulted from the fact that production factors in industry sector compared with agriculture sector are more flexible relative to environmental-regional and national circumstances. Therefore, one of the strategies in development of rural settlements is to industrialize them by creation of industrial towns and areas in their vicinity. Presence of non-agricultural activities in the rural areas and income from the activities can facilitate rural development. Industrialization of rural areas with evolution in rural economy is a transformation from a state in which the population mainly involved in agriculture into a state in which the population is involved mainly in non-agriculture as major activity. Therefore, rural industrialization has a vital role in strategies and policies of developing countries. The research has investigated the influence of industrial towns surrounding the Abhar County on quality of life of the rural residents. From the rural districts of the area, the Humeh with 17 villages has been selected for the examination. Methodology This research is performed in a literature and survey method. We have used questionnaire tool for analysis of data. The villages of the rural area of Humeh are categorized in three groups of high populated, med-populated, and low populated. From the groups, the four villages of Nurin, Ghamchabad, Ghorveh, and Hesar Ghajar have been selected as samples. According to Cohran formula, the questionnaires were distributed among the villagers. Up to 304 questionnaires were distributed. Eight indices were designed in the questionnaire. These are employment and income, immigration, construction and housing, agriculture, environment, health, education, and participation. The reliability of the tool was tested by Chronback Alpha (0.926). We have also used the views of geography and rural planning experts for validity assessment of the tool. The questions were in Likert scale. Finally, we have used one sample T test in SPSS to analyze the data. Results and discussion For quality of life assessment, the integration of all the villages has been assessed in each index and, then, they have been compared separately. The health index was positive due to better quality of services, better accessibility, and increase in the number of health practitioners in the area. Education index show significant positive effects on the area. Participation index has significant positive influence on the public participation. Employment and income in the villages with industrial towns in their surrounding were improved by increase in income, job creation, diversity of jobs, higher money saving, and expect to better employment condition. The industry in the rural areas increased the incentives for perdurability and residence in the areas, the industrial towns caused decrease in urban-rural migrations, increase in emigration of non-natives to the area, and increase in return of the villagers back to the area. Housing index show positive effects and caused increase in land price, better quality of building materials, and increase in construction projects. The towns had positive influence on decrease in the number of people involved in agriculture, decrease of livestock, and decrease in farmland area. The environment has experienced somewhat negative effect from the towns. Conclusion From the indices of quality of life in the villages, Sharifabad industrial town had the most positive influence upon the employment condition in the area. This may be due to attraction of work forces from surrounding rural areas. The improvements in the quality of life indices are mainly resulted from development in infrastructures. The negative effects of the town on the environment are not considerable. The health condition has experienced the least influence from the creation of the industrial town. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Abhar County, central village, industrial town, quality of life, rural area | ||
| مراجع | ||
|
صحراییان، سیدمهدی، 1380، اقتصاد ایران، ساماندهی صنایع کوچک، طرحی در بازسازی اقتصاد ایران، معارف، تهران. طاهرخانی، مهدی، 1380، نقش نواحی صنعتی در توسعة روستایی، مطالعة موردی : نواحی صنعتی روستایی استان مرکزی، فصلنامة پژوهشهای23- جغرافیایی، شمارة 40. 45. غفاری، غلامرضا، میرزایی، حسین و علیرضا کریمی، 1390، بررسی رابطة بین صنعت و کیفیت زندگی (مقایسة موردی: مناطق روستایی شهرستان قروه)، فصلنامة توسعة روستایی، دورة سوم، شمارة 1. قدیری معصوم، مجتبی و هادی قراگوزلو، 1391، نقش نواحی صنعتی در توسعة اقتصادی و اجتماعی سکونتگاههای روستایی (مطالعة موردی: ناحیة صنعتی خورآباد، استان قم)، فصلنامة اقتصاد فضا و توسعة روستایی، شمارة 2، صص 1-14. قدیری معصوم، مجتبی و محمد اکبرپور سراسکانرود، 1390، تحلیل نقش دولت از ساخت مساکن روستایی در برنامههای توسعه (مطالعة موردی:برنامة چهارم توسعة کشور)، فصلنامة فضای جغرافیایی، سال یازدهم، شمارة 34، صص 74- 101. مهندسان مشاور DHV از هلند، 1375، رهنمودهایی برای برنامهریزی مراکز روستایی، جلد دوم، ترجمة بهنام شاپوری و دیگران، جهاد سازندگی، سلسله انتشارات روستا و توسعه، شمارة 23. مشیری، سیدرحیم و نسرین آذرباد، 1386، پیامدهای استقرار نواحی صنعتی در مناطق روستایی، مطالعة موردی: روستای کمرد در دهستان سیهرود شهرستان تهران، فصلنامة علمی- پژوهشی روستا و توسعه، سال دهم، شمارة 3. مهندسان مشاور ورزبوم، 1382، مطالعه، بررسی، ارزیابی و نقد عملکرد 170 ناحیة صنعتی روستایی کشور، جلد اول: مباحث نظری نواحی روستایی در جهان و ایران، وزارت جهاد کشاورزی، معاونت صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی، دفتر امور صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی. مطیعی لنگرودی، سیدحسن و علیاکبر نجفی کانی، 1390، بررسی و ارزیابی اثرات شهرکها و نواحی صنعتی در توسعة اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی، نمونة موردی: شهرستان بابل، فصلنامة پژوهشهای جغرافیایی، شمارة 58. قرهنژاد، حسن، 1372، مقدمهای بر جغرافیای صنعتی، جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان، اصفهان. افتخاری، عبدالرضا رکنالدین، فتاحی، احد، حاجیپور، مجتبی، 1390، ارزیابی توزیع فضایی کیفیت زندگی در مناطق روستایی (مطالعة موردی: بخش مرکزی شهرستان دلفان استان لرستان)، فصلنامة پژوهشهای روستایی، شمارة 6، صص 69- 94.
ریاحی، وحید و اصغر پاشازاده، 1391، بررسی اثرات شهرکهای صنعتی بر کیفیت زندگی ساکنان روستایی (مطالعة موردی: شهرستان گرمی)، فصلنامة پژوهش و برنامهریزی روستایی، شمارة 2، صص 29- 46. سرور امینی، ش.، اسدی، ع. و خ. کلانتری، 1389، بررسی اثرات شهرک صنعتی اشتهارد بر توسعة روستاهای همجوار، نشریة اقتصاد و توسعة کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 24، شمارة 2، صص 227- 238. سلیمانی، محمد، 1381، دگرگونی روستاهای حاشیة شهرهای صنعتی جدید؛ بررسی موردی الوند: البرز، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، شمارة 65.126- اصفهان، 150 سعیدی، عباس، 1384، مبانی جغرافیای روستایی، سمت، تهران. پوراحمد، احمد، طاهرخانی، مهدی و رحمان باباخانی، 1381، نقش نواحی صنعتی در اشتغال وکاهش مهاجرتهای روستایی، مطالعة موردی: ناحیة صنعتی لاسجرد، پژوهشهای جغرافیایی، شمارة 46- 43، ص 56. دربان آستانه، علیرضا، 1383، مفاهیم و مبانی ساماندهی صنایع در نواحی روستایی، سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، تهران. رضوانی، محمدرضا، 1383، مقدمهای بر توسعة روستایی در ایران، قومس، تهران. رحیمی، عباس، 1383، تبیین ویژگیهای صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و صنایع روستایی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران. رضوانی، محمدرضا، رمضانزاده، مهدی و مرتضی محمدپور جابری، 1389، تحلیل اثرات اقتصادی- اجتماعی نواحی صنعتی در توسعة نواحی روستایی، مورد: ناحیة صنعتی سلیمانآباد تنکابن، فصلنامة روستا و توسعه، شمارة 18، صص 5- 26. اسمیت، دیوید، 1381، کیفیت زندگی: رفاه انسانی و عدالت اجتماعی، ترجمة حسین حاتمینژاد و حکمت شاهی اردبیلی، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال هفدهم، شمارههای 185- 186. Smith, D., M., 2002, The Quality of Life, Human Welfare and Social Justice, Translated by: Hataminejad, H. and Shahi Ardebili, H., Economic and Political Information, Vol. 17, No. 185-186. (In Persian)
Eftekhari, A. Rokneddin, Fattahi, Ahad, Hajipoor, M., 2011, Evaluate the Spatial Distribution of the Quality of Life in Rural Areas (Case Study: Delfan the Central City of Lorestan Province), Rural Researches Journal, No. 6, pp. 69-94. (In Persian)
Pourahmad, A., Taherkhani, M. and Rahman Babakhani, 2002, The Role of the Industrial Areas to Employment and Reducing Rural Migration, Case Study: Industrial Area Lasjerd, Geographical Researches, No. 43 & 46, pp. 56. (In Persian)
Darban Astaneh, A., 2004, Concepts and Principles of Organization of Industry in Rural Areas, Country's Municipalities, Tehran. (In Persian)
Rahimi, A., 2004, Explaining the Features and Additional Processing of the Agricultural Sector and Rural industries, Ministry of Agriculture, Tehran. (In Persian)
Rezvani, M., 2004, Introduction to Rural Development in Iran, Ghomess, Tehran. (In Persian)
Rezvani, M. R, Ramezanzadeh, M. and M. Mohammadpour Jaberi, 2010, An Analysis of the Socio-economic Effects of Industrial Areas in the Development of Rural Areas, Case Study: Industrial Area Branch Soleman Abad Tonekabon, Journal of Rural Development 18, pp. 5-26. (In Persian)
Riyahi, V. and Pashazadeh, A., 2012, Effects of Industrial Park on the Quality of Life of Rural Residents (Case Study: Grammy City), Journal of Rural Planning, No 2, pp. 29-46. (In Persian)
Sarvar Amini, Sh., Asadi, A. and Kalantary, Kh., 2010, Effects of Industrial Park on the Development Eshtehard Neighboring Villages, Journal of Agricultural Economics and Development (Agricultural Science and Technology),Vol. 24, No. 2, pp. 227-238. (In Persian)
Soleimani, M., 2002, The Transformation of Villages Bordering the New Industrial Cities: Case Study Alvand: Alborz, Geographical Research Quarterly 65.126- number of 150. (In Persian)
Saeedi, A., 2005, The Fundamental Principles of Rural Geography, Samt, Tehran. (In Persian)
Sahraiyan, S. M., 2001, The Iranian Economy, Organizing Small Industries, A plan to Rebuild the Economy of Iran, Maaref, Tehran. (In Persian)
Taherkhani, M., 2001, The Role of Industrial Zones in Rural Development, Case Study: Industrial Rural Areas, Markazi Province, Geographic Researches Journal, No. 40, 45. (In Persian)
Ghaffari, Gh., Mirzaee, H. and Karimi, A., 2011, The Relationship Between the Industry and the Quality of Life (Compared to Rural Areas of Qorveh City), Rural Development Journal, Vol. 3, No. 1. (In Persian)
Qadiri Masoum, M. and Gharagozlou, H., 2012, The Industrial Areas of Economic and Social Development of Rural Settlements (Case Study: Industrial Region Khorabad, Qom Province), Quarterly Journal of Economics and Rural Development Space, No. 2, pp. 1-14. (In Persian)
Qadiri Masoum, M. and Akbarpour Sraskanrood, M., 2011, An Analysis of the Role of Government in Housing Construction in the Rural Development Programs (Case Study: Fourth Development Plan), Quarterly of Geographical Space, Vol. 11, No. 34, pp. 74-101. (In Persian)
Gharahnejad, H., 1993, An Introduction to Industrial Geography, Isfahan University Publication SID, Isfahan. (In Persian)
Moshiri, S. R. and Azarbad, N., 2007, The Consequences of the Establishment of Industrial Zones in Rural Areas, Case study: Village of Kamard-Siah Rood, City of Tehran, Journal of Rural Development, Vol. 10, No. 3. (In Persian)
Motiee Langroodi, S. H. and Najafi Kani, A. A., 2011, Evaluating the Effects of Industrial Towns and Areas on Economic and Social Development in Rural Areas, Case Study: Babol City, Journal of Geographical Researches, No. 58. (In Persian)
Consulting Engineers Worker Canvas, 2003, Study, Evaluation and Criticism of the Country's 170 Rural Industrial Areas, Vol. 1: Theories of Rural Areas in the World and Iran, Ministry of Agriculture, Deputy Complementary Industries and the Agricultural Sector, Office of Complementary Industries of the Agricultural sector. (In Persian)
Netherlands DHV Consulting Engineers, 1996, Guidelines for Planning Rural Centers, Vol. 2, Translated by: Shapouri, et al, Rural Development Series, No. 23
. (In Persian)
Abraham, J., 1994, Rural Industries and Rural Industrialization in Developing Economy: Indian Experience, Journal of Rural Reconstraction, Vol. 27, pp. 45-52.
Das, R. and Das Ashim, K., 2011, Industrial Cluster: An Approach for Rural Development in North-East India, International Journal of Trade, Economics and Finance, Vol. 2, No. 2, pp. 161-165.
Dutta, S., 2004, Rural Industrial Entrepreneurship, The Case of Bardhaman District in West Bengal, Wageningen University.
Hag, M. T., 1979, Industrialization in Relation to Integrated Rural Development With Reference to Bangladesh: Industry and Development, No. 4.
Fløysand, A. and Sjøholt, P., 2007, Rural Development and Embeddedness: The Importance of Human Relations for Industrial Restructuring in Rural Areas, Oxford, Vol. 47, Iss. 3.
Hannan, K., 1995, China, Modernization and the Goal of Prosperity: Government Administration and Economic Policy in Late 1980, Cambridge University Press, Cambridge.
Joshi, M. L., 1997, Industrial Recruitment Policy and RuralDevelopment: A Case Study of Pulp and Paper Industry in Albama, A Dissertation Submitted to the Graduate Faculty of Auburn University.
Lee, D., 2001, Diversification of the RuralEconomy: A Case Study of Rural Industrialization in the Republic Korea, Japan Program/INDES 2001, Conference- Japan.
Bechara, L. and Alessanra, M., 2009, Eco-industrial Park Development in Rio de Janeiro- Brazil: A Tool for Sustainable Development, Journal of Cleaner Production, Vol. 17, No. 7, pp. 653-661.
Maran, K., 2007, Problemes of Rural Labor: Issue and Challenges, Cuddalore, Pallavan Book publishing Company Ltd.
Misra, R. P., 1985, Rural Industrialization in Third World Countries, Sterling Publishers, New Delhi.
Misra, R. P. and Achyuta, R. N., 1990, Micro-level Rural Planning: PrincipleMethods and Case Study, Concept Publishing Company, New Delhi, p. 15.
Nayak, U. S., 1994, Rural Industrialization, M. D Publication p.v.t, New Delhi.
Rahman, M. and Wandschaneder, 2003, Measuring the Quality of Life Across Countries: A Sensitivity Analysis of Well-being Indices, Wider International Conference on Inequality, Poverty and Human Well-being, May 30-31, Helsinki Finland.
Rau, S. K, 1985, Rural Industrialization: Policy & Programmes in Four Asian Countries, Asian Productivity Organization, Tokyo.
Rizwanul, Islam, 1994, Rural Industrialization: An Engine of Prosperity in Postform Rural China, World Development, Vol. 22, No. 11, pp. 1643-1662.
Rogers, D., 1978, Industrialization in Com Benefits and the Rural Community, Rural Sociology, Vol. 43.
Samal, K. C., 1997, Rural Non–farm Activities in Specific Regions of Orissa, Journal of Rural Development, Vol. 16, No. 3, pp. 357-464.
Scott, R., 2002, Rural Industrialization and Increasing Inequality: Emerging Patterns in China, Js Reforming Economy.
Shih, J. T., 1985, Decentralized Industrialization and Rural Non-Farm Employment in Taiwan, Association of Development Research and Training Institutes of Asia and The Pacific.
Sundar, K., 2009, Rural Industrialisation: Challenges and Proposition, Commerce Wing DDE, Annamalai University, Tamil Nadu, India.
Unido, 1991, The Role of Small and Medium Scale Industries in OIC Member States, unido, No. 9, p. 487.
Wang, X., 2001, Practicum Report Rural Industrialization in China, Saint Marys university.
Zhang, X. H., 1994, Rural-Urban Migration Restriction Capital Mobility and Rural Industrialization in China, Chinese Economy in Transition, Vol. 29, pp. 20-26.
Zielinska Wczkowska, H. and Dziora-Kornatowska, K. W., 2010, Evaluation of Quality of life (QoL) of Student of the University of Third Age (U3A) on the Basis of Socio-Demographic Factors and Health Status, Archives of Gerontology and Geriatrics, 1-5.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,693 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,719 |
||