پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,092,629 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,196,705 |
وضعیتسنجی و اولویتبندی شاخص‌‌های توسعة پایدار در مناطق روستایی مطالعة موردی: بخش مرکزی شهرستان بویراحمد | ||
| پژوهش های روستائی | ||
| مقاله 9، دوره 5، شماره 3، مهر 1393، صفحه 663-690 اصل مقاله (377.25 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrur.2014.53187 | ||
| نویسندگان | ||
| فرزاد کریمی1؛ مصطفی احمدوند* 2 | ||
| 1دانشجوی سابق کارشناسی ارشد توسعة روستایی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه یاسوج | ||
| 2استادیار ترویج و توسعة کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه یاسوج | ||
| چکیده | ||
| تعیین نیازهای اساسی توسعه و اولویتبندی مؤلفه‌‌های آن در مناطق روستایی، از ضرورت‌های برنامهریزی روستایی به‌شمار می‌آید. هدف پژوهش حاضر، وضعیتسنجی و اولویتبندی شاخص‌‌های توسعة پایدار در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان بویراحمد است. جامعة آماری پژوهش، روستاهای 20 خانوار و بالاتر بخش مرکزی این شهرستان (89 روستا) بود که با استفاده از جدول برآورد حجم نمونة لین، 566 خانوار روستایی مطالعه و بررسی شدند. برای جمع‌‌آوری داده‌‌ها، افزون بر اسناد، پرسشنامة محقق‌ساخته به‌کار رفت و برای تعیین اعتبار بخش‌‌های مختلف پرسشنامه از روش اعتبار محتوا و به‌منظور تعیین پایایی آن از هم‌‌سانی درونی به‌روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ، 955/0-561/0 به‌دست آمد که بهینگی پرسشنامه را نشان می‌داد. داده‌‌پردازی پژوهش با استفاده از نرم‌‌افزار MATLAB7.10 انجام گرفت. با نگرش اندام‌‌وار به توسعة پایدار روستایی، شاخص‌‌ها انتخاب شدند و سپس برای عملیاتی‌کردن شاخص‌‌ها از استانداردسازی فازی بهره گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌‌ها از ضریب جینی و آنتروپی شانن استفاده شد. نتایج وضعیت‌‌‌شناسی شاخص‌‌ها ازلحاظ پایداری حاکی از آن بود که 32 درصد از شاخص‌‌های بررسی‌شده در وضعیت پایدار، 32 درصد در وضعیت پایداری متوسط و 36 درصد نیز در وضعیت ناپایدار قرار داشتند. افزون بر آن، نتایج ضریب جینی نشان داد که شاخص‌‌ها به‌صورت مناسب توزیع نشده‌‌اند. بنابراین، لازم است که درخصوص تعیین مراکز و کانون‌‌های اصلی خدمات‌رسانی براساس نظام سلسلهمراتبی سکونتگاه‌‌ها بازنگری صورت گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آنتروپی؛ استانداردسازی فازی؛ بویراحمد؛ توسعة روستایی؛ درجة بحرانی؛ ضریب جینی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Status Assessment and Prioritization of Indicators for Sustainable Development in Rural Areas (The Case of Central District of Boyer-Ahmad County) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Farzad Karimi1؛ Mostafa Ahmadvand2 | ||
| 1Yasouj University | ||
| 2Yasouj University | ||
| چکیده [English] | ||
| The experience of development process in developed countries revealed that rural development is a basic requirement for national development and it should be considered and given high priority. Accordingly, in Iran also the government in recent years paid more attention to rural development. In this regard, different methods and approaches were implemented due to social and economic development of rural regions. A large number of these strategies and industrial projects focus on developing of rural areas. Determining basic needs of development and prioritizing them in rural areas is an essential for sustainable rural development program. In this regard, status assessment and prioritization of indicators for sustainable development in rural areas is a powerful instrument for identifying and increasing enough knowledge about the areas and managing of their development. Accordingly in recent years, considerable attention in geographical studied, especially in management of rural development has been devoted to the development ranking methods. Therefore, the thesis aims at assessing and ranking indicators for sustainable development in rural areas in the Central district of Boyer-Ahmad county, Iran. For this purpose, a descriptive-analytical method with the aid of a comparative approach was used. Statistical population of the study was the villages in the county with 20 or more households (89 villages). In each village, 10 percent of the households were randomly selected as a sample of the study from the population. Accordingly, 566 rural households were determined and selected as a sample using Lin sample size table. To collect the data, a questionnaire was used. To collect the data, a questionnaire was used. For determining the content validity of the questionnaire, a factor analysis and for internal consistency reliability, Cronbach's alpha was used. The KMO (0.504-0.848) and Cronbach's alpha coefficient (0.561-0.955) indicated the optimality of the questionnaire. For analyzing the data, the descriptive and inferential statistics such as Mean, Standard Deviation (SD), Coefficient of Variation, Gini Coefficient, Percent changes, Person, Spearman, and Kendal correlation coefficients, Kruskal wallis, and Analysis of Variance (ANOVA) were implemented. Furthermore, Matlab 7.10 and SPSS20 were used for assessing and prioritizing indicators for sustainable development in rural areas of Central district of Boyer-Ahmad county, Iran. In order to model development of rural areas in the central district of Boyer-Ahmad county, organism approach (structured) to select criteria was used. Then, the Fuzzy theory was used to operating criteria. Findings revealed that the VIKOR model with absolute approach was powerful and recommended. The finding showed that 32% of indicators for sustainable rural development were in the sustainable, 32 % in moderate and 36 % in unsustainable status. The findings showed that Sarabtaveh, Deh Bare- Aftab Olia, and Tangary villages with regard to 51 criteria by 0.635, 0.608, and 0.579 scores, respectively were developing villages and Gavbarg, Cheshmeh Tabarghoo, Tal-Gahi with 0.182, 0.201, and 0.233 scores respectively were non-developed villages. Also, there wasn’t any village in level of completely undeveloped, developed and completely developed. The findings indicated the undesirable rural development (with mean 0.387 and range from 0 to 1) in the region. Also, approximately half of villages (46.1 percent) with 21.46 percent of the population of the rural region were undeveloped villages. In addition, 69.35 percent of population in villages of the study was in developing stage. Also, approximately half of villages (48.31 percent) with 32.94 percent of the population of the rural region were undeveloped villages. Furthermore, the villages were investigated in terms of supportive, human and environmental dimensions. Findings showed that although there weren't significant differences between the three dimensions, but human and environmental dimensions have the best and worst condition, respectively. With consider presenting condition of the villages, it is confirmed that there was significant distance between present and desirable situation. Also, Arc-GIS 9.3 software was very useful for modeling rural development in villages of Central district of Boyer-Ahmad County. The findings of Coefficient of Variation and Gini Coefficient revealed that the unbalance and inequity of development in the study area. This inequity was highly significant in consumption of fossil fuels and wood, sewage disposal network, waste collection network, construction of streets and alleys, and performance of Village Assistance Bureau (VAB) criteria. Findings of investigation of criticality of the criteria revealed that the consumption of fossil fuels and wood, sewage disposal network, construction of streets and alleys, waste collection network, the ratio of active workers to population, housing, income satisfaction, and job satisfaction, respectively were in high risk. Finally, findings indicated that among the variables postulated in the model to explain rural development, "performance of Village Assistance Bureau", "social capital", and "village population" had a significant influence on rural development. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rural Development, Organism approach, Fuzzy theory, AHP, MADM | ||
| مراجع | ||
|
آزیری، س.، 1387، بررسی عوامل مؤثر بر توسعة پایدار روستایی با تأکید بر کشاورزی، فصلنامة نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، سال ششم، شمارة دوم، صص. 220-1. آسایش، ح.، 1388، اصول و روش‌‌های برنامهریزی ناحیه‌‌ای، انتشارات دانشگاه پیام نور، 195 صفحه، تهران. اصغرپور، م.ج.، 1390، تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ هفتم، 399 صفحه، تهران. افتخاری، ع.ر.، سجاسی قیداری، ح.، و صادقلو، ط.، 1390، سنجش پایداری روستایی با استفاده از الگوی راهبردی مطالعة موردی: روستاهای شهرستان خدابنده، مدرس علوم انسانی-برنامهریزی و آمایش فضا، شمارة پانزدهم، صص. 104-85. افتخاری، ع.ر.، و آقایاری هیر، م.، 1386، سطح‌بندی پایداری توسعة روستایی، مطالعة موردی بخش هیر، پژوهش‌‌های جغرافیایی، شمارة 61، صص. 44-31. بدری، س.،ع.، فرجی‌‌سبکبار، ح.، جاودان، م. و شرفی، ح.، 1391، رتبه‌‌بندی سطح پایداری مناطق روستایی براساس مدل وایکور؛ مطالعة موردی: روستاهای شهرستان فسا- استان فارس، جغرافیا و توسعه، شمارة 26، صص. 20-1. بل، س.، و استفان، م.، 1386، سنجش پایداری، ترجمة ناصر شاهنوشی، سیاوش دهقانیان و یدا... آذرین‌‌فر، نشر دانشگاه فردوسی، 264 صفحه، مشهد. پورطاهری، م.، و سجاسی‌‌قیداری، ح.، و صادقلو، ط.، 1389، سنجش و اولویتبندی پایداری اجتماعی در مناطق روستایی، با استفاده از تکنیک رتبه‌‌بندی براساس تشابه به حل ایده‌‌آل فازی (مطالعة موردی: دهستان حومة بخش مرکزی شهرستان خدابنده)، فصلنامة پژوهش‌‌های روستایی، سال اول، شمارة اول، صص. 32-1. توکلی، م.، و فاضل‌‌نیا، غ.، و زارعی، ی.، و نیک‌‌آریا، م.، 1390، ارزیابی برخی شاخص‌‌های ابعاد نابرابری منطقه‌‌ای در ایران، فصلنامة روستا و توسعه، سال 14، شمارة اول، صص. 117-101. خسروبیگی، ر.، شایان، ح.، سجاسی‌‌قیداری، ح.، و صادقلو، ط.، 1390، سنجش و ارزیابی پایداری در مناطق روستایی با استفاده از تکنیک تصمیم‌‌گیری چندمتغیرة فازی – تاپسیس، فصلنامة پژوهش‌‌های روستایی، سال دوم، شمارة اول، صص. 186-151. دانش‌‌پور، س.ع.، و مرادپور، ر.، 1386، مکان‌‌یابی سکونتگاه‌‌های روستایی پایدار، دوماهنامة شهرنگار، سال هشتم، شمارة 45، صص. 23-12. رضوانی، م.ر، 1390، برنامهریزی توسعة روستایی در ایران، انتشارات قومس، 291 صفحه، تهران. زاهدی، ش.، و نجفی، غ.، 1384، مسائل پایداری کشاورزی در ایران، مجلة جامعه‌شناسی ایران، سال ششم، شمارة دوم، صص. 106-73. سلمان‌‌زاده، س.، 1377، میزگرد توسعة روستایی و اصلاح ساختار اداری دولت، فصلنامة روستا و توسعه، سال سوم، شماره‌‌های سوم و چهارم، صص. 5-1. کلانتری، خ.، و اسدی، ع.، و چوبچیان، ش.، 1388، تدوین و اعتبار‌‌سنجی شاخص‌‌های توسعة پایدار مناطق روستایی، مطالعات و پژوهش‌‌های شهری و منطقه‌‌ای، سال اول، شمارة دوم، صص. 86-69. مرکز آمار ایران،1390الف، سالنامة آماری استان کهگیلویه و بویراحمد، معاونت برنامهریزی (دفتر آمار و اطلاعات) استانداری، 751 صفحه. مرکز آمار ایران،1390ب، سالنامة آماری کشوری، انتشارات مرکز آمار ایران، تهران. مولدان، ب.، و بیلهارز، س.، 1381، شاخص‌‌های توسعة پایدار، ترجمة نشاط حداد تهرانی و ناصر محرم‌‌نژاد، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست تهران، تهران. نادری مهدیی، ک.، و کلانتری، خ.، و حسینی، م. و اسدی، ع.، 1388، تحلیل محتوای میزان مطابقت سیاست‌‌های برنامه‌‌های توسعة جمهوری اسلامی با الگوی توسعة پایدار، فصلنامة روستا و توسعه، سال 12، شمارة 3، صص. 25-1. نوری‌‌پور، م.، و شاه‌‌ولی. م.، 1390، ارزیابی معیارهای پایداری روستایی شهرستان دنا بر اساس فرایند ارتباطات: کاربرد تحلیل سلسلهمراتبی، فصلنامة پژوهش‌‌های روستایی، سال دوم، شمارة اول، صص. 92-63. وزارت جهاد سازندگی، 1375، گزارش وضع موجود بخش کشاورزی و عمران روستایی، مستندات برنامة سوم. جلد هشتم. یاری‌‌حصاری، ا.، و بدری، س.ع.، و پورطاهری، م.، و فرجی‌‌سبکبار، ح.، 1390، سنجش و ارزیابی پایداری حوزة روستایی کلان‌شهر تهران، فصلنامة پژوهش‌‌های روستایی، سال دوم، شمارة چهارم، صص. 122-89. Bossel, H., 1999, Indicators for Sustainable Development; Theory,Method, Application, IISD, International Institute for Sustainable Development, PP. 124.
Golusin, M., 2009, Definition, Characteristics and State of the Indicators of Sustainable Development in Countries of Southeastern Europe, Agriculture, Ecosystems and Environment, Vol. 130, No. 1-2, PP. 67–74.
Hwang, G.L. and Yoon, K., 1985, Multiple Attribute Decision Making Methods and Application a State of Art Survey, Springer, Heidelberg, New York, PP. 259.
Jansen, L., 2003, The Challenge of Sustainable Development, Journal of cleaner production, Vol. 11, No. 3, PP. 231-245.
Lin, N., 1977, Foundation of Social Research, New York: McGraw Hill.
Tosun, C., 2001, Challenges of Sustainable Tourism Development in theDeveloping World: the case of Turkey, Tourism Management, Vol. 22, No. 3, PP. 289-303.
Veleva, V., 2001, Indicators of Sustainable Production, Journal of Cleaner Production, Vol. 9, No. 5, PP. 447–452.
World Bank, 2002, Expanding the Measure of Wealth: Indicators of environmentally sustainable development studies and monographs series, No. 17, Washington D.C., June 2002, www.ingham.org/ce/CED/article.
Yasouri, M., 2010, A Survey of Regional Inequality Status in Khorasan Razavi Province, International Journal of Environmental Science and Development, Vol. 1, No. 1, PP. 60-66.
Yu, L., Hou, X., Gao, M. and Shi, P., 2010, Assessment of Coastal Zone Sustainable Development: A Case Study of Yantai, China, Ecological Indicators, No.10, PP. 1218- 1225.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,552 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,007 |
||