پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,996,637 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,669,328 |
بررسی نظام شهری استان‌های نوظهور ایران با رویکرد آمایش سرزمین (مورد مطالعه: استان قم) | ||
| مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 2، مهر 1393، صفحه 209-237 اصل مقاله (448.3 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2014.53207 | ||
| نویسنده | ||
| محمد میره ای* | ||
| استادیار، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| با توجه به اهمیت و جایگاه نظام اسکان در آمایش سرزمین و توسعة نواحی، هدف مقالة حاضر بررسی وضعیت تعادل و تناسب در نظام شهری استان نوظهور قم است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات توسعه‌ای، و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. به منظور گردآوری اطلاعات روش اسنادی به‌کار گرفته شد و تحلیل نظام شهری استان قم نیز با به‌کارگیری 12 شاخص (نخست‌شهری، دو شهر، مهتا، موما و الوصابی، کینزبرگ، ضریب پراکندگی، هرفیندال، آنتروپی شانون، رتبه‌انداز و اصلاح‌شدة رتبة اندازه، شاخص مجاورت، و تناسب مکانی) صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان می‌دهد به‌جز شهر قم، بقیة نقاط سابقة شهرنشینی زیادی ندارند و پس از ارتقای شهرستان قم به مرتبة استان، به شهر تبدیل شده‌اند، در حالی که حتی معیار تعریف جمعیتی شهر (10 هزار نفر جمعیت) را نداشتهاند. همة شاخص‌های بررسی‌شده حاکی از شدیدترین میزان نخست‌شهری، تمرکز، عدم تعادل و عدم تناسب مکانی در نظام شهری قم است. حتی شکل‌گیری استان قم و ایجاد خدمات و نهادهای شهری در نقاط نوظهور عدم تعادل را کاهش نداده است. همچنین، شهر قم به عنوان بزرگترین و تک‌شهر مسلط، توان طبیعی مطلوب برای پذیرش این جمعیت را ندارد. در پایان، پیشنهادهایی در راستای تعادل‌بخشی نظام شهری قم مطرح شده است که اهم آن بر شناخت ظرفیت و توان‌های شهرهای کوچک استان (بالاخص شهر کهک) و انتقال بخشی از فعالیت‌ها به آن‌ها است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| : استان قم؛ تمرکززدایی؛ نخست‌شهری؛ نظام شهری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study urban system of new provinces in Iran by spatial planning approach, case study: Qom | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Mirehei | ||
| Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| Balancing in territories settlements, especially in the urban systems, is important for spatial planning. According to studies carried out in a non-equilibrium state of the urban system and the primacy phenomenon is evident at national and regional levels in Iran. The purpose of this paper is to explore the urban hierarchy of Qom province, especially in the course of time. This study, is descriptive and analytical method and developmental research by purpose. Documentary methods have been used for data collection. In order to analyze the urban system has been used many indicators (primacy, two city, Mehta, Moomaw&Alwosabi, Kinsburg, scattering coefficient, Herfindahl, Shannon entropy, size- rank and improved size-rank). The results show province of Qom has 6 city that all cities don’t have record high urbanization except the city of Qom. Also, all indicators show that the city of Qom has the strongest urban prime rate, concentration and imbalance. Even become the province of Qom and the formation of new urban areas couldn't reduce imbalances. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Urban System, urban primacy, Decentralization, Qom province | ||
| مراجع | ||
23. Berry, B. J. L. (1964). “Cities as systems within systems of cities“. Papers of the Regional Science Association, 13, 147-163.
24. Mathur, O. m .(1997). Small cities and national development. Nagoya, Japan, UNCRD.
25. Moomaw, Ronald L.; Alwosabi, Mohammed A. (2003). “An Empirical Analysis of Competing Explantion of Urban Primacy Evidence From Asia and the Americas”. Working Paper, ZEI, No.B19.
26. Mutlu, Servet (1989). “Urban Concentration and Primacy Revisited: An Analysis and Some Policy Conclusions”. Economic Development and Cultural Change, 37(3), 611-619.
27. Rannie short, John (1996). Urban Order London. First published, Blackwell.
28. Smith, C. (1995). Types of City Size Distribution: A Comparative Analysis, in Der Woude et al., Urbanization in History: a Process of Dynamic Interactions, Claredon Press.
29. United Nation (2004). Departmentof Economic and Affairs. Population Division,World bank. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,595 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,322 |
||