پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,572 |
| تعداد مقالات | 71,027 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,499,163 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,761,554 |
بازسازی سطوح دیرینة دریاچة ارومیه در کواترنری با مطالعة پادگانه‌های دریاچه‌ای | ||
| پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
| مقاله 1، دوره 47، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 1-19 اصل مقاله (1.51 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2015.53675 | ||
| نویسندگان | ||
| مجتبی یمانی* 1؛ ابراهیم مقیمی1؛ راضیه لک2؛ منصور جعفر بیگلو3؛ علیرضا صالحی پور میلانی4 | ||
| 1استاد دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
| 2استادیار پژوهشکدة علوم زمین | ||
| 3دانشیار دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
| 4دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| هدف از این پژوهش شناسایی و بررسی پادگانه‌های کواترنری دریاچة ارومیه، تعیین ارتفاع دقیق آن‌ها و بازسازی سطوح و مناطق دیرینة تحت تأثیر نوسانات سطح آب دریاچه است. طی مطالعات میدانی، با استفاده از شواهد فسیلی، رسوب‌شناسی و ژئومورفولوژیکی 24 پادگانة دریاچه‌ای در مناطق زنبیل‌داغی، گلمانخانه، نقده، جزیرة اسلامی، مهاباد، میاندوآب، بوکان، ملکان، سلماس، تسوج و الخچی شناسایی شد. با استفاده از جی.پی.اس دو‌فرکانسه ارتفاع دقیق پادگانه‌ها محاسبه شد. این پادگانه‌ها در ارتفاعی بین ۱۲۹۷ متر در جزیرة اسلامی تا ۱۳۶6 متر در غرب ملکان قرار دارند. با توجه به داده‌های ارتفاعی به‌دست‌آمده، هشت سطح ارتفاعی مربوط به پادگانه‌های دریاچه‌ای را که همان تراز آب در کواترنرند، برای دریاچة ارومیه می‌توان تعریف کرد. از طریق بازسازی ارتفاع این سطوح پادگانه‌ای، محدودة آبگیری دریاچة ارومیه در دوره‌های گذشته تعیین و محدودة تأثیر آن‌ها بر روی تصاویر ماهواره‌ای ترسیم شد. براساس نتایج این پژوهش، بالاترین سطح پیشروی دیرینة آب دریاچه در سواحل جنوبی آن و بیشینة مساحت دریاچه معادل ۱۳۹۰۰ کیلومترمربع بوده است که سطح آبگیری آن نسبت به سال ۲۰۱۱ در حدود ۱۰۰۰۰ کیلومترمربع بیشتر بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پادگانة دریاچه‌ای؛ دریاچة ارومیه؛ کواترنر؛ نوسانات دیرینة سطح آب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Reconstruction of Quaternary Paleo Lake Levels of Urmia by Studying Lake Terraces | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojtaba Yamani1؛ Ebrahim Moghimi1؛ Razyeh Lak2؛ Mansour Jafar Beiglu3؛ Alireza Salehipour Milani4 | ||
| 1Professor of Geomorphology, Faculty of Geography, University of Tehran | ||
| 2Assistant Professor, Geological Survey of Iran | ||
| 3Associate Professor of Geomorphology, Faculty of Geography, University of Tehran | ||
| 4PhD Candidate in Geomorphology, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction Lake Terraces are geomorphological evidence of climate change during quaternary. Location of these terraces location in different elevation shows paleo water lake level fluctuations. Investigation about Urmia Lake terraces was conducted by Bobek (1973).He found those terraces in 45-55 meter above Urmia water level on that time. According to Bobek, development of lake area in paleo Pleistocene period and cold Pleistocene periods was caused by reduction of temperature about 5 centigrade and reduction of evaporation. It is important that we don’t have any comprehensive investigation on Urmia lake terraces and many of these terraces and paleo shorelines remained unknown up to now. The aims of this research investigation of quaternary terraces of Urmia Lake represent their elevations and reconstruction of the areas affected by these fluctuations. Urmia Lake Basin is located in Northwest Iran and in the lowest part of this depression, surrounded by High Mountain with elevation more than 2000 meter above sea level. Urmia Lake is the largest inland lake in Iran and the second largest saltwater lake in the world. Tabriz fault activity causes uplift in this region of northern segment of the fault and it creates a barrier against the flow of surface and underground. This has led to formation of Lake Urmia. This lake is located in a shallow subsidence with an average depth of 6 meters, but its deepest point is the northwest corner with 13 meters deep. There are 102 large and small islands within the limits of the Lake Urmia. Salt water is more than 350 grams per liter. Materials and Methods Geological data, sediment and morphometric data were gathered through library studies and fieldwork. Then, Quaternary sediments in the coastal zone boundaries were reconstructed and paleo lake boundaries were also determined using GIS and RS techniques. Aerial photos, satellite imagery and digital elevation model of SRTM90 m was used. In field work, lake terraces were detected by investigation of sediment laminations, sedimentological characteristics such as Granolometry, color, type, location of strata and specially fossils located in the sediment. Granolometry of the sediments were analyzed in sedimentology lab of Geological survey of Iran using Vibratory Sieve Sahker. Percentage of sand and silt were determined and analyzed using Gradistat 4 software and the curves were plotted. Binocular Microscope was used for paleontology investigation. The elevations of terraces were measured with a Differential Global Positioning system (DGPS). After determining the height of the terrace, the extent of Urmia lake paleo water level was also determined using 150 topographic map sheet at scale of 1:25000. It was related to the block 1:250000 of Tabriz, Urmia, Mahabad and Khoy through a digital elevation model with a resolution of 10 m. Urmia Plao Lake extent was reconstructed based on satellite images. Discussion In the recent years, due to the occurrence of hydro- climatic droughts over the past few decades and extensive dam construction on main rivers and high water evaporation, the lake area decreased and experienced significant changes in water level. The lake terraces are the best evidence to reconstruct the paleo geomorphological situation in coastal environment and occurrences of these terraces shows climate change and tectonic phases. Hence, identification of the Urmia Lake terraces was employed to reconstruct the situation of paleo environment. In field studies, the lake terraces were detected by geomorphological, sedimentary structures, sediments grain size and especially fossil collections in the sedimentary layers. Since many terraces are buried in the river sediments, they are very difficult to detect and create the river or human activities such as road construction. Using a sequence of periods of water level fluctuations and long dry periods and wet-laying sedimentary sequences were used for this reconstruction. After identifying the terraces, geographic location and the exact height were also determined using DGPS. In field studies, 24 lake terraces were found in Quaternary sediments. Lowest terraces are located in Islami Island in elevation of 1297 meters and the highest terraces in Damirchi with elevation of 1366 meters. Conclusion Elevation of lake terraces are variable from 1297 meter to 1366 meter and consequently the areas affected by fluctuations in lake water levels were different. The maximum extent of lake level fluctuation has occurred in the south part of Urmia Lake. In this region the slope is very low and experienced the slightest change in the water level of the lake. The large extent of this region is affected by water level fluctuations. In the northern and western parts of the lake, impact of water level fluctuations is low due to the steep slope. At an altitude of 1297 meters (terrace Sh-1) the area of the lake was about 9,658 square kilometers. The extent of lake on that time increased about 6560 square kilometers compared to 2011. Gacha Bashi terrace (1311 m in elevation) in West Golmankhaneh Peninsula is dated by Sabouri (2010) to be resulted about 46,000 years before present. The elevation of the terrace after the gathering and corrections of errors by GPS dual frequency was 1336.6 meter. At that time, the islands of Minadoab, Malekan, Bonab, Azar Shahr, Naghadeh and Mahabad Cities were buried under Urmia lake water. The lake water also reached near the Urmia city. The highest terrace is located near Tsuj (Ts-2) City in Northwest part of the lake parallel to Damirchi DM-1 in Northwest part of Malekan with elevation 1366 meters. The extent of the lake at that time was about 13900 km and the water reached to Tabriz city. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| eostatic, lake terrace, Quaternary, Urmia Lake | ||
| مراجع | ||
|
آقانباتی، ع. (1383). زمین‌شناسی ایران، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور. افزایش ۲۴ سانتی‌متری سطح آب دریاچة ارومیه (۱۳۹۲). روزنامة بهار، شمارۀ ۱۹۹. ص. ۱۱. بدیعی، ر. (1362). جغرافیای مفصل ایران، جلد اول، تهران: انتشارات اقبال. بربریان، م. و قرشی، م. (۱۳۶۶). پژوهش بر لرزۀ زمین‌ساخت کاربردی و خطر زمین‌لرزه، گسلش در دریاچة ارومیه و چگونگی زایش آن، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور. رامشت، م.ح. و سیف، ع.ا. (۱۳۸۵). استفاده از تصاویر لندست و تکنیک GIS در بررسی قلمرو دیرینة پلایای گاوخونی، جغرافیا و توسعه، سال ۲، شمارة ۴، صص. ۱71-190. سیاهپوش، م.ت. (۱۳۵۲). پیرامون آب‌وهوای باستانی فلات ایران، تهران: انتشارات ابنسینا. شهرابی، م. (۱۳۶۶). دریاچه‌شناسی و زمین‌شناسی مهندسی دریاچة ارومیه، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور. شهرابی، م. (۱۳۷۲). شرح زمین‌شناسی چهارگوش ارومیه، مقیاس 1:250000، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور. شهرابی، م. (۱۳۷۳). دریاها و دریاچه‌های ایران، طرح تدوین کتاب زمین‌شناسی ایران. صبوری، ج.؛ علیمحمدیان، ح.؛ مغفوری‌مقدم، ا. و لک، ر. (1389). مطالعة سنگواره‌ها، محیط رسوبی و تعیین سن مطلق پادگانه‌های دریاچه‌ای ارومیه، چهاردهمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران، ارومیه. طلوعی، ج. (۱۳۶۸). مطالعه و بررسی ژئوشیمیایی و هیدروشیمیایی و شناخت فازهای رسوبات شیمیایی حوضة رسوبی تبخیری دریاچة ارومیه، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تهران، دانشکدة زمین‌شناسی. غضبان، ف. و مهاجر باوقار، ن. (۱۳۷۹). منابع ژئوشیمیایی و شوری دریاچة ارومیه، اولین کنفرانس زمین‌شناسی دریایی ایران، چابهار. گابریل، آ. (1352). تحقیقات جغرافیایی راجع به ایران، ترجمة فتحعلی خواجه‌نوری، تهران: انتشارات ابنسینا. لک، ر. و محمدی، ع. (۱۳۹۰). گزارش لیمنولوژی و پالئولیمنولوژی دریاچة ارومیه، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور. محمدی، ع. (۱۳۸۴). بررسی تاریخچة رسوب‌گذاری هولوسن در دریاچة ارومیه با استفاده از مغزه‌های رسوبی در بزرگراه شهید کلانتری، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تهران، دانشکدة زمین‌شناسی. مغفوری‌مقدم، ا. (۱۳۷۱). رسوب‌شناسی رسوبات پلیستوسن گسترة دریاچة ارومیه، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، دانشکدة علوم. مقصودی، م. و علمی‌زاده، هـ. (۱۳۹۰). شواهد ژئومورفولوژیکی تغییرات سطح اساس در پلایای حوض سلطان، فصلنامة جغرافیا، سال ۹، شمارة ۲۸، صص. ۱57-۱78. موحد دانش، ع.ا. (۱۳۷۳). هیدرولوژی آب‌های سطحی ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
Aghanabati, A. , 2006, Geology of Iran, Geological Survey of Iran.
Arzani, N., 2007, The fluvial mega fan of Abarkoh Basin (Central Iran) an Example offlash- flood sedimentation in arid lands, Geological Society of Landon.
Ayora, C., Barettino, D., Carrera, J., Manzano, M. and Mediavilla, C., 2001, Lasaguasy los suelos trasel accidente de Aznalcóllar,Boletín Geológico y Minero, Vol. 112, (special number),pp. 1-294.
Badiei, R., 1983,Geography of Iran, Eghbal Pub, vol. 1, pp. 63.
Bahar Newspaper., 2013,Urmia water lake level Raised 24 Cm, No. 199, pp. 11
Berberian, M. and Ghoreshi, M., 1986, A research on Applied Siesmotectonic and earthquake Hazard , Faulting and their formation on urmia Lake, Geological Survey of Iran, pp. 12 .
Bobek, H., 1937, Die Rolle der Eiszeit in Nordwestiran, In: Z. Gletscherk, Vol. 25, pp. 130–183.
Butzer, K,W., 1970, Physical conditions in Eastern Europe, Western Asia and Egypt before the period of agricultural and urban settlement, Cambridge University,. 1, Part 1, pp.20.
Djamali, M., De Beaulieu, J.L., shah-hosseini, M., AnDrieu-Ponel, V., Ponel, P., Amini, A., Akhani, H., Leroy, S. A. G., Stevens, L., Lahijani, H. and BreWer, S., 2008,A late Pleistocene long pollen record from Lake Urmia, Iran, Quat. Res. Vol. 69, pp. 413–420.
Domagalski, J.L., Eugster, H.P. and Jones, B.F., 1990, Trace metal geochemistry of Walker, Mono, and Great Salt Lakes. In: Spencer RJ, Chou IM (eds) Fluid–mineral interaction: a tribute to H.P. Eugster, The Geochem Society, Special Publ. 2, pp. 315–353.
Dresch, J., 1976, Bassins arides Iraniens. In: Bull. Assoc. Géogr. Franc. Vol. 430, PP. 337-351.
Gibbard, P. and van Kolfschoten, T., 2004, The Pleistocene and Holocene Epochs, Geologic Time Scale, Cambridge, Cambridge University Press.
Ghazban, F. and Mohajer Bacaghar, N., 1998, Geochemical and Salinity Source of Urmia lake, 1th Conference on Iran Marine Geology, Chabahar, Iran.
Gabriel, A., Geographical Research about Iran., Ebn-e-Sina Pub.
Krinsley, D.B., 1970, a geomorphological and paleocli-matological study of the playas of Iran,US Geol. Surv. Contr. No. PRO CP 70-800. Washington, D.C.
Lak, R., 2011, Limnology and Paleolimnoligy of Urmia Lake, Geological Survey of Iran, Vol. III, pp 128.
Lowenstein, T.K., Li, J. and Brown, C.B., 1998, Paleotemperatures from fluid inclusions in halite: Method verification and a 100,000 year paleotemperature record, Death Valley, California, Chemical Geology, Vol. 150, pp. 223–245.
Maghfouri, I., 1992, Sedimentology of Pleistocene sediments of Urmia Lakes, Msc Thesis, North Azad university Branch.
Maghsoudi, M. and Elmizade, H., 2011, Geomorphological Evidence of Base Level Changes in Hoze Soltan Playa, Geography, Vol. 9., No. 28, pp. 157-178.
Mohamadi, A., 2005, Investigation of History of Holocene Sedimentation on Urmia lake according to sedimentary cores in Shahid Kalantari Highway, Msc Thesis, Tehran university.
Movahed Danesh, A., 1994, Hydrology of Iran’s Surface water, Samt Publication.
FRENZEL, P., TECH, T J BARTHOLDY, 2005, Checklist and annotated bibliography of Recent Foraminiferida from the German Baltic Sea coast, STUDIA GEOLOGICA POLONICA, Vol. 124, Kraków, pp. 67–86.
Ponder, W.F., Clark, G.A., Miller, A.C. and Toluzzi, A., 1993, On a major radiation of freshwater snails in Tasmania and eastern Victoria: a preliminary overview of the Beddomeia group (Mollusca: Gastropoda: Hydrobiidae), Invertebrate Taxonomy,Vol. 7, No. 3 , pp. 501-750.
Poor Kermani, M. and Sedigh, H., 2002, Geomorphic Evidence of Tabriz Fault. Geography and Development, Vol. Autumn and winter, pp. 38-44.
Ramesht, M H. and Seif, A., 2005, Using of Landsat 7 Satellite Images and GIS Technique in Study of Gavkhoni Playa Paleo Domain, Geography and Developmant,Vol. 2, No. 4, pp.171-190
Sabouri, J., Alimohammadian, H., Maghfori. M. I., Lak, R., Hagh, F. E., Paknia, M. and Dehghan, C.A., 2010, The study of fossils, paleoecology and absolute age (C4) determination of old terraces of Urmia Lake, 14th Congress of Geological Society of Iran & 28th Congress of Symposium on Geosciences, 15- 18 Sep, 2010, University of Urmia, Iran.
Shahrabi, M., 1981, Holocene Lacustrine facies and environment of hypersaline Lake Urmieh, NW of Iran. Dip. Arb. Ander ETH Zurich, Switzerland, 75.
Shahrabi, M., 1981, Limnology and engendering geology of Urmia Lake, Geological Survey of Iran.
Shahrabi, M., 1993, Report of Geological Map of 1:250000 Quadrate, Geological Survey of Iran, pp. 48.
Shahrabi, M., 1994, Iran’s Seas and Lakes, Geological Survey of Iran.
Siahpoush, M., 1973, Ancient Climate of Iran Plate, Ebn-e-Sina Pub, pp. 25.
Stevens,L. R., Ito, E., Schwalb, A., Wright, Jr H. E., 2006, Timing of atmospheric precipitation in the Zagros Mountains inferred from a multi-proxy record from Lake Mirabad, Iran, Quaternary Research Journal, Vol. 66, PP. 494-500.
Tollooe, J., 1988, Investigation of Geochemical and Hydrochemical and sediment Geochemical Evaporation sediments Basins of Urmia Lake, Msc. Thesis, Tehran University,PP. 210.
Vita-FinZi, C., 1969, late quaternary alluvial chronology of Iran, In: Geol. Rundsch, Vol. 58, pp. 951–973.
Wasylikowa, K., Witkowski, A., Walanus, A., Hutorowicz, A., Alexandrowicz, S.W. and Langer, J.L., 2006, Paleolimnology of Lake Zeribar, Iran, and its climatic implications, Quaternary Research, Vol. 66, PP. 477-493 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,790 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,104 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب