تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,092,216 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,196,088 |
مطالعۀ رابطۀ اقلیم و آسایش انسان در محیط شهری با استفاده از شاخص فشار عصبی (مطالعۀ موردی: تهران) | ||
محیط شناسی | ||
مقاله 20، دوره 41، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 275-282 اصل مقاله (751.73 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jes.2015.53914 | ||
نویسنده | ||
محمود مولی نژاد* | ||
استادیار سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران (IROST) و رئیس مرکز منطقهای علوم و انتقال فناوری (IORA RCSTT) | ||
چکیده | ||
شهرنشینی و توسعۀ شهرها همراه افزایش شتابان جمعیت و توسعۀ فعالیتهای صنعتی با مصرف بیرویۀ سوختهای فسیلی، آلودگیها را به شدت افزایش داده که عواقب آن در کوتاهمدت روی بیماریهای مختلف و در بلندمدت موجب تشدید برخی نوسانات اقلیمی و تأثیرات زیستمحیطی آن، از جمله تغییر دورههای زمانی مطلوب از نظر اقلیم آسایش است. منظور از شرایط آسایش انسان مجموعه شرایطی است که از نظر حرارتی حداقل برای 80 درصد افراد مناسب باشد، به عبارت دیگر انسان در آن شرایط، نه احساس سرما کند و نه گرما. بنابراین، آب و هوای بسیار سرد و گرم برای زندگی مناسب نیست. در این مقاله با استفاده از دادههای اقلیمی 30 سالۀ دما، رطوبت نسبی و سرعت باد طی دورۀ آماری (1976- 2005) در ایستگاههای منتخب تهران (مهرآباد، شمال تهران، ژئوفیزیک و دوشان تپه) و با بهرهگیری از شاخص فشار عصبی ماههای مطلوب و نامطلوب برای آسایش فیزیولوژی انسان در دو دورۀ 15 ساله تعیین شد. نتایج نشان داد که نواحی شمالی تهران در دورۀ گرم سال ضریب آسایش مناسبی دارند، اما نواحی جنوبی به علت دارابودن ضریب شاخص عصبی بالا در شرایط عدم آسایش قرار دارند. همچنین، در دورۀ سرد نواحی شمالی تهران در شرایط عدم آسایش خنک قرار دارند در حالی که نواحی جنوبی به مراتب شرایط آسایشی بهتری دارند. به طوری که با افزایش روند دمایی در ایستگاهها انتظار میرود در آیندۀ نزدیک، ماههای سرد شرایط مساعدتری برای آسایش و راحتی فیزیولوژی انسان داشته باشند و متقابلاً در ماههای گرم شرایط عدم آسایش تشدید شود. | ||
کلیدواژهها | ||
اقلیم؛ آسایش؛ تهران؛ شهرنشینی؛ شاخص فشار عصبی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Study of the relations between climate and human comfort in urban environment using neurotic pressure index (Case study: Tehran city) | ||
نویسندگان [English] | ||
Mahmoud Molanejad | ||
Assistant Professor of Iranian Research Organization for Science and Technology (IROST) ,Director of Regional Center for Science and Technology Transfer (IORA RCSTT | ||
چکیده [English] | ||
Introduction Climate affects, more than any other factors, the type and form of human life, so that many cities that have made or developed regardless of climatic information are suffering from weather-related problems such as air pollution, water supply and flooding etc. By using the meteorological information in designing new cities as well as developing old cities can reduce the mentioned problems. Human comfort condition, based on the definition, is a thermal condition that is comfortable for at least 80% of people. Regarding the high impact of climate on human comfort, the humankind has been always looking for a suitable usage of the local climate. It was investigated the effective bioclimatic indices over human comfort in Shiraz city and their results showed that Shiraz with having a various bioclimatic condition holds a warm to very cold climatic conditions throughout the year. Attempt was made to study the climatic comfort index in Boushehr city. His findings from THI index indicated that the months of April, May, November, December, January, February and March are appropriate in terms of climate comfort for human. Investigation on the thermal comfort was made in Shahrud-Semnan from military viewpoint. In addition, the effect of climate on the architecture of Qom city was carried out by attempted to classify the climate based on effective parameters on life quality in Markazi province. Therefore, considering the high impact of climate on the human comfort as well as the spread of urbanization, in this research this subject is studied in the megalopolis city of Tehran. Materials & Methods Tehran city, in terms of climatic classification, possesses a warm and dry climate with an annual mean precipitation of approximately 250mm. The figure 1 shows the location under study and indicates climatology stations used. Figure 1 geographical position of Tehran city and the stations under study In the paper, the relations between three elements of temperature, relative humidity and wind speed is identified for 2 periods of 15-years from 1976 to 2005 for the selected stations in Tehran city and these data are studied using neurotic pressure index. This index is aimed to explain the level of comfort using temperature, humidity and wind. The index is stated as follows: Where, is the digital index for comfort; is the effective temperature and humidity index supposing a calm weather; is an index that adds up the effect of the surplus coldness resulting from the air motion and are obtained from the following equations: Where, is temperature in Fahrenheit; is relative humidity in %; is the speed of wind in knots. After obtaining digital index for comfort () from the above relation for finding the heating rate, the table 1 will be used. Table 1 grading index for comfort related to humid in warm climate index for comfort (CI) Heating rate Below -5 Cool climate with uncomfortable condition Between -5 and -1 Cool climate 0 Comfortable condition Between 1 and 5 Warm with comfortable condition Between 6 and 10 Warm with uncomfortable condition Between 11 and 15 Uncomfortable condition Above 15 Fully uncomfortable condition After estimation of the coefficients of the neurotic pressure index, for better indicating the variation of the heating index for comfort in Tehran, the zoning was carried out. With objective in this research, the existing methods including spatial interpolation, spatial analysis for data related to stations and inverse distance weighting (IDW) were used. Similarly in this methodology after defining the coefficients of the neurotic pressure index for two 15 periods including warm and cooling conditions , the index for comfort was extended to surface level and finally by using map of comfort variation and GIS software (Arc Map) the zoning map was developed as follows indicated in figures 2-5. Discussion of Results & Conclusions The coefficients of the neurotic pressure index were evaluated for the selected stations for a 2-period of 15-years in different months of the year. The findings indicated that during the first period the thermal phase in the months of January, February and December was cold and with lack of comfort, so that the North of Tehran station possessed the most condition of the lack of comfort during the cold period of the year. In addition, during the hot period of the year also the months of May, June, July, August and September possessed a thermal phase with a lack of comfort to absolutely lack of comfort. Meanwhile, the months of March and October hold the best comfort condition as well as among the stations, Mehrabad, in comparison with other stations, was recognized as the best station in terms of climate comfort. Generally, the results for the second period also showed that these coefficients had an ascending trend in most of the months. On the other hand, the condition from a cold thermal comfort turned into a hot thermal comfort, which indicates an increase in the local temperature due to the climate change in the study area. The results of interpolation by GIS also indicated that in the cold period, there is strong lack of comfort in the northern areas of Tehran city, meanwhile an appropriate comfort condition was replaced during the hot period. But for the southern areas of the city, there is an appropriate thermal comfort condition during the cold period and a lack of comfort is replaced during the hot period, though. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Climate, Comfort, urbanization, Neurotic Pressure Index, TEHRAN | ||
مراجع | ||
امیری، آ. 1380. تأثیر اقلیم بر معماری شهر قم، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرری، گروه جغرافیای طبیعی. اسماعیلی، ر.، گندمکار، ا.، حبیبینوخندان، م. 1390. ارزیابی اقلیم آسایشی چند شهر اصلی گردشگری ایران با استفاده از شاخص دمای معادل فیزیولوژیک (PET)، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شمارۀ 75، بهار 1390، صص 1- 18. بهادری، ع. 1391. بررسی اقلیم و شاخص آسایش در شهرستان بوشهر، ادارۀ کل هواشناسی استان بوشهر، بهار 1391. خلیلی، ع. 1378. تحقق سهبعدی روزهای گرمایش و سرمایش ایران، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، شمارههای 54 و 55. درویشی، ر. 1378. بررسی دمای آسایش محور شاهرود- سمنان از دیدگاه نظامی، پایاننامۀ کارشناسی، دانشگاه تهران، دانشکدۀ ادبیات، گروه جغرافیا، رشتۀ جغرافیای طبیعی. روشن، غ.، نگهبان. س.، حسام، م. 1387. مطالعۀ ویژگیهای اقلیم آسایش شهر یزد با استفاده از مدل گیونی و تأثیر روند تغییر اقلیم، مجموعه مقالات اولین همایش علمی سراسری دانشجویی جغرافیا، 7- 8 آبان، صص 164- 168. زاهدی، م. 1369. کاربرد آب و هواشناسی، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، شمارۀ 19. ساریصراف، ب.، محمدی، غ.ح.، حسینیصدر، ع. 1389. تعیین مناسبترین شاخص Ray Man برای مطالعۀ اقلیم آسایش در شمال استان آذربایجان غربی، چهاردهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، تهران، 21- 23 اردیبهشت 89، مؤسسۀ ژئوفیزیک، مقالات شفاهی، فیزیک فضا، صفحۀ 100- 105. شعبانی، ف. 1381. منطقهبندی اقلیمی بر اساس پارامترهای مؤثر بر کیفیت زندگی در استان مرکزی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد تهران مرکزی گروه جغرافیا. صفاییپور، م.، شبانکاری، م.، تقوی، س. ط. 1392. شاخصهای زیست اقلیمی مؤثر بر ارزیابی آسایش انسان (مطالعۀ موردی: شهر شیراز)، جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 24، پیاپی 50، شمارۀ 2، تابستان 1392. صادقیروش، م.ح. 1389. مقایسۀ میزان آسایش حرارتی انسانی در شرایط آب و هوایی خشک و مرطوب مطالعۀ موردی شهر یزد و ساری، فصلنامۀ علمی- پژوهشی خشکبوم، جلد 1، شمارۀ 2، زمستان 1389. علیجانی، ب. 1372. نگرش نو در کاربرد آب و هواشناسی در مدیریت منابع و توسعۀ کشور، نقش آب و هوا در طراحی مسکن، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، شمارۀ 35، زمستان 1372. قبادیان، و.، فیضمهدوی، م. 1376. طراحی اقلیمی- اصول نظری و اجرای کاربردی انرژی در ساختمان، انتشارات دانشگاه تهران. قویدلرحیمی، ی.، احمدی، م. 1392. برآورد و تحلیل زمانی آسایش اقلیمی شهر تبریز، جغرافیا و توسعه شمارۀ 33، زمستان 1392، صص 173- 182. کاویانی، م.ر. 1380. میکروکلیماتولوژی، انتشارات سمت. کسمایی، م. 1378. اقلیم و معماری، انتشارات بازتاب با همکاری شرکت خانهسازی ایران، تهران. لایقی، ب.، 1382. بررسی نحوۀ تأثیر عناصر اقلیمی بر صنعت گردشگری در استان گیلان، هواشناسی رشت. محمدی، ح. 1385. آب و هواشناسی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، صص 187- 189. محمدی، ح.، سعیدی، ع. 1387. شاخصهای زیست- اقلیمی مؤثر بر ارزیابی آسایش انسان مطالعة موردی: شهر قم، ۸۶ [fathi1] مجلة محیطشناسی، سال سی و چهارم، شمارة ٤٧، پاییز ٨۷، صفحة ۷. مککوی، ج.، جانستون، ک.، ترجمۀ میرمحمد صادقی، م. 1385. آموزش نرمافزار Arc Gis (اسپشیال آنالیست)، انتشارات فرات، چاپ اول، ص110. هوشور، ز. 1381. اصول و مبانی پاتولوژی جغرافیای ایران، جلد اول، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
Givoni, B., 1989. Man, climate and Architecture, John, Willy USA.
Thompson, R.D.; Perry, A. 1997. Applied climatology principles and practice, Rutledge, U.K | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,876 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,215 |