پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,755 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,100,565 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,852,859 |
بررسی جریان های فکری فرهنگی موثر بر مطالبات حقوقی زنان در ایران پس از انقلاب اسلامی | ||
| زن در فرهنگ و هنر | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 3، مهر 1393، صفحه 313-326 اصل مقاله (249.14 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2014.54513 | ||
| نویسندگان | ||
| شهلا باقری1؛ ناهید سلیمی* 2 | ||
| 1دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی | ||
| 2دانشجوی دکتری حقوق زن در اسلام، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| مقالۀ حاضر با بررسی مبانی اندیشه‌ای جریان‌های فکری فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی، به تبیین رابطۀ هریک با حقوق زن پرداخته است. سؤال اصلی آن است که با کدامین معیار می‌توان تصویری از فضای نظری جامعۀ ایران به دست داد و همبستگی میان جریان‌های اجتماعی با حوزه‌های حقوقی را بیان کرد. در بخش نظری، رابطۀ جریان‌های اجتماعی با مطالبات حقوقی، نظریه‌های مکتب «واقع‌گرایی اجتماعی» ملاک قرار گرفته است که به همبستگی تحولات اجتماعی با تحولات حقوقی اعتقاد دارد و اینکه این همبستگی اثرپذیریِ قواعد حقوقی از افکار و اعتقادات افراد دخیل در آن و پویایی حقوق را نشان می‌دهد. در بخش جریان‌شناسی نیز، چرایی و چگونگی تقسیم‌بندی جریان‌ها، برحسب دین‌محوری و رابطۀ آن‌ها با سنت و مدرنیته است. این پژوهش مبتنی بر روش تحلیلی‌ـ استدلالی و نتایج یافته‌ها حاکی از آن است که در نظام اسلامی ایران، که حقوق از شریعت دینی استنباط می‌شود، موضع‌گیری در برابر این امر، دو رویکرد کلی «دینی» را که حقوق اسلامی را به حق می‌دانند و «غیردینی» که اساس تبعیض در حقوق را دینی‌بودن آن می‌داند به وجود می‌آورد. در گام بعدی، موضع‌گیری‌ها در زیرمجموعۀ این دو رویکرد به سنت و مدرنیته، خرده‌جریان‌های سنت‌گرا، تمدن‌گرا، و روشنفکری دینی را در بخش دینی و روشنفکری سکولار و معاند را در بخش غیردینی ایجاد می‌کند، که عملکرد هریک در برابر تحولات اجتماعی و زمینۀ اعتقادی جامعه، حقوق متفاوتی را برای زنان طلب می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جامعه‌شناسی حقوق؛ جریان‌های فکری‌ـ فرهنگی؛ حقوق زن؛ واقع‌گرایی اجتماعی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The effective intellectual–cultural currents in women’s rights in Iran after Islamic revolution | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shahla Bagheri1؛ Nahid Salimi2 | ||
| 1Associate Professor, Sociology, Kharazmi University, Iran | ||
| 2Ph.D. Candidate, Woman’s Rights in Islam, Tarbiat Modares University, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| This study examines votes, ideologies and goals of Iran’s cultural-intellectual currents after the Islamic Revolution in order to describe their scale and type impacts on women rights in Iran. In the first section, a theoretical explanation of the relationship between social currents and legal demands based on social realism approach along with viewpoints of scholars who believe in the correlation between social evolutions and legal developments is presented. In the second section, Iran’s cultural-intellectual currents after the Islamic Revolution currents have been grouped with respect to religion and their relation with tradition and modernity within an analytical-logical framework. The results indicate that in Iran, where rights and laws are derived from Sharia (Islamic law), opinion about this matter creates two general approaches: religious and non-religious, the former is consistent with Islamic rights and stand in the face of it attempting to eliminate the religion from legislation and the latter considers the basis of discrimination to be its religiosity. In following, the attitudes towards this tradition and modernity are the basis making the classification into Traditionalism, Civilizationalism, Religious Intellectualism, and Mixed Intellectualism in religious approach and into Secular Intellectualism and Political Intellectualism in non-religious approach; sub-currents performances and behaviors of each of these classes against the social evolutions and religious context of the society, make and determine different levels and types of women’s rights. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| intellectual-cultural currents, sociology of low, social realism, Women’s rights | ||
| مراجع | ||
|
احمدی خراسانی، نوشین (1380). فمینیسم اسلامی در نگاهی به روزنامۀ زن و مجلۀ زنان، زنان در زیر سایه پدر خوانده‌ها، توسعه، تهران. السید، رضوان (1383). اسلام سیاسی معاصر در کشاکش هویت و تجدد، ترجمۀ مجید مرادی، نشر باز، تهران. امام خمینی (1362). صحیفه نور، جلد 18 ، ایازی، محمد علی (1391). حقوق زنان در گفتگو با محمد علی ایازی http://www.ayazi.net بازرگان، مهدی (1364). بازگشت به قرآن، نشر قلم، تهران. باقری، شهلا (1388). خانواده و راهبردهای کاربردی؛ رهنمودی برای دستگاه‌های فرهنگی، مقالات برگزیده دومین همایش جهانی زن؛ ویژۀ اساتید. معاونت فرهنگی نهاد رهبری، تهران. بانکی پور فرد، امیرحسین و احمد عبدالرضایی، (1381)، آیینه زن، مجموعه موضوعی سخنان مقام معظم رهبری، قم، کتاب طه. بیات، آصف (1391). شریعتی و مارکس: نقدی بر نقدی «اسلامی» بر مارکسیسم، نشریۀ اندیشۀ پویا، شمارۀ اول. توحیدی، نیره (1966). فمینیسم، دموکراسی، اسلام‌گرایی، چاپ اول، لس‌آنجلس. جوادی آملی، عبدالله (1391). زن در آیینه جلا و جمال، اسراء، چاپ بیست و سوم، قم. جلالی، محمود(1383)."حقوق بشر زنان در حقوق بین‌الملل"، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.تهران. خسروپناه، عبدالحسین (1384). جریان‌های فکری ایران معاصر، نشر وثوق، چاپ اول، قم. خسروپناه، عبدالحسین (1391). جریان‌شناسی فکری ایران معاصر، تعلیم و تربیت اسلامی ”مؤسسۀ فرهنگی حکمت نوین اسلامی“، چاپ چهارم. دباغ، سروش (1391). دین در آئینه اخلاق، گفتگو با نشریۀ جامعه و دانشگاه امام صادق، قابل دسترس در لینک: http://www.begin.soroushdabagh.com/pdf/87.pdf ساروخانی،باقر،(1383). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. پژوهشگاه علوم انسانی.چاپ 7 ،جلد 1.تهران سروش، عبدالکریم (1382). اندر باب اجتهاد: دربارۀ کارآمدی فقه اسلامی در دنیای امروز، جستارهایی از عبدالکریم سروش، حسینعلی منتظری... و دیگران، طرح نو، تهران. شریعتی، علی، مجموعه آثار 1، با مخاطبان آشنا، نامه‌ی اول «با پدر، استاد و مردم و همسر و فرزند» شعبانی سارویی، رمضان (1391). مقدمه‌ای بر طراحی مدل جریان‌شناسی فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران، ماهنامه بصیرت صالحین، سال اول، شمارۀ چهارم. شفیعی سروستانی، ابراهیم (1386). جریان شناسی دفاع از حقوق زنان در ایران، کتاب طه، قم. شمس‌الدین، محمد مهدی (1995). شایستگی زنان برای قضاوت، ترجمۀ سید ضیا مرتضوی، مجله حکومت اسلامی، شمارۀ 6. صادقی، فاطمه (2011). «زنان، قدرت و مقاومت در ایران پس از انقلاب»، نشر زنان و قوانین در جوامع مسلمان، بریتانیا. صانع پور، مریم (1380). نقدی بر مبانی معرفت‌شناسی اومانیستی، مؤسسۀ فرهنگی دانش و اندیشۀ معاصر، چاپ اول، تهران. صدر، سید محمدباقر (1359). همراه با تحول اجتهاد، دانشگاه ملی ایران، تهران. فاتحی، ابوالقاسم، ابراهیم اخلاصی (1391). گفتمان‌های اجتماعی زنان در پارادایم سنت و نوگرایی؛ مطالعة زنان هجده تا چهل سال شهر شیراز، فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، سال سوم، شماه سوم، قم. فاکس جلووف، الیزابت ( 1381). «زنان و آینده خانواده - بررسی بنیادهای جنبش فمینیستی»،ترجمۀ اصغر افتخاری و محمد تراهی، فصل نامه ی کتاب زنان، شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، شمارۀ ی شانزدهم، تهران. عبادی، شیرین (1375). آوای زن، سال ششم، ش26 و 27. علاسوند، فریبا (1382). «زنان و حقوق برابر: نقد و بررسی کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان و سند پکن»، تهران، شورای فرهنگی اجتماعی زنان. علامه طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان، ترجمۀ محمد باقر موسوی، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. علوی تبار، علیرضا، مسئله زنان در ایران، نشریۀ زنان، ش 65. علیزاده، عبدالرضا (1389). مبانی رویکرد اجتماعی به حقوق، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سمت، چاپ دوم، قم. کار، مهرانگیز (1376). امنیت قضایی زنان در ایران، ایران نامه، سال پانزدهم،شمارۀ 3. کدیور، محسن (1392). مسئلۀ حجاب زنان، سایت رسمی محسن کدیور. کم‌گویان، اعظم (1997). اسلام، زنان، مصاف‌ها و چشم‌اندازها. گنجی، اکبر، (1388). مانیفست جمهوری‌خواهی، جمهوری‌خواهی در برابر مشروطه‌خواهی، مدلی برای خروج از بن‌بست سیاسی، زندان اوین. محمدی، مجید (1377). روشنفکران دینی و خشونت، ماهنامۀ کیان، شمارۀ 45. محمدی اصل، عباس (1381). جنسیت و مشارکت، روشنگران، تهران. مطهری، مرتضی (1369). نظام حقوق زن در اسلام، صدرا، چاپ نهم، تهران. مهرپور، حسین (1379). مباحثی از حقوق زن، اطلاعات، چاپ اول، تهران. مهریزی، مهدی (1386). شخصیت و حقوق زن در اسلام، شرکت انتشارات علمی فرهنگی، چاپ دوم، تهران. Humam right:Discrimination Against Woman, the convention and the committee,Fact sheet No.22 in : http://www.unhchr.ch/htm1/menu6/2/fs22.htm. The Oslo Coalition on Freedom of Religion or Belief. Norwegian Center for Human Rights، )Mey 2013(
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,162 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,544 |
||