تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,122,387 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,212 |
مقایسة مبانی انسانشناختی علوم اجتماعی از دیدگاه شهید مطهری و کانت | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
مقاله 5، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 5، مهر 1392، صفحه 273-299 اصل مقاله (796.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2013.55729 | ||
نویسندگان | ||
مهدی حسین زاده یزدی1؛ حمیده سادات حسینی روحانی* 2 | ||
1استادیار گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری دانش اجتماعی مسلمین دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
علوم اجتماعی، به مثابة علومی که با محوریت ابعاد اجتماعی زندگی انسان سامان گرفته است، مانند سایر دانشهای بشری تحت تأثیر مبانی فلسفی و نیز پیشفرضهای گوناگونی است. بررسی مبانی انسانشناختی علوم اجتماعی از دیدگاه شهید مرتضی مطهری و ایمانوئل کانت، با توجه به وابستگی آنها به دو جریان بزرگ فکری و فرهنگی در غرب و شرق عالَم، امکان شکلگیری دو صورت متفاوت از علوم اجتماعی و مقایسۀ آنها را فراهم میکند. در واقع، بدون رویارویی صورتهای گوناگون ممکن علوم اجتماعی، تصور دقیقی از ظرفیتها و محدودیتهای این علوم شکل نخواهد گرفت و به سرگردانی پژوهشگران این عرصه در تعیین جهت پژوهشها و مسائل این علوم منجر خواهد شد. در پژوهش حاضر تلاش شده است با روش اسنادی، شرحی از آرای انسانشناختی شهید مطهری و کانت ارائه شود و تأثیر آن بر علوم اجتماعی برخاسته از این دو دیدگاه فکری بررسی شود. ظاهراً علوم اجتماعی تحت تأثیر آرای انسانشناختی کانت، محدود به امکانهای پوزیتیویستی و در دایرۀ ظرفیتهای انسانشناسی تجربی سامان مییابد؛ اما علوم اجتماعی برخاسته از نظام فکری- فلسفی شهید مطهری، گسترۀ ابعاد مادی و مجرد انسان و عرصۀ اجتماعی زندگی او را به صورت توأم دربرمیگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
انسان؛ انسانشناسی؛ علوم اجتماعی؛ کانت؛ مطهری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Exploring Anthropological Foundations of Social Science: A Comparison of Motahhari’s and Kant’s Views | ||
نویسندگان [English] | ||
Mahdi HoseinzadeYazdi1؛ Hamidesadat Hoseini Rohani2 | ||
1Assistant Professor, University of Tehran | ||
2M.A in Social Sciences, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
Similar to other domains of inquiry and knowledge, social sciences are influenced by various philosophical views and different axioms about the creation and humanity. Given that in social sciences human being is both the object and subject of inquiry and is the focal point of analysis, anthropological foundations become especially relevant for these sciences. Considering that Motahhari and Kant are associated with two widely different but important philosophical schools of thought, the anthropological foundations of philosophy of these two great thinkers will result into two different forms of social sciences. It is important to realize that without comparing and contrasting different schools of social sciences, it would be impossible to identify their potentials and weaknesses. This paper is an attempt to identify the anthropological foundations of philosophy of Motahhari and Kant and analyze their influence on the brands of social sciences that are associated with their thoughts. To achieve this objective, the paper will analyze the writings and other documents of Motahhari and Kant in detail. It will be shown that social sciences associated with Kant’s anthropological foundations is limited to positivism potentials and biological or physical anthropology. However, social sciences associated with Motahhari’s philosophical views simultaneously include biological, spiritual, and social domains of human life. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
The Anthropological Foundations of Social Science: A Case Study of Motahhari and Kant | ||
مراجع | ||
منابع احمدی افرمجانی، علیاکبر (1392)، دوران نقادی تحلیل کانت از مدرنیته و نقد آن از دیدگاه مرتضی مطهری، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. اسکروتن، راجر (1383)، کانت، ترجمۀترجمهی علی پایا، تهران: طرح نو. امید، مسعود (1388)، مقایسۀ معرفتشناسی مطهری و کانت، تهران: نشر علم. بانشی، لیلا (1389)، با این ریشه بیگانه نباشیم: انسانشناسی از دیدگاه استاد مطهری، شیراز: ارم شیراز. بنتون، تد و کرایب، یان (1389)، فلسفۀ علوم اجتماعی؛ بنیادهای فلسفی تفکر اجتماعی، ترجمۀترجمهی شهناز مسمیپرست و محمود متحد، تهران: آگه. پارسانیا، حمید (1385)، هستی و هبوط، قم: معارف. جمشیدیها، غلامرضا (1387)، پیدایش نظریههای جامعهشناسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. حیدرپور کیایی، اسدالله (1390)، نسبت دین و اخلاق از دیدگاه کانت، پژوهشهای فلسفی- کلامی، شمارۀ 47، 145-170. دیرکس، هانس (1391)، انسانشناسی فلسفی، ترجمه محمدرضا بهشتی، تهران: هرمس. رجبی، محمود (1386)، انسانشناسی، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). روحانی راوری، مرتضی (1391)، انسانشناسی در اندیشۀ کانت، تهران: امیرکبیر. روحانی راوری، مرتضی و طالبزاده، سید حمید (1390)، انسانشناسی در اندیشۀ کانت، متافیزیک، 3(11 و 12)، 73- 88. ساروخانی، باقر (1389)، روشهای تحقیق در علوم اجتماعی(اصول و مبانی)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سالیوان، راجر (1380)، اخلاق در فلسفۀ کانت، ترجمۀ عزتالله فولادوند، تهران: طرح نو. سعادتی خمسه، اسماعیل (1389)، نسبت عقل و دین در فلسفۀ کانت، پژوهشهای علم و دین، 2، 65- 92. سعادتی خمسه، اسماعیل (1390)، ارزیابی انتقادی از انسانشناسی پراگماتیکی کانت، پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز، 5(8)، 15- 57. صانعی درهبیدی، منوچهر (1384)، جایگاه انسان در اندیشۀ کانت، تهران: ققنوس. عبودیت، عبدالرسول (1392)، فلسفۀ مقدماتی برگرفته از آثار استاد شهید مرتضی مطهری، تهران و قم: سمت و مؤسسۀ آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره). کاپلستون، فردریک چارلز (1388)، تاریخ فلسفه(از ولف تا کانت)(ج 6)، ترجمۀ اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. کورنر، اشتفان (1380)، فلسفۀ کانت، ترجمۀ عزتالله فولادوند. تهران: خوارزمی. لکزایی، نجف و عیسینیا، رضا (1391)، انسانشناسی کلامی مطهری معبری برای سیاستشناسی، علوم سیاسی- دانشگاه باقرالعلوم، 15(58)، 39-74. محمدرضایی، محمد (1379)، تبیین و نقد فلسفۀ اخلاق کانت، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه قم. مطهری، مرتضی (1368)، تعلیم و تربیت در اسلام، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 ب)، انسان در قرآن، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 ج)، انسان و ایمان، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 د)، انسان و سرنوشت، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 ه)، اصول فلسفه و روش رئالیسم (ج 1)، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 ه)، اصول فلسفه و روش رئالیسم (ج 2)، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1375)، جامعه و تاریخ، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1382الف)، نبرد حق و باطل؛ به ضمیمۀ تکامل اجتماعی انسان در تاریخ، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1384)، آزادی معنوی، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1392الف)، انسان کامل، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1392ب)، فطرت، قم: صدرا. نقیبزاده، میرعبدالحسین (1367)، فلسفۀ کانت بیداری از خواب دگماتیسم بر زمینۀ سیر فلسفۀ دوران نو، تهران: آگاه. یاسپرس، کارل (1390)، کانت، ترجمۀ میرعبدالحسین نقیبزاده، تهران: طهوری.
Foucault, Michel. (2008), Introduction toKant’s anthropology, translated by: Robert Nigro and Kate Briggs., MITpress.
Jacobs, Brian. and & Kain, Patrick. (2003), Essays on kant’s Anthropology, Cambridge.
Sullivan, Roger. (1994), An Introduction to Kant's Ethics, Cambridge University press.
Wood, Allen W. (2003)), . Kant and the problem of human nature. In Brian Jacobs and Patrick Kain (eds), Essays on Kant's Anthropology, (pp38-59). Cambridge University press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,824 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,736 |