پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,479 |
| تعداد مقالات | 70,024 |
| تعداد مشاهده مقاله | 122,973,811 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,206,828 |
بررسی تطبیقی پوشش زنان تصویر شده در شاهنامۀ بایسنقری و شاه طهماسبی | ||
| زن در فرهنگ و هنر | ||
| مقاله 9، دوره 6، شماره 4، دی 1393، صفحه 531-551 اصل مقاله (978.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2014.56025 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم انصاری یکتا1؛ رضوان احمدی پیام* 2 | ||
| 1مدرس دانشگاه علمی کاربردی | ||
| 2عضو هیئت‌علمی دانشکدة هنر دانشگاه سمنان | ||
| چکیده | ||
| الگوی تصویر‌شدة پوشش زنان در دورة تیموری و صفوی از دیدگاه هنرمند آن زمان در تصاویر برجای‌مانده از شاهنامة بایسنقری و شاه‌طهماسبی انعکاس یافته است. مطالعة منابع مکتوب تاریخی و مقایسة تطبیقی نگاره‌های دو شاهنامة یاد‌شده، نوشتاری به شیوة تحلیلی‌ـ تطبیقی را ارائه میدهد که در مسیر خویش به ابهامات زیر پاسخ میگوید؛ پوشش زنان تصویر‌شده در دو شاهنامة یاد‌شده از چه وجوهی قابلیت انطباق دارند؟ تزیین در پوشاک زنان عهد تیموری و صفوی چه کارکردی داشته است؟ ساختار پوشاک زنان دورة تیموری و صفوی در قالب سه لایة اصلی سرپوش، تن‌پوش و پای‌پوش است؛ به‌طورکلی کیفیت پوشاک زنان افته در نگاره‌های هر دو شاهنامه سه مقولة تزیین، شاخص‌هایی جهت تعیین جایگاه اجتماعی زنان و لزوم حجاب را برمی‌تاباندکه در آثار هر دوره، به فراخور اصول حاکم بر جامعه و سلیقة هنرمند نگارگر، لحاظ شده است. وجه اشتراکی که در هر دو عصر تاریخی به‌چشم می‌خورد، جایگاه والایی است که برای زنان از هر طبقة اجتماعی در نگاره‌ها به‌واسطة حفظ وقار و مقام شامخ زنان جامعه در آن‌ها لحاظ شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پوشاک؛ تیموری؛ زنان؛ شاهنامه؛ صفوی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A comparative study of women's clothing portrayed in Shahnameh Baysunghur and Shahtahmasebi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Ansari Yekta1؛ Rezvan Ahmadi Payam2 | ||
| 1Applied Science Teacher, Iran | ||
| 2Faculty Member, University of Semnan, Semnan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The clothing of women depicted by artists under Timurid and Safavid dynasties is well represented in the surviving illustrations of Shahnameh Baisonghor and Shahnameh of Shah Tahmasp. A descriptive-analytical survey of the related historical documents and a comparison of the illustrations of these two Shahnameh books will contribute to answering the following questions: from which aspects do the representations of the clothing of women in the two books conform to each other? What was the function of ornament in the women's clothing under Timurid and Safavid dynasties? The clothing of women over these two periods can be classified into three main parts, namely, head-wear, body-wear, and leg-wear. In general, representations of women's clothing in the two books are based on three features, i.e. ornamentation, the social status of women, and necessity of hijab. These features were realized in each book according to the governing norms as well as the individual taste of the illustrators. What is common between the two periods is the high regard in illustrations for women of all social strata in order to foreground their importance in the society. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Clothing, Safavid, Shahnameh, Timurid, Women | ||
| مراجع | ||
|
[۱] آژند، یعقوب (1379). «شکل‌گیری شیوۀ صفوی: تبریز، قزوین»، در سایۀ طوبی (مجموعه مقالات) همایش نخستین دوسالانۀ بین‌المللی نقاشی جهان اسلام، موزۀ هنرهای معاصر تهران. [2] ــــــــــ (1378). مکتب نگارگری هرات، تهران: فرهنگستان هنر. [3] اشپولر، برتولد (1372). تاریخ مغول در ایران، تهران: علمی فرهنگی. [4] آیت‌اللهی، حبیب‌الله (1379). «جلوة ناب هنر ایرانی در مینیاتور‌های شاه‌طهاسبی»، هنرهای تجسمی، ش10، مرکز هنرهای تجسمی (حوزة هنری). [5] اولئاریوس، آدام (1379). اصفهان خونین شاه‌صفی (سفرنامه)، ترجمۀ حسین کرد‌بچه، تهران: هیرمند. [6] اولیویه (1371). سفرنامۀ اولیویه، ترجمۀ محمد طاهر میرزا، تصحیح غلامرضا ورهرام، تهران: اطلاعات. [7] باستانی پاریزی، محمد‌ابراهیم (1384). گذر زن از گذار تاریخ، تهران: گلرنگ یکتا. [8] بیانی، شیرین (1388). زن در ایران عصر مغول، تهران: دانشگاه تهران. [9] پاکباز، رویین (1387). نقاشی ایران از دیروز تا امروز، تهران: زرین و سیمین. [10] پوپ آرتور، اکرمن فیلیس (1387). سیری در هنر ایران، تهران: علمی فرهنگی. [11] تاورنیه، ژان‌باتیست (1361). سفرنامه، ترجمة ابوتراب نوری، اصفهان: سنایی. [12] جعفر‌پور، نوری مجیدی؛ علی، مهرداد (1385). «وضعیت پوشاک زنان در عصر صفوی با تکیه بر سفرنامه‌نویسان»، مسکویه، ش۵، ص۴۹ـ۶۴. [13] حیدری بابا‌کمال، یدالله و دیگران (1391). «بررسی و مطالعۀ جایگاه زنان و خاتون‌ها در عصر مغول با استناد به شواهد تاریخی و داده‌های باستان‌شناسی»، زن در فرهنگ و هنر، ش۴، ص۳۹ـ۵۸. [14] داوودی‌پور، محمد‌علی (1370). مجموعۀ مینیاتور‌ها و صفحات مذهب شاهنامة فردوسی‌ـ نسخه دورة بایسنقری، تهران: سروش. [15] دلاواله، پیترو (1370). سفرنامة دلاواله، ترجمة شعاءالدین شفا، تهران: علمی فرهنگی. [16] رابینسون، ب. و. (1376). هنر نگارگری ایران، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران: مولی. [17] راوندی، مرتضی (1347). تاریخ اجتماعی ایران، تهران: امیرکبیر. [18] رضایی، عبدالعظیم (1363). تاریخ ده هزار ساله ایران، ج3، تهران: اقبال. [19] سیوری، راجر (1384). ایران صفوی، ترجمة کامبیز عزیزی، تهران: مرکز. [20] شاردن (1335). سفرنامۀ شاردن، ترجمۀ محمد عباسی، تهران: امیرکبیر. [21] شایسته‌فر، مهناز (1384). هنر شیعی، تهران: مؤسسۀ مطالعات هنر اسلامی. [22] ــــــــــ (1388). «نقش زنان بانی در گسترش معماری عصر تیموری و صفوی»، نامۀ پژوهش فرهنگی، س10، ش۶، ص ۶۹ـ۹۹. [23] شیرازی، فائقه (1370). «پوشاک زنان تیموری»، کلک، ش۲۳ و ۲۴، ص ۱۹۱ـ۱۹۸. [24] طالب‌پور، فریده (1393). تاریخ پارچه و نساجی ایران، تهران: دانشگاه الزهرا. [25] غیبی، مهرسا (1385). هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی، تهران: هیرمند. [26] فلسفی، نصرالله (1353). زندگی شاه عباس اول، تهران: دانشگاه تهران. [27] قلی‌زاده، آذر (1383). «نگاهی جامعه‌شناختی به وضعیت زنان در عصر صفوی»، پژوهش زن، دورۀ دوم، ش ۲، ص ۷۷ـ۸۸. [28] محمد‌حسن، زکی (1388). هنر ایران در دورۀ اسلامی، ترجمۀ محمد‌ابراهیم اقلیدی، تهران: صدای معاصر. [29] همدانی، رشید‌الدین فضل‌الله (1373). جامع‌التواریخ، تهران: البرز. [30] یارشاطر، احسان (1382). پوشاک در ایران‌زمین، ترجمۀ پیمان متین، تهران: امیرکبیر. [31] Romer R.H,Timur in Iran, vol 6, cambridg university press. 1986. [32] S.R.Cammann,” Simbolic Meanings in Oriental Rug Patterns.1972; partII “,Textile Museum Journal3/3, pp 5-41. [33] John,Bayle,s. The Mongols journal of the Ethnological society of London. Vol. ,l,1984. [34] Canby. Sheila R.The Shahnama of Shah TahmaspThe Persian Book of Kings. Yale university press. 2011. [35] Thackston,wheeler m, album prefaces and documents on the history of calligraphers and painter s. brill. leiden2001.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,544 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,624 |
||