این مقاله تلاش میکند فرآیند ظهور نامکانها در کرمانشاه و پیامدهای آن را مورد مطالعه قرار دهد. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آرای مارک اوژه است. ازنظر وی سوپرمدرنیته مولد نامکان است. نامکان جایی است که در آن خاطره، روابط اجتماعیِ پایدار و هویت شکل نمیگیرد. روش مطالعه کیفی است. تکنیک گردآوری دادهها بررسی اسناد و مشاهده است. یافتهها نشان میدهند که شهر کرمانشاه در دههی 40 مکان بوده است؛ اما ظهور سکونتگاههای غیررسمی، جنگ و خصوصی کردن حوزهی عمومی، ازبین رفتن سینماها، زوال محلات قدیمی و جایگزینی بزرگراهها و تقاطعهای غیرهمسطح با خیابانها و میادین، شهر را بدل به نامکانی بزرگ کرده است و حیات شهری در آن کمرنگ شده است. این پدیده برای شهروندان عدم تعلق به مکان، عدم تمایل به مشارکت و خشونت را به ارمغان آورده است. تاکنون فرآیند مکانسازی و احیای حیات شهری، توسط طراحان و برنامهریزان و مردم در آن انجام نگرفته است.
Development of non-Places and threats for urban life A Case study of Kermanshah City
نویسندگان [English]
siyavash Gholipoor1؛ ali kazemi2
چکیده [English]
This article tries to examine the emergence of non-places in Kermanshah and its consequences. Article’s theoretical approach is based on the ideas of Marc Augé. In his view, Super modernity generates non-places, in which memory, stable social relationships, and identities cannot be formed. The research applies qualitative method. Results show that despite the fact that in the 1960s the city of Kermanshah was a place, the emergence of informal settlements, war and privatization of public sphere, disappearance of cinemas, decline of old neighborhoods, replacement of streets and squares with highways and non-same level intersections, have turned the city into a large non-place in which urban life has faded away. This phenomenon has brought the citizens disorientation, unwillingness to participate and violence. To date, neither developers and planners nor the people of Kermanshah have carried out the process of building place and regenerating urban life.
کلیدواژهها [English]
Non-place, Informal Settlements, Privatization of the public sphere, Non-same level intersections, urban life
مراجع
باذری، یوسفعلی و سیاوش قلیپور. 1391. فضای اجتماعی شهر کرمانشاه در دورهی قاجار، پژوهشهای انسانشناسی ایران. شمارهی 3.
2. احسن و نیرومند. 1352. حاشیهنشینان کرمانشاه و همدان. موسسهی مطالعات اجتماعی. دانشکدهی علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
ایراندوست، کیومرث. 1389. سکونتگاههای غیررسمی و اسطورهی حاشیهنشینی. تهران: انتشارات سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
ازکیا، مصطفی. 1370. مقدمهای بر جامعهشناسی روستایی. تهران: اطلاعات.
استیونسون، دبورا. 1388. شهرها و فرهنگهای شهری. ترجمهی رجب پناهی. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
اطهاری، کمال و همکاران. 1374. حاشیهنشینی در ایران: علل و راهحلها، گزارش مرحله چهارم: برنامهریزی توسعهی کالبدی. مسکن و اسکان غیر رسمی. بخش اول و دوم. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی.
اطهاری، کمال و همکاران. 1374. حاشیهنشینی در ایران: علل و راهحلها. گزارش مرحلهی پنجم: بهرسمیت شناختن کمدرآمدها. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی.
اعتماد، گیتی. 1377. مهاجرت در ایران در دهههای اخیر. در شهرنشینی در ایران. تهران: آگاه.
امیری، نادر. 1387. مطالعهای دربارهی فراغت جوانان شهر کرمانشاه: پرسهزنان دبیر اعظم. سازمان ملی جوانان.
امیریان، سهراب. 1378. بررسی و تحلیل پراکندگی فضایی و عملکرد پارکهای شهر کرمانشاه. پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشکدهی ادبیات، دانشگاه تهران.
اوبن، اوژن. 1362. ایران امروز 1907- 1906: ایران و بینالنهرین. ترجمهی علیاصغر سعیدی. تهران: زوار.