1دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سمنان
2کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سمنان
چکیده
صرف‌نظر از نوع کاربرد اصلی راه‌ها، نتیجۀ دیدگاه‌های مختلف فقهی، جواز هر نوع تصرف به شرط عدم ضرر است. راه‌های بسته (کوچۀ بن‌بست) نیز از قبیل املاک اختصاصی صاحبان خانه‌های کوچه محسوب می‌شوند. در مورد حکم تکلیفی ساخت سایه‌بان، های گوناگونی مبنی بر جواز مشروط به عدم ضرر، عدم ضرر همراه با عدم معارض و حرمت مطلق وجود دارد که در این نوشتار تلاش شده است با استمداد از مبانی فقهی، از قبیل یکسان بودن حق تصرف در معابر میان همۀ مردم، عدم تقدم یکی بر دیگری و همچنین استفاده از اصل لاضرر، دیدگاه دوم موجه تشخیص داده شود. دربارۀ حکم وضعی موضوع نیز بدون شک، جواز ساخت به شرط عدم ضرر است. ممنوعیت قانونی اشغال معابر و رعایت موازین ساخت‌وساز‌های شهری از نظر قانونگذار وضعی، در راستای حفظ حقوق شهری و شهروندی، مؤیدی بر ادعای فوق محسوب می‌شود که در مقالۀ حاضر به مبانی آن پرداخته شده است.
A study on legal sentence of constructing shade in public passages
نویسندگان [English]
Hamid Masjedsaraie1؛ Kazem Hozhabry2
1Associate Professor, University of Semnan, Iran
2M.A in jurisprudence and principal of the Islamic Law
چکیده [English]
Regardless of the main utilization of roads, the conclusion of different jurisprudential viewpoints is being permitted of any possession provided there is not any loss. Blocked roads and alleys are also deemed as allocated states of Taklifi Hokm of constructing shade: conditional permission on loss of damage, loss of damage with lack of opponent and absolute illegality. In this research, we have tried to justify the second view on several bases: the equality of right of possession among people, lack of priority against each other and the application of LA ZARAR principle. Without any doubt, VAZIE HOKM of the issue, is also the permission of construction providing any damage. Legal prohibition of occupying passages and the observance of civil construction regulations, are, legally imposed to preserve civil and citizenship rights and that confirms the mentioned subject which its origins has been detailed in this research.
کلیدواژه‌ها [English]
Blocking passage, Shade, damage, Open roads, Blocked roads
مراجع
ابن ادریس، محمد‌بن منصور (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم: مؤسسه النشر الاسلامی
ابن منظور، محمد‌بن مکرم (1414ق). لسان العرب، بیروت: دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع- دارصادر
اردبیلی، احمد‌بن محمد (1403ق). مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، قم، مؤسسة النشر الاسلامی
اصفهانی، محمد حسین (1409ق). الاجاره، قم: مؤسسة النشر الاسلامی
بحرانی، یوسف‌بن احمد (1405ق). الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم، مؤسسة النشر الاسلامی
بروجردی، مرتضی (1365). مستند العروة الوثقی، کتاب الاجاره، تقریرات درس آیت‌الله خویی، ناشر لطفی
بستانی، فواد افرام و مهیار، رضا (1375). فرهنگ ابجدی، تهران: انتشارات اسلامی
بصری، محمد امین (1413ق). کلمة التقوی، قم: سید جواد وداعی
بهجت، محمد تقی (1426ق). جامع المسائل، قم: دفتر آیت‌الله بهجت
جناتی، محمد ابراهیم (بی‌تا). منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، بی‌جا: بی‌نا (نرم‌افزار فقه اهل بیت 2)
حر عاملی، محمد‌بن حسن (1409ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: مؤسسۀ آل‌البیت علیهم‌السلام
حسینی شیرازی، سید صادق (1425ق). التعلیقات علی شرایع الاسلام، قم: انتشارات استقلال
حسینی عاملی، سید جواد‌بن محمد (بی‌تا). مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی
حلبی، ابن زهره (1417ق). غنیه النزوع الی علمی الاصول و الفروع، قم: مؤسسۀ امام صادق علیه‌السلام
