پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,764 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,144,468 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,906,046 |
عقود امانی غیرمضمونه و مضمونه | ||
| مجله علمی "حقوق خصوصی" | ||
| مقاله 4، دوره 12، شماره 2، مهر 1394، صفحه 233-256 اصل مقاله (603.36 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolt.2015.56837 | ||
| نویسندگان | ||
| میثم اکبری دهنو1؛ هانی حاجیان* 2؛ محمد باقر پارساپور3 | ||
| 1دانشجوی دکتری، حقوق خصوصی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران | ||
| 3استادیار، گروه حقوق خصوصی، دانشگاه قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| در یک تقسیم‌بندی بدیع، میتوان عقود امانی را به عقود امانی مضمونه و عقود امانی غیرمضمونه تقسیم کرد. در تألیفات فقهی، دربارة عقود امانی «غیرمضمونه» بررسیهایی انجام گرفته است، اما دربارة شق دیگر این تقسیم‌بندی صحبتی به میان نیامده است، اگر چه جسته‌وگریخته از سوی برخی فقها مورد بحث قرار گرفته است. طبق نظر غالب فقها، اکثر عقود امانی مضمونه باطل است، مگر در موارد استثنا تصریح‌شده (مانند عاریه مضمونه)، پس خود را بینیاز از پرداختن به ماهیت و آثار آن میدانستند، اما اقلیت فقهای که این قسم را صحیح دانسته‌اند، در حد بضاعت خود به ماهیت و آثار این تقسیم پرداختهاند قائلان به بطلان در بیان دلایل خود به دلایلی مانند 1. مخالفت با مقتضای ذات عقد؛ 2. مخالفت با شرع و سنت، استناد کرده‌اند که با توجه به تعریف‌ها مقتضای عقد و تعریف شرع و سنت، میتوان دلایل قائلان به بطلان را مخدوش کرد و با مخدوش‌شدن دلایل و با به‌کارگیری اصل صحت قائل به صحت عقد امانی مضمونه در اکثر عقود امان‌آور شد، عقود امانی مضمونه نیز از لحاظ تشکیل خود به انواعی مختلف تقسیم می‌شود. آنچه مهم است این تقسیم تنها ظاهری نیست و آثاری دارد از جمله آثاری که میتوان بیان کرد دربارة تلف مال است که در عقود امانی مضمونه در هر صورت امین ضامن است، اما در عقود امانی غیرمضمونه تنها در صورت تقصیر، امین ضامن است. همچنین، در نوع مسئولیت که در عقود امانی مضمونه مسئولیت امین از نوع مسئولیت مطلق است، اما در عقود امانی غیرمضمونه مسئولیت امین از نوع مسئولیت محض است. هدف این مقاله بیان تفصیلی مطالب یادشده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امین؛ عقود امانی؛ عقود امانی مضمونه؛ ید امانی؛ ید ضمانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Guaranteed fiduciary contracts and non-guaranteed fiduciary contracts. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Meysam Akbari Dehno1؛ Hani Hajian2؛ Mohammad Bagher Parsapour3 | ||
| 1Ph.D Student in Private Law, Faculty of Law, College of Farabi,University of Tehran,Iran | ||
| 2Ph.D Student in Private Law, Islamic Azad University North Tehran Branch, Tehran,Iran | ||
| 3Associate professor, Department of private law, University of Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In jurisprudential publications, some studies have been carried out in regard with the "non-guaranteed" fiduciary contracts whereas the other type has remained underexplored although it has been discussed by some jurisprudents. According to the majority of jurisprudents, most guaranteed fiduciary contracts are invalid except for some special cases such as guaranteed loan. Therefore, they have not explored its nature and effects. However, the minority of jurisprudents who deemed it valid have examined its nature and effects based on their affordability. Nevertheless, with regard to definitions for obligation of contract as well as definitions for the Sharia and religious tradition these reasons might be flawed. Therefore based on possible invalidity of the reasons as well as the principle of authenticity, possible to validate the authenticity of guaranteed fiduciary contracts in majority of fiduciary contracts. Fiduciary contracts can be classified into various categories based on their formation. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| : trustee, possession of another's property given intrust, possession of another's property given in guaranteed, fiduciary contracts, guaranteed fiduciary contracts | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌ادریس، محمدبن‌منصور (1410 هق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه. اردبیلى، احمدبن‌محمد (1403 هق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، جلد نهم، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه. احسایى، ابن‌ابى‌جمهور، عوالیاللئالی العزیزیه (1405 هق)، قم، دار سیدالشهدا للنشر، امامى، سیدحسن (1375)، حقوق مدنى، جلدهای اول و دوم، تهران، انتشارات اسلامیه. انصارى، شیخ مرتضى (1411 هق)، کتاب المکاسب (ط - القدیمه)، جلد اول، قم، منشورات دارالذخائر. باریکلو، علیرضا (1384)، «شرط ضمان امین در فقه امامیه»، مجلة مطالعات اسلامی، شمارة 67، صفحات 142 – 123. بجنوردى، سیدحسن (1419 هق)، القواعد الفقهیه، جلد پنجم، قم، نشر الهادی، بجنوردى، سیدحسن (1419 هق)، القواعد الفقهیه، جلد اول، چاپ سوم، تهران، مؤسسة عروج. بحرانى، یوسف‌بن‌احمدبن‌ابراهیم (1405 هق)، الحدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره، جلد 24، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه. بروجردی عبده، محمد (1320)، نشریة حقوق، مجموعة حقوقی، شمارة 203، صفحات 242- 240. جبعی عاملى، زین‌الدین‌بن‌على (شهید ثانى) (1413 هق)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلامی، جلد چهارم، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیه. پارساپور، محمدباقر؛ اکبری دهنو، میثم (1391)، «تأملی فقهی - حقوقی، در وضعیت ید امین پس از عدول از تقصیر»، مجلة پژوهش‌نامة حقوق اسلامی، شمارة 36، صفحات 98 – 71. جبعی عاملى، زین‌الدین‌بن‌على (شهید ثانى) (1410 هق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم، کتاب‌فروشى داورى، جیلانی، ابوالقاسم (میرزای قمی) (1413 هق)، جامع الشتات فی أجوبه السؤالات، جلد سوم، تهران، مؤسسة کیهان. حائرى، سیدعلى (1418 هق)، ریاض المسائل، قم، مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام. حرّ عاملى، محمدبن‌حسن (1409 هق)، تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسة آل‌بیت، حلّى، محمدبن‌شجاع القطّان (1424 هق)، معالم‌الدین فی فقه آل یاسین، قم، مؤسسة امام صادق علیه‌السلام. حلی عجلی، محمدبن‌احمد (ابن‌ادریس) (1410 هق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، جلد دوم، چاپ دو، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه. حلّى، حسنبنیوسف (علامه حلی) (1414 هق)، تذکره الفقهاء، جلد 16، قم، مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام. حلی، محمدبنحسنبنیوسف (فخرالمحققین) (1387 هق)، إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، جلد دوم، قم، مؤسسة اسماعیلیان. موسوی خمینى، سیدروح اللّه موسوی (بیتا)، تحریر الوسیله، جلد دوم، قم، مؤسسة مطبوعات دارالعلم. خوانساری، شیخ موسی (بیتا)، منیه الطالب (تقریرات میرزای نایینی)، جلد دوم، بیجا. خویى، سیدابوالقاسم موسوی (بیتا)،مصباح الفقاهه، جلد هفتم، بیجا. سبزوارى، سیدعبد الأعلى موسوی (1413 هق)، مهذّب الأحکام، چاپ چهارم، قم، مؤسسة المنار. صادقی، علی‌اکبر (1372)، «شرط ضمان مستأجر»، مجلة تحقیقات حقوقی، شماره‌های 13 و 14، صفحات 28 – 7. صدر، سیدمحمدباقر (1410 هق)، البنک اللاربوی فی الاسلام، بیروت، دارالتعارف. صفار، محمدجواد (1377)، «نقدی و تحلیل مادة 588 قانون مدنی پیرامون شرط ضمان مضارب»،نامة مفید، شمارة 14، صفحات 38-15. طباطبائی، سیدعلى (1418 هق)، ریاض المسائل، قم، مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام طوسى، محمدبن‌حسن (شیخ الطائفه) (1407 هق)، الخلاف، جلد هفتم، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. طوسى، محمدبن‌حسن (شیخ الطائفه) (1387 هق)، المبسوط فی فقه الإمامیه، جلد سوم، چاپ سوم، تهران، المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه. عاملى، سیدجوادحسینى (1419 هق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلاّمه، جلد 19، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. کاتوزیان، ناصر (1388الف)، حقوق مدنی (مشارکتها – صلح)، چاپ هشتم، تهران، کتابخانة گنج دانش. کاتوزیان، ناصر (1388ب)، عقود معین، جلد سوم، چاپ هشتم، شرکت سهامی انتشار. کاتوزیان، ناصر (1388ج)، «تحویل مفهوم تقصیر در حقوق مسئولیت مدنی»، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، شمارة اول، صفحات 214- 189. کرکى، علی‌بنحسین (محقق ثانى) (1414 هق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، جلد پنجم، قم، مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام. کوه‌‌کمرى، سیدمحمد ( 1409 هق)، کتابالبیع، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. گرجی، ابوالقاسم (1366)، «یدمالکی و یدضمانی»، مطالعات حقوقی و قضائی، شمارة نهم، صفحات 70 -43. لطفی، اسدالله (1387)، «قاعدة استیمان در سقوط ضمان»، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، شمارة 44، صفحات 122 – 91. محمدی، ابوالحسن (1379)، قواعد فقه، تهران، نشر دادگستر. موحدى لنکرانى (فاضل)، محمد (1425 هق)، تفصیل الشریعه - المضاربه، الشرکه، المزارعه، المساقاه، الدین و...، قم، مرکز فقه ائمة اطهار علیهم‌السلام. نجفى، محمدحسن (صاحب جواهر) (1404 هق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، جلدهای 26 و 27، بیروت، دارإحیاء التراث العربی. نجفى کاشف‌الغطاء، محمدحسین (1359 هق)، تحریرالمجله، جلد دوم، نجف اشرف، المکتبه المرتضویه. نجفى کاشف الغطاء، حسن بن جعفر (1422 هق)، أنوار الفقاهه - کتاب الودیعه، نجف اشرف، مؤسسة کاشف الغطاء. طباطبایییزدى، سیدمحمدکاظم (1414 هق)، تکمله العروه الوثقى، قم، کتاب‌فروشى داورى. طباطبایییزدى، سیدمحمدکاظم(1421 هق)، حاشیه المکاسب، قم، مؤسسة اسماعیلیان.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,132 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,957 |
||