تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,505 |
تعداد مقالات | 70,312 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,589,121 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,802,618 |
تأثیر عوامل اقلیمی و زمین شناسی بر کمّیت و کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت مه ولات | ||
اکوهیدرولوژی | ||
مقاله 8، دوره 2، شماره 3، مهر 1394، صفحه 325-336 اصل مقاله (1012.65 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2015.57301 | ||
نویسندگان | ||
هانیه نجف زاده1؛ غلامرضا زهتابیان2؛ حسن خسروی* 3؛ علی گلکاریان4 | ||
1کارشناس ارشد بیابانزدایی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران | ||
2استاد، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران | ||
3استادیار، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران | ||
4استادیار، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
بهمنظور بررسی کمّیت و کیفیت آب زیرزمینی دشت مهولات با استفاده از دادههای سطح آب، هدایت الکتریکی و غلظت کل نمکهای محلول نقشۀ نوسانات سطح آب زیرزمینی و متغیرهای کیفی یادشده در سه دورۀ آماری 1380، 1386 و 1391در محیط نرمافزار Arc GIS9.3، با روش زمینآماری تهیه شد. در مرحلۀ دوم برای تعیین عوامل مؤثر بر تغییرات کمّی و کیفی آب زیرزمینی به بررسی عواملی همچون کاهش میزان بارش و خشکسالیها (با استفاده از نمودار شاخص بارش استاندارد)، شرایط زمینشناسی، رسوبشناسی (با ترسیم نقشۀ زمینشناسی منطقۀ مطالعاتی) و پیشروی جبهههای آب شور از کویرهای مجاور پرداخته شد. نتایج حاصل از تهیۀ نقشههای پهنهبندی مکانی کمّیت و کیفیت آب زیرزمینی نشان داد که سطح آب در بخش اعظمی از منطقه افت داشته است و دربارۀ متغیرهای هیدروشیمی آب زیرزمینی نیز مشخص شد که در طول دورۀ آماری بیشترین تمرکز متغیرهای یادشده در خروجی منطقه در بخشهای غرب و جنوب غرب محدوده قرار داشته و روند تغییرات بهطور معمول تا انتهای دورۀ آماری افزایشی و رو به حالت شوری بوده است. نتایج مؤثر تغییرات کمّی و کیفی آبهای زیرزمینی نشان داد که روند رو به رشد تعداد چاههای بهرهبرداری از راههای مختلف همچون افزایش اراضی باغی (بهخصوص پستهکاری) و در کنار آن کاهش بارش و خشکسالیهای اخیر، سبب افت سطح آب زیرزمینی در منطقه شده است که بهدنبال آن پیشروی جبهههای آب شور از کویرهای مجاور در جنوب و غرب منطقۀ مطالعاتی را از طریق مسیلها و کانالها تحت تأثیر قرار میدهد و کیفیت آنها کاهش مییابد. از طرفی این پهنهها از نظر کیفی با توجه به دانهریز بودن رسوبات و وجود املاح فراوان و رسوبات تبخیری بیشک سبب کاهش نفوذ و تغذیه از سطح سفرۀ آب زیرزمینی میشود. که در صورت ادامۀ این روند و انجامندادن اقدامات جدی و عملی برای کاهش برداشتهای بیرویه و به تعادل رساندن سفرۀ آب زیرزمینی، در آیندهای نهچندان دور علاوه بر ایجاد و تشدید آثار نامطلوب زیستمحیطی، شاهد آسیب شدید به کشاورزی منطقه خواهیم بود. | ||
کلیدواژهها | ||
آب شور؛ پهنهبندی؛ خشکسالی؛ سازند؛ متغیر | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Effect of Climatic and Geology Parameters on Groundwater Resources Quantitative and Qualitative (Case Study: Mahvelat) | ||
نویسندگان [English] | ||
Hanieh Najafzadeh1؛ Ghlamreza Zehtabian2؛ Hassan Khosravi3؛ Ali Golkarian4 | ||
1. Faculty of Natural Resources, university of Tehran | ||
2Faculty of Natural Resources, university of Tehran | ||
3Faculty of Natural Resources, university of Tehran | ||
4Faculty of Natural Resources, Ferdowsi University of Mashhad | ||
چکیده [English] | ||
This research was conducted in order to study the effect of climate and geology factors on groundwater sources in Mahvelat plain. In order to study the groundwater quality and quantity considering groundwater resources including wells and qanats; using groundwater surface, Electric Conduction (EC) and the Total Density Solution (TDS), the maps of groundwater surface fluctuation and quality parameters were prepared by geostatistical methods in ArcGIS 9.3 software environment. At second phase for determination the causes of changes in groundwater quality and quantity, factors such as reduced rainfall and droughts (Standardized Precipitation Index (SPI) was used), geology, sedimentology (The geology maps were provided), stick up saltwater front from adjacent desert area were studied. The results zoning maps of groundwater quality and quantity showed that water level has been decreased in most part of the study area. Studding hydro-chemical parameters showed that the highest concentration of the mentioned parameters was at output of area in the west and southwest. Changing procedure of water quality was rising and toward salinity until the end of the period. The results of water quantitative and qualitative parameters showed that increase of exploitation wells in different ways, such as increasing land for gardening (especially pistachio), rainfall decrease and drought have caused decline in groundwater level and that followed with progress of saltwater fronts from neighboring deserts in the south and west of the studied area through rivers and cables affected and decreases its quality. However, these zones in terms of qualitatively causes influence decrease and feeding of ground water level because have fine grained sediments and the presence of abundant salt and evaporite deposits. If this trend continues, in near future in addition to the development and exacerbation of adverse environmental effect we will see severe damage to agriculture because of lack of serious and practical activities for decrease indiscriminate harvesting and lack of water table balance. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Variable, Drought, Saltwater, formation, Zonation | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,753 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,233 |