تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,489 |
تعداد مقالات | 70,096 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,158,171 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,388,312 |
موانع نوگرایی در حوزۀ علمیۀ قم در زمان زعامت آیتالله بروجردی [1325 ـ 1340] | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقاله 3، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 11، شهریور 1394، صفحه 41-58 اصل مقاله (452 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2016.57832 | ||
نویسندگان | ||
حامد سروری* 1؛ رسول جعفریان2 | ||
1دانشجوی دکتری تخصصی تاریخ اسلام دانشگاه تهران | ||
2استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در دوران زعامت آیتالله بروجردی، با وجود مواجهۀ جدی حوزههای علمیه و جامعۀ مذهبی ایران با سیل اندیشهها و نهادهای نوین غربی، گرایش به نوسازی در حوزۀ علمیة قم نیز افزایش یافت. نوگرایان بیشتر خواهان اصلاحات در تشکیلات، برنامههای آموزشی و نظام تبلیغی حوزه بودند و طرحهای اصلاحی متعددی به آیتالله بروجردی پیشنهاد کردند. هرچند ایشان عالِمی نوگرا بودو اصلاحات گستردهای در حوزۀ علمیه انجام داد، به دلایلی از پذیرش برنامه پیشنهادی نوگرایان صرفنظر کرد. متن حاضر به بررسی موانع درونی و بیرونی پذیرش نوگرایی و فرایند نوسازی از سوی بخشهایی از بدنۀ حوزه علمیه قم میپردازد؛ موانعی که زعیم نوگرای حوزۀ قم را نیز در انجام برخی از امور اصلاحی، مردد ساخت و برنامه اصلاحی تهیه شده توسط علمای نوگرای حوزه را موقتاً به شکست کشانید. | ||
کلیدواژهها | ||
آیتالله بروجردی؛ نوگرایی؛ نوسازی؛ تجددگریزی؛ هیئت مصلحین | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Barriers to Modernism in Qom Seminary under the Leadership of Ayatollah Boroujerdi (1946-1961) | ||
نویسندگان [English] | ||
hamed soruri1؛ jafarian rasool2 | ||
2associate Professor of Tehran University Department of History | ||
چکیده [English] | ||
Despite the serious confrontation of Iranian seminaries and religious communities against a flood of western modernistic ideas and institutions, the modernistic tendencies increased in Qom seminary, during the leadership of Ayatollah Boroujerdi. Modernists often sought reforms in organization, educational programs and propagation system of seminaries and offered various reform projects to Ayatollah Boroujerdi.Ayatollah Boroujerdi rejected their proposed projects, although he himself was a modernist scholar and had implemented unprecedented modernistic reforms in the seminary. The present paper examines the internal and external barriers to acceptance of modernity and modernization process by some parts of Qom Seminary; the barriers made the modernist leader of Qom seminary uncertain to reform and reform program provided by modernist scholars of seminary being defeated temporarily. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ayatollah Boroujerdi, modernism, Renewal, Conservatism, Reformers | ||
اصل مقاله | ||
| ||
مراجع | ||
آذری قمی، احمد، «تأسیس حوزۀ علمیه قم به روایت خاطره (مصاحبه با حجتالاسلام آذری قمی)»، یاد، شمارۀ 4، 1365. استادی، رضا، خاطرات حاج شیخ رضا استادی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1387. بدلا، سیدحسین، هفتاد سال خاطره از آیتالله سیدحسین بدلا، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1378. بدلا، سیدحسین،«مصاحبه با حجت الاسلام و المسلمین، سید حسین بدلا»، حوزه، شمارۀ 43-44، 1370. بنیفضل، مرتضی، خاطرات شیخ مرتضی بنی فضل، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1386. «پیام یک نفر علاقهمند به اصلاحات اجتماع به حضرت آیتالله آقای حاج حسین بروجردی»، آیین اسلام، شمارۀ 156، 1326. تبراییان، صفاءالدین، احیاگر حوزۀ نجف: زندگی و زمانۀ آیتالله سیدمحسن حکیم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1387. جعفری، محمدتقی، «مصاحبه با استاد، آیتالله محمدتقی جعفری: قسمت اول»، حوزه، شمارۀ 19، 1366. جنابزاده، محمد، «روش تبلیغ»، تعلیمات اسلامی، شمارۀ 6، 1331. جوادی آملی، عبدالله، «مهر استاد: سیرۀ علمی و عملی استاد جوادی آملی»، اسراء، قم، 1383. حاج امین نجفآبادی، ابراهیم، خاطرات آیتالله ابراهیم امینی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1392. حسینی تهرانی، سید محمد حسین، مهر تابان: یادنامه و مصاحبات تلمیذ و علامه عالم ربانی علامه سیدمحمدحسین طباطبایی تبریزی، باقرالعلوم، قم، 1402. حسینی شیرازی، سیدمنیرالدین، خاطرات آیتالله سیدمنیرالدین حسینی شیرازی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1383. حکیمی، محمدرضا، مکتب تفکیک، کیهان فرهنگی، شماره 95، 1371. خامنهای، سیدمحمد، خاطرات آیتالله سیدمحمد خامنهای، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1392. خسروشاهی، سید هادی، خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارۀ علامه سید محمدحسین طباطبایی، کلبۀ شروق، قم، 1391. خسروشاهی، سیدهادی، مجلة مکتب اسلام به روایت خسروشاهی، خبرگزاری حوزه، قم، 1390، موجود در سایت: http://hawzahnews.ir/index.aspx?siteid=6&pageid=1808&newsview=82827&pro=nobak خسروشاهی، سیدهادی، ولایت فقیه: حکومت اسلامی، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1388. دوانی، علی، مفاخر اسلام، ج دوازده و سیزده، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1379و 1388. رشاد، علیاکبر، حوزه در انقلاب و انقلاب در حوزه، امیرکبیر، تهران، 1390. روحانی، سیدحمید، «حاج آقا مجتبی تهرانی شاگرد دلباختۀ مکتب امام»، پانزده خرداد، دورۀ سوم، سال دهم، شمارۀ 43، 1391. سلطانی طباطبایی، سید محمدباقر، «مصاحبه با آیتالله سید محمدباقر سلطانی طباطبایی»، حوزه، شمارۀ 43-44، 1370. شاهرخی خرمآبادی، محمدنقی، خاطرات آیتالله سید محمد نقی شاهرخی خرمآبادی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1385. شیرازی، ابوالحسن، «مصاحبه با استاد آیتالله شیخ ابوالحسن شیرازی»، حوزه، شمارۀ 19، 1366. شیرازی، سید رضی، «مصاحبه با آیتالله سیدرضی شیرازی»، حوزه، شمارۀ50-51، 1371. صالح، سید محسن، درنگی در پیشینه و تلاشهای جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1388. عراقچی، علی، پرتو آفتاب: خاطرات حضرت آیتالله حاج شیخ علی عراقچی، عروج (وابسته به مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی)، تهران، 1389. عراقی، مجتبی، «مصاحبه با حجت الاسلام و المسلمین شیخ مجتبی عراقی»، حوزه، شمارۀ 43-44، 1370. فاضل استرآبادی، محمد، خاطرات حجت الاسلام و المسلمین محمد فاضل استرآبادی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1387. فلسفی، محمدتقی، خاطرات و مبارزات حجتالاسلام فلسفی، تدوین علی دوانی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1382. کاشانی، سید ابوالقاسم کاشانی، «آیتالله کاشانی هنوز در قزوین است»، آیین اسلام، شمارۀ 143، 1325. محلاتی، فضلالله، گفتوشنود با حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ فضلالله مهدیزاده محلاتی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی در خطرات و مبارزات شهید محلاتی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1376. مطهری، مرتضی، ده گفتار، صدرا، تهران، 1361. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، جلد 27، صدرا، تهران، 1377. معادیخواه، عبدالمجید، جام شکسته، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1382. ممجد لنگرودی، علیرضا، مصاحبه با حضرت آیت الله حاج علیرضا ممجد، جله حوزه، شماره 87، 1377. منتظری، حسینعلی، متن کامل خاطرات آیتالله حسین علی منتظری به همراه پیوستها، اتحاد ناشران ایرانی در اروپا (نشر باران، نشر خاوران، نشر نیما)، بی جا، 1379. مهدوی کنی، محمدرضا، خاطرات آیتالله مهدوی کنی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1385 موسوی خمینی، سیدروحالله ، صحیفۀ امام، جلد 1، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1378. موسوی کرمانی، سیدحسین، خاطرات آیتالله سید حسین موسوی کرمانی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1384. ناطق نوری، علیاکبر، خاطرات حجت الاسلام ناطق نوری، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1384. هاشمی رفسنجانی، علیاکبر، کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی: دوران مبارزه، معارف انقلاب، تهران، 1386. النعمانی، محمدرضا، سالهای رنج: خاطرهها و ناگفتهها از زندگی شهید آیتالله صدر، مترجم مهرداد آزاد، بوستان کتاب، قم، 1390. هیئت تحریریۀ مؤسسه فرهنگی مطالعاتی شمسالشموس، عطش: ناگفتههایی از سیر توحیدی کامل عظیم حضرت آیتالله سید علی قاضی طباطبایی، انتشارات مؤسسۀ فرهنگی مطالعاتی شمسالشموس، تهران، 1388. واعظزاده خراسانی، محمد، «مصاحبه با حجت الاسلام و المسلمین واعظزاده خراسانی»، حوزه، شماره 41، 1369. ، «سرمقالۀ کنگرۀ جهانی اهل بیت و مجمعالتقریب بین المذاهب الاسلامیه»، مشکوة، شمارۀ 27، 1369ش. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,738 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 992 |