پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,998,942 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,673,626 |
نقش متفقین در اندیشه استقلالخواهی مسیحیان غرب آذربایجان در جنگ جهانی اول | ||
| پژوهش‌های علوم تاریخی | ||
| مقاله 6، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 11، شهریور 1394، صفحه 133-152 اصل مقاله (576.51 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2015.57835 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد مهدی مرادی خلج* 1؛ اکبر حکیمی پور2 | ||
| 1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شیراز | ||
| 2دانشجوی دکترا تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| این مقاله با کاربست روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع تاریخی، عوامل مؤثر در شکلگیری رویداد استقلالخواهی بخشهای غربی ایالت آذربایجان را در جنگ جهانی اول شناسایی و مورد بررسی قرار داده است. بسیار روشن است که وقوع چنین رخدادی در این حوزۀ جغرافیایی با پیشینۀ تاریخی ـ اجتماعی مستعد، حاصل درهمآمیزی عوامل بسترساز و مبانی ساختاری شکلگیری اندیشة استقلالطلبی است. تنوع قومی و زبانی مانند حضور ارامنه، اسوریان، و اقوام ترک زبان، نقش زندگی و تفکر ایلی، حضور و فعالیت میسیونها و هیئتهای مذهبی مسیحی و جبههبندیهای سیاسی و سرزمینی دولتهای درگیر در جنگ جهانی اول، بهویژه کشورهای همسایۀ ایران، از جملۀ عوامل مؤثر در روند استقلال جویی به شمار میروند؛ در مقاله کوشیده شده است که نقش متقابل دو همسایة شمالی (روس) و غربی (عثمانی) و گروههای هواخواه آناندر تلاش مسیحیان برای استقلالخواهی مورد واکاوی قرار گیرد. زیرا شناخت چرایی و چگونگی این موضوع در درک بهتر تاریخ سیاسی، اجتماعی و مذهبی ایران در دوران مورد بحث نقش مهمی دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسیحیان آذربایجان؛ استقلالخواهی؛ جنگ جهانی اول | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Allies in Formation of Independence Idea in the Christians of West Azerbaijan during the World War I. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Mehdi Moradi Khalaj1؛ akbar hakimipour2 | ||
| 1Assistant Professor in History, University of Shiraz | ||
| چکیده [English] | ||
| Through a descriptive-analytic method and using historical resources and documentaries, this paper is to identify and examine the factors affecting the formation of independence process in the western parts of the state of Azerbaijan during the World War I. It is very clear that the occurrence of such event in this geographical area, talented with a socio-historical background, is the result of integration between some predisposing factors and structural foundations related to the formation of the idea of independence. Ethnic and linguistic diversity- such as Armenians, Assyrians and Turkish speaking peoples, the role of tribal thought and life, the presence of missionaries and other religious activities, and the political and territorial factions of the states involved in the World War I –specially Iran's neighboring states – are among the effective factors considered in the process of seeking independence; it has been tried, in present article, to analyze the interacted role of two neighbors, Russia in North and Ottoman in West and other enthusiast groups in support of Christians efforts to gain independence, because it makes a better understanding of Iran's political, sociological and religious history during the discussed era. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Azerbaijan's Christians, Independence declaration, the World War I | ||
| اصل مقاله | ||
|
| ||
| مراجع | ||
|
آدمیت، فریدون، فکر دمکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران، پیام، تهران، 1354. آقاسی، مهدی، تاریخ خوی، مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران، تبریز،1350. اتابکی، تورج، «آذربایجان و ناسیونالیسم ایرانی»، گفتگو، 1381، شمارۀ 33، صص 17-36. الدر، جان، تاریخ میسیون آمریکایی در ایران، ترجمۀ سهیل آذری، نور جهان، تهران، 1333. برومند، صفورا و ویدا همراز، «نگاهی به فعالیت مبلغان ارتدوکس روسی در ایران از آغاز ورود تا مشروطیت»، تاریخ روابط خارجی، سال دوم،1380، ش 5 و6، صص 69-92. بهار، محمّدتقی، تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، امیرکبیر، تهران،1371. بیات، کاوه، ایران و جنگ جهارنی اول (اسناد وزارت داخله). به کوشش کاوه بیات، سازمان اسناد ملی ایران، تهران،1369. پادماگریان، الکساندر و گیو آقاسی، تاریخ اجتماعی و سیاسی ارامنه (آرمناکان، داشناکسیون و هونچاکیان تا سنه 1918م)، فردوس، تهران،1352. جمالزاده، محمدعلی «مشاهدات شخصی من در جنگ جهانی اول»، هور، 1350، سال اول، شمارۀ 2، صص 18-25. «خلاصه وقایع ایران در سال گذشته»، (1335). 22 ربیع‌الثانی/ 15February1917، برلن، شمارۀ 19-18، صص 16-1. دهقان، علی، سرزمین زردشت (اوضاع طبیعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تاریخی رضاییه)، ابن سینا، تهران، 1348. دیگار، ژان پی یر و دیگران، ایران در قرن بیستم (بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در یکصد سال اخیر). ترجمۀ هوشنگ مهدوی، البرز، تهران، 1378. رایت، دنیس، انگلیسیها در میان ایرانیان در طول دورۀ قاجاریه 1921-1787م، ترجمۀ غلامحسین صدری افشار، دنیا، تهران، 1357. رائین، اسماعیل، قتل عام ارمنیان در دوران سلاطین آل عثمان، مازگرانیک، تهران،1351. ریاحی، محمد امین، تاریخ خوی (سیر تحولات اجتماعی و فرهنگی شهرهای ایران در طی قرون)، طرح نو، تهران، 1378. رینگر، مونیکا ام، آموزش، دین و گفتمان اصلاح فرهنگی در دوران قاجار، ترجمه مهدی حقیقت خواه، چاپ دوم، ققنوس، تهران، 1385. زارع شاهمرسی، پرویز، آذربایجان ایران و آذربایجان قفقاز، اختر، تبریز، 1385. سازمان اسناد ملی ایران، اعلان بیطرفی ایران در جنگ جهانی اول، سند به شناسۀ بازیابی 14727/1/12، شناسۀ سند: 6138/293، 1293هـ.ش، محل در آرشیو: 1ب آ 1ق 826، آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ، دستور حفظ بیطرفی در جنگ جهانی اول و عدم مداخلۀ عشایر در جنگ ساوجبلاغ، سند به شناسۀ بازیابی 3581/1/12، شناسة سند: 3581/290، محل در آرشیو: 1 آ پ5و785، 1332ه.ق، آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ، قتل تعدادی ارمنی توسط سیمیتقو، سند به شناسۀ بازیابی 1382/1/12، شناسۀ سند: 1382/ 290، 1299هـ.ش، آرشیو سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، ورود شجاعالدوله به آذربایجان و دعوت از ایلات آنجا برای پیوستن به جهت جنگ با سپاه عثمانی و اکراد، مجموعة سند به شناسۀ بازیابی 11531/1/12 ایران، شناسة سند: 2942/293، محل در آرشیو: 1ب آ2 ع 307، 1332هـ.ق. سایکس، سر پرسی، تاریخ ایران، ترجمه محمدتقی فخر داعی گیلانی، علمی، تهران، بی تا. فرساد، منوچهر، «نظری به تاریخ و درس عبرت»، (1335). روزنامۀ کاوه، برلن، 5 ربیع‌الاول/1January1917، شمارۀ 17، صص 8-1. کاتوزیان، محمدعلی، دولت و جامعه در ایران (انقراض قاجار و استقرار پهلوی)، ترجمۀ حسن افشار، مرکز، تهران، 1380. کارزو، ژان ماری، ارمنستان 1915، ترجمۀ فریبرز برزگر، جاویدان، تهران، 1356. کحالزاده، ابوالقاسم، دیدهها و شنیدهها (خاطرات میرزا ابوالقاسم کحالزاده منشی سفارت امپراتوری آلمان در ایران دربارۀ مشکلات ایران در جنگ بین‌الملل 1918-1914)، به کوشش مرتضی کامران، البرز، تهران،1370. کدی، نیکی. آر، ایران در دوران قاجار و برآمدن رضاخان، ترجمۀ مهدی حقیقتخواه، ققنوس، تهران، 1381. کرزن، جرج. ن، ایران و قضیه ایران، ترجمۀ غلامعلی وحید مازندرانی، جلد اول، علمی و فرهنگی، تهران، 1373. کسروی، احمد، تاریخ هجده سالۀ آذربایجان، جلد دوم، امیرکبیر، تهران،1350. لوفت، جی.پی، «سیاست بریتانیا در شرق ایران طی جنگ جهانی اول»، تاریخ روابط خارجی، تابستان و پاییز 1380، شمارۀ 7 و 8، صص 11-65. مابرلی، جیمز فردریک، عملیات در ایران (جنگ جهانی اول 1918-1914م)، ترجمۀ کاوه بیات، رها، تهران، 1369. مکّی، حسین، تاریخ بیست ساله ایران، جلد اول، امیرکبیر، تهران، 1358. ملائی توانی، علیرضا، ایران و دولت ملی در جنگ جهانی اول، موسسۀ مطالعات تاریخ معاصر، تهران، 1378. مینورسکی، و.، تاریخ تبریز، ترجمۀ عبدالعلی کارنگ، کتاب‌فروشی تهران، تهران، 1337. نصیری مقدم،محمدناصر، گزیدۀ اسناد دریای خزر و مناطق شمالی ایران در جنگ جهانی اول، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران، 1374. نیکیتین، موسیو. ب، ایرانی که من شناخته‌ام، ترجمۀ فرهوشی، کانون معرفت، تهران، بی تا. وزارت امور خارجه، گزیدۀ اسناد سیاسی ایران و عثمانی ـ دورۀ قاجاریه، جلد ششم، انتشارات وزارت امور خارجه، تهران، 1372. هدایت، مهدیقلی، خاطرات و خطرات، زوّار، تهران، 1361. هیوزن، رابرت، ارامنه در خاورمیانه، ترجمۀ هرایر خالاتیان، آلیک، تهران، 1346. یارشاطر، احسان، اتحاد و ترقی، جمعیت، دانشنامۀ ایران و اسلام، شمارۀ 9، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1357. Best, A. and other, International History of the Twentieth Century, London and New York: Routledge,2003. Maher A., Kamal, K., During the First World War, Translated by Ali Maher Ibrahim, Forewer by Akram Jaff, London:Saqi Books,1994.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,883 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,342 |
||