سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,502
تعداد مشاهده مقاله124,116,631
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,221,348
شریف زادگان, محمد حسین, فتحی فرزانه, امیر. (1395). تعیین محدوده فضایی شهر- منطقه برای کلان‌شهر تهران و نواحی پیرامونش. , 8(1), 35-55. doi: 10.22059/jtcp.2016.59144
محمد حسین شریف زادگان; امیر فتحی فرزانه. "تعیین محدوده فضایی شهر- منطقه برای کلان‌شهر تهران و نواحی پیرامونش". , 8, 1, 1395, 35-55. doi: 10.22059/jtcp.2016.59144
شریف زادگان, محمد حسین, فتحی فرزانه, امیر. (1395). 'تعیین محدوده فضایی شهر- منطقه برای کلان‌شهر تهران و نواحی پیرامونش', , 8(1), pp. 35-55. doi: 10.22059/jtcp.2016.59144
شریف زادگان, محمد حسین, فتحی فرزانه, امیر. تعیین محدوده فضایی شهر- منطقه برای کلان‌شهر تهران و نواحی پیرامونش. , 1395; 8(1): 35-55. doi: 10.22059/jtcp.2016.59144

تعیین محدوده فضایی شهر- منطقه برای کلان‌شهر تهران و نواحی پیرامونش

مجله علمی " آمایش سرزمین "
مقاله 2، دوره 8، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 35-55    اصل مقاله (1.14 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2016.59144
نویسندگان
محمد حسین شریف زادگان؛ امیر فتحی فرزانه*
استاد، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده
چگونگی نگاه به کلان‌شهر تهران و نواحی پیرامونش از چالش‌های اخیر نظام برنامه­ریزی فضایی کشور بوده است که موجب تکوین مفاهیمی مانند مجموعه­شهری و منطقه­کلان‌شهری شده است. شناخت کلان‌شهر تهران و گسترة پیرامونش با نگرش نومنطقه­گرایی و برای دستیابی به تمرکز­زدایی و رقابت­پذیری و جهانی­شدن، کاربستِ ساختاری پویاتر را می­طلبد. پژوهش حاضر با تکیه بر تحلیلِ تطبیقی تلاش می‌کند الگوی فضایی شهر- منطقه را متناسب با سازمان فضایی ایران بهینه­سازی کرده و محدودة فضایی شهر- منطقة تهران را با بهره­گیری از تحلیل جریان­های عملکردی و تخمین فاصلة 85 نقطة شهری در محدودة 250 کیلومتری جاده­ای تهران با دو روش استقرایی و استنتاجی در نرم‌افزار  GIS تعیین کند. داده­های مورد نیاز به روش کتابخانه­ای و اسنادی جمع­آوری شده­اند. یافته­های پژوهش نشان می‌دهند کلان‌شهر تهران و نواحی پیرامونش در الگوی فضایی شهر- منطقه با دو هسته و 41 شهر پیرامونی تبیین می­‌شود. این محدوده نشان‌دهندة ردپای عملکردی کلان‌شهری تهران برآمده از جریان­های روزانه و هفتگی مبتنی بر منطقِ فضایی فراتر از تقسیم‌بندی­ها و محدودیت­های کالبدی، سیاسی و اداری است.
 
 
کلیدواژه‌ها
الگوی فضایی؛ جریان‌های عملکردی؛ شهر- منطقه؛ کلان‌شهر تهران
عنوان مقاله [English]
Determining the Spatial Boundaries of City-Region for Tehran Metropolis and its Surrounding Area
نویسندگان [English]
Mohammad Hossein Sharifzadegan؛ Amir Fathi Farzaneh
Professor, Faculty of Architecture & Urban Development, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The consideration of Tehran metropolis and its soundings areas has been the first one of recent challenges in Iran’s spatial planning which made it possible to develop the concepts such metropolitan region and conurbation. However, it is obvious that there appears to be a much more proper structure due to neo-regionalism and globalization in order to understanding of dynamic nature of Tehran and its surrounding. Nowadays, spatial phenomena have probably influenced by the physical and political boundaries which did not make the functional nature of interactions of these regions. City- region is among concepts that have not received due attention in recent years and was only discussed and presented in academic circles. This is perhaps a result of too much focus on the issues within cities. This paper has tried to present an optimum city-region spatial model that matches the spatial structure of our country as much as possible. After determining the required indexes by using of 85 city points in 250 kilometers distances from Tehran, the spatial boundaries of Tehran city-region is determined through flow analysis and estimations of distance from center and finally, by the using of analytical and adaptive methods the spatial model for Tehran city- region, with two cores and 41 peripheral cities will be presented. It is the functional foot print of Tehran metropolis based on daily and weekly commuting by a spatial logic.
 
کلیدواژه‌ها [English]
city-region, Functional flows, spatial pattern, Tehran Metropolis
مراجع

 

  1. آخوندی، عباس، برکپور، ناصر، اسدی، ایرج، طاهرخانی، حبیب‌الله، بصیرت، میثم و زندی، گلزار (1386). حاکمیت شهر- منطقة تهران: چالش‌ها و روندها. نشریة هنرهای زیبا، شمارة 29، صفحات 16-5.
  2. اسدی، ایرج و زبردست، اسفندیار (1389). گونه‌شناسی مناطق شهربنیاد در مطالعات شهری و منطقه‌ای: با نظری بر واکاوی مفهوم مجموعة شهری در ایران. نشریة هنرهای زیبا، شمارة 43، صفحات 30-17.
  3. رضایی، رحیم و اوغلی وسعت، امیر (1389). بررسی حوزة نفوذ کلان‌شهر تهران با روش زمانی و مدل جاذبه. فصل‌نامة آمایش سرزمین، سال 2، شمارة 3، صفحات 28-5.
  4. زیاری، کرامت‌الله (1388). اصول و روش‌های برنامه‌ریزی منطقه‌ای. تهران: مؤسسة انتشارات دانشگاه تهران.
  5. سازمان راهدارخانه (1390). جریان بار و مسافر.
  6. صرافی، مظفر (1377). مبانی برنامه‌ریزی توسعة منطقه‌ای. تهران: مجموعة برنامه و بودجه.
  7. صرافی، مظفرو نجاتی، ناصر (1393). رویکرد نومنطقه‌گرایی در راستای ارتقای نظام مدیریت توسعة فضایی ایران. فصل‌نامة پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورة 46، شمارة 4، صفحات 885-874.
  8. فتحی فرزانه، امیر (1393). به‌کارگیری برنامه‌ریزی منطقه‌ای برای کنترل و هدایت رشد فیزیکی شهر- منطقة تهران. پایان نامة فوق لیسانس، رشتة برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دانشگاه شهید بهشتی.
  9. فتحی فرزانه، امیر (1394). ماهیت فضایی و عملکردی شهر- منطقه. تهران: انتشارات راشدین.
  10. مرکز آمار(1390). نتایج سرشماری.
  11. مهدیزاده، جواد (1383). تحول در مفهوم، نقش و ساختار کلان‌شهرها. فصل‌نامةمدیریتشهری، شمارة 17، صفحات 31-18.
  12. مهدیزاده، جواد (1385). شاخص‌ها و فرایندهای تعیین محدودة مجموعه‌های شهری. فصل‌نامةمدیریتشهری، شمارة 18، صفحات 119-108.
  13. وزارت مسکن و شهرسازی (1379). خلاصة گزارش طرح مجموعة شهری تهران.
    1. Anrew, J. & Ward, K. (2007). Introduction to a debate on city-regions: new geographies of governance, democracy and social reproduction. International Journal of Urban and Regional Research, 31(1), 169–78.
    2. Bourne, L.S. (1997). Polarities of structure and change in urban systems: a canadian example. Geo Journal, Kluwer Academic Publishers, 43)4(, 339-349.
    3. Burger, M.J., Goei, B., Van Der Lan, L. & Huisman, F. (2011). Heterogeneous development of metropolitan spatial structure: Evidence from commuting patterns in English and Welsh city-regions, 1981–2001. Cities, 28, 160–170.
    4. Davoudi, S. (2008). Conceptions of the city-region: a critical review. Proceedings of the Institution of Civil Engineers Urban Design and Planning, 161(2), 51-60..
    5. Dickinson, R. E. (1964). City and Region: A Geographical Interpretation. London: Routledge & Kegan Paul Ltd..
    6. Hall, P. (2009). Looking backward, looking forward: the city region of the mid-21st century. Regional Studies, 43(6), 803-817.
    7. Harding, A. Marvin, S. & Robson, B. (2006). A framework for city-regions. Office of the Deputy Prime Minister.
    8. Harrison, J.(2007). Debates and commentary: from competitive regions to competitive city-regions: a new orthodoxy, but some old mistakes. Journal of Economic Geography, 7(3), 313-332.
    9. .
    10. Harrison, J. & Grow, A. (2012). From places to flows? Planning for the new “regional world” in Germany. European Urban and Regional Studies,21(1) 21– 41.
    11. Harvey, D. (2000). Spaces of hope. Berkeley: University of California Press.
    12. Healey, P. (2009). City regions and place development. Regional Studies, 43(6), 831-843.
    13. Neuman, M. & Hull, A. (2009). The futures of the city region.Regional Studies, 43(6), 777-787.
    14. Parr, J.(2005). Perspectives on the city‐region. Regional Studies, 39(5), 555-566.
    15. Parr, J. (2007). Spatial definitions of the city: four perspectives. Urban Studies, 44(2), 381–392.
    16. Scott, A. & Storper, M. (2003). Regions, globalization, development. Regional Studies. 37(7), 579–593.
    17. Scott, A. )2001(. Global cityregions: trends, theory, policy. New York: Oxford University Press.
    18. Turok, I. (2009). Limits to the mega-city region: conflicting local and regional needs. Regional Studies,43(6), 845-862.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 6,083
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,212


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب