پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,123,425 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,529 |
نقد و تحلیل انواع وجه فعلی در فارسی | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 1، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1395، صفحه 1-15 اصل مقاله (332.57 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2016.59560 | ||
| نویسندگان | ||
| منوچهر اکبری1؛ مونا ولی‌پور* 2 | ||
| 1استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| وجه بهطورکلی مقولهای معنایی است که دیدگاه گوینده را دربارۀ گزاره‌ای نشان می‌دهد. عناصر وجهی مختلفی در زبان برای انتقال وجه وجود دارد؛ بهعبارتدیگر، زبان‌ها ابزارهای مختلفی برای بیان مفاهیم وجهی در اختیار دارند؛ یکی از این ابزارها، وجه فعلی است. وجه فعلی آن جنبه از وجه است که در ساخت‌واژۀ فعل و از طریق صرف آن نمودار می‌شود و مقولهای دستوری است. با بررسی تاریخ دستورنویسی فارسی، مشخص می‌شود که دستورنویسان درنهایت بر سر وجود سه وجه فعلی در فارسی به اجماع رسیده‌اند؛ این سه وجه فعلی عبارت‌اند از: اخباری، التزامی و امری. این نوشتار بر آن است تا نشان دهد تمایز وجه التزامی و امری که تنها بروزِ ساخت‌واژی آن در شناسه است، تمایزی وجهی نیست و نمی‌توان این دو گروه از افعال را از نظر وجه فعلی متمایز دانست؛ بهعبارتدیگر، فارسی تنها دو وجه فعلی دارد: اخباری و غیراخباری. همچنین این نوشتار تلاش می‌کند تا تبیینی برای صفربودن شناسۀ دوم‌شخص مفرد امر ارائه دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| وجه؛ وجه فعلی؛ التزامی؛ اخباری؛ امری؛ شناسة صفر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critical Analysis of the Verbal Moods in Persian Language | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mona valipour2؛ | ||
| چکیده [English] | ||
| Mood is, in general, a meaning concept that indicates the speaker’s point of view about a proposition. There are different modal elements in each language to embody a mood; in other words, different languages have variety of methods to express modal concepts. Using verbal moods is one of these methods. Verbal mood represents the morphology of a verb and can hence be considered as a grammatical issue. Examining the history of Persian grammar makes it clear that Persian grammarians have finally reached a consensus that there are three different types of moods in Persian language named Indicative, Subjunctive, and Imperative. This study is to show that the distinction between subjunctive and imperative moods, that is just its morphological outbreak, is not a modal distinction and it is not possible to distinguish these two verbal groups in terms of verbal mood. In other words it can be said that there are only two verbal moods in Persian language: indicative and non-indicative. It has also been tried, in present study, to provide an explanation about being zero of the second person singular feature. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Modality, mood, Indicative, Subjunctive, Imperative, Zero Verbal Ending | ||
| اصل مقاله | ||
|
| ||
| مراجع | ||
|
احمدیگیوی، حسن و حسن انوری (۱۳۷۹)، دستور زبان فارسی ۱، چاپ بیست‌وسوم، تهران، فاطمی. اخلاقی، فریار (۱۳۸۶)، «بایستن، شدن و توانستن؛ سه فعل وجهی در فارسی امروز»، دستور، بهمن، ش ۳، ۸۲- ۱۳۲. اصفهانی، میرزاحبیب (۱۲۸۹ ق)، دستور سخن، استانبول، بی‌نا. اصفهانی، میرزاحبیب (۱۳۰۸ ق)، دبستان پارسی، استانبول، بی‌نا. ایلخانی‌پور، نگین (۱۳۹۴)، صفات وجهی در زبان فارسی، تهران، مرکز. باطنی، محمدرضا (۱۳۴۸)، توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی، تهران، امیرکبیر. حق‌شناس، علی‌محمد و دیگران (۱۳۸۷)، دستور زبان فارسی ویژۀ دوره کاردانی و کارشناسی زبان و ادبیّات فارسی تربیت معلم، تهران، مدرسه. خزائلی، محمد و سیدضیاءالدین میرمیرانی (۱۳۵۱)، دستور زبان فارسی، تهران، جاویدان. خیام‌پور، عبدالرسول (۱۳۴۷)، دستور زبان فارسی، چاپ ششم (با تجدید نظر و اصلاحات)، تبریز، کتابفروشی تهران دایی‌جواد، رضا (۱۳۴۰)، دستور زبان فارسی و راهنمای تجزیه و ترکیب، چاپ دوم، اصفهان، کتابفروشی تأیید. دبیرسیاقی، محمد (۱۳۴۵)، دستور زبان فارسی، چاپ دوم، تهران، علمی. دبیرمقدم، محمد (۱۳۸۲)، «گزارش برگزاری هفدهمین کنگرۀ بین‌المللی زبان‌شناسان»، زبان‌شناسی، سال ۱۸، ش ۲، پاییز و زمستان، ۱۳۵- ۱۴۲. ذوالنور، ر. (۱۳۴۸)، دستور پارسی، چاپ دوم، تهران، ارغنون. رحیمیان، جلال (۱۳۷۸)، «وجه فعل در فارسی امروز»، علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دورۀ چهاردهم، ش ۲، بهار، ۴۱- ۵۲. شفایی، احمد (۱۳۶۳)، مبانی علمی دستور زبان فارسی، تهران، نوین. شیران، لیلا (۱۳۸۱)، «وجه فعلی در فارسی امروز»، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، به راهنمایی دکتر محمد دبیرمقدم، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. صادقی، علی‌اشرف و غلامرضا ارژنگ (۱۳۵۸)، دستور سال دوم (آموزش متوسطه عمومی فرهنگ و ادب)، تهران، سازمان کتاب‌های درسی. طالقانی، سیدکمال (۱۳۵۲)، اصول دستور زبان فارسی، چاپ دهم، تهران، امیرکبیر. عموزاده، محمد و حدائق رضایی (۱۳۸۹)، «ابعاد معناشناختی «باید» در زبان فارسی»، پژوهش‌های زبانی، ش ۱، بهار و تابستان، ۵۷- ۷۸. عموزاده، محمد و حدائق رضایی (۱۳۹۱)، «بررسی مفاهیم وجهی زمان دستوری در زبان فارسی»، پژوهش‌های زبانی، دورة 3، ش 1، بهار و تابستان، 52-76. فرشیدورد، خسرو (۱۳۵۰)، «وجه فعل در فارسی معاصر»، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تهران، فروردین، ش ۷۵، ۲۱۸-۲۴۴. فرشیدورد، خسرو (۱۳۸۲)، دستور مفصل امروز، تهران، سخن. قریب، عبدالعظیم (۱۳۳۸)، دستور زبان فارسی به اسلوب السنۀ مغرب زمین، دورۀ سوم، چاپ سی‌ام، تهران، کتابفروشی علمیۀ اسلامیه. قریب، عبدالعظیم و دیگران (۱۳۵۰)، دستور زبان فارسی پنج استاد، ج 2، تهران، کتابفروشی مرکزی. لازار، ژیلبر (۱۳۸۴)، دستور زبان معاصر فارسی، ترجمۀ مهستی بحرینی، توضیحات و حواشی هرمز میلانیان، تهران، هرمس. مشکور، محمدجواد (۱۳۵۳)، دستورنامه، چاپ هفتم، تهران، مؤسسه مطبوعاتی شرق. مشکوة‌الدینی، مهدی (۱۳۹۱)، دستور زبان فارسی بر پایۀ نظریۀ گشتاری، چاپ دوازدهم، ویرایش دوم، مشهد، دانشگاه فردوسی. وحیدیان، تقی و غلامرضا عمرانی (۱۳۸۷)، دستور زبان فارسی ۱، چاپ یازدهم، تهران، سمت. وفایی، عباسعلی (۱۳۹۵)، دستور زبان فارسی ۱، تهران، علمی. همایون‌فر، مژگان (۱۳۹۲)، «بررسی روند دستوری‌شدگی فعل‌های وجهی زبان فارسی براساس پارامترهای لمان»، دستور، ش ۹، ۵۰- ۷۳. Comrie, Bernard (1985), Tense, Cambridge, Cambridge University Press.
Croft, William (2003), Typology and Universals, Cambridge, Cambridge University Press.
Lewis, David (1986), On the Plurality of Worlds, Oxford, Blackwell.
Lewis, David (1973), Counterfactuals, Cambridge, MA, Harvard University Press.
Portner, Paul (2009), Modality, Oxford, Oxford University Press.
Taleghani, Azita H. (2008), Modality, Aspect and Negation in Persian, Amsterdam, John Benjamins.
Loux, Michael (2006), Metaphysics; A Contemporary Introduction, New York, Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,075 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,053 |
||