تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,088,575 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,191,553 |
برنامهریزی راهبردی توسعۀ اکوتوریسم روستایی (مطالعۀ موردی: روستای ایستگاه بیشه) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 3، دوره 50، شماره 2، تیر 1397، صفحه 263-276 اصل مقاله (963.58 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2016.59770 | ||
نویسندگان | ||
رضا سپهوند* 1؛ محمد جعفری2؛ لیلا سپهوند3؛ امین احمدی4 | ||
1دانشیار دانشکدة مدیریت، دانشگاه لرستان | ||
2استادیار اقتصاد، دانشگاه لرستان | ||
3کارشناس ارشد برنامهریزی و مدیریت محیط زیست دانشگاه تهران | ||
4کارشناس ارشد مدیریت دولتی | ||
چکیده | ||
امروزه، گردشگری از مسائل مهم و مؤثر اقتصادی و از عوامل برجستة ارتباط اجتماعی و فرهنگی در جوامع است. ایستگاه بیشه یکی از روستاهای استان لرستان است که قابلیتهای زیادی برای گسترش اکوتوریسم دارد. در این روستا با وجود پتانسیلهای بالقوه از نظر محیط طبیعی بهمنظور جذب گردشگر، برنامهریزی اصولی برای گردشگری صورت نگرفته است تا بتوان علاوهبر ایجاد اشتغال، توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روستا را فراهم کرد. هدف این مقاله، دستیابی به راهبردهای توسعة اکوتوریسم روستای ایستگاه بیشه است که با بهکارگیری فرایند برنامهریزی راهبردی با استفاده از دیدگاههای سه گروه مردم، گردشگران و مسئولان بهوسیلة پرسشنامه صورت گرفته است. این پژوهش بهصورت پیمایشی، و روش نمونهگیری آن بهصورت تصادفی است. نتایج نهایی آن نیز نشان میدهد از دیدگاه هر سه گروه، در میان راهبردهای بازنگری، راهبرد تدوین قوانین و مقررات ویژه، استفادة بهینه از جاذبهها و جلوگیری از تخریب، آلودگی و ازبینرفتن این منابع در روستا با هدف جذب هرچه بیشتر گردشگران و در راستای آن جلوگیری از نابودی محیط طبیعی و جذاب روستا بهترتیب با جمع نمرة جذابیت 45/1، 47/1، 51/1 بهترین راهبرد بیان شده است. این راهبرد در میان راهبردهای رقابتی/ تهاجمی از دیدگاه هر سه گروه، راهبردی با عنوان ایجاد نمایشگاههای جهانگردی بهمنظور نمایش انواع مختلف جغرافیای فرهنگی نظیر انواع صنایعدستی، هنر، پوشش محلی، انواع غذاها، موسیقی، آدابورسوم و جشنهای محلی روستا بهترتیب با جمع نمرة جذابیت 35/1، 37/1، 38/1 بهعنوان بهترین راهبرد شناخته شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
اکوتوریسم روستایی؛ برنامهریزی راهبردی؛ توسعة روستایی؛ تجزیهوتحلیل SWOT؛ روستای ایستگاه بیشه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Strategic Planning for Development of Rural Ecotourism (Case Study: Bisheh Station Village) | ||
نویسندگان [English] | ||
Reza Sepahvand1؛ Mohammad Jafari2؛ Leila Sepahvand3؛ Amin Ahmadi4 | ||
1Associate professor of management, Lorestan University, Lorestan, Iran | ||
2Assistant professor of Economy, Lorestan University, Lorestan, Iran | ||
3MA in environmental planning and management, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
4MA in government management, Lorestan University, Lorestan, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Introduction Achieving sustainable development depends on the attention to the economic, social, cultural and environmental factors in a community. Tourism as an effective element in development requires further research. The complexity and density in urban life make many people to regard the nature and the areas with valuable natural capacity. Thus, flows of tourism are formed in order to enjoy the peace and beauty of nature. Tourism has different forms that are different in regard to environmental conditions. It is believed that tourism is a green activity and, therefore, it does not damage the environment. Urban areas in terms of natural and historical circumstances, highland areas with beautiful perspectives, lush gardens, environmental characteristics, altitude, beautiful topography and landscapes and landmarks in villages provide a good ground for development of rural ecotourism with planning, proper management, and suitable investment. Rural ecotourism is one of the most important approaches of tourism in line with the optimal productivity of natural resources and rural ecosystem. Protection and retention of environment and natural resources are essential. Although Bisheh station village has many potentials for attracting visitors for natural environment, e.g., Cezar River, but there is no planning for tourism in this village. Bisheh village and Biesheh waterfall can be used for water sports and fishing, but no research were conducted on the area yet. Attractive places should be paved for visitors, but they are still bumpy. Understanding, planning and attention to ecotourism potentials of Bisheh can attract tourists and promote the rural economy through creating jobs and increasing income and income distribution. Promotion of village ecotourism can be effective in sustainable development and elimination of rural deprivation. This study not only gives strategies and helpful tips for planning rural ecotourism, but it can also enrich the literature of ecotourism, promote education, and introduce the culture and attractive places of this village. Methodology In this study, attractions, facilities and services of rural tourism in Bisheh have been identified according to the sources, documents, and field surveys. A list of strengths, weaknesses, opportunities, and threats of rural ecotourism has been identified through investigation of the internal and external environments. Then, these factors were weighted through opinions of people, tourists and officials using questionnaires and targeted interviews. The internal and external strategic factors as bases to adjust strategy have been identified as SWOT matrix for analysis of rural ecotourism. Based on the matrix, the quantitative strategic planning was prioritized for analysis of rural ecotourism. Finally, the strategies for ecotourism development in the village have been identified. It is worthy to note that this study has three groups of samples: 127 people in the village, 140 tourists and 44 officials have been selected randomly by Cochran. Results and discussion In analysis of the internal environment, natural attractions and particular ecosystems including Bisheh waterfall, oak forests, Cesar River, beautiful valleys, and special plant and animal species, are known as a major strength with the mean value of 4.45 from the viewpoint of officials, 4.3 from the viewpoint of people, and 4.5 from tourists’ perspective. The consistency in responses of these three perspectives for identification of the most important strengths of the village indicates that these strengths are such clear that all the three groups identified it at first. From the perspective of people and officials, two factors of pollution of natural resources by garbage and lack of proper sewage disposal system have mean values of 4.18 and 4.25, respectively. From tourist’s viewpoint, inappropriate and dangerous road from Khorramabad to Bisheh was identified the most important weaknesses of the village ecotourism with 3.96 mean value. In analysis of the external environment, the most important external opportunities are including providing more and better services to visitors, compared with recreational areas like Gerrit village, with the mean of 4.39 (from the officials view point), strengthening the rail traffic and design of wagons for tourists with the mean value of 3.81 (from the people perspective), and convenient and safe access to rural areas through Khorramabad road (from tourists viewpoint). Increase in facilities and services for competition with other recreation areas such as Gerrit village (from the officials perspective), increase in the tendency of tourists to travel to these regions instead of traveling to the Bisheh village with the mean value of 3.95, and pollution of Cezar River and Bisheh waterfall, loss of plants and the extinction of fish because of hunting (from the perspective of people and tourists) with the mean of 4.11 and 3.8, respectively, are the most important external threats. Conclusion It can be stated that the three groups believed that the most important strategies are formulation of special standards and rules for sound use of the attractions to avoid devastation and pollution in order to prevent degradation of the environment and attractions of the village. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Strategic Planning, rural ecotourism, Rural Development, SWOT analysis, Bisheh station village | ||
مراجع | ||
اسماعیلزاده، حسن و یعقوب اسماعیلزاده، 1394، انتخابراهبرد بهینة توسعة گردشگریبااستفادهازمدلراهبردی SWOT (مطالعةموردی: شهرمراغه)، فصلنامة آمایش محیط، شمارة 28، صص 149-172. بدری، سیدعلی و مرتضی نعمتی، 1388، برنامهریزی راهبردی توسعة اقتصادی با رویکرد مشارکتی، فصلنامة پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارة 68، صص 69-83. بمانیان، محمدرضا، پورجعفر، محمدرضا و هادی محمودینژاد، 1388، ارائة مدل پیشنهادی برای پیادهسازی گردشگری الکترونیک در طرحهای توسعة گردشگری روستایی، فصلنامة مدیریت شهری، شمارة 23، صص 71-88. پورجعفر، محمدرضا و دیگران، 1391، فراتحلیلیازارزیابیرویکردهایتوسعةگردشگریروستایی باتأکیدبرتحلیلعواملراهبردی (SWOT)، علوم و فنّاوری محیط زیست، دورة چهاردهم، شمارة 2، صص 61-79. حجازیزاده، زهرا، رجاییریزی، محمدعلی و حسن حسینی امینی، 1392، شناختنقاطقوتوضعفتوسعةگردشگریروستایی،مطالعةموردی اکوموزةروستاییابیانةاصفهان، مجلة برنامهریزی و توسعة گردشگری، سال دوم، شمارة 5، صص 50-76. خاکساری، علی، 1382، مجموعة مقالات بررسی سیاستها و برنامههای توسعة جهانگردی در جمهوری اسلامی ایران، معاونت پژوهشی دانشگاه علامه طباطبایی، سازمان ایرانگردی و جهانگردی، تهران. دیوید، فرد، 1388، مدیریت راهبردی، ترجمة محمدعلی پارساییان و سید محمد اعرابی، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران. رکنالدین افتخاری، عبدالرضا و داوود مهدوی، 1385، راهکارهای توسعة گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT، فصلنامة مدرس علوم انسانی، دورة 10 شمارة 2، صص 1-30. رنجبریان، بهرام و محمود زاهدی، 1379، برنامهریزی گردشگری در سطح ملی و منطقهای، جهاد دانشگاهی اصفهان. زندهدل، حسن 1386، راهنمای گردشگری یکصد روستای شگفتانگیز ایران، نشر ایرانگردی، تهران. سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، 1384، طرح جامع توسعة استان لرستان، بخش توریسم. سازمان میراث فرهنگی استان لرستان 1386، آمار بازدیدکنندگان از روستای ایستگاه بیشه، لرستان. سقایی، مهدی و دیگران، 1393، برنامهریزیراهبردیتوسعةگردشگریدرپارکخورشیدمشهد، ششمین کنفرانس ملی برنامهریزی و مدیریت شهری، مشهد. صنعتی، محمدحسین و منوچهر نورایی، 1381، برنامهریزی راهبردی پژوهش زیستفناوری، فصلنامة پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، شمارة 25، صص 211-221. علیزاده، کتایون، 1382، اثرات حضور گردشگران بر منابع زیستمحیطی، فصلنامة پژوهشهای جغرافیایی، شمارة 44، صص 55-70. فرخیان، فروزان، هردانیان، نوال و سولماز دشتی، 1394، تدوینراهبردهایتوسعةصنعتاکوتوریسمتالاببینالمللیشادگانبراساسفن SWOT، فصلنامة علمی-پژوهشی اکوبیولوژی تالاب، سال هفتم، شمارة 24، صص 23-32. محمدی دهچشمه، مصطفی و علی زنگیآبادی، 1388، امکانسنجی پتانسیلهای اکوتوریسم استان چهارمحال و بختیاری به روش SWOT، مجلة محیطشناسی، شمارة 34، صص 1-10. مرکز آمار ایران، 1385، سالنامة آماری استان لرستان. موحد، علی، کهزادی، سالار و فریماه عابدینزاده، 1393، راهبردهایتوسعةاکوتوریسماستانکردستانبااستفادهازمدل SWOT و QSPM، نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال چهاردهم، شمارة 32، صص 181-204. موحد، علی و سالار کُهزادی، 1389، تحلیلعواملمؤثربرتوسعةگردشگریاستان کردستانبااستفادهازمدلسوات، فصلنامة پژوهش و برنامهریزی شهری، شمارة 2، صص 85- 102. میرسنجری، میرمهرداد، 1385، راهبرداکوتوریسمبرپایةتوسعة پایدار، فصلنامه جنگل و مراتع، شمارة 71، صص 7-10 نوحهگر احمد و محمدمهدی حسینزاده، 1388، ارزیابی قابلیتهای طبیعتگردی جزیرة قشم با بهرهگیری از مدل مدیریت راهبرد SWOT، مجلة جغرافیا و توسعه، شمارة 15، صص 151-172. نوری، جعفر، عباسپور، مجید و بیژن مقصودلو کمالی، 1385، ارزیابی زیستمحیطی سیاستهای راهبردی توسعة صنعتی ایران با استفاده از رویکرد تحلیل عوامل راهبردی، فصلنامة علوم و فنّاوری محیط زیست، شمارة 29، صص 25-38.
De la Torre, M. et al., 2012, Rural Tourism as an Alternative to the Development for Rural Areas and the Creation of Employment, International Journal of Humanities and Social Science, Vol. 2, No. 20, PP.162-175.
Fennell, D.A., 1999, Economic and introduction, PP. 283-310.
Hofer, Barbara K., 2006, Domain Specificity of Personal Epistemology: Resolved Questions, Persistent Issues, International Journal of Educational, Vol. 45, No. 2, PP.43-56.
Saleh, M., 2002, A transformation in the vernacular landscape of highlands of southwestern Saudi Arabia, International Journal of Environmental Studies, Vol. 59, No.1, pp. 35-58.
Turowski, k., 2002, gent-Based E-Commerce in case of Mass Customization, International Journal of Production Economics, Vol. 75, No. 2, PP.69-81.
Cater, E., 2000, Ecotourism in the world; Problems and prospect for sustainability, NewYork, NY: Jon Wiley and Sons.
Eadington, W.R., and Redman, M., 1991, Economics and Tourism, Annals of Tourism Research, Vol. 18, No. 1, PP. 41-56.
Keritner, R., 1989, Planning Process in Multinational corporation, journal of management studies, Vol. 22, No. 1, PP. 67-82.
Kraus, S., Harms, R., and Schwarz, E.J., 2006, Strategic Planning in Smaller Enterprises New Empirical Findings, Management Research News, Vol. 29, No. 6, PP. 334-344.
Neba, Ndenecho E., 2010, Developing rural tourism as an alternative strategy for poverty alleviation in protected areas: Exampel of oku,cam eroon, International NGO Journal, Vol. 5, No. 1, PP. 50-59 Slee, B., 1997, The Economic Impact of Alternative Types of Rural Tourism, Journal of Agricultural Economics, Vol. 48 No.2, PP. 80-93.
Slywotssky, A., 1996, Research Planning and Research Policy-Scientists and Administration, journal Strategic planning, Vol. 18, No. 10, PP.55-80. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,995 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 637 |