بدون تردید مالیت و ارزش اوراق بهادار از حیث تحلیل اقتصادی، به منشأ صدور آنها وابسته است و فینفسه ارزش و مالیتی ندارند؛ در عین حال گروهی از حقوقدانان با تأکید بر اوراق سهام و بر مبنای نظریۀ تقلیدی «ادغام»، برای اوراق بهادار ارزش و مالیت استقلالی قائل شدهاند و آنها را از روابط حقوقی منشأ صدورشان، منفک و مستقل دانستهاند. این گروه اوراق بهادار را فینفسه نوع خاصی از حقوق عینی محسوب میکنند و نقل و انتقال آنها را خارج از حقوق تعهدات و قراردادها میدانند. در این رابطه بهنظر میرسد نه تنها هیچیک از دلایل ارائهشده وجاهتی ندارد، بلکه بهدلیل عدم انفکاک مقررات حقوق اموال از حقوق قراردادها در حقوق اسلامی و بهتبع آن حقوق ایران، توجیه مالیت مستقل برای اوراق ضرورت چندانی ندارد و اثر خاصی بر آن مترتب نیست؛ در واقع این دیدگاه نه تنها توجیه اقتصادی ندارد، بلکه توجیه فقهی و حقوقی هم ندارد که در این مقاله با روش تحلیلی - توصیفی به نقد و بررسی آن خواهیم پرداخت.
»The legal and jurisprudential Analysis of independent value of Securities«
نویسندگان [English]
Nasrolah Jafari Khosroabadi
Assistant Professor of Ayatollah Haeri University
چکیده [English]
Without any doubt the value of the securities in the economic analyses isdepending on the origin of assets and they don’t have value themselves. In respect of the rule of paper document in the nature of securities, some of Iranian lawyer argues that the right to which the paper document relates materializes in the document and can therefore be transferred according to the rules governing tangibles. If the paper document is transferred, the buyer not only acquires title to the paper, but also becomes entitled to the right to which the paper relates. This view refers to the fact that the document relating to the security embodies a valuable right, but this view,based on the principles of Islamic law, in this system and therefor in the Iran legal system seems not correct.
کلیدواژهها [English]
Securities, stock, Sukuk, Property, obligation, independent value
مراجع
اراکی، محمدعلی (1415). کتاب البیع، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
ایروانی، علی (1379). حاشیه المکاسب، قم: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
اشتهاردی، علیپناه (1417). مدارک العروه، تهران: دارالاسوه للطباعه و النشر.
انصاری، مرتضی (1410). المکاسب، بیروت: مؤسسة النعمان.
باریکلو، علیرضا (1390). اموال و حقوق مالی، تهران: سمت.
بجنوردی، حسن (1419). القواعد الفقهیه، قم: نشر الهادی.