1استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
3کارشناس‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده
هدف مقاله حاضر تحلیل مطلوبیت شعاع عملکردی و خدماتدهی پارکهای شهر اردبیل در سطوح همسایگی، محلی، ناحیهای و شهری، بررسی میزان ارتباط توزیع این پارکها با سطوح آبی موجود در سطح شهر اردبیل، از جمله دریاچه شورابیل و رودخانة بالیقلو و بررسی جهت توزیع پارکها است. برای جمعآوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز روش کتابخانهای و اسنادی به‌کار گرفته شد. در تجزیه‌وتحلیل دادهها و اطلاعات نیز پلیگونهای تیسن به‌منظور سنجش مطلوبیت شعاع عملکردی، تحلیل شبکه برای ارزیابی شعاع سرویسدهی یا پوششدهی پارکها و تحلیل بیضی انحراف معیار نیز برای بررسی جهت توزیع پارکها به‌کار گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد شعاع عملکردی و خدماتدهی پارکها در مرکز شهر و مناطق همجوار با سطوح آبی مطلوب و در نواحی پیرامونی شهر نامطلوب بوده است. علاوه بر این، آزمون بیضی انحراف معیار نیز مشخص کرد جهت توزیع پارکهای موجود در شهر اردبیل شمال شرقی، جنوب غربی بوده و بیشتر در جهت مسیر رودخانه بالیقلو استقرار یافتهاند. همچنین، با بررسی سطح سرانة پارکها در مناطق شهر مشخص شد، منطقة 2 بیشترین سرانه و منطقة 4 شهرداری نیز کمترین سرانه را به خود اختصاص دادهاند.
Survey Status of performance and coverage radius parks Case study: Ardabil City
نویسندگان [English]
Mohammad Hasan Yazdani1؛ Ebrahim Firouzi Mijandi2؛ Seyed Milad Hoseyni3
1Assistant professor , Department of Geography, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2Phd. Student Geography and Urban Planning, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
3MSc. Student Geography and Urban Planning, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
چکیده [English]
The purpose of this paper is to analyze the Utility operating radius and service on city parks in Ardabil neighborhood, local, regional and urban level, to investigate the relationship between the distribution of these parks with water levels in the city of Ardabil, including Shorabil lake and Balyqlv river and reviews for distribution park. The data and information used by documentary. To analyze the data, the Thyssen polygons to measure the radius of the functional utility, network analysis to assess radius of the service or coverage of parks, and standard deviation ellipses analysis was used to examine the distribution of parks. The results indicate that the function of the radius of the park in the center of the city were favorable and neighboring areas with high water levels in the periphery of the city were unfavorable. In addition, the test also showed that the standard deviation ellipse for distribution parks in the city of Ardabil in the Northeast, Southwest and more in the direction of the river Balyqlv located. Also, investigating the per capita levels of parks in urban areas determined that, the area 2 municipality per capita is highest among municipality areas and the area 4 municipality has lowest per capita among municipalities.
Keywords
کلیدواژه‌ها [English]
functional Radius, urban parks, Thiessen polygons, network analysis, Ardabil City
مراجع
ابراهیم‌زاده، عیسی و جوکندان، اسماعیل (1387). تحلیلی بر توزیع فضایی - مکانی کاربری فضای سبز در منطقة سه شهری زاهدان. جغرافیا و توسعه، شمارة 11، صفحات 58- 39.
اسمعیلی، اکبر (1381). بررسی و تحلیل کاربری فضای سبز (پارکهای درون‌شهری) از دیدگاه برنامه‌ریزی شهری نمونة موردی مناطق 1 و 8 شهرداری تبریز. پایان‌نامة کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
اسماعیلی، اکبر (1382). کاربرد GIS در فرایند مسیریابی ایستگاههای آتشنشانی. فصل‌نامة تازههای ترافیک؛ سال چهارم؛ شماره نوزدهم.
اکبرپور، محمد، قرخلو، مهدی و نوروزی، محبوبه (1388). ارزیابی و مکان‌یابی کاربری فضای سبز منطقة 9 تهران. نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره 14.
انصاری، میترا، مهدی‌نسب، مهدی و عموزاده، معصومه (1392). تحلیلی بر توزیع مکان‌گزینی پارکهای شهر پلدختر. فصل‌نامة آمایش محیط، شماره 22.
بلیانی، یدالله و حکیمدوست، یاسر (1393). اصول و مبانی پردازش دادههای مکانی با استفاده از روشهای تحلیل فضایی. تهران: انتشارات آزادپیما.
پوراحمد، احمد، اکبرپور، محمد و ستوده، سمانه (1388). مدیریت فضای سبز شهری منطقة 9 شهرداری تهران. پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارة 69، صفحات 50-29.
پیشگاهیفرد، زهرا، کلانتری، محسن، پرهیز، فریاد و حق‌پناه، احسان (1390)، تحلیل جغرافیایی کانونهای جرم‌خیز جرایم مرتبط با مواد مخدر در شهر کرمانشاه. مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال سوم، شمارة یازدهم، صفحات 96-75.
تیموری، راضیه، روستایی، شهریور، زمانی، اصغر و احدنژاد، محسن (1389). ارزیابی تناسب فضایی- مکانی پارکهای شهری با استفاده از GIS (مطالعة موردی: پارک های محله‌ای منطقة 2 شهرداری تبریز). مجلة علمی پژوهشی فضلی جغرافیایی، سال 10، شمارة 30، صفحات 168-137.
حاتمی‌نژاد، حسین و عمران‌زاده، بهزاد (1389). بررسی، ارزیابی و پیشنهاد سرانة فضای سبز شهری، نمونة موردی: کلان‌شهر مشهد، جغرافیا (فصل‌نامه علمی - پژوهشی انجمن جغرافیای ایران)، دورة جدید، سال 8، شمارة 25.
حبیبی، سیدمحسن و مسائلی، صدیقه (1378). سرانة کاربری‌های شهری. دفتر مطالعات زمین و مسکن، سازمان ملی زمین و مسکن وزارت مسکن و شهرسازی.
زیاری، کرامت‌ا...، واحدیان، لیلا و پرنون، زیبا (1391). تحلیلی بر بحران زیست‌محیطی و توزیع مکانی فضای سبز شهر تهران. مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال 4، شمارة 14، صفحات 114- 101.
سعیدنیا، احمد (1382). فضای سبز شهری. کتاب سبز شهرداریها، جلد نهم، تهران: سازمان شهرداریها و دهیاری‌های کشور.
قنبری، ابولفضل و قنبری، محمد (1392). ارزیابی توزیع فضایی پارکهای شهری تبریز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 24، شمارة 2 (پیاپی 50)، صفحات 234- 223.
غفاری گیلانده، عطا، کاملی‌فر، زهرا و یزدانی، محمدحسن (1393). اولویت‌بندی تناسب اراضی در فرایند مکان‌گزینی فضای سبز شهری با استفاده از فنون تحلیل چندمعیاری، مطالعة موردی: منطقة یک شهرداری تبریز. نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 14، صفحات 270-251.
مجنونیان، هنریک (1374). مباحثیپیرامونپارک‌ها، فضایسبزوتفرجگاه‌ها.تهران: سازمان پارکها و فضای سبز تهران.
محمدی، جمال، پورقیومی، حسین و زارعی، یاسر (1391). تحلیل مکانی- فضایی پارکهای شهری شهر نورآباد با استفاده از GIS. نشریة جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی. سال 23، شمارة 3، صفحات 192-177.
مهندسین مشاور طرح و کاوش (1386). گزارش طرح جامع شهر اردبیل. اردبیل: سازمان مسکن و شهرسازی استان اردبیل.
وارثی، حمید، محمدی، جمال و شاهیوند، احمد (1387). مکان‌یابی فضای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نمونة موردی: خرم‌آباد. مجلة جغرافیا و توسعة ناحیهای، شماره دهم.
محمدزاده تیتیکانلو، حمیده (1379). منشور آتن و منشور 2000. مجلة مدیریت شهری، سال 1، شمارة 1، صفحات 24 تا 11.
لقائی، حسنعلی و محمدزاده تیتیکانلو، حمیده (1378). مقدمه‌ای بر مفهوم توسعة شهری پایدار و نقش برنامه‌ریزی شهری. شماره 6، زمستان 1378، صفحات 43-32.
Anna Chiesura, (2004), The role of urban parks for the sustainable city, Landscape and Urban Planning, 129–138.
C.Y. Jim, Xizhang Shan, (2013), Socioeconomic effect on perception of urban green spaces in Guangzhou, China, Cities, 123–131.
Feyzan (Beler) Erkip, (1997), The distribution of urban public services: the case of parks and recreational services in Ankara, Cities, Vol. 14, No. 6, pp. 353-361.
Jennifer R. Wolch, Jason Byrneb, Joshua P. Newellca, (2014), Urban green space, public health, and environmental justice:The challenge of making cities ‘just green enough, Landscape and Urban Planning.
Joshua W.R. Baur, Joanne F. Tynonb, Edwin gomez, Attitudes about urban nature parks: A case study of users and nonusers inPortland, Oregon, Landscape and Urban Planning 117 (2013) 100– 111.
Ko Wan Tsou, Yu-Ting Hung and Yao-Lin Chang (2005), An accessibility-based integratedmeasure of relative spatial equity inurban public facilities, Department of Urban Planning, National Cheng Kung University, Taiwan, Vol. 22, No. 6, p. 424–435.
Kyushik Oh, Seunghyun Jeong, (2007), Assessing the spatial distribution of urban parks using GIS, Landscape and Urban Planning, 25–32.
Mario Reyes, Antonio Páeza, Catherine Morencyb, (2014), Walking accessibility to urban parks by children: A case study of Montreal, Landscape and Urban Planning, 38–47.
Marit Jansson, Therese Lindgren, (2012), A review of the concept ‘management’ in relation to urban landscapes and green spaces: Toward a holistic understanding, Urban Forestry & Urban Greening, 139– 145.
Mohd Riduan Ngesan, Syed Sobri Zubirb, (2015) Place Identity of Nighttime Urban Public Park in Shah Alam and Putrajaya, Social and Behavioral Sciences, 452 – 462.
Sitte, Camillo (1989). Der Städtebau nach seinen künstlerischen Grundsätzen. Columbia University, Studies in Art History, n. 3.
