تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,127,637 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,235,293 |
نقش مدیریت چرای دام بر خصوصیات پوشش گیاهی در مراتع ییلاقی چهار باغ استان گلستان | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقاله 12، دوره 69، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 949-961 اصل مقاله (808.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2017.61193 | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل شیدای کرکج1؛ جواد معتمدی* 2؛ فاطمه علیلو3؛ حمید سیروسی3 | ||
1فارغ التحصیل دکترای علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران. | ||
2استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ایران. | ||
3دانشجوی دکترای علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران. | ||
چکیده | ||
مدیریت چرا یکی از موارد اساسی در مدیریت اکوسیستمهای مرتعی بوده و هدف از آن استفاده بهینه از مناطق تحت چرا بهمنظور دستیابی به بازده مطلوب و حفظ پایداری اکوسیستمهای مرتعی است. برای ارزیابی پاسخ پوشش گیاهی به چرا در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان در پنج منطقه مختلف چرایی، تراکم گیاهی، درصد تاج پوشش گیاهی و خصوصیات عملکردی اندازهگیری شد. بهاینترتیب با استفاده از روش آماری و با توجه به اندازه تاج پوشش گیاهان غالب منطقه، در حدود 20 پلات با اندازه یک مترمربعی و بهرهگیری از روش سیستماتیک- تصادفی جهت نمونهبرداری برای هر سایت در نظر گرفته شد و میزان درصد تاج پوشش گونهها و تراکم گیاهی (تعداد در واحد سطح) در داخل هر پلات یادداشت گردید. با استفاده از تجزیه واریانس و آزمون دانکن میانگین پارامترهای مورد بررسی تجزیه و تحلیل شد و با استفاده از روش آنالیز خوشهای و ضریب جاکارد ترکیب پوشش گیاهی از نظر شباهت در شدتهای مختلف چرا مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که شدت چرا تأثیر معنیداری روی پوشش گیاهی منطقه دارد. بهطوریکه با افزایش شدت چرا از تراکم گونههای مطلوب کاسته و بر تراکم گونههای نامطلوب افزوده میشود. منطقه قرق دارای بیشترین مقدار تراکم گونههای مطلوب مرتعی است. برخی خصوصیات عملکردی نظیر چندسالهها، همی کریپتوفیتها، کاموفیتها، گندمیان و گیاهان کمشونده بهطور معنیداری با افزایش چرا کاهش پیدا کردند. بیشترین افزایش مربوط به فرم رویشی گندمیان با میزان تراکم 8/9 و کلاس خوشخوراکی I با میزان تراکم 8/22 بوده که مربوط به منطقه قرق است. در مورد گروههای عملکردی نیز فرم رویشی گندمیان با میانگین تاج پوشش 65/19 درصد بیشترین افزایش را در منطقه قرق داراست. سایتهای آبشخور و حریم آغل، قرق و کلید از نظر ترکیب پوشش گیاهی به هم مشابهاند. بهطورکلی میتوان نتیجهگیری نمود که افزایش شدت چرا در منطقه مورد مطالعه باعث ایجاد تغییرات منفی در پوشش گیاهی گردیده و این تغییرات در مناطق چرایی آبشخور، حریم آغل و روستا کاملاً مشهود است. لذا استفاده از روشهای مدیریت چرا در منطقه جهت بهبود شاخصهای پوشش گیاهی و سوق دادن پوشش گیاهی به سمت تعادل توصیه میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
مدیریت چرا؛ تراکم؛ درصد تاج پوشش گیاهی؛ مراتع ییلاقی چهارباغ | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Role of Livestock Management on Vegetation Properties in Summer Rangelands of Chahr Bagh, Golestan | ||
نویسندگان [English] | ||
esmaeil sheida karkaj1؛ javad motamedi2؛ fateme alilu3؛ hamid sirusi3 | ||
1Ph.D. Graduated in Rangeland Sciences, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources | ||
2Assistant Professor, Faculty of Natural Resources | ||
3PhD student, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources | ||
چکیده [English] | ||
Grazing management is one of the basic elements in managing rangeland ecosystems. Proper use of grazing lands in order to achieve optimal efficiency and maintain the sustainability of rangeland ecosystems is the purpose of grazing management. In order to evaluate the response of vegetation to grazing in summer rangelands of Chahar Bagh region of Golestan province, vegetation density, vegetation cover and functional properties were measured at five different grazing sites. Thus, using the statistics method of samples and regarding the size of the dominant plants canopy, 20 plots 1*1 meter by using a systematic- random method was considered in order to do sampling in each site and the density, and vegetation cover were recorded within each plot. Finally, parameters were analyzed using Duncan test and analysis of variance and the vegetation compositions of sites were compared using cluster analysis and Jaccard's coefficient of similarity. Results showed that the grazing intensity have significant effect on the vegetation. As grazing intensity increased, the density of desirable species decreased and density of undesirable species increased. So, the enclosure site had the highest desirable species density. Moreover, some functional types such as perennials, Hemicryptophytes, Chamephytes, grasses and decreaser plants significantly reduce with increasing grazing intensity. The greatest increase belongs to grasses with density of 9.8 and class I of palatability with density of 22.8 in enclosure site. Between functional groups, grass life form had the greatest increases in enclosure site with the cover of 19.65 percent. According to results of clustering and similarity index, pen surrounding and watering sites had similar vegetation composition. Enclosure and key area also had similar composition. In general, it can be concluded that increase in grazing intensity has caused negative changes in vegetation in study sites and the changes in watering area, village vicinity and pen area clearly observed. So, using of the management methods in order to improve vegetation indices and pushing it toward balance is recommended. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Grazing management, Density, Canopy cover, Summer Rangelands, Chahar Bagh | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,576 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,032 |