توکلی, عبدالله, پوربهروزان, علی, محمدیانی, دانیال. (1395). اعتماد رکن اصلی سرمایة اجتماعی: طراحی الگویی مبتنی بر تعالیم اسلامی (مورد مطالعه: کتاب شریف میزان‌الحکمه). , 3(4), 501-519. doi: 10.22059/jscm.2016.62099
عبدالله توکلی; علی پوربهروزان; دانیال محمدیانی. "اعتماد رکن اصلی سرمایة اجتماعی: طراحی الگویی مبتنی بر تعالیم اسلامی (مورد مطالعه: کتاب شریف میزان‌الحکمه)". , 3, 4, 1395, 501-519. doi: 10.22059/jscm.2016.62099
توکلی, عبدالله, پوربهروزان, علی, محمدیانی, دانیال. (1395). 'اعتماد رکن اصلی سرمایة اجتماعی: طراحی الگویی مبتنی بر تعالیم اسلامی (مورد مطالعه: کتاب شریف میزان‌الحکمه)', , 3(4), pp. 501-519. doi: 10.22059/jscm.2016.62099
توکلی, عبدالله, پوربهروزان, علی, محمدیانی, دانیال. اعتماد رکن اصلی سرمایة اجتماعی: طراحی الگویی مبتنی بر تعالیم اسلامی (مورد مطالعه: کتاب شریف میزان‌الحکمه). , 1395; 3(4): 501-519. doi: 10.22059/jscm.2016.62099
اعتماد رکن اصلی سرمایة اجتماعی: طراحی الگویی مبتنی بر تعالیم اسلامی (مورد مطالعه: کتاب شریف میزان‌الحکمه)
1استادیار، گروه مدیریت، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران
2دانشجوی دکتری، دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
3کارشناس ارشد مدیریت منابع انسانی، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران
چکیده
مفهوم سرمایة اجتماعی در بستر و خاستگاهش (غرب) بارها مورد بحث قرار گرفته و آثار متعددی در این زمینه منتشر شده است، اما در ایران، بهخصوص در بستر مفاهیم اسلامی مفهومی نوپاست و جای خالی پژوهشهای جدی و علمی در این زمینه احساس میشود. از این رو، هدف این مقاله استخراج الگویی از سرمایة اجتماعی مبتنی بر آموزههای اسلامی است. روش این پژوهش کیفی و با رویکرد استقرایی است. بهمنظور استخراج مطالب از منابع اسلامی (در این پژوهش بهطور خاص بر کتاب میزان‌الحکمه تأکید است)، تکنیک تحلیل مضمون به‌کار گرفته شد. در پایان، به‌دلیل یکسان‌نبودن روایات، ماتریسی چهاربخشی در دو محور به‌دست آمد. یک محور آن مخاطب روایات «سطح خرد» معادل تودة مردم و «سطح کلان» معادل مدیران و حاکمان و محور دیگر محتوای روایات (زیرا برخی روایات ناظر بر رفتارِ خاص، و برخی دیگر ناظر بر نگرش و اندیشه بودند) بود. بر این اساس، سرمایة اجتماعی متکی بر آموزههای اسلامی چهار سطح دارد که شامل سطح رفتاری و خرد، رفتاری و کلان، نگرشی و خرد، و نگرشی و کلان میشود. همة این ارکان تحت لوای اعتماد به وعدههای الهی قرار دارد.
3MSc., Faculty of Management & Accounting, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran
چکیده [English]
In recent years along with different types of capital such as human, financial and economic, social capital has been raised as other capital. The main pillars of its capital trust-based relationships between individuals, groups and networks form.is, therefore, the aim of this paper is a model of social capital based on the teachings of Islam. The methodology of the study is qualitative and inductive approach and in order to extract the contents of Islamic sources of content analysis techniques were used. At the end, based on the data obtained, then the matrix quartet that a relationship between people, and others affecting the level of the presented concepts. The social capital based on Islamic teachings has four pillars which include behavioral level and the micro and macro behavioral, emotional and micro and macro becomes emotional. All of these elements and components located under the trust in the divine promises.
کلیدواژه‌ها [English]
Social capital, Islamic teaching, Mizan Alhekmah, Case study, Content analysis
مراجع
اعتصامی، منصور و فاضلی کبریا، حامد (1388). درآمدی بر الگوی مدیریتی امام علی (ع) از منظر مؤلفههای سرمایة اجتماعی. اندیشة مدیریت، سال3، شمارة 2، صفحات 128-101.
اعتصامی، منصور و فاضلی کبریا، حامد (1393). تدوین الگوی پیشنهادی مؤلفههای مدیریتی سرمایة اجتماعی با نگاهی به مفاهیم نهج‌البلاغه. سیاست‌گذاری اقتصادی، سال 6، شمارة 45، صفحات 25-12.
الوانی، سید مهدی و شیروانی، علیرضا (1383). سرمایة اجتماعی؛ اصل محور توسعه. نشریة تدبیر، شمارة 147، صفحات 78-70.
اعتصامی، منصور و فاضلی کبریا، حامد (1388). درآمدی بر الگوی مدیریتی امام علی (ع) از منظر مؤلفههای سرمایة اجتماعی. اندیشة مدیریت، سال 3، شمارة 2، صفحات 128-101.
ایرانی، حمیدرضا، الوانی، سید مهدی؛ جندقی، غلامرضا و زارعی‌متین، حسن (1394). طراحی الگوی رهبری سخاوتمند در بیمارستانهای دولتی استان قم. فصلنامة علوم مدیریت ایران، سال 10، شمارة 38، صفحات 33-1.
باستانی، علیرضا و رزمی، سید محمدجواد (1393). رتبهبندی غیرمستقیم استانهای ایران برحسب سرمایة اجتماعی. فصلنامة رفاه اجتماعی، دورة 14، شمارة 55، صفحات 77-45.
بدیعیان، راضیه، نجفی، محمد و عاشوری رودپشتی، رخسار (1391). توسعة سرمایة اجتماعی براساس آموزههای قرآنی. بصیرت و تربیت اسلامی، سال 9، شمارة 23، صفحات 22-1.
بیکر، واین (1382). مدیریت و سرمایههای اجتماعی. ترجمة سید مهدی الوانی و رضا ربیعی، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
تجلیل، ابوطالب (1366). ارزشها و ضدارزشها در قرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ردادی، محسن (1387). مؤلفههای سرمایة اجتماعی در اسلام. پایاننامة کارشناسی ارشد، رشتة معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع).
گلوردی، مهدی (1393). شناسایی عوامل مدیریتی مؤثر بر جانشینپروری (مورد مطالعه: مدیران سازمانهای فرهنگی استان قم). پایاننامة مقطع کارشناسی ارشد، رشتة مدیریت تحول سازمانی، پردیس فارابی دانشگاه تهران.
شجاعیزند، علیرضا (1386). بررسی امکان همزیستی دین و مدرنیته. فصلنامة علوم اجتماعی، شمارة 30، صفحات 63-30.
عمید، حسن (1363). فرهنگ لغت عمید. تهران: مؤسسة انتشارات امیرکبیر.
صمدی، عباس و عباسی، مهرناز (1391). بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر رفتار رقابتی شرکتها. مجلة مدیریت فرهنگ سازمانی، دورة 10، شمارة 2، صفحات 108-85.
ضرغامی، برزین (1386). نقش نهادها و رفتارهای دینی در تقویت و انسجام سرمایة اجتماعی. نشریة آیین، شمارة 7، صفحات 73-70.
معین، محمد (1389). فرهنگ لغت معین. تهران: نشر بهزاد.
محمودی، سمیرا و غفاری، غلامرضا (1394). تبیین اثرات انواع سرمایههای توسعهای بر سرمایة اجتماعی (مورد: روستاهای استان خراسان رضوی). فصلنامة اقتصاد فضا و توسعة روستایی، سال 4، شمارة 4، صفحات 190-169.
فاضلی کبریا، حامد، صفرزاده، حسین و حسن‌زاده، مسعود (1390). طراحی مدل مفهومی سرمایة اجتماعی با تأکید بر آموزههای نهج‌البلاغه. فصلنامة پژوهشهای مدیریت منابع انسانی، سال 1، شمارة 2، صفحات 37-13.
فوکویاما، فرانسیس (1386). پایان نظم: سرمایة اجتماعی و حفظ آن. ترجمة غلامعباس توسلی، نشر: شرکت حکایت قلم نوین.
کریمی، میلاد، خنیفر، حسین و طاهرینژاد، فائزه (1394). طراحی مدل مفهومی مؤلفههای سرمایة اجتماعی از منظر نظام اسلامی. مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 2، شمارة 4، صفحات 638-613.
گنجی، محمد و هلالی ستوده، مینا (1390). رابطة گونههای دینداری و سرمایة اجتماعی (رویکردی نظری و تجربی در بین مردم شهرستان کاشان). جامعه‌شناسی کاربردی، سال 22، شمارة 2، صفحات 120-95.
مرتضوی، سعید، رحیمنیا، فریبرز، رضائیان، علی و چیتسازیان، علیرضا (1392). شناخت محتوای قرارداد روانشناختی در اعضای هیئت علمی (مورد مطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد). اندیشة مدیریت راهبردی، سال 7، شمارة 2، صفحات 122-99.
مقیمی، سید محمد، امامی، فرزانه و کاظمی، معصومه (1390). ارزیابی و اولویتبندی شاخصههای سرمایة اجتماعی در تأثیر آن بر عملکرد سازمانی در نظام دانشگاهی. مدیریت فرهنگ سازمانی، دورة 9، شمارة 2، صفحات 60-29.
اعتصامی، منصور و فاضلی کبریا، حامد (1393). تدوین الگوی پیشنهادی مؤلفههای مدیریتی سرمایة اجتماعی با نگاهی به مفاهیم نهج‌البلاغه. سیاست‌گذاری اقتصادی، سال 6، شمارة 45، صفحات 25-12.
ویسه، مهدی و نصرالهی وسطی، سیمین (1394). تأثیر سرمایة اجتماعی بر ایجاد خلاقیت در دانشجویان (مورد مطالعه: دانشجویان مدیریت دانشگاه ایلام). اسلام و مطالعات اجتماعی، سال 3، شمارة 3، صفحات 145-121.
Stirling, J. (2001 ). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative Research, 1(3), 385-405.
Sandelowski, M. & Barroso, J. (2006). Handbook for synthesizing qualitative research. Springer Publishing Company.
Bebbington, A., Guggenheim, S., Olson, E. & Woolcock, M. (2004). Exploring social capital debates at the World Bank. Journal of Development Studies, 40(5), 33-64.
Coleman, J. S. & Coleman, J. S. (1994). Foundations of social theory. Cambridge: Harvard University Press.
Davies, I.A. & Ryals, L.J. (2010). The role of social capital in the success of fair trade. Journal of Business Ethics, 96(2), 317-338.
Lederman, D., Loayza, N. & Menendez, A.M. (2002). Violent Crime: Does Social Capital Matter?. Economic Development and Cultural Change, 50(3), 509-539.
Kovalčíková, I. & Lačný, M. (2016). The case of trust-research on social capital in 4 countries. Studies of Transition States and Societies, 8(3),
Kim, P., Cooper, C., Dirks, K. & Ferrin, D. (2013). Repairing trust with individual vs. Groups. Organization Bahavior and Human Decision Processes, 120,1-14.
Forte, A., Peiro-Palomino, J. & Tortosa-Ausina, E. (2015). Does social capital matter for european regional growth?. European Economic Review, 77, 47-64.
