پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,110,747 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,214,372 |
مبانی کلامی «شرح التعرف»: اشاعره و ماتریدیه | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| مقاله 8، دوره 49، شماره 2، مهر 1395، صفحه 279-297 اصل مقاله (288.51 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2017.222268.629642 | ||
| نویسندگان | ||
| فرامرز یاوری* 1؛ باقر صدری نیا2 | ||
| 1دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تبریز | ||
| 2استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| کتاب «شرح التعرف لمذهب التصوف»، اثر مستملی بخاری، ازجملة نخستین آثار صوفیانة فارسی است که صبغة کلامی، ابعاد عرفانی و صوفیانة آن را تحتالشعاع قرار داده است. علیرغم جایگاه بلند این اثر در میان متون طراز اول متصوفه، تاکنون دربارة مبانی اعتقادی و جوانب کلامی آن پژوهش درخورِ اعتنایی به سامان نرسیده است. در این مقاله نشان دادهایم که وجهة نظر کلامی مؤلف و طرز استدلال و استنتاج وی در موارد متعدد -برخلاف آنچه در نگاه نخست به نظر میرسد- با مبانی و معتقدات اشاعره قابل انطباق نیست و قراین و شواهد گونهگون متنی، تأمل در جغرافیای تألیف کتاب و غلبة اعتقاد به مبانی و معتقدات کلامی ماتریدیه، در میان علمای ماوراءالنهر، مؤید آن است که مستملی در تألیف کتاب خویش، در عین استقلال رأی، از دیدگاه کلامی ماتریدیه بیش از اشاعره متأثر بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اشاعره؛ شرح التعرف؛ کلام؛ ماتریدیه؛ مستملی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Theological foundations of "Sharhe al-Ta’arrof "(The Challenge between Ash'arites and Matoridites) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Faramarz yavari1؛ Bagher sadri nia2 | ||
| چکیده [English] | ||
| Mostamli’s "Sharhe al-Ta’arrof" is one of the first Sufia mystical works in Persian literature. Its theological dimension overshadows the mystical one. Despite the high position of this work among the important Sufi texts, its basis dogmas and theological aspects has not been yet investigated fully and considerably. In this paper, we have shown that the author's Theological perspective and his Method of reasoning, contrary to prima faci, are not conformed to the foundations and beliefs of Ash'arites. A variety of textual texts, reflections on the geography of the book and dominance of the belief in the theological foundations and the theological views of Matoridites, among the Transoxiana's scholars, confirm that in the compilation of his book, Mostamli, in spite of being an independent author, has been influenced more from Matoridites than Ash’arites. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sharhe al-Taarrof, Mostamli, Theology, Matoridites, Ash'arites | ||
| مراجع | ||
|
[1] ابوزهره، محمد (1996م). تاریخ المذاهب الاسلامیه فی السیاسه و العقاید و تاریخ المذاهب الفقهیه. قاهره، دارالفکرالعربی. [2] ابوعذبه، حسن بن عبدالمحسن (1416 ه.ق). الروضه البهیه فیما بین الاشاعره و الماتریدیه. محقق: علی فرید دحروج، بیروت، دارالسبیل الرشاد. [3] اشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل (1420ه.ق). الابانه عن اصول الدیانه. محقق: بشیر محمد عیون، چاپ چهارم، دمشق- بیروت، دارالبیان. [4] ---------- (1400ه.ق). مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین. مصحح: هلموت ریتر، بیروت، دارالنشر فرانز شتاینر. [5] ---------- (1955م). اللمع فی الرد علی اهل الزیغ و البدع. مصحح: حموده غرابه، قاهره، المکتبه الازهریه للتراث. [6] انصاری، حسن (1394). ناگفتههایی دربارة کتاب شرح التعرف لمذهب التصوف تألیف مستملیبخاری و سهم مهم آن در کلام ماتریدی. http://ansari.kateban.com/post/2660 (1396/5/1) [7] بیاضی الحنفی، کمال الدین احمد (1368). اشارات المرام من عبارات الامام ابی حنیفه النعمان فی اصول الدین. محقق: یوسف عبدالرزاق، مصر، شرکت المصطفی البانی. [8] تفتازانی، سعدالدین (1409ه.ق). شرح المقاصد فی علم الکلام. محقق: عبدالرحمن عمیره، قم، الشریف الرضی. [9] ---------- (1407ه.ق). شرح العقاید النسفیه. محقق: احمد حجازی السقا، قاهره، مکتبه الکلیات الازهریه. [10] جلالی، لطف الله (1386). تاریخ و عقاید ماتریدیه. قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب. [11] جوینی، عبدالملک بن عبدالله (1416ه.ق). الارشاد الی قواطع الادله فی اصول الاعتقاد. محقق: زکریا عمیرات ، بیروت، دارالکتب العلمیه. [12] جهانگیری، محسن(1383). مجموعه مقالات (1): کلام اسلامی. جلد اول، تهران، مؤسسة انتشارات حکمت. [13] ربانی گلپایگانی، علی (1373). «ماتریدیه». کیهان اندیشه، قم، شمارة 53، فروردین و اردیبهشت/ بهار. [14] سبحانی، محمد جعفر (1423ه.ق). المذاهب الاسلامیه. قم، مؤسسة امام صادق (ع). [15] شریف، میان محمد (1362). تاریخ فلسفه در اسلام. تهیه و ترجمة فارسی زیر نظر: نصرالله پورجوادی، تهران، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی. [16] شیخ زاده، عبدالرحیم بن علی (1317ه.ق). نظم الفرائد و جمع الفوائد فى بیان المسائل التى وقع فیها الاختلاف بین الماتریدیه والأشعریه فى العقائد. مصر، مطبعه الادبیه. [17] صبحی، احمد محمود (1405ه.ق). فی علم الکلام. جلد دوم، بیروت، دار النهضه العربیه. [18] الفاخوری، حنا؛ الجر، خلیل (1358). تاریخ فلسفه در جهان اسلامی. مترجم: عبدالمحمد آیتی، تهران، کتاب زمان. [19] قاری، علی بن محمد (1428ه.ق). شرح کتاب الفقه الاکبر. چاپ دوم، بیروت، دارالکتب العلمیه. [20] ماتریدی، ابو منصور محمد بن محمد (1427ه.ق). التوحید. محقق: عبدالغنی نابلسی، بیروت، دارالکتب العلمیه. [21] ---------- (1426ه.ق). تأویلات اهل السنه. محقق: مجدی باسلوم، بیروت، دارالکتب العلمیه. [22] مستملی بخاری، ابو ابراهیم اسماعیل بن محمد (1363). شرح التعرف لمذهب التصوف. مصحح: محمد روشن، تهران، انتشارات اساطیر. [23] مشکور، دکتر محمد جواد ( 1368). فرهنگ فرق اسلامی. مشهد، آستان قدس رضوی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,029 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 739 |
||