پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,696,143 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,925,479 |
بازنمایی قزلباش‌ها در نگاره‌های شاهنامه طهماسبی | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 5، دوره 22، شماره 4، دی 1396، صفحه 43-52 اصل مقاله (9.23 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2017.64025 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس ایزدی* 1؛ محمد خزایی2؛ حسنعلی پورمند3 | ||
| 1هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| قزلباش‌ها از مهم‌ترین عوامل قدرت در دوره صفوی بوده‌اند که نزدیک به یک قرن، مهم‌ترین مناصب نظامی و سیاسی ایران را دراختیار داشتند. آن‌ها نقش اصلی را در به‌‌قدرت رسیدن صفویان ایفا کردند. هم‌زمان با قدرت قزلباش‌ها، تصویرسازی شاهنامه طهماسبی به‌دستور شاه‌اسماعیل‌اول (905-930/1499-1523) آغاز شد و در زمان سلطنت شاه‌طهماسب‌اول (930-984/1523-1576) پایان پذیرفت و قزلباشان که مشخصه اصلی آن‌ها، کلاه‌های موسوم به قزلباش بود، در این نگاره‌ها تجسم‌یافتند. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی-تحلیلی و تاریخی و روش گردآوری اطلاعات به‌شیوه کتابخانه‌ای، به این سؤال پاسخ‌داده‌است که نگارگر تاچه میزان توانسته جایگاه و اهمیت قزلباش‌ها را در این دوره درخلال نگاره‌های شاهنامه طهماسبی تصویر کند. این نوشتار با هدف آشنایی با جایگاه و دلایل اهمیت قزلباش‌ها در اوایل عصر صفوی انجام پذیرفته است. انتظار می‌رود موقعیت منحصربه‌فرد قزلباش‌ها در عرصه سیاسی، دلیل اصلی بازنمایی گسترده آن‌ها در نگاره‌های شاهنامه طهماسبی بوده باشد. نتایج این پژوهش ضمن تأیید فرضیه فوق، نشان می‌دهد که عنوان قزلباش، به جنبه‌ای فراقبیله‌ای اشاره دارد؛ به‌طوری که در دوره صفوی، ایران را با نام کشور قزلباش می‌شناخته‌اند. مناصب قزلباش‌ها هم که در نگاره‌های شاهنامه طهماسبی درقالب مناصب درباری، نظامی و هنری مشاهده می‌شود، در بسیاری از موارد، این جنبه از قابلیت آن‌ها را نشان می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| صفویان؛ قزلباش‌ها؛ نگارگری؛ مکتب تبریز صفوی؛ شاهنامه طهماسبی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Qizilbashes Representation in the Paintings of the Tahmasp Shahnama | ||
| چکیده [English] | ||
| The Shahnama of Shah Tahmasp (1524–76), also known as theShahnama-yi Shahi, is arguably the most luxuriously illustrated copy of Firdausi’s epic ever produced in the history of Persian painting.Its pages, with outstanding measurements for an illustrated book (approximately 48 x 32 cm), are made of fine paper enriched with large gold-sprinkled borders and lavish illuminations. Accompanying the 759 folios of text, written in superb nasta’liq script, are 258 paintings of exquisite quality and artistic originality. This project was realized at the royal atelier in Tabriz, the first capital of the Safavid dynasty (1501–1736), and involved two generations of the most renowned artists of the time. Among them were Sultan Muhammad, Mir Musavvir, and Aqa Mirak, who succeeded each other as directors of the project through the years. Scholars still disagree about the actual dates of execution of the manuscript. It was begun around the early 1520s, probably under Shah Isma’il (r. 1501–24), the founder of the dynasty, and carried out for at least another twenty years under Shah Tahmasp, the manuscript’s dedicatee and principal sponsor. The artistic importance of this manuscript cannot be overestimated. It is considered one of the highest achievements in the arts of the book for its superb calligraphy, painting, and illumination. From a pictorial point of view, it also marks the synthesis of the two most important phases of the Persian tradition—the Turkman style, which developed in Tabriz and Shiraz, and the Timurid style, associated with Herat. Qizilbashes are among the sources of power in Safavid era that nearly a century held the most important posts of martial and political. They performed main role in governing of Safavids and shah Ismaeil could find to his political and religious goals with their aids. At the same time with Qizilbashes power, illustration of shah Tahmasp shahnama began with patronage of shah Ismaeil I (905-930 A.H/ 1499-1523 A.D) and finished in time of Shah Tahmasp I’ reign (930-984 A.H/ 1523-1576 A.D) and the Qizilbashes were illustrated in the paintings with their specific Qizilbash hat. This researh with a descriptive-analytical and historical approach and with data collection in the basis of library, answers to the question that what is the achievement of painter in illustrating of Qizilbashes place and their importance in this era through of the shahnama of Shah Tahmasp paintings. It supposes the uniqe place of Qizilbashes in field of pilitical is the main reason of their representation in paintings of the shahnama of shah Tahmasp. results of this research with confirmation of this supposition, show Qizilbash title, apart from a tribal title, indicates to a transpersonal aspect and even in Safavid time Iran has been identified with the name of Qizilbash country and presentment of a Qizilbash in the paintings of the shahnama of Shah Tahmasp indicates to a transpersonal and transtribal aspect in a lot of cases. The illustrated posts of the Qizilbashes in the paintings (courtier, martial and artistic) show this aspect of their capacity in a lot of cases. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Safavids, Qizilbashes, Miniature, Tabriz School of Safavid, Tahmasp shahnama | ||
| مراجع | ||
|
آنجوللو، جووان ماریا (1349)، سفرنامه آنجوللو در سفرنامه‌های ونیزیان در ایران، ترجمه منوچهر امیری، خوارزمی، تهران. بابایی، سوسن و دیگران (1393)، غلامان خاصه، نخبگان نوخاسته دوران صفوی، ترجمه حسن افشار، چ2، مرکز، تهران. باستانی پاریزی، محمدابراهیم (1362)، سیاست و اقتصاد عصر صفوی، چ3، صفی علیشاه، تهران. برن، رهر (1357)، نظام ایالات در دوره صفویه، ترجمه کیکاووس جهانداری، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران. بیانی، خان‌بابا (1378)، تاریخ نظامی ایران، جنگ‌های دوره صفویه، زرین قلم، تهران. تاورنیه، ژان‌باتیست (1363)، سفرنامه تاورنیه، ترجمه ابوتراب نوری، با تجدیدنظر کلی و تصحیح حمید شیرانی، چ3، کتابخانه سنایی، تهران. دالساندری، وینچنتو (1349)، سفرنامه دالساندری در سفرنامه‌های ونیزیان در ایران، ترجمه منوچهر امیری، خوارزمی، تهران. دلاواله، پیترو (1381)، سفرنامه پیترو دلاواله، ترجمه شعاع‌الدین شفا، چ3، علمی‌وفرهنگی، تهران. دولیه‌د‌لند، آندره (1355)، زیبایی‌های ایران، ترجمه محسن صبا، انجمن دوست‌داران کتاب، تهران. رویمر، ه.ر (1380)، دوره صفویان در تاریخ ایران دوره صفویان، ترجمه یعقوب آژند، جامی، تهران. سانسون (1377)، سفرنامه سانسون: وضع کشور ایران در عهد شاه سلیمان صفوی، ترجمه محمد مهریار، گل‌ها، اصفهان. سیوری، راجر (1380)، در باب صفویان، ترجمه رمضان‌علی روح‌اللهی، مرکز، تهران. سیوری، راجر (1393)، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، چ24، مرکز، تهران. شاردن، ژان (1374)، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، ج2 و 3، توس، تهران. شجاع، عبدالمجید (1384)، زن، سیاست و حرم‌سرا در عصر صفویه، امید مهر، تهران. شرلی، آنتونی (1362)، سفرنامه برادران شرلی، ترجمه آوانس، به کوشش علی دهباشی، نگاه، تهران. علی‌بابایی، غلام‌رضا (1382)، تاریخ ارتش ایران، آشیان، تهران. کمپفر، انگلبرت (1363)، سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاوس جهانداری، چ3، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، تهران. نوایی، عبدالحسین و غفاری فرد، عباس‌‌قلی (1386)، تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوران صفویه، سمت، تهران. هینتس، والتر (1371). شاه اسماعیل دوم صفوی، ترجمه کیکاوس جهانداری، علمی و فرهنگی، تهران. Canby, Sheila R (2014), The SHAHNAMA of shah Tahmasp, the Metropolitan Museum of Art, New York.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,070 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,031 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب