پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,504 |
| تعداد مقالات | 70,302 |
| تعداد مشاهده مقاله | 123,573,863 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,789,912 |
تبیین نقش و کارکرد آموزه جهاد در فرآیند انقلاب اسلامی ایران | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 7، دوره 6، شماره 2، مهر 1395، صفحه 357-376 اصل مقاله (581.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2018.249229.1170 | ||
| نویسندگان | ||
| حجت داوند* 1؛ محمدحسین جمشیدی2 | ||
| 1دانشجو | ||
| 2استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس تهران | ||
| چکیده | ||
| هدف از این پژوهش بررسی تاثیر آموزه جهاد در شکل‌گیری انقلاب اسلامی و بیان نقش محوری آن در پیروزی انقلاب اسلامی است. سوال اصلی مطروحه این است که نحوه مواجهه انقلابیون با مقوله جهاد چگونه بوده و این طرز تلقی چه کارکردی در پیروزی انقلاب داشته است؟ در پاسخ با واکاوی مفهوم جهاد و انواع نگرش‌ها نسبت به آن و مطالعه تحولات منجر به انقلاب اسلامی، این فرضیه مطرح شد که روش مبارزه در انقلاب اسلامی، ضابطه‌‌‌‌‌‌مند بوده و ریشه در فرهنگ اسلامی داشته و از اصل چند وجهی و ذوالابعاد جهاد مایه گرفته است. به منظور تایید فرضیه در ابتدا زمینه‌های لازم برای مبارزه در هر انقلاب از جمله انقلاب اسلامی برشمرده شده و سپس تاثیر توجه به این نوع از جهاد در آن‌ها ذکر شده است. یافته‌های پژوهش بیان‌‌گر آن است ایدئولوژی انقلاب اسلامی که برگرفته از قرآن و سیره اهل بیت است، مبتنی بر ادراک روزآمدی از جهاد، ایثار و شهادت است. امام خمینی (ره)، نیز به عنوان رهبر انقلاب، همواره به جهاد و مبارزه در راه اسلام و عدالت و دوری از انفعال مقابل حکومت ظالم سفارش کرده و هم از راه جهاد فرهنگی و بکار‌‌گیری مفاهیم شرعی چون جهاد و قیام به بسیج توده‌ها پرداخته و در عین حال جهاد مسلحانه را نیز نفی نکرده بلکه به گاه وجوب به آن متوسل شدند. توده‌های انقلابی مسلمان نیز، در روند بسیج عمومی، به تاسی از فرهنگ جهاد و الگو گرفتن از مکتب عاشورا به فداکاری‌های بی‌نظیری پرداختند که در نهایت پیروزی انقلاب اسلامی را سبب شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جهاد؛ انقلاب اسلامی؛ اسلام؛ امام خمینی (ره)؛ بسیج عمومی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Explaining the Role and Function of the Teachings of Jihad in the Process of the Islamic Revolution of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hojjat Davand1؛ محمدحسین جمشیدی2 | ||
| 1دانشجو | ||
| 2ر | ||
| چکیده [English] | ||
| In this study, we examine the impact of the doctrine of jihad on the formation of the Islamic Revolution. So the main question is how did revolutionaries face the issue of jihad? The hypothesis shows that the method of struggle in the Islamic Revolution has been based on Islamic culture and is inspired by the multifaceted principle of Jihad. In order to confirm the research hypothesis, firstly, the fields necessary for the struggle in each revolution have been enumerated, and then the influence of attention to jihad is mentioned in them including the Islamic Revolution. The findings of the research show that the concept of Jihad as a revolution includes all aspects of the doctrine of Jihad, including Jihad-e- Akbar, jihad-e-Asghar and armed jihad, and their manner to use is mentioned in jurisprudence and Islamic sources. Therefore, the study of the various stages of the Islamic Revolution, including the ideology, mobilization, leadership and collective action of the revolution that reveals the method of revolution, confirms that the method of struggle in the Islamic revolution is based on the doctrine of jihad. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Jihad, the Islamic Revolution, Islam, Imam Khomeini, Mobilization | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم. - آبراهامیان، یرواند (1387)، ایران بین دو انقلاب، تهران: نشر نی. - پناهی، محمدحسین (1385)، «ارزش‌های جهاد و شهادت در شعارهای انقلاب اسلامی»، فصلنامه نامه علوم‌اجتماعی، شمارۀ 29: 90-59. - جمشیدی، محمدحسین (1389)، مبانی اندیشه نظامی در اسلام، تهران: انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع). - حافظ‌نیا، محمدرضا؛ احمدی‌پور، زهرا و بویه، چمران (1391)، «انقلاب اسلامی و پیدایش ژئوپولوتیک جدید ایران»، فصلنامه پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال 2، شمارۀ 5: 23-1. - حسنی، مهدی (1388)، «بررسی رابطه فرهنگ سیاسی شیعه و پیروزی انقلاب اسلامی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال 5، شمارۀ 17: 97-69. - خامنه‌ای، سیدعلی (10/07/1387)، بیانات در دیدار مسئولان نظام به مناسبت عید فطر، بازیابی‌شده در تاریخ: 22/03/1395، http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3905 - خرمشاد، محمدباقر (1384)، اندیشمندان علوم‌اجتماعی و انقلاب اسلامی ایران، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران. - خمینی (امام)، سیدروح‌الله (1378)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. - خمینی (امام)، سیدروح‌الله، بی‌تا، کشف اسرار، قم: انتشارات آزادی. - خوشروزاده، جعفر (1388)، «میشل فوکو و انقلاب اسلامی، رویکردی فرهنگی از منظر چهره‌های قدرت»، مجله اندیشه انقلاب اسلامی، شمارۀ 7 و 8: 191-174. - دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1391)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات سمت. - ذوالفقاری، ابوالفضل و میرزایی، حسن (1393)، «فوکو و انقلاب اسلامی ایران (1979)، مدل‌سازی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران براساس دیدگاه‌های میشل فوکو»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال11، شمارۀ 37: 82-63. - رمضان نرگسی، رضا (1388)، «دغدغه‌های میشل فوکو درباره انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه آموزه، شمارۀ 7: 169-121. - سولیوان، ویلیام (1361)، مأموریت در ایران، ترجمه محمود طلوعی، تهران: نشر هفته. - شاه‌علی، احمدرضا (1395)، «راهبرد مبارزاتی امام خمینی (ره): بسیج سیاسی مردم»، فصلنامه پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال 6، شمارۀ 18: 75-57. - شایگان، فریبا (1387)، «برسی ویژگی‌های مشارکت‌کنندگان در انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه علوم‌اجتماعی، شمارۀ 42 و 43: 115-89. - شهیدی، سیدجعفر (1376)، قیام حسین (ع)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - عدالت‌نژاد، سعید و نظام‌الدینی، سیدحسین (1390)، «سلفیان تکفیری یا الجهادیون: خاستگاه و اندیشه‌ها»، فصلنامه تاریخ و تمدن اسلامی، سال7، شمارۀ 13: 194-165. - صدر، سیدمحمدباقر (1388)، سنتهای تاریخ در قرآن، ترجمۀ سید جمال موسوی اصفهانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی. - عیوضی، محمدرحیم و فراتی، محمدجواد (1392)، درآمدی تحلیلی بر انقلاب اسلامی ایران، قم: نشر معارف. - فارسی، جلال الدین (1361)، انقلاب تکاملی اسلام، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - فارسی، جلال الدین (1357)، واحدهای بشری در رابطه با جهاد داخلی، تهران: نشر ندا. - فتحعلی، محمود (1389)، درآمدی بر نظام ارزشی و سیاسی اسلام، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی. - فوزی، یحیی و قربانی، فاطمه (1393)، «تحلیل محتوای کمی و کیفی مصاحبه‌ها و پیام‌های امام خمینی (ره)، بر اساس صحیفه امام»، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، سال 1، شمارۀ 2: 102-75. - فوکو، میشل (1392)، ایرانی‌ها چه رویایی در سر دارند؟، ترجمۀ حسین معصومی همدانی، تهران: انتشارات هرمس. - قادری، حاتم (1387)، اندیشه‌های سیاسی در اسلام و ایران، تهران: انتشارات سمت. - محمدمیرزایی، حسن و ابوطالبی، مهدی (1393)، «آسیب‌شناسی مبانی فکری و ایدئولوژیکی جنبش‌های اخیر منطقۀ خاورمیانه در یک بررسی تطبیقی با مبانی فکری و ایدئولوژیکی انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، سال3، شمارۀ 11: 191-173. - مطهری، مرتضی (1389)، آینده انقلاب اسلامی ایران، تهران: انتشارات صدرا. - ملایی توانی، علیرضا (1380)، «فرایند گرایش به انقلاب در اندیشه سیاسی امام خمینی»، مجله متین، شمارۀ 13: 212-179. - ملکوتیان، مصطفی (1389)، «ایدئولوژی و رهبری و تأثیر آن بر پیروزی سریع، ثبات پایدار و بازتاب جهانی انقلاب اسلامی»، فصلنامه سیاست، دوره 40، شمارۀ 2: 305-287. - نجاتی، غلامرضا (1371)، تاریخ بیست و پنج‌ساله ایران (از کودتا تا انقلاب)، ج2، تهران: نشر رسا - یزدانی، عنایت‌الله و شیخون، احسان (1389)، «انقلاب اسلامی ایران و پدیده تروریسم»، فصلنامه سیاست خارجی، سال 24، شمارۀ 1: 220-201.
- ابن منظور، ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم بن على (1414ه.)، لسان العرب، بیروت: دارصادر. - انیس، ابراهیم، صوالحی، عطیه، خلف‌الله احمد، محمد و منتصر، عبدالحلیم (1۴25)، معجم الوسیط، قاهره: مجمع اللغه العربیه. - خمینی (امام)، سیدروح‌الله (1425)، الجهاد الاکبر او جهاد النفس، طهران: موسسه تنظیم و نشر تراث الامام الخمینی. - العاملی، محمد بن الحسن الحر (1401)، وسائل الشیعه، تصحیح و تحقیق عبد الرحیم ربانی شیرازی، طهران: مکتبه الاسلامیه. - علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر (1402)، المختصر النافع، طهران: قسم الدراسات الاسلامیه فی مؤسسه البعثه. - محقق حلی، جعفر بن حسن (1402ه.) المختصرالنافع، قم: مؤسسۀ بعثت. - معلوف، لویس، (۱۹۳1)، المنجد، بیروت: مطبعه الکاثولیکیه للاباء الیسوعیین. - نجفی، محمد حسن بن باقر (1274)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج 21، بی‌جا: بی‌نا. - نهج البلاغه،(1419ه.)، گرداوری و اختیار سیدشریف رضی، قم: دارالثقلین للطباعه و النشر.
- Berkley Center for Religion, Peace, and World Aairs (2013), Iran: Religious Elements of the 1979 Islamic Revolution. (12/03/2012),
- http://berkleycenter.georgetown.edu/resources/classroom.
- Gottschalk, Louis. (1944). “Causes of Revolution”, American Journal of Sociology 50, no. 1: 1-8.
- Skocpol, T. (1982). “Rentier state and Shi'a Islam in the Iranian Revolution”, Theory and society, 11(3): 265-283. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 963 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 865 |
||