پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,973,447 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,645,710 |
شناسایی عوامل محدودکننده عملکرد سویا با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (مطالعه موردی: استان گلستان – کلاله) | ||
| به زراعی کشاورزی | ||
| مقاله 15، دوره 19، شماره 4، اسفند 1396، صفحه 1033-1046 اصل مقاله (463.52 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jci.2018.227778.1675 | ||
| نویسندگان | ||
| علی منصوری راد* 1؛ علی نخزری مقدم2؛ افشین سلطانی3؛ علی راحمی کاریزکی2؛ بنیامین ترابی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران | ||
| 2استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران | ||
| 3استاد گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
| 4استادیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از عمده‌ترین مشکلات تولید سویا در استان گلستان اختلاف قابل‌توجه بین عملکرد واقعی کشاورزان و عملکرد قابل وصول (خلاء عملکرد) است که در سال‌های اخیر این اختلاف در مزارع سویا در مناطق تولید این محصول چشمگیر بوده است. بنابراین، شناسایی عوامل محدودکننده و خلاء عملکرد دارای اهمیت ویژه‌ای است. بدین منظور مطالعه‌ای در شهرستان کلاله و در 73 مزرعه به صورت پیمایشی و براساس روش تحلیل مقایسه کارکرد انجام شد. در این مطالعه تمامی اطلاعات مربوط به عملیات مدیریتی، خصوصیات خاک و وضعیت اجتماعی – اقتصادی کشاورزان ثبت و اندازه‌گیری شدند. سپس با استفاده از رگرسیون گام به گام، رابطه بین عملکرد و تمامی متغیرها بررسی شد. نتایج نشان داد که بین عملکرد کشاورزان و عملکردی که می‌توانند برداشت کنند، 4/2606 کیلوگرم در هکتار فاصله (خلاء) وجود دارد. نتایج آزمایش حاضر نشان داد که شش عامل محدودکننده عملکرد سویا در شهرستان کلاله شامل تجربه کشاورز، زیر خاک کردن بقایا، تاریخ کاشت، آبیاری بارانی، مقدار آب مصرفی و تراکم بوته به‌ترتیب 1/30، 1/5، 7/14، 8/13، 8/13 و 5/22 درصد خلاء عملکرد ایجاد می‌کنند. در این تحقیق از بین شش عاملی که عملکرد قابل حصول سویا را محدود کرده است پنج متغیر، عوامل مدیریتی هستند که در صورت بهینه‌سازی این عوامل مدیریتی می‌توان عملکرد سویا را در منطقة کلاله تا 70 درصد افزایش داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خلاء عملکرد؛ سویا؛ سی‌پی‌ا؛؛ عملکرد قابل حصول؛ عملکرد واقعی؛ مدیریت زراعی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Identifying soybean yield-limiting factors by using Comparative Performance Analysis (Case study: Golestan province – Kalaleh) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Mansouri rad1؛ Ali Nakhzari Moghadam2؛ Afshin Soltani3؛ Ali Rahemi Karizaki2؛ Benyamin Torabi4 | ||
| 1PhD. Student in crop ecology, Gonbad kavous university | ||
| 2Assistment professors of Crop Production Group, Gonbad Kavous University, Gonbad Kavous, Iran. | ||
| 3Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Science and Natural Recourses, Gorgan, Iran. | ||
| 4Assistant Professor, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Science and Natural Recourses. Gorgan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the main problems of soybean production in the east region of Golestan, Iran is considerable difference between actual yield and attainable yield which is called yield gap. In recent years, this gap has been impressive, and therefore, identifying soybean yield-limiting factors is essentially needed. The present study was conducted based on CPA method in 73 fields of Kalaleh )Golestan, Iran) in 2016. In this study all information related about management practices, soil characteristics and farmer socio-economic status were measured and recorded. Then, using stepwise regression, the relationship between variables and yield was considered. The results showed that there is a 2606.4 kg/ha difference (gap) between actual yield (average farmers' yield) and attainable yield (maximum farmers' yield). It was identified that farming experience, burying plant residues in the soil, planting date, Sprinkler irrigation, the amount of used water and plant density were contributed to yield gap, 30.1, 5.1, 14.7, 13.8, 13.8 and 22.5%, respectively. It could be concluded that improving these factors will increase the yield up to 1802.9 kg/ha. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Actual yield, attainable yield, CPA, crop management, soybean, Yield Gap | ||
| مراجع | ||
|
آقایاری ف.، فرجی ا. و کردکتولی ع. (1394) بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد سویا به تاریخ کاشت، دما و ساعات آفتابی. بومشناسی کشاورزی. 7(4): 547-562. آنجفی م. و فرنیا ا. (1386) بررسی تأثیر تراکم بوته بر خصوصیات مرفولوژیکی و عملکرد دانة ژنوتیپ‌های سویا در استان مرکزی. یافته‌های نوین کشاورزی. 2(2): 107-115. اکبری‌نودهی د. (1391) تأثیر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و کارآیی مصرف آب سویا در مازندران. دانش کشاورزی و تولید پایدار. 22(1): 13-23. ترابی ب.، سلطانی ا.، گالشی س. و زینلی ا. (1390) تحلیل عوامل محدود‌کنندة عملکرد گندم در شرایط گرگان. تولید گیاهان زراعی. 4(4): 1-17. حسین‌نژاد فوجردی ن.، اسدی م.، هزارجریبی ا. و قربانی خ. (1392) بررسی بهره‌وری مصرف آب سویا در مدیریت‌های مختلف خاک‌ورزی و بقایای گیاهی با آبیاری بارانی. پایان نامة کارشناسی‌ارشد. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. گرگان، 138 ص. خادم حمزه ح.، کریمی م.، رضایی ع.و. احمدی م. (1383) اثر تراکم بوته و تاریخ کاشت بر صفات زراعی، عملکرد و اجزاء عملکرد سویا. علوم کشاورزی ایران. 35(2): 357-367. رضائی ع. و سلطانی ا. (1382) مقدمه‌ای بر تحلیل رگرسیون کاربردی. مرکز نشر دانشگاه صنعتی اصفهان، چاپ دوم، 294 ص. سلطانی ا. (1386) کاربرد نرم‌افزار SAS و تجزیه‌های آماری (ویرایش دوم). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 182 ص. سلطانی ا.، ترابی ب.، گالشی س. و زینلی ا. (1388) تحلیل عوامل محدود‌کنندة عملکرد گندم در شرایط گرگان با روش CPA. گزارش طرح پژوهشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. شمس بیرانوند م.، برومند نسب س. و ملکی ع. (1393) اثر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد، کارآیی مصرف آب و شاخص برداشت ارقام سویا در خرمآباد. علوم و مهندسی آبیاری. 37(3): 13-20. عزیزی م.، فرامرزی ع.، عبدی م. و اجلی ج. (1384) بررسی اثر تاریخ‌های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم سویا در منطقة میانه. دانش نوین کشاورزی. 1(4): 75-85. عشری م.، نورمحمدی ق.، یزدپور ح.، دستان س. و یساری ا. (1391) اثر تراکم بوته بر عملکرد دو رقم سویا در منطقة ساری. دانش نوین کشاورزی پایدار. 8(1): 59-67. فراهانی پاد پ.، پاک نژاد ف.، فاضلی ف.، ایلکایی م. و داوودی فرد م. (1391) اثر تاریخ کاشت بر مادة خشک و اجزای عملکرد چهار رقم سویا رشد نامحدود. زراعت و اصلاح نباتات. 8(1): 203-212. کامکار ب.، کوچکی ع.، نصیری م. و رضوانی‌مقدم پ. (1386) آنالیز خلاء عملکرد زیرة سبز در 9 منطقه از استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی با استفاده از رهیافت مدل‌سازی. پژوهش‌های زراعی ایران. 5(2): 333-341. کیانی ع. و رئیسی س. (1392) بررسی کارآیی مصرف آب چند رقم سویا تحت مقادیر مختلف آبیاری. پژوهش‌های حفاظت آب و خاک. 20(5): 172-192. منصوریراد ع. (1391) گزارش نهایی زراعت سویا. مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان کلاله، 5 ص.
Bakhsh K., Hassan I. and Maqbool A. (2005) Factors affecting cotton yield: A case study of Sargodha. Journal of Agriculture Social Sciences. 1:332-334. De Bie C.A.J.M. (2000) Yield gap studies through comparative performance analysis of agro-ecosystems. International Institute for Aerospace and Earth Science (ITC), Enschede. The Netherlands. p. 234. Egli D.B. and Hatfield J.L. (2014) Yield gaps and yield relationships in central u.s. soybean production systems. Agronomy Journal. 106:560-566. FAO (2009) World Summit on Food Security, FAO, Rome [available at www.fao.org/wsfs/world - summit/en/] Garcia A., Persson T., Guerra L.C and Hoogenboom G. (2010) Response of soybean genotypes to different irrigation regimes in a humid region of the southeastern USA. Agricultural Water Management, 97:981-987. Godfray C., Beddington J.R., Crute I.R., Haddad L., Lawrence D., Muir J.F., Pretty J., Robinson S.M. and Toulmin C. (2010) Food security: the challenge of feeding 9 billion people. Science. 327:812-818. Kayiranga D. (2006) The effects of land factors and management practices on rice yields. International Institute for Geo-Information Science and Earth Observation Enschede (ITC). The Netherlands. p. 72. Koning N. and Van Ittersum M.K. (2009) Will the world have enough to eat? Current Opinion Environmental Sustainability. 1:77–82. Pradhan R. (2004) The effect of land and management aspects on maize yield. International Institute for Geo-Information Science and Earth Observation Enschede (ITC). The Netherlands. p. 52. Ruffo M.L., Gentry L.F., Henninger A.S., Seebauer J.R. and Below F.E. (2015) Evaluating management factor contributions to reduce corn yield gaps. Agronomy Journal. 107:495-505. Singh P., Vijaya D., Chinh N.T., Pongkanjana A., Prasad K.S., Srinivas K. and Wani S.P. (2001) Potential productivity and yield gap of selected crops in the rainfed regions of India, Thailand, and Vietnam. Natural Resource Management Program Report no. 5. Patancheru 502 324, Andhra Pradesh, India: International Crops Research Institute for the Semi-Arid Tropics. p. 50. Subedi K.D. and Ma B.L. (2009) Assessment of some major yield-limiting factors on maize production in a humid temperate environment. Field Crops Research. 110: 21-26. Rajapakse D.C. (2003) Biophysical factors defining rice yield gaps. International Institute for Geo-Information Science and Earth Observation Enschede (ITC). The Netherlands. p. 80. Tanaka A., Satio K., Azoma K. and Kobayashi K. (2013) Factors affecting variation in farm yields of irrigated lowland rice in southern-central Benin. European Journal Agronomy. 44:46-53. Van Ittersum M.K., Cassman K.G., Grassini P., Wolf J., Tittoneli P. and Hochm Z. (2013) Yield gap analysis with local to global relevance–A review. Field Crops Research. 143:4-17.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 511 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 387 |
||