سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,225
تعداد مقالات67,685
تعداد مشاهده مقاله114,921,922
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,600,867
طایفه علی اکبرخانی, اعظم, لحمیان, رضا, احمدی, حسن. (1398). بررسی محله‌های همگن اقتصادی-اجتماعی شهری با رویکرد برخورداری فضای سبز از منظر عدالت اجتماعی (مطالعۀ موردی: شهر ساری). , 51(4), 969-988. doi: 10.22059/jhgr.2018.244010.1007570
اعظم طایفه علی اکبرخانی; رضا لحمیان; حسن احمدی. "بررسی محله‌های همگن اقتصادی-اجتماعی شهری با رویکرد برخورداری فضای سبز از منظر عدالت اجتماعی (مطالعۀ موردی: شهر ساری)". , 51, 4, 1398, 969-988. doi: 10.22059/jhgr.2018.244010.1007570
طایفه علی اکبرخانی, اعظم, لحمیان, رضا, احمدی, حسن. (1398). 'بررسی محله‌های همگن اقتصادی-اجتماعی شهری با رویکرد برخورداری فضای سبز از منظر عدالت اجتماعی (مطالعۀ موردی: شهر ساری)', , 51(4), pp. 969-988. doi: 10.22059/jhgr.2018.244010.1007570
طایفه علی اکبرخانی, اعظم, لحمیان, رضا, احمدی, حسن. بررسی محله‌های همگن اقتصادی-اجتماعی شهری با رویکرد برخورداری فضای سبز از منظر عدالت اجتماعی (مطالعۀ موردی: شهر ساری). , 1398; 51(4): 969-988. doi: 10.22059/jhgr.2018.244010.1007570

بررسی محله‌های همگن اقتصادی-اجتماعی شهری با رویکرد برخورداری فضای سبز از منظر عدالت اجتماعی (مطالعۀ موردی: شهر ساری)

پژوهشهای جغرافیای انسانی
مقاله 289، دوره 51، شماره 4، دی 1398، صفحه 969-988    اصل مقاله (1.21 M)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2018.244010.1007570
نویسندگان
اعظم طایفه علی اکبرخانی* 1؛ رضا لحمیان2؛ حسن احمدی3
1دانش‌آموختةکارشنارس ارشد، دانشگاه پیامنور ساری، ایران
2استادیار ، جغرافیا و برنامه ‌یزی شهری، دانشگاه پیام‌نور تهران، ایران
3استادیار، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
با مقایسة استانداردهای شهرسازی در زمینة سطح کاربری فضاهای سبز در شهرهای مختلف ایران مشخص می‌شود بسیاری از شهرها با کمبودهای اساسی در این زمینه مواجه هستند. همچنین پراکندگی نامناسب و توزیع ناعادلانة آن نیز مشکلاتی را برای دسترسی آسان افراد به‌وجود آورده است؛ بنابراین محله‌های شهر که نقاط سکون و امنیت شهرها هستند، با نظام برخورداری و دسترسی به فضای سبز عادلانه‌ همراه هستند تا شهر از بنیاد نیازهای بیولوژیکی و روان‌شناختی-اجتماعی تأمین شود و به توسعة همه‌جانبه دست یابد. با توجه به کالبد فیزیکی و بافت اجتماعی می‌توان محله‌ها آن را به دو نوع مهم تقسیم کرد: محله‌هایی که نوع تقسیم‌بندی آن‌ها بر مبنای طرح‌های کالبدی و جمعیتی است و تقسیم محله‌ها بر مبنای همگنی رفتار اجتماعی-اقتصادی براساس پایگاه اجتماعی-اقتصادی آن‌ها. هدف این پژوهش بررسی محله‌های همگن اقتصادی-اجتماعی شهر ساری بارویکرد برخورداری عادلانة کاربری فضای سبز و پارک‌هاست. برای بررسی و سنجش شاخص‌ها و محله‌ها از تکنیک دلفی و الگوریتم TOPSIS استفاده شد. نتیجة محاسبات نشان می‌دهد بخش 8 برخوردارترین محلة همگن با مقدار ضریب نزدیکی 98/0 و پس از آن به‌ترتیب ضرایب ایده‌ال به نهضت- جام‌جم 84/0، امام‌زاده عباس جنوبی 83/0، پیوندی-میرزمانی 82/0، بافت مرکزی 51/0، طبرستان 47/0 و معلم شمالی 44/0 مربوط است. همچنین ضریب محله‌های پشت هتل و مهدی‌آباد حدود صفر است. این نتایج بیانگر بی‌‌تعادلی در برخورداری فضای سبز از منظر عدالت اجتماعی در محله‌های همگن اجتماعی-اقتصادی شهر ساری است.
کلیدواژه‌ها
برخورداری؛ شهر ساری؛ فضای سبز؛ عدالت اجتماعی؛ محله‌های همگن
عنوان مقاله [English]
Investigation on Urban Economic and Social Homogeneous Neighborhoods with the Approach of Using Green Space in Terms of Social Justice (Case Study: Sari)
نویسندگان [English]
Azam Taiefe Aliakbarkhani1؛ Reza Lahimian2؛ Hasan Ahmadi3
1MA in Urban Planning, Payame Noor University, Sari, Iran
2Assistant Professor of Urban Planning, Payame Noor University, Tehran, Iran
3Assistant Professor of Urban Planning, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Introduction
Nowadays, comparing the urban planning standards to the use of green spaces in different cities of Iran, it is clear that many cities face major shortcomings in this regard. Also inappropriate frequency and lack of fair distribution have caused problems for people such as uneasy access. The objective of this study was to investigate urban socio-economic homogeneous neighborhoods to emphasize the fair use of green spaces. Measurement of green space at the neighborhood level is very important, because neighborhoods are in the primary level for action on green space strategies. Neighborhood means closeness and connectivity can be defined as the domain of homogeneous characteristics. Green space inequality can ease environmental health inequalities. Thus, identifying vulnerable neighborhoods and demographic groups plays an important role in epidemiologic research and healthy urban planning. Therefore, in this study, the level of green space in the social and economic homogeneous neighborhoods of the city is investigated, and the currently existing inequalities are explained. Therefore, the main questions of the research that are taken into consideration are as follows:
1. What is the per capita position of the green space in the neighborhoods?
2. What is the ranking of green spaces in the neighborhoods of Sari in terms of social justice? 
 
Methodology
The present study is an applied research and uses descriptive-analytical method. Data collection is based on documentary and statistical method conducted in the Iranian Green Spaces and Parks Organization and statistical block of Sari Municipality. Analysis of the collected data, determine the indexes and ranking of the options used by hierarchical analysis models. The indicators were screened and calibrated using Delphi technique. To investigate spatial analysis, the weights of the matrices of indices and altars (neighborhoods) along with complicated calculations of TOPSIS model by several software packages.    
Results and discussion
By the use of Primary Pairwise Comparison Matrix, the final weights are calculated by the AHP model with the EXPERT CHOICE software to participate in the process of forming the matrix of the Topsis model. Using Delphi method in two stages, the experts of the municipality as well as the experts of Green Spaces Organization Sari, seven indicators were selected among several suggested indicators. In the review and study of the green spaces of Sari, the findings show that there is a more scientific definition of green space. In fact, we have two functional green spaces in the city, a biological green space (BGS) that includes ventilation and oxygen supply, aesthetic, psychological and environmental dimensions. This is called a Green Social Space (GSS) that includes green space equipped and a temporary residence for leisure and recreation. Seven justification indicators and inclusion of green space in the neighborhood are as follows:
1. Total per capita green space, 2. per capita of parks and squares (per capita of green social space), 3. features and facilities, 4. vitality and social happiness, 5. social security, 6. social participation and 7-distribution of green space (social) based on population.
Among the existing spaces, public spaces and social spaces (parks and fields) have 1,045 m2 green spaces per capita. The boulevards, green triangular patches and other green spaces have a per capita of 6.22 m2 per person. According to findings and evaluation of research in terms of facilities, there is one appropriate park in Bakhsh Hasht neighborhood with almost complete facilities and spaces. There are also two smaller parks with the appropriate green space for the neighborhood population and relatively with suitable facilities. Then, neighborhoods Jaame Jam and the Imam Zadeh Abbas Jonubi have the most favorable conditions among the other parks of the neighborhoods. Based on Social Security Indexes and social participation along with field observations and experts’ ranking, sixbest neighborhoods are including: Mirzamani-pyvandi, Bakhsh Hasht, Jaame Jam, Tabaristan, Baft vije, and Moalem jonubi. The most desirable amounts of vitality in neighborhoods belong to the six pre-existing neighborhoods. Finally, in terms of the distribution of green spaces, Bakhsh Hasht was recognized as the most desirable neighborhood. By the use of the TOPSIS process, this study ranked the social homogeneous neighborhoods in terms of fair enjoyment of green space. It was arranged based on this algorithm, a matrix of variables and indexes. By performing calculations of the middle matrices of the model, we finally mapped the Euclidean distance of each positive and negative variant with the following formula.
 
Conclusion
In this article neighborhoods are divided into two types of physical and social-economic homogeneity in terms of the social justice. On this basis, the foundations of the formation of neighborhoods were noticed by socio-economic bases. In this research, green space is divided into two types of social green spaces with social function and biological green spaces. They have environmental function as a ventilation and refreshment of the urban space of Sari.
Social justice in neighborhoods of Sari was measured based on the most important indicators of green space. According to the achieved results, the most enjoyable homogeneous neighborhoods in Sari city are Bakhsh Hasht, Nehzat-Jaame Jam, Imam Zadeh Abbas Jonubi and Peyvandi-Mirzamani. In general, all neighborhoods of Sari have inadequate green space and unsanctioned in the green community, even in neighborhoods with more favorable socio-economic bases, the situation is far from the ideal.
کلیدواژه‌ها [English]
Homogeneous neighborhoods, enjoyment, green space, social justice, Sari city
مراجع
  1. ابراهیم‌زاده، عیسی، سرایانی، اعظم و محمد عرفانی، 1391، تحلیلی بر توزیع فضایی-مکانی کاربری فضای سبز و مکان‌یابی بهینة آن در منطقة 1 شهر زاهدان، فصلنامة آمایش محیط، سال پنجم، شمارة 17، صص 131-157.
  2. بردی آنامرادنژاد، رحیم، 1387، جایگاه توسعه‌یافتگی استان‌های کشور در شاخص‌های عمده بخش کشاورزی، فصلنامه روستا و توسعه، سال یازدهم، شمارة 3، صص 173-194.
  3.  طاهرخانی، مهدی، 1386، کاربرد تکنیک TOPSIS در اولویت‌بندی مکانی استقرار صنایع تبدیلی کشاورزی در مناطق روستایی، فصلنامة پژوهش‌های اقتصادی، سال هفتم، شمارة 3، صص 59-73.
  4. تقوایی، مسعود و مرضیه، شاهوردیان، 1382، برنامه‌ریزی و طراحی فضای سبز شهری، ماهنامة شهرداری‌ها، سال پنجم، شمارة 5، ص36.
  5. شانیان، علی، سعدی‌نژاد، سهیل و محمد داداش‌زاده، 1383، کاربرد تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره در انتخاب راهبرد مناسب برای اجرای پروژة فناوری اطلاعات. نشریة مدیریت سازه، سال 1383 شمارة 15، صص 102-116.
  6. حکمتی، جمشید، 1386، مهندسی فضای سبز (طراحی پارک‌ها و ویلاها)، با به‌کارگیری سامانة اطلاعات مکانی (GIS)، مجموعه مقالات کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، انتشارات سپهر، تهران.
  7. حاتمی‌نژاد، حسین و عمران راستی، 1388، عدالت اجتماعی و عدالت فضایی (منطقه‌ای) بررسی و مقایسة نظریات جان رالز و دیوید هاروی، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شمارة 270، ص 84.
  8. حاتمی‌نژاد، حسین، ویسیان محمد، محمدی ورزنه، ناصر و عادل علیزاده، 1391، تحلیل و اولویت‌بندی فضای سبز شهری با بهره‌گیری از تکنیک TOPSIS و GIS (مطالعة موردی: شهر دهگلان)، فصلنامة آمایش محیط، شمارة 26، ص 47.
  9. حاتمی‌نژاد، حسین، 1387، تحلیل نابرابری‌های اجتماعی در برخورداری از کاربری‌های خدمات شهری، مورد مطالعه: شهر اسفراین، مجلة پژوهش‌های جغرافیای شمارة 65، صص 71-85.
  10. حیدری، حسینعلی، 1389، برنامه‌ریزی توسعة فضای سبز شهری با رعایت اصول توسعة پایدار، نمونة موردی: منطقة 1 شهر یزد،. پایان‌نامة کارشناسی ارشد شهرسازی گرایش برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشگاه هنر اصفهان.
  11. سعیدی رضوانی، هادی و فرشاد نوریان، 1388، بازخوانی عدالت در اجرای طرح‌های شهری کشور، پژوهش‌های جغرافیایی، شمارة 68، صص 85-102.
  12. فربدنیا مهران و معصومه حسینی، 1393، بررسی میزان برخورداری از فضای سبز شهری با رویکرد عدالت فضایی با استفاده از مدل SAW، کنفرانس عمران، معماری و مدیریت پایدار شهری.
  13. عزت‌پناه بختیار و فرشته بابااوغلی، 1392، بررسی توزیع فضایی کاربری‌های فضای سبز شهری از منظر عدالت اجتماعی (نمونة موردی: منطقة 3 شهرداری تبریز)، نخستین همایش ملی مدیریت یکپارچة شهری و نقش آن در توسعة پایدار شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.
  14. طایفه علی‌اکبر خانی، اعظم، لحمیان رضا و حسن احمدی، 1394، بررسی برخورداری کاربری فضای سبز در محله‌های شهر ساری از منظر عدالت اجتماعی، پایان‌نامة کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری،  دانشگاه مازندران.
  15.  لاریجانی، مریم، قسامی، فاطمه و الهام یوسفی روبیات، 1393، تحلیل اکولوژیک ساختار فضای سبز شهر جیرفت با استفاده از متریک‌های سیمای سرزمین، نشریة آمایش سرزمین، سال هفتم، شمارة 25، صص 49-64.
  16. لحمیان، رضا و همکاران، 1393، طرح راهبردی فضای سبز شهر ساری، شهرداری ساری.ص30-32.
  17. موسی‌پور میاندهی، پری، 1389، تحلیلی بر سطح توسعه‌یافتگی نواحی روستایی شهرستان بندر انزلی با تأکید بر مدل متغیرهای استانداردشده، فصلنامة جغرافیای سرزمین، سال هفتم، شمارة 26، صص 119-127.
  18. مؤمنی، مهدی و الهه صابر، 1391، تعیین توسعه‌یافتگی شهر نائین در اصفهان، مجلة جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال بیست‌و‌سوم، شمارة 1، صص 185-200.
  19. مجنونیان، هنری، 1374، مباحثی پیرامون پارک‌ها، فضای سبز و تفرجگاه‌ها، چاپ اول، انتشارات سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهر تهران، تهران.

20. Ibrahimzadeh,.Issa, Sarayani, Azam. Erfani, Mohammad.Journal of Environmental Management, 5 (17), 131-151.

21. Bardi Anamradnejad, Rahim (2008), The position of development of the country's provinces in the main indicators of the agricultural sector, the quarterly of the village. And Development, 11 (3), 173-194.

22. Pourtaheri, M.1386. Application of TOPSIS technique in spatial prioritization of agricultural conversion industries in rural areas. Journal of Economic Research, Volume 7, Number 3, Fall, 1973-79.

23. Taghvaei, Masoud and Shahverdian, Marzieh., 2003, Urban Green Space Planning and Design, Journal of Municipalities, Fifth Year, No. 5, 36.

24. Shanian, A., Saadi Nejad, S., Dadashzadeh, M. 2004. Application of multi-criteria decision-making techniques in choosing the appropriate strategy for the implementation of information technology project. Sazeh Management Magazine, No.15,102-116.

25. Hekmati, Jamshid (2007), Green Space Engineering (Design of Parks and Villas), Sepehr Publications. Use of Spatial Information System (GIS), Proceedings of the Conference on Planning and Urban Management.

26. Hatami-Nejad, Hossein and Rasti, Imran (2007). Social Justice and Spatial Justice (Regional) Subject and Comparison of Theories of John Rawls and David Harvey, Journal of Political-Economic Information Magazine, No. 270-269.

27. Hatami Nejad, Hossein, Rasti, Omran, 2009, Social Justice and Spatial Justice (Regional) Review and Comparison of John Rawls and David Harvey's Theories, Political and Economic Information, No. 270.84.

28. Hataminjad, Hossein, Visian Mohammad, Mohammadi Varzaneh, Nasser, Alizadeh, (2012) Analysis and prioritization of urban green space using TOPSIS and GIS techniques (Case study: Dehgolan city) Quarterly Journal of Environmental Management, No. 26.

29. Hataminjad, Hossein (2008) Analysis of social inequalities in the use of urban services used: Esfarayen city, Journal of Geographical Research 71-85, No. 65.

30. Heydari, Hossein Ali (1389). Urban green space development planning in accordance with the principles of sustainable development, case study: Yazd city one area. Master Thesis, Urban Planning, Urban and Regional Planning, Isfahan University of Arts.

31. Saeedi Rezvani, Hadi and Nourian, Farshad, (2009), Re-reading justice in the implementation of urban plans in the country, Geographical Research, No. 68, pp. 85-102.

32. Farbodnia Mehran, Hosseini Masoumeh (2014) Investigation of urban green space with spatial justice approach using SAW model, Civil Conference, Architecture and Sustainable Urban Management.

33. Ezatpanah Bakhtiar, Baba Vaghli Fereshteh (2013) Study of spatial distribution of urban green space uses in terms of social justice (case study of District 3 of Tabriz Municipality) The first national conference on integrated urban management and its role in sustainable urban development.

34. Tayefeh Ali Akbarkhani Azam, Lahmian Reza, Ahmadi, Hassan (2015) A study of the use of green space in urban areas in terms of social justice, Master Thesis in Urban Planning, Payame Noor sari University.

35. Larijani, Maryam; Qassami, Fatemeh; Yousefi Rubiyat, Elham (2014) Ecological analysis of the structure of the green space of the city of Jiroft using the metrics of the land appearance, 49-64, (25) Journal of Land Management. 7

36. Lahmian, Reza et al. (2014), Strategic plan of urban green space. Sari Municipality, pp. 30-32.

37. Moosapour Miandehi, Par (2010), An analysis on the level of development of rural areas of Bandar Anzaliba city.

38. Momeni, Mehdi; Saber, Elahe (2012), Determining the development of Nain city in Isfahan city, Journal of Geography and Environmental Planning, 23 (1), 185-200.

39. Majnoonian, Honari (1374) Discussions about parks, green space and promenade. First Edition, Tehran: Tehran Parks and Green Space Organization Publications.

40. Barry, B., 1989, Theories Of Justice London, Harvester-Wheat Sheaf.

41. Hongbo, Li A. B,. Yand Ali, L. C., 2016, Neighborhood Socioeconomic Disadvantage and Urban Public Green Spaces Availability: A Localized Modeling Approach to Inform Land Use Policy, Land Use Policy, PP. 470–478.

42. Harvey, D., 1996, Justice, Nature and Geography of Difference, Black Well Publishers Inc, First Published, U.S.A Oxford QX4 JF.UK, Chapter 13.

43. Mensah, C. A., 2014, Urban Green Spaces in Africa: Nature and Challenges, International Journal of Ecosystem,4(1): 1-11.

44. Francisco, De La, Barreraa, S., Reyes, P., Jordan, H., and Daniela, B., 2016, People’s Perception Influences on the Use of Green Spaces in Socio-Economically Differentiated Neighborhoods, Urban Forestry and Urban Greening, PP. 254–264.

45. Morgan, H., Katrina, M., Walsemanna, S., Childa, A., Powers, C., Julian, A., Reedc, A. T., and Kaczynski, A. B., 2016, Using an Environmental Justice Approach to Examine the Relationships Between Park Availability and Quality Indicators, Neighborhood Disadvantage, and Racial/ Ethnic Composition S., Landscape and Urban Planning Contents Lists Available At Sciencedirect Landscape and Urban Planning, PP. 159-169.

46. Kshama, G., Pramod, K., Pathanb, K., and Sharmaa, K. P., 2012, Urban Neighborhood Green Index – A Measure of Green Spaces in Urban Areas, Vol. 105, No. 3, PP. 325-335.

47. Kong. F., and Yin, H., and Nakagishi, N., and Zong, Y., 2010, Urban Green Space Network Development for Biodiverty Modeling Land Scape and Urban Planning,Vol. 95.

48. Steffen Andreas, S., Katharina, M. A., Gabriel, G. B., 2017, Relationship Between Neighbourhood Socioeconomic Position and Neighbourhood Public Green Space Availability: An Environmental Inequality Analysis in a Large German City Applying Generalized Linear Models, International Journal of Hygiene and Environmental Health, PP. 1-9.

49. Lochner, K., Inhiro, K., and Bruce, P., 1999, Social Capital a Guide to Its Measurement, Health Place, 259-270 .

50. Meghan, T., Holtan, S., Dieterlen, L., and William C. S., 2014, Environment and Behavior, SAGE Publications Reprints and Permissions: Sagepub, com/journalspermissions.nav, 1-24.

51. Jennifer, R., Wolch, J. B., Joshua, P. N., 2014, Urban Green Space, Public Health, and Environmental Justice: The Challenge of Making Cities, Just Green Enough landscape and Urban Planning, PP. 234-244.

52. José M., and Farías, D, 2016, People’s Perception Influences on the Use of Green Spaces in Socio-Economically Differentiated Neighborhoods, Urban Forestry and Urban Greening, PP. 254-264.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 674
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 256


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب