سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات154
تعداد شماره‌ها5,838
تعداد مقالات64,086
تعداد مشاهده مقاله106,333,862
تعداد دریافت فایل اصل مقاله83,217,392
رفیعیان, مجتبی, قضایی, محمد, قاضی, رضا. (1397). بررسی جدایی‌گزینی‌های اجتماعی- فضایی مهاجران در شهر مشهد. , 7(1), 151-178. doi: 10.22059/jisr.2018.239125.547
مجتبی رفیعیان; محمد قضایی; رضا قاضی. "بررسی جدایی‌گزینی‌های اجتماعی- فضایی مهاجران در شهر مشهد". , 7, 1, 1397, 151-178. doi: 10.22059/jisr.2018.239125.547
رفیعیان, مجتبی, قضایی, محمد, قاضی, رضا. (1397). 'بررسی جدایی‌گزینی‌های اجتماعی- فضایی مهاجران در شهر مشهد', , 7(1), pp. 151-178. doi: 10.22059/jisr.2018.239125.547
رفیعیان, مجتبی, قضایی, محمد, قاضی, رضا. بررسی جدایی‌گزینی‌های اجتماعی- فضایی مهاجران در شهر مشهد. , 1397; 7(1): 151-178. doi: 10.22059/jisr.2018.239125.547

بررسی جدایی‌گزینی‌های اجتماعی- فضایی مهاجران در شهر مشهد

مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
مقاله 8، دوره 7، شماره 1، فروردین 1397، صفحه 151-178    اصل مقاله (1.17 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2018.239125.547
نویسندگان
مجتبی رفیعیان* 1؛ محمد قضایی2؛ رضا قاضی3
1دانشیار گروه شهرسازی، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
2دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
3کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه تهران
چکیده
جدایی‌گزینی‌های اجتماعی-فضایی یکی از مهم‌ترین چالش‌های کنونی کلان‌شهرهایی نظیر مشهد است. یکی از زمینه‌های بروز این پدیده حضور مهاجران در شهرهاست که با توجه به ترجیحاتشان مکان‌های خاصی از شهر را برای سکونت انتخاب می‌کنند و براساس آن بر جدایی‌گزینی اجتماعی-فضایی شهری می‌افزایند. مطالعة حاضر درصدد است تا چگونگی سکونت مهاجران در شهر مشهد و ترجیحات آن‌ها را در انتخاب محل سکونتشان بررسی کند. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و برای گردآوری داده‌ها به داده‌های دست دوم سرشماری و طرح تفصیلی مشهد مراجعه شده است، همچنین برای تحلیل داده‌ها از شاخص‌های دوگروهی و چندگروهی، تحلیل‌های فضایی موران و نقاط داغ و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد با توجه به شاخص جدایی‌گزینی چندگروهی که برابر با 44/0 است و با توجه به آمارة موران، مهاجران به‌صورت خوشه‌ای و جدا افتاده در شهر مشهد زندگی می‌کنند؛ یکی از مهم‌ترین ترجیحات آن‌ها برای انتخاب محل سکونت، حضور همنوعانشان در همسایگی آن‌هاست. از سوی دیگر، وجود ارتباط معنادار بین سهم مهاجران از جمعیت نواحی شهری و تعدادی از متغیرهای پایگاه‌های اقتصادی- اجتماعی و خانوادگی، بیانگر این موضوع است که مهاجران مشهد عمدتاً مکان‌هایی را برای سکونت انتخاب می‌کنند که با توجه به خواستگاه اقتصادی و اجتماعی‌شان برای آن‌ها قابل استطاعت است؛ به همین دلیل با خواستگاه ضعیف‌تر عمدتاً در مناطقی سکونت می‌کنند که از نظر کالبدی- سکونتی در شرایط مساعدی قرار ندارد. درنتیجه، این عوامل ضمن جداکردن مهاجران از بافت اصلی شهر و از یکدیگر، جدایی‌گزینی و شکاف ‌فضایی را در مشهد تشدید می‌کند و مانع از تحقق انگارة توسعة پایدار می‌شود.
کلیدواژه‌ها
انتخاب محل سکونت؛ جدایی‌گزینی؛ شکاف فضایی؛ مشهد؛ مهاجرت
عنوان مقاله [English]
Studying the Socio-Spatial Segregation of Migrants in Mashhad
نویسندگان [English]
Mojtaba Rafieian1؛ Mohammad Ghazaie2؛ Reza Ghazi3
1Associate Professor of Urban Planning, Art and Architecture Faculty, Tarbiat Modares University
2PhD Candidate in Urban Planning, Art and Architecture Faculty, Tarbiat Modares University
3MSc in Urban Planning, Art and Architecture Faculty, Tehran University
چکیده [English]
Socio-spatial segregation is one of the most important challenges faced by metropolises e.g. Mashhad today. One of the factors of this phenomenon is the presence of immigrants in cities, who, according to their preferences, select specific areas of residence in the city, and thus, add to the urban socio-spatial segregation. This paper aims to study the residential pattern of migrants and their preferences to select an area for living. Descriptive–analytical method and second-hand data from census and Mashhad’s comprehensive plan were used to study the socio-spatial segregation of migrants. Moreover, two-group and multi-group indices, spatial analysis of Moran and hot spot, along with Pearson correlation index were used to analyze the data. Results indicate that due to the multi-group index which is 0.44, and due to the Moran statistics, migrants are living segregated and clustered in Mashhad. Thus, one of their most important preferences for inhibiting somewhere is the existence of their own group. On the other hand, the significant relationship between the share of migrants from total urban population and some socioeconomic and households variables indicate that Mashhad’s migrants usually select residential environments which are appropriate for them based on their socioeconomic origins. Therefore, migrants with a weaker origin mainly choose areas for residence which are not in favorable physical conditions. As a result, these factors not only separate migrants from the main fabric of the city and each other, but also intensify the segregation and spatial gap in Mashhad, and prevent sustainable development.
کلیدواژه‌ها [English]
Choosing Housing Area, Immigration, Mashhad, Segregation, Spatial Gap
مراجع
  • اژدری، ابوالقاسم، تقوایی، علی‌اکبر و ظهیرنژاد، عارف (1394)، «بررسی جدایی‌گزینی اجتماعی-فضایی گروه‌های تحصیلی و شغلی در کلان‌شهر شیراز»، فصلنامة مطالعات شهری، شمارة 16: 67-80.
  • اعظم‌آزاده، منصوره (1381)، «چگونگی جدایی‌گزینی سکونتی در شهر تهران»، فصلنامة علوم انسانی، شماره‌های 44 و 45: 25-50.
  • تیموری، ایرج، هادیلی، بهمن و صابری، حامد (1396)، «مصرف‌گرایی نمادین و جدایی‌گزینی فضایی در شهر تبریز (مطالعة موردی: کوی فردوسی و ولیعصر)»، مجلة جغرافیا و توسعه، شمارة 47: 1-16.
  • زکی، محمدعلی (1391)، «اثر مهاجرت بر ساخت اجتماعی- اقتصادی جوامع شهری (مطالعة موردی: مقایسة شاهین‌شهر با خمینی‌شهر)»، نشریة مطالعات جامعه‌شناختی شهری، شمارة 2: 83-112.
  • زنگنه، یعقوب و سمیعی‌پور، داود (1391)، «مهاجرت، تحرک سکونتی و ساخت اجتماعی- فضایی شهر سبزوار»، مجلة مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، شمارة 12: 101-118.
  • سجادیان، ناهید و همکاران (1394)، «تحلیل نابرابری اجتماعی براساس متغیرهای منتخب در شهر اهواز (نمونة موردی: شهرک نفت، گلستان و حصیرآباد)»، مجلة برنامه‌ریزی و آمایش فضا، شمارة 2: 33-60.
  • ساوج، مایک و وارد، آلن (1387)، جامعه‌شناسی شهری، ترجمة رضا ابوالقاسم پور، تهران: انتشارات سمت.
  • شکویی، حسین و موسی کاظمی، سیدمهدی (1381)، «مؤلفه‌های اجتماعی- اقتصادی توسعة پایدار شهری (مطالعة موردی قم)»، اولین همایش مدیریت توسعة پایدار در نواحی شهری، دانشگاه تبریز.
  • قضایی، محمد و همکاران (1395)، «بررسی جدایی‌گزینی‌های شهری گروه‌های مختلف جمعیتی شهر مشهد با تأکید بر ویژگی‌های سکونت»، فضای جغرافیایی، شمارة 56: 33-51.
  • صفائی‌پور، مسعود، امان‌پور، سعید و بسطامی‌نیا، ذوالفقار (1390)، «تحلیل و بررسی نقش مهاجرت در توسعة کالبدی – فضایی شهر یاسوج (طی سال‌های 1345- 1385)»، فصلنامة نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، شمارة 4: 145-158.
  • مشکینی، ابوالفضل، لطفی، صدیقه و احمدی کردآسیایی، فرزانه (1393)، «ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در عدالت فضایی میان نواحی شهری (مطالعة موردی: شهر قائم‌شهر)»، مجلة برنامه‌ریزی و آمایش فضا، شمارة 18: 153-174.
  • مشکینی، ابوالفضل و رحیمی، حجت‌اله (1390)، «جدایی‌گزینی فضایی در مادرشهرها: تحلیلی بر جغرافیای اجتماعی مادرشهر تهران»، مجلة برنامه‌ریزی و آمایش فضا، شمارة 4: 85-107.
  • یوسفی، علی و ورشوئی، سمیه (1390)، «نابرابری اجتماعی در فضای شهری مشهد: برآوردی از نابرابری‌های درآمدی و تحصیلی در نواحی شهر»، مجلة مطالعات اجتماعی ایران، شمارة 4: 152-183.
  • Anderson, E. (1999), Code of the street: Decency, violence, and the moral life of the inner city, New York: wwnorton.
  • Atkinson, R. (2005), Neighbourhood and the impacts of social mix: Crime, Tenure Diversification and assisted mobility, Tasmania: Housing and Community Research Unit, ESRC Center for Neighbourhood Research.
  • Boustan, L.P. (2013), Racial residential segregation in american cities, Massachuseetts: National Bureau of Economic Research.
  • Briggs, R. (2007), GISC 6382 Applied GIS, Dallas: The University of Texas at Dallas. Http://www.utdallas.edu.
  • Caldeira, T. (2000), City of walls: crime, segregation and citizenship in Sao Paulo, University of California Press.
  • Clark, W.A.V. (1991), “Residential preferences and neighborhood racial segregation: A test of the Schelling segregation model”, Demography, No.1: 1-19.
  • Dhalmann, H. (2013), “Explaining Ethnic Residential Preferences-the Case of Somalis and Russians in the Helsinki Metropolitan Area”, Housing Studies, No.3: 389-408.
  • Feitosa, F., Bao Le, Q. and Vlek, P.L.G. (2011), “Multi-agent simulator for urban segregation (MASUS): A tool to explore alternatives for promoting inclusive cities”, Computers, Environment and Urban Systems, No.2: 104–115.
  • Fahey, T., and Fanning, B. (2010), “Immigration and Socio-spatial Segregation in Dublin, 1996–2006”, Urban Studies, No.8: 1625–1642.
  • Gauvin, L., Vignes, A., and Nadal, J.P. (2013), “Modeling urban housing market dynamics: can the socio-sp atial segregation preserve some social diversity?”, Economic Dynamics and Control, No.7: 1300-1321.
  • Gerometta, J., Hausermann, H., and Longo, G. (2005), “Social innovation and civil society in urban governance: Strategies for an inclusive city”, Urban Studies, No.11: 2007–2021.
  • Goyal, S., and Ghiglino, C. (2010), “Keeping up with the neighbors: social interaction in a market economy”, European Economic Association, No.1: 90-119.
  • Glynn, S. (2010), “Playing the Ethnic Card: Politics and Segregation in London’s East End”, Urban Studies, No.5: 991-1013.
  • Garasky, S. (2002), “Where are they going? A comparison of urban and rural youths’ locational choices after leaving the parental home”, Social Science Research, No.3: 409-431.
  • Greenberg Raanan, M., and Shoval, N. (2014), “Mental maps compared to actual spatial behavior using GPS data: A new method for investigating segregation in cities”, Cities, No.36: 28–40.
  • Ibraimović, T., Masiero, L., and Scagnolari, S. (2010), “Ethnic segregation and residential location choice of foreigners”, 10th Swiss Transport Research Conference, Swiss.
  • Ibraimović, T., and Hess, S. (2017), “A latent class model of residential choice behaviour and ethnic segregation preferences”, Housing Studies, No.6: 1-21.
  • Ibraimović, T. (2013), “Investigating the role of ethnic preferences in residential location decisions: Choice analysis on Stated Preferences data”, Ph.D. thesis in Economic, Faculty of economics University of Lugano.
  • Iceland, J., Daniel, H.W., and Steinmetz, E. (2002), “Racial and Ethnic Residential Segregation in the United States: 1980-2000”, Washington: U.S. Government Printing Office.
  • Kotok, S., Frankenberg, E., Schafft, K.A., Mann, B.A., and Fuller, E.J. (2015), “School Choice, Racial Segregation, and Poverty Concentration: Evidence from Pennsylvania”, Educational Policy, No.4: 415-447.
  • Korsu, E., and Wenglenski, S. (2010), “Job Accessibility, Residential Segregation and Risk of Long-term Unemployment in the Paris Region”, Urban Studies, No.11: 2279-2324.
  • Liu, L., Huang, Y., and Zhang, W. (2017), “Residential segregation and perceptions of social integration in Shanghai, China”, Urban Studies:1-20.
  • Macy, M.W., and Rijt, A.V.D. (2006), “Ethnic Preferences and Residential Segregation: Theoretical Explorations Beyond Detroit”, Mathematical Sociology, No.30: 275–288.
  • Massey, D.s., and Denton, N.A. (2001), “American Apartheid: Segregation and the Making of the Underclass”, Massachusetts, Harvard University Press.
  • Schelling, T.C. (1971), “Dynamic models of segregation”, Mathematical Sociology, No.1: 143-186.
  • Smith, T., Nelischer, M., and Perkins, N. (1997), “Quality of an urban community: a framework for understanding the relationship between quality and physical form”, Landscape Urban Plan, No.39: 229-241.
  • Smith, A. (2002), “Mixed-Income Housing Developments: Promise and reality”, Harvard: Joint Center for Housing Studies of Harvard University.
  • Soltani, A., and Esmaeili Ivaki, Y. (2011), “Inequity in the provision of public bus service for socially disadvantaged groups”, Sustainable Development, No.5: 229-236.
  • Usher, T., Gaskin, D.J., Bower, K., Rohde, C., & Roland James Thorpe, Jr. (2016), “Residential Segregation and Hypertension Prevalence in Black and White Older Adults”, Journal of Applied Gerontology, No.2: 177-202.
  • VanDer Laan Bouma-Doff, W. (2007), “Involuntary Isolation: Ethnic Preferences and Residential Segregation”, Journal of Urban Affairs, No.3: 289–309.
  • Wong, D.W.S. (2003), “Implementing spatial segregation measures in GIS”, Computers, Environment and Urban Systems, No.1: 53–70.
  • Zavodny, M. (1999), “Determinants of Recent Immigrants' Locational Choices”, The International Migration Review, No.4: 1014-1030.
  • Zubrinsky Charles, C. (2003), “The Dynamics of Racial Residential Segregation”, Annual Review of Sociology, No.29: 167-207.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 536
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 413


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب