تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,513 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,129,611 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,236,432 |
بررسی نظریۀ تأویل ابنعربی و بهکارگیری آن در تفسیر عرفانی قرآن | ||
مجله علمی " فلسفه دین " | ||
مقاله 5، دوره 15، شماره 1، فروردین 1397، صفحه 73-91 اصل مقاله (322.34 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2018.235479.1005473 | ||
نویسنده | ||
سید اسحق حسینی کوهساری* | ||
دانشیار؛ پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران | ||
چکیده | ||
مقالۀ پیشرو تحقیق و بررسی روش تفسیر عرفانی ابنعربی یکی از اقطاب عرفان اسلامی است.در این تحقیق پس از بیان کوتاه شخصیت و آثار تفسیری، به روش تفسیری او که بر اساس کشف و شهود عرفانی الهام ربانی است؛ با امعان نظر در آثار تفسیری وی توجه شده است. ابنعربی اگر چه معتقد است: کشف و شهود میتواند الهامات ربانی باشد و هم القائات شیطانی و تلبیس ابلیس، بهناچار نیازمند به میزان صدق از عقل، کتاب و سنت است، در عین حال در میدان عمل نتوانست، پایبندی عملی به اصول ذکرشده را حفظ کند. سؤالات محوری مقاله، عبارتند از: = روش تفسیری عرفانی ابنعربی بر چه اساسی استوار است؟ = آیا کشف و شهود عرفانی بهتنهایی روش کاملی برای تفسیر قرآن خواهد بود؟ = آیا کشف و شهود عرفانی نیاز به میزان صدق دارد؟ = راه تشخیص الهامات ربانی، از القائات شیطانی چیست؟ = میزان پایبندی عملی ابنعربی به میزان صدق چه اندازه است ؟ آنچه تحقیق و بررسی روش تفسیری او را مشکل میکند، دسّ و تحریفی است که به نظر اهل فن در آثار او انجام گرفته است. به هر حال آثار موجود، در برخی از نظر عقل، کتاب و سنت دفاع منطقی ندارند، بهنحوی که حتی طرفداران او را ناچار میکند که بحث دسّ و تحریف در آثار وی را پیش بکشند که به نمونههای آنها اشاره شده است. در پایان نتایج بحث خاتمهبخش این تحقیق خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
القائات شیطانی؛ الهامات ربانی؛ تفسیر؛ تفسیر به رأی؛ روش تفسیری؛ عرفان؛ کشف و شهود | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An Investigation of Ibn 'Arabi's Theory of Allegorical Interpretation and its Application to the Mystic Interpretation of the Qur’ān | ||
نویسندگان [English] | ||
Seyed Eshagh Hosseini Kuhsari | ||
Associate Professor, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The article at hand is an investigation of the mystic method of interpretation of Ibn 'Arabi, one of the pillars of Islamic mysticism. In this study, first a brief introduction to the biography of Ibn 'Arabi and his interpretive works is given and then his interpretive method – which is based on his claimed mystical intuition of the divine revelation – is examined using his interpretive works. Although Ibn 'Arabi believes that intuition can be both the Divine revelations and the Satanic suggestions and Devil impostures, and so the mystic is in need of truthfulness criteria of reason, the Divine Book, and Sunna, he could not keep up with the practical observation of the foregoing principles. The main questions of the article are: What is the basis of the mystic interpretation method of Ibn 'Arabi? Can mystical intuition per se be a complete method for the interpretation of the Qur’ān? Does mystical intuition need the truthfulness criterion? How can the Divine revelations be discerned from the Satanic suggestions? How much has Ibn 'Arabi succeeded in keeping up with the practical observation of the truthfulness criterion? The investigation of his interpretive method is a thorny undertaking due to what experts believe as the intrusion of forgeries and distortions in his works. It is undeniable that in his existing works, there are cases that are not defendable from the viewpoint of reason, the Divine Book, and Sunna, in a way that even his supporters have been forced to rely on the discussion of forgeries and distortions in his works at times. Some instances of such cases are presented in this article. Finally, the article ends with the conclusions of the discussion. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Interpretation, Mysticism, Interpretive method, Subjective interpretation of the qur’ānic text, Mystical intuition, Divine revelations, Satanic suggestions | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. 1. آتش، سلیمان (1381). مکتب تفسیر اشاری، ترجمۀ توفیق سبحانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 2. آملی، جوادی، عبدالله (1372). تحریر تمهید القواعد، قم: انتشارات الزّهراء. 3. آملی، حسنزاده، حسن (1364). هزار یک نکته، قم: چاپخانۀ صبح امروز، مرکز نشر فرهنگی رجاء. 4. آملی، سید حیدربن علی (1361). جامعالاسرار به انضمام رساله نقد النقود فی معرفه الوجود، تصحیح و تعلیق کُربن و عثمان اسماعیل، ترجمۀ سید جواد طباطبایی، چ دوم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 5. ابنالعربی، محیالدّین (1418 ق). الفتوحات المکّیّه فی معرفه الاسرار المالکیه و الملکیه، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. . 6 ابن العربی، محییالدّین (1376). شجره الکون، تهران: انتشارات طریق کمال. 7. ـــــــــــــــــــــــ (1989). رحمه من الرحمن فی تفسیر و اشارات القرآن، به کوشش محمود محمود غراب، بیروت: مطبعه نضر. 8. ـــــــــــــــــــــــ (1366). فصوص الحکم، تصحیح ابوالعلاء عفیفی، تهران: انتشارات الزهراء. 9. ـــــــــــــــــــــــ (1368). تفسیر القرآن الکریم (منسوب به ابنعربی)، تحقیق مصطفی غالب، تهران: انتشارات ناصر خسرو. 10. ــــــــــــــــــــــ (1384)، مواقع النجوم، قاهره – مصر: مکتبه و مطبعه محمد علی صبیح و اولاده 11. ابن عربی، محمد بن علی (560-638)، التنزلات الموصلیة، موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) 12. امین صادقی، محمد (1384). آموزههای عرفانی از منظر امام علی، قم: بوستان کتاب. 13. بابایی، علی اکبر (1386). مکاتب تفسیری، قم: انتشارات سمت ـ چاپ زیتون. 14.حسینی کوهساری، سید اسحاق (1389). مبانی تفسیر عرفانی، قم: انتشارات زائر. 15. جامی، نورالدین عبدالرحمن (1373). نفحات الانس من حضرات القدس، تصحیح محمود عابدی، چ دوم، تهران: انتشارات اطلاعات. 16. جهانگیری، محسن (1367). محیالدین ابنعربی چهرۀ برجستۀ عرفان اسلامی: دانشگاه تهران. 17. خمینی، سید روحالله (1410 ق). تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم. 18. ذهبی، محمد حسین (1369 ق). التفسیر و المفسرون، بیروت: دارالکتب الحدیث. 19. شعرانی، عبدالوهاب (بیتا). الیواقیت و الجواهر، بیروت: دارالکتب العلمیه. 20. شیروانی، علی (1377). دین عرفانی و عرفان دینی، قم: انتشارات دارالفکر. 21. صدوق، محمدبن علی (بیتا). التوحید، تصحیح و تعلیق علی اکبر غفاری، تهران: مکتبه الصدوق. 22. طباطبایی، سید محمد حسین (1378)، تفسیر المیزان، قم: نشر جامعۀ مدرسین. 23. قیصری، داوود (1375). شرح فصوص الحکم، تحقیق: سید جلالالدین آشتیانی، چ اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 24. کاشانی، عبدالرزاق (1370). شرح فصوص الحکم، قم: بیدار. 25. مطهری، مرتضی (بیتا). آشنایی با علوم اسلامی (کلام و عرفان)، تهران: صدرا. 26. نصر، سید حسین (1361). سه حکیم مسلمان، ترجمۀ احمد آرام، تهران: بینا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 483 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 374 |