پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,509,007 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,284 |
تبیین شاخصه‌های سفالی اوایل دوره پارتی در حوضه کشف‌رود: براساس گونه شناسی سفال های تپه اسماعیل آباد مشهد | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| مقاله 5، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، تیر 1397، صفحه 75-94 اصل مقاله (932.93 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2018.239481.142460 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدصادق داوری* 1؛ فاطمه موسیوند2؛ حسن باصفا3 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه نیشابور | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه نیشابور | ||
| 3استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه نیشابور | ||
| چکیده | ||
| دوره پارتی در ایران به نسبت دیگر دوره‌های تاریخی، کمتر شناخته شده است. اطلاعاتی که متون تاریخی و جغرافیای تاریخی ارائه می کنند، می‌توان خاستگاه اشکانیان را در سرزمین‌های شمال‌شرق ایران بویژه خراسان و بخش‌هایی از دشت گرگان پیجویی نمود. با گذشت زمان و تغییر مراکز دولتی این سلسله از شمال‌شرق ایران به سرزمین‌های غربی، هنر و فرهنگ آنها نیز رفته‌رفته دگرگون شده که تنها می‌توان بقایای آن را در مراکز دولتی غربی آنها به طور ملموس مشاهده کرد. از طرفی بر اساس مطالعات محدود و ناهمگونی که در خراسان انجام شده است، می‌توان این دوره فرهنگی را در منطقه کاملاً ناشناخته محسوب کرد. براساس بررسی‌های باستان‌شناختی دشت مشهد، تپه اسماعیل آباد با مواد سطحی متعلق به دوره پارتی شناسایی شده است. در پژوهش حاضر تلاش می‌شود براساس مطالعات گونه شناسی و مطالعات تطبیقی، سنت‌های سفالی دوره پارتی حوضه کشف‌رود را تا حدی بازسازی نمود که به نوعی می‌تواند روشن کننده بخشی از فرهنگ پارتی منطقه خراسان و همچنین مبنای گاهنگاری نسبی این دوره در منطقه محسوب شود. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر وجود فرم‌ها و گونه‌های سفالی متعددی است که بدلیل منشأ بودن و شکل گیری اولیه سلسله پارتی در این منطقه تا حدی از سنت‌های سفالی دوره قبل(دوره آهن، فرهنگ موسوم به یاز) وام گرفته و دارای کلاس های محلی نسبت به دیگر سنت‌های شناخته شده در مناطق مرکزی و غربی ایران نیز می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خراسان؛ حوضه کشف‌رود؛ دوره پارتی؛ گونه شناسی سفال | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Explanation of Early Pottery Features in Kashafrud River Basin: Based on the typology of Pottery,s Esmail- Abad site in Mashhad | ||
| نویسندگان [English] | ||
| moh davari1؛ fatemeh mousivand2؛ hassan basafa3 | ||
| 1neishpur | ||
| 2فاقد سمت | ||
| 3Assisten | ||
| چکیده [English] | ||
| The parthian period in Iran is less known than other historical periods. The information that presents historical and historical geography can be the source of the Parthians in Northeast Iran, especially Khorasan and parts of the Gorgan plain. With the passage of time and changing the governmental centers of this series from the northeastern part of Iran to the Western lands, their arts and cultures have also been transformed, which can only be seen in the remnants of its western state centers. On the other hand, based on limited studies and heterogeneity in Khorasan, this cultural period can be considered completely unknown in this area. Based on archaeological investigations of the Mashhad plain, the Ismail-Abad Tappeh has been identified with surface materials belonging to the Parthian period. In the present research, it is attempted to reconstruct the Kashafrud River basin's parchment traditions, based on the typological studies and comparative studies, which can somehow clarify the cultures of the Khorasan region, as well as the basis of the relative syntax of this period in the region. The results of the research indicate that there are several forms and types of pottery that, due to the origin and initial formation of the dynasty in this area, are borrowed to some extent from the ancient traditions of the previous period (Iron period, the culture of the so-called Yaz) and have classes Local is also known as other well-known traditions in the central and western parts of Iran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Khorasan, Kashafrud River Basin, Parthian Period, Typology, Pottery | ||
| مراجع | ||
|
آقالاری، بایرام و ده پهلوان مصطفی. (1389). «شاخصه های فرهنگی شمال غرب ایران در دوره اشکانی (با نگاهی به یافته های فصل دوم کاوش در تپه کهنه پاسگاه تپه سی)»، مطالعات باستان شناسی، 2(3)، 11-38. استروناخ، دیوید،(1378)،پاسارگاد: گزارشی از کاوشهای انجام شده توسط موسسه مطالعات ایرانی بریتانیا از سال 1961 تا 1963، ترجمه حمیدخطیب شهیدی،تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه)، معاونت حفظ و احیاء. امیرلو، عنایت الله،(1365)،«نگاهی به فرهنگ های کهن سنگی ایران»، باستان شناسی و تاریخ 1(1):13-30. باصفا، حسن،(1395)،«تبیین فرهنگ های عصرآهن دشت نیشابور براساس تحلیل مواد فرهنگی استقرار تیغ مهره»، طرح پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه نیشابور، دانشگاه نیشابور، منتشر نشده. باصفا، حسن و رضایی، محمد حسین، (1395)، گزارش فصل اول کاوش محوطه سه تپه دشت نیشابور، تهران: آرشیو پژوهشکده باستان شناسی. بیگلری، فریدون،(1394)،«مروری بر باستان شناسی دوران پارینه سنگی خراسان با تاکید بر محوطه های کشف رود»،(به کوشش میثم لباف خانیکی)،(در) گذری بر باستان شناسی خراسان؛ گزیده ای از یافته های باستان شناختی و نفایس تاریخی-فرهنگی خراسان، مشهد: اداره کل میراث فرهنگی. پیگولوسکایا، نیناویکتورونا، شهرهای ایران در زمان پارتیان و ساسانیان، ترجمه عنایت الله رضا، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. داوری، محمدصادق،(1395). «تبیین گاهنگاری نسبی و مطالعات سنجش از راه دور به منظور تحلیل چشم انداز فرهنگی و جغرافیایی محوطه های پیش از تاریخ حوضه کشف‌رود(شهرستان مشهد) از دوره نوسنگی تا مفرغ پایانی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسن باصفا، دانشگاه نیشابور، دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دهقان، پوریا، پور مقدم،حسین، لشکری پور، مرتضی و غفوری.م،(1392)،«بررسی اشکال ژئومورفولوژی حوضه آبریز کشف رود»،مجموعه مقالات هشتمین مجمع زمین شناسیمهندسی و محیط زیست ایران، مشهد: دانشگاه فردوسی، 1659-1666. شکوهی، فهیمه و دل آرامی زهرا،(1383)،«گزارش ثبتی تپه اسماعیل آباد مشهد»، مشهد: اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی. طلائی، حسن، (1386)، عصر آهن در ایران، تهران: سمت. عباسی، قربانعلی، (1390)،گزارش کاوش نرگس تپه دشت گرگان،تهران: انتشارات نقش جهان. فرای، ریچارد،(1389)،تاریخ ایران در دوران اشکانی و ساسانی. (در) بین النهرین و ایران در دوران اشکانی و ساسانی. گزارشی از سمینار یادواره ولادیمیر لوکونین، ترجمه زهرا باستی، تهران: سمت. فهیمی، حمید،(1381)،فرهنگ عصر آهن در کرانه های جنوب غربی دریای خزر از دیدگاه باستان شناسی، تهران: سمیرا. محمدی فر، یعقوب و مهدی فلاح مهنه،(1394)،«دوره اشکانی در شمال شرق ایران؛ محوطه های نویافته دشت درگز». مجموعه مقالات دومین همایش ملی باستان شناسی ایران، مشهد. مزاری مقدم، حسین، (1395)،«تحلیل الگوهای استقرار محوطه های عصر آهن شهرستان مشهد»، پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسن باصفا، دانشگاه نیشابور، دانشکده ادبیات و علوم انسانی. نامی، حسن،(1395)،«گزارش مقدماتی کاوش و گمانه زنی محوطه اشکانی شهر تپه دشت درگز»،مجموعه مقالات چهارمین کنگره معماری و شهرسازی ایران، کنگره های استانی(خراسان رضوی)، موزه بزرگ خراسان، مشهد: اداره میراث فرهنگی. نامی، حسن، فیروزمندی، بهمن و محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار،(1396)،«تحلیل و گاهنگاری پیشنهادی«شهرتپه» چاپشلو در شهرستان درگز، شمال شرق ایران»، پژوهش های باستان شناسی ایران، 7(13)، 124-142. وحدتی، علی اکبر،(1394)، «عصر مفرغ و آهن خراسان (3000 تا 500 ق.م)»،گذری بر باستانشناسی خراسان،(به کوشش میثم لباف خانیکی)، (در) گذری بر باستان شناسی خراسان؛ گزیده ای از یافته های باستان شناختی و نفایس تاریخی-فرهنگی خراسان، مشهد: اداره کل میراث فرهنگی. ولی‌پور، حمیدرضا، حسن فاضلی نشلی و محمدحسین عزیزی خرانقی،(1388)، گونه شناسی سفال‌های دوره نوسنگی جدید و مس‌سنگیدشت تهران(مطالعه موردی تپه پردیس)، پیام باستان‌شناس،6(12)،13-36. هرمان، جرجینا،(1387)، «تجدید حیات هنر و تمدن در ایران باستان»، ترجمه مهرداد وحدتی، چاپ دوم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. هرینک، ارنی،(1376)،سفال ایران در دوره اشکانی، ترجمه حمیده چوبک، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. Ariai, A., and Thibult, C., 1977. Nouvelles precistions a propos de l outillage Paleolithique ancinesur dolets u Khorassan (IRAN), Paleorient 3:196.
Boucharlat, R., Francfort, H. P., and Lecomte, O., 2005. The citadel of Ulug-Depe and the Iron Age archaeological sequence in southern Central Asia, Iranica Antiqua 40: 479–514.
Burke, H., and Smith, C., 2004. The archaeologist’s field handbook, Australian Academy of Humanities.
Cattani, M., Genito, B., 1998. The pottery chronological seriation of the Murghab delta from the end of the Bronze Age to the Achaemenid period: a preliminary note, in: A. Gubaev, G. A., Koshelenko, and M., Tosi (eds.),the archaeological map of the Murghab delta, preliminary reports 1990–95, Rome: Istituto Italiano per l’Africa e l’Oriente, pp. 75–87.
Hansman, J. and Stronach, D., 1970. Excavations at Shahr-i Qūmis, 1967. Journal of the Royal Asiatic Society, 102(1), pp.29-62.
Herrmann, Georgina, K. Kurbansakhatov, St. John Simpson. 2001. The International Merv ProjectPreliminary Report on the ninth Year (2000). Iran, Vol. 39, pp. 9-52.
Keall, E.J,. 1976. Qaleh-I-Yazdgird, Iran XVIII:4-162.
Kleiss, W., 1970. Zur Topographic Des Parther Hanges in Bistun. Archaeologische Mitteilungen aus Iran, 3, pp.133-168.
Lhuillier, J., 2010. Le phénomène des" cultures à céramique modelée peinte" en Asie centrale dans l'évolution et la transformation des sociétés de la fin de l'âge du Bronze et du début de l'âge du Fer (IIe-Ier millénaire avant n. è.). Une synthèse comparative et régionale de la culture matérielle (Doctoral dissertation, Université Panthéon-Sorbonne-Paris I).
Mehr Afarin, R., Mousavi-Haji.S.R., Banijamali.S.L. 2011. Archaeological survey of Kooh-e Khayeh in Systan, International Journal of Humanities 18 (1): 43-65.
Wheeller, M., 1962. Charsada, Oxford, Oxford University Press.
Usmanov, Z.I., 1963. “Erk-Kala (bo materialem utereaghay 1955-1959 theghe.) Труды ЮТАКЭ, 12, pp.20-94. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 911 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,141 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب