پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,115,300 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,219,354 |
یک گورستان: کاوش تپه بیمارستان آشخانه (خراسان شمالی) از دیدگاه فرایندهای دگرگونی | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| مقاله 6، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 18، دی 1397، صفحه 83-97 اصل مقاله (754.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2019.68527 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن دانا1؛ علیرضا هژبری نوبری* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2استاد گروه باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| فرایندهای دگرگونی درباره برهم‌کنش دست‌افزارها و ساختار‌ها با محیط، اعم از طبیعی و فرهنگی بحث میکند. فرایندی که طی آن، از چگونگی شکل‌گیری تپه یا محوطه تا آنچه امروز به چشم می‌آید، بحث می‌شود. بررسی این فرایندها و شناخت آنها به باستانشناس کمک میکند تا بتواند تغییرات مواد فرهنگی درروند کاوش را بهتر درک نماید و تفسیر واقعی‌تری نسبت به این مواد داشته باشد. چراکه برخی از این عوامل دگرگونی میتوانند بر ماهیت مواد فرهنگی، مکان قرارگیری آنها و تغییر شکل ظاهری آنها تأثیر مستقیم و یا غیرمستقیم داشته باشند. در این پژوهش تلاش شده است با بهرهگیری از فرایندهای دگرگونی به تفسیر مواد فرهنگی حاصل از کاوش نجاتبخشی گورستان تپه بیمارستان آشخانه پرداخته شود. گورستان تپه بیمارستان بر روی تپهای طبیعی در حاشیه جنوبی شهر آشخانه قرار دارد. هدف از کاوش در تپه بیمارستان نجات دادههای فرهنگی آن پیش از تسطیح کامل آن بود. این گورستان نخست در دوران پیش‌ازتاریخی عصر آهن به‌عنوان گورستان استفاده میشد و بار دیگر در دوران اسلامی نیز به‌منظور دفن مُردگان مورداستفاده قرار گرفت. به همین علت بسیاری از گورهای عصر آهن تخریب‌شده و فقط حجم انبوهی از قطعات سفالهای شاخص عصر آهن در کاوش به دست آمد. سفالهای به‌دست‌آمده از این گورستان با فرهنگهای شمال مرکز و شمال غرب ایران از یک‌سو و سفالهای فرهنگ داهستان کهن در جنوب غرب ترکمنستان شباهتهای فراوانی را نشان میدهد. بررسی جزئیتر این سفالها و مقایسههای سفالی انجام‌شده دو دوره از عصر آهن را مشخص کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گورستان؛ شهر آشخانه؛ خراسان شمالی؛ فرایندهای دگرگونی؛ عصر آهن؛ دوران اسلامی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Site Formation Process as Seen from Tpe Bimarestan-e Ashkhane Excavations Data | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohsen dana1؛ alireza Hejebri Nobari2 | ||
| 1modars | ||
| 2modares | ||
| چکیده [English] | ||
| Transformation Processes cover the issues on interactions between tools and structures with natural and cultural environments. These processes provide a profound concept on the archaeological site formations through which the sites were subjected to the various alterations. Understanding of these processes and their context helps archaeologist to interpret archaeological data in an appropriate way. In this research we have tried to use transformation processes for interpreting of cultural material of a rescue excavations carried out at Tepe Bimarestan in Ashkhane town, North Khorasan Province. Tepe Bimarestan Cemetery is located on the natural hill in the southern periphery of Ashkhane town. The aim of the excavations at this site was at the first to rescue cultural data Bulldozer diggings. This mound was used as cemetery during Iron Age and then by Islamic Periods. Because of the latter, many of Iron Age graves were destroyed except just one escaped. By this process there have been a great number typical Iron Age sherds were scattered over the site. Pottery sherds of Tepe Bimarestan show a close similarity to those found from the Northern Central and northwestern Iran as well as to the potteries of Archaic Dehistan Culture from South-West Turkmenistan. A more detailed study of these pottery comparisons clarified two periods of the Iron Age; 1- Early Iron Age and or earlier; and 2- Late Iron Age. The results obtained could help to conclude that the site was firstly used as a cemetery during the early Iron Age but then during the Late Iron Age this place was altered to have been settled temporarily by the nomadic peoples. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Cemetery, North Khorasan Province, Transformation Processes, Iron Age, Islamic Periods, Early and Late Iron Age | ||
| مراجع | ||
|
آدینه، امید، 1391، «گمانهزنی به‌منظور تعیین عرصه محوطه تپه بروسکی، آشخانه، خراسان شمالی»، چکیده مقالههای یازدهمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، ص. 53. جعفری، محمدجواد، 1392، «استقرارگاههای دوره هخامنشی در شمال خراسان، ایران»، باستان پژوهی، دوره جدید، شماره 14- 15، صص. 60-52. جودی، خیرالنسا، عمران گاراژیان، مهدی رضایی، 1390، «شیوههای تدفین پیش‌ازتاریخ در استقرار قلعه خان (خراسان شمالی) با تأکید بر عصر مفرغ»، پیام باستانشناس، شمارة 15، صص. 74-59. دانا، محسن، 1392، «نگاهی به فرایندهای دگرگونی»، مطالعات باستانشناسی، شماره پیاپی5، صص. 48- 31. زارع، شهرام، 1390، گزارش بررسی باستانشناسی شهرستان مانه و سملقان (خراسان شمالی)، فصل دوم، بهار 1390، پژوهشکده باستانشناسی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، گزارش منتشرنشده، کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشکده باستانشناسی. سرلک، سیامک، 1390، باستانشناسی و تاریخ قم: کاوشهای باستانشناختی محوطه قلی درویش- قم، قم: شاخص. صبوری، هادی، حسن طلایی و عمران گاراژیان، 1393، «بررسی فرایندهای پس از نهشتشدن: نمونه مورد مطالعه تپه فریزی دشت سبزوار»، مطالعات باستانشناسی، شماره 10، صص. 111-91. طلایی، حسن، 1374، باستانشناسی و هنر ایران در هزاره اول قبل از میلاد، تهران: سمت. عطایی، محمد تقی، 1388، گزارش بررسی باستانشناسی شهرستان مانه و سملقان (خراسان شمالی)، فصل نخست، بهار 1388، پژوهشکده باستانشناسی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، گزارش منتشرنشده، کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشکده باستانشناسی. فاگان، برایان؛ 1382. درآمدی بر باستانشناسی. مترجم: دکتر غلامعلی شاملو، تهران: سمت. کامبخش فرد، سیفا..، 1386، سفال و سفالگری در ایران: از ابتدای نوسنگی تا دوران معاصر، تهران: ققنوس. گاراژیان، عمران و وحید عسکرپور، 1390، «در باب روندهای تطور سفالگری در قلعه‌خان بجنورد»، مطالعات باستانشناسی، شمارة پیاپی 3، صص. 107-132. گاراژیان، عمران، 1390، «گمانهزنی به منظور لایهنگاری و مستندسازی بقایای معماری تپه قلعه خان، شهرستان مانه و سملقان استان خراسان شمالی»، گزارشهای باستانشناسی (7)، مجموعه مقالات نهمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، تهران 1386، شیراز: پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری، صص. 155-145. مجیدزاده، یوسف، 1389، کاوشهای محوطه باستانی ازبکی، جلد دوم: سفال، تهران: اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران. -------- ، 1381، «سنتها و شیوههای تدفین در عصر آهن ایران (حدود 800- 1450 ق.م)»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، صص. 173- 192. -------- ، 1385، عصر مفرغ ایران، تهران: سمت. -------- ، 1387، عصر آهن ایران، تهران: سمت. ------- ، 1393، «کاوش نجاتبخشی تپه بیمارستان آشخانه، خراسان شمالی»، مقالههای کوتاه دوازدهمین گردهمآیی سالانه باستانشناسی ایران، تهران: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، صص. 183- 180. Albert, R. M., M. A. Cau, D. Cabanes, 2012. The international workshop in site formation and post-depositional processes in archaeology (Barcelona, 2-4 June 2010), Quaternary International, 275: 1-3. Baker, C. M., 1975. Site abandonment and the archaeological record: an empirical case for anticipated return, Arkansas Academy of Science Recordings 29:.10-11. Barton, C. M., J.Bernabeu, A. J. Emili, O. Garcia and N. La Roca, 2002. Dynamic landscapes, artifact taphonomy and landuse modeling in the Western Mediterranean”, Geoarchaeology 17: 155- 190. Binford, L.R., 1982. Meaning, inference and the material record, in: A. C., Renfrew & S. Shennan (eds.), ranking resource and exchange, Cambridge University Press, pp.160-163. Bradley, R., 2000. An archaeology of natural places, London, Routledge. Danti, M. D., 2013a. Hasanlu V: the Late Bronze and Iron I periods, Philadelphia: University of Pennsylvania Museum of Archaeology and Anthropology. --------------, 2013b. The Late Bronze Age and Early Iron Age in Northwestern Iran, in: D. T. Potts (ed.), The Oxford Handbook of Ancient Iran, Oxford: University Press, pp. 327-376. Dyson, R. H. Jr., 1968, Annotations and correction of the relative chronology of Iran, American Journal of Archaeology 72 (4): 39- 47. Ghirshman, R., 1939. Fouilles de Sialk, vol. II, Paris. Goff, C., 1985, Excavations at Baba Jan: the architecture and pottery of level I”, Iran 23:1- 30. Lecomte, O., 2005. The Iron Age of Northern Hyrcania, Iranica Antiqua XL: 461- 478. Rowlett, R. & M.C. Robbins 1982. Estimating original assemblage content to adjust for post-depositional vertical artifact movement Word Archaeology 14: 73-83. Schiffer, M. B., 1976. Behavioral archaeology, New York, Academic Press. Schiffer, M. B., 1996. Formation processes of the archaeological record, Salt Lake City, University of Utah Press. Stronach, R., 1969. Excavation at Tepe Nush-i Jān, 1967, Iran 7: 1- 20. Stronach, R. & M. Roaf 1978. Excavations at Tepe Nush-i Jan”, Iran 16: 1- 11. Tala’i, H., 2007. The Iron II (ca. 1200-800 B. C.) pottery assemblage at Haftvan IV- NW Iran, Iranica Antiqua XLII: 105- 123. Vanden Bergh, L., 1964, Le Nécropole du Khurvin, Istanbul. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,020 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,026 |
||