پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,217,468 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,963,977 |
شیوه‌های نبرد در دورة زندیّه | ||
| پژوهشهای علوم تاریخی | ||
| مقاله 3، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، شهریور 1397، صفحه 39-58 اصل مقاله (534.94 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2018.248662.472925 | ||
| نویسندگان | ||
| سهم الدین خزائی* 1؛ سحر ملکی2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه لرستان | ||
| چکیده | ||
| سازمان قشون ایران در عصر زندیّه بهلحاظ ساختاری تفاوت چندانی با عصر افشاریّه و صفویّه نداشت؛ لذا شیوه‌های بهکارگرفته شده از سوی قشون نیز برداشتی از دورههای پیشین بود. روشهای جنگی، قدیمی و مبتنی بر برتری نیروی انسانی و رزم قهرمانانه بود، اما استفاده از شیوه‌های مناسب نبرد نیز در پیروزی یا شکست سپاهیان نقش زیادی داشت. در دورة زندیّه از شیوه‌های مختلفی برای پیروزی در نبردها استفاده میشد که عبارت بودند از: شایعه‌پراکنی دربارة زخمی‌شدن، اسارت و یا کشته‌شدن فرماندة نیروهای مقابل، تطمیع سربازان دشمن با دادن پول و هدایای دیگر، خودداری از نبرد در دشت و فضاهای باز، استفاده از دیوار و خندق برای محافظت از شهرها، ساختن استحکامات برای شکستن محاصره و شبیخونزدن. روشهای مذکور اگر بهدرستی و به موقع بهکارگرفته میشدند، منجر به پیروزی در نبردها میشدند. در پژوهش حاضر تلاش خواهد شد تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع دست اوّل به این پرسش پاسخ داده شود که سبب موفقیّتهای نظامی قشون زندیّه، بهویژه در دورة کریم‌خان زند چه بوده است؟ دستاورد پژوهش این است که قشون زندیّه با توجه به حضور فرماندهان لایقی همانند کریم‌خان و با استفادة درست و به موقع از شیوه‌های مختلف نبرد توانستند بیشترین موفقیّت را در نبردها به دست آورند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شیوه‌های نبرد؛ قشون نظامی؛ پیادهنظام؛ سوارهنظام؛ زندیّه؛ کریم‌خان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The methods of battle in the Zandieh period | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sahmeddin Khazaee1؛ sahar maleki2 | ||
| 1Assistant Professor in History, Lorestan University | ||
| 2Master of History of Lorestan University | ||
| چکیده [English] | ||
| In Iran, during the Zandieh era, the military organization there was not much difference from the Afsharid and Safavid era, so the methods and tactics used by the military forces were in fact an overview of previous courses. In this period the old warfare method was based on the supremacy of the manpower and the brave and heroic warfare. But the use of proper and appropriate methods of battle also played a major role in the victory or defeat of the troops. During the Zandieh era, various methods were used to win the battle such as: therumors of wounding, capturing or killing the commander of the opposing forces, the plundering of the enemy soldiers by giving money andother gifts, starting the war inthe spring, avoiding thebattle in plains and open spaces, using walls and ditches to protect the cities, building fortifications to break the siege andnight attack.If used the methods correctly and appropriately,would have led to victory inthe battles. Zandieh's troops tried to use all of these methods to win the battles.This ledto their success in many conflicts.In the present research,it will be tried to answer the question with using the descriptive-analytical method and reference tothe first-handresources,which has contributed to the success of the military forces of the Zandia forces,especially during the period of Karim Khan Zand.The research'sachievement is that Zandieh army,with the presence of commanding commanders like Karim Khan,was ableto achieve the greatest success in the battle with the proper and timely use of various methods ofbattle. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Zandieh, Karim Khan, Battle Methods, Military Troops, Cavalry, infantry | ||
| مراجع | ||
|
آراسته، ناصر و مسعود بختیاری، توپخانه در دفاع مقدس، تهران، ایران سبز، ۱۳۹۱. آصف، محمدهاشم، رستم التواریخ (رستم الحکما)، تصحیح میترا مهرآبادی، تهران، دنیای کتاب، ۱۳۸۲. اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان، تاریخ منتظم ناصری، تصصحیح محمد اسماعیل رضوانی، جلد دوم، تهران، دنیای کتاب، ۱۳۰۰. اولیویه، گیوم آنتوان، سفرنامه اولیویه: تاریخ اجتماعی، اقتصادی ایران در دوران آغازین عصر قاجار، ترجمة محمد طاهرمیرزا، تصحیح و حواشی غلامرضا ورهرام، تهران، اطلاعات، ۱۳۷۱. پری، جان ر.، کریم‌خان زند، ترجمة علی‌محمد ساکی، تهران، فراز، ۱۳۶۵. تکمیلهمایون، ناصر، تحولات قشون در تاریخ معاصر ایران، جلد اول، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، ۱۳۷۶. جمشیدی، محمدحسین، مبانی و تاریخ اندیشة نظامی در ایران، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دانشکده فرماندهی و ستاد دورة عالی جنگ، ۱۳۸۰. جونز، سرهارد فورد، آخرین روزهای لطفعلیخان زند، ترجمة هما ناطق و جان گرنی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۵۳. حسینی فسایی، حسن‌بن حسن، فارسنامة ناصری، جلد اول، تصحیح و تحشیة منصور رستگار فسایی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۸. ذکاء، یحیی، ارتش شاهنشاهی ایران از کورش تا پهلوی، تهران، شورای جشنهای دوهزاروپانصدمین سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایران، ۱۳۵۰. رجبی، پرویز، «ارتش ایران در دوره زندیّه»، بررسیهای تاریخی، شماره ۳۴، مرداد و شهریور ۱۳۵۰، صص ۱-۲۶. رجبی، پرویز، کریم‌خان زند و زمان او، تهران، ندا، ۱۳۷۶. ساروی، محمدفتحالله بن محمدتقی، احسنالتواریخ (تاریخ محمدی)، به اهتمام غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۱. سپهر، محمدتقی (لسانالملک)، ناسخالتواریخ، به کوشش جمشید کیانفر، جلد اول، تهران، اساطیر، ۱۳۷۷. شعبانی، رضا، «ارتش ایران در دوره زندیّه»، پژوهشنامه تاریخ، ش ۲، ۶۱-۸۶، بهار ۱۳۸۵الف. ، کریم‌خان زند، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، ۱۳۸۵ب. شهبازی، عبدالله، مقدمهای بر شناخت ایلات و عشایر، تهران، نشر نی، ۱۳۶۹. شیرازی، ابنعبدالکریم، تاریخ زندیّه (جانشینان کریم‌خان زند)، ترجمة غلامرضا ورهرام، تصحیح ارنست بئیر، تهران، گستره، ۱۳۶۵. علمایی، داوود، «مبانی تاریخ و اندیشة نظامی در ایران»، مجله سیاست دفاعی، سال هفدهم ، ش ۶۶، ۱۹۵-۲۱۲، بهار . غفاری کاشانی، قاضی احمد، تاریخ نگارستان، تصحیح مرتضی مدرس گیلانی، تهران، کتابفروشی حافظ، ۱۳۶۲. فوران، جان، مقاومت شکننده (تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال 1500میلادی مطابق با 879شمسی تا انقلاب)، ترجمة احمد تدین، تهران، خدمات فرهنگی رسا، ۱۳۸۰. قوزانلو، جمیل، تاریخ نظامی ایران، جلد دوم، تهران، شرکت شجاعی گلستانه، ۱۳۱۵. کروسینسکی، ده سفرنامه یا سیری در سفرنامههای جهانگردان خارجی راجع به ایران، ترجمة مهراب احمدی، تهران، وحید، ۱۳۶۹. کلانتر فارس، میرزامحمد، روزنامة میرزا محمد کلانتر فارس (شامل وقایع قسمتهای جنوبی ایران از سال ۱۱۴۲-۱۱۹۹ هجری قمری)، تصحیح عباس اقبال، تهران، کتابخانة سنایی و طهوری، ۱۳۶۲. گزارش کارمیلیتها از ایران، ترجمة معصومه ارباب، تهران، نشر نی، ۱۳۸۱. گلستانه، ابوالحسن بن محمدامین، مجمل التواریخ (شامل وقایع و رویدادهای 35 ساله بعد از نادرشاه) همراه با ذیل زینالعابدین کوهمره ملقب به امیر، به کوشش مدرس رضوی، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۶۵. مالکم، سرجان، تاریخ کامل ایران، ترجمة میرزا اسماعیل حیرت، جلد دوم، به کوشش علی اصغر عبداللهی، تهران، افسون، ۱۳۷۹. مدیرشانهچی، محسن، تاریخ پنجاه سالة ایران (تحولات سیاسی و اجتماعی ۱۳۲۰-۱۲۷۰)، تهران، نگاه معاصر، ۱۳۹۰. موسوی نامی اصفهانی، میرزا محمدصادق، تاریخ گیتی گشا در تایخ زندیّه، با مقدمة سعید نفیسی همراه با ذیل عبدالکریم علیرضا الشریف و آقا محمدرضا شیرازی، تهران، اقبال، ۱۳۶۳. نفیسی، سعید، تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دورة معاصر از آغاز سلطنت قاجاریه تا سرانجام فتحعلیشاه، به کوشش عبدالکریم جربزه دار، جلد اول، تهران، اساطیر، ۱۳۸۳. نیبور، کارستن، سفرنامة کارستن نیبور، ترجمة پرویز رجبی، تهران، توکا، ۱۳۵۴. ورهرام، غلامرضا، تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در عصر زند، تهران، معین، ۱۳۸۵. وزیری کرمانی، احمدعلی، تاریخ کرمان، به کوشش ابراهیم باستانی پاریزی، جلد اول و دوم، تهران، علمی، ۱۳۶۴. هرن، پاول، تاریخ مختصر ایران بعد ازاسلام، ترجمة رضازاده شفق، تهران، نشریات کمیسیون معارف، ۱۳۴۳. هدایتی، هادی، تاریخ زندیه (ایران درزمان کریم‌خان ۱۱۶۵-۱۱۹۳)، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۹۱. یاریزاده، ثریا، «بررسی روابط ایل قاجار با سلسله افشاریّه و زندیّه»، پایاننامة کارشناسی ارشد، لرستان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان، ۱۳۸۹.
Ferrieres,Sauvebeuf, Memoires historiques politiques et geographiqes des voyages fa its en Turquie en pers et en Arabie de 1782 a 1789”, Paris,1790.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 545 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 850 |
||