پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,096,095 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,202,814 |
در باب چند اصطلاح موسیقایی در دیوان منوچهری | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| مقاله 1، دوره 8، شماره 1، مرداد 1397، صفحه 1-16 اصل مقاله (443.19 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2018.68709 | ||
| نویسنده | ||
| راضیه آبادیان | ||
| دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| چکیده | ||
| منوچهری دامغانی از آن دست شاعرانی است که به موسیقی توجه داشته و اصطلاحات موسیقایی در دیوان او بسی بیش از دیوان بسیاری از شاعران دیگر آمده است. با توجه به متونی که تا کنون به چاپ رسیده، بعضی از این اصطلاحات نخستین بار در دیوان او آمده و در جای دیگری – تا آنجا که دیده شد و پژوهشگران حوزة موسیقی نیز دیده‌اند – نمی‌توان آن‌ها را یافت. همین موجب می‌شود که معنای دقیق و ضبط درست این اصطلاحات چندان روشن نباشد، به‌ویژه آنکه دستنویس ارزنده‌ای از دیوان او در دست نیست. این مقاله توضیحی است در باب معنا یا صورتِ اصلی چند واژه و اصطلاح موسیقایی در دیوان منوچهری دامغانی. در کنار این توضیحات، چند بیت از دیوان نیز تصحیح شده است. در چند مورد، توضیحات داده‌شده معنای تازه‌ای از یک اصطلاح ارائه نمی‌دهد و ردّ آنچه پیش‌تر در آن باره گفته شده نیست، اما چیزی افزون بر آنچه پیش از این در منابع دیگر دربارة آن آمده بوده، به دست خواهد داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیات فارسی؛ منوچهری دامغانی؛ تصحیح؛ موسیقی ایرانی؛ اصطلاحات موسیقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| About a few Musical Terms in the Manoocheir's Divan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Razie Abadian | ||
| چکیده [English] | ||
| Manuchehri-ye Damghani is among the poets who expressed considerable interest in music, and the musical terms in his divan are more frequent than the works of many other poets. According to the published texts, some of these terms appeared for the first time in his collection of poems (divan) - as far as observations and studies of music scholars have revealed. Therefore, the precise meanings and correct recordings of these terms are not crystal clear; particularly, since a worthwhile version of the original manuscript of his divan is unfound. This paper obtains an explanation of the meanings or the original recordings of several terms related to music in the divan of Manuchehri. Also, a few verses of his divan have been critically edited. In some cases, the explanation of the author does not provide a new meaning for a term, nor does it reject what has been said before, but conveys more information than other sources. | ||
| مراجع | ||
|
ابوسعد میدانی، ابوسعد سعید بن احمد (1382). الاسمی فی الاسماء، به کوشش جعفرعلی امیری نجف‌آبادی، تهران، اسوه. اسدی طوسی، ابومنصور علی بن احمد (1319). کتاب لغت فرس، به کوشش عباس اقبال آشتیانی، تهران، چاپخانة مجلس به سرمایة س. عبدالرحیم خلخالی. تأثیر تبریزی، میرزاحسن (1373). دیوان محسن تأثیر تبریزی، به کوشش امین پاشا اجلالی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. تاج‌الاسامی (تهذیب‌الأسماء)، (1367). به کوشش علی‌اوسط ابراهیمی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. حسن کاشانی، (1371). «رسالة کنزالتحف» در: سه رسالة فارسی در موسیقی [:] موسیقی دانشنامة علائی، موسیقی رسائل اخوان الصفا، کنزالتحف، به کوشش تقی بینش، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. خاقانی شروانی، افضل‌الدین بدیل (1368). دیوان افضل‌الدین بدیل بن علی نجّار خاقانی شروانی، به کوشش ضیاءالدین سجادی، تهران، زوار. دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغتنامة دهخدا، تهران، مؤسسة لغتنامة دهخدا. سفینة تبریز، دستنویس شمارة 14590 کتابخانة مجلس، گردآوری و کتابت از ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، کتابت در سدة هشتم. سمک عیار (1343 تا 1353). روایت فرامرز بن خداداد بن عبدالله کاتب ارّجانی، به کوشش پرویز ناتل خانلری، تهران، بنیاد فرهنگ ایران. شرح احوال و اشعار شاعران بی‌دیوان در قرن‌های 3-4-5 هجری قمری (1370ش). به کوشش محمود مدبری، تهران، نشر پانوس. طرسوسی، ابوطاهر محمد بن حسن بن علی بن موسی (1344). داراب‌نامة طرسوسی، به کوشش ذبیح‌الله صفا، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب. عبدالقادر مراغی (عبدالقادر بن غیبی حافظ) (1387). جامع‌الالحان، به کوشش بابک خضرائی، چاپ اول، تهران، فرهنگستان هنر. عبدالمؤمن، عبدالمؤمن بن صفی‌الدین (1346). رسالة موسیقی بهجت‌الروح، به کوشش ه . ل. رابینو دی برگوماله، تهران، بنیاد فرهنگ ایران. عطار نیشابوری، فریدالدین محمد (1388). مصیبت‌نامه، به کوشش محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران، سخن. عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر (1345). قابوس‌نامه، به کوشش غلامحسین یوسفی، تهران، بنگاه ترجمه و نشرکتاب. عنصری بلخی، ابوالقاسم حسن بن احمد (1363). دیوان استاد عنصری بلخی، به کوشش محمد دبیرسیاقی، تهران، سنایی. قطب‌الدین شیرازی، محمود بن ضیاءالدین مسعود (1324 [تاریخ مقدمه]) درّةالتاج لغرّةالدَّباج (بخش دوم، شامل سه فن)، به کوشش سید محمد مشکوة، تهران، وزارت فرهنگ. کتاب الادوار فی الموسیقی (ترجمة فارسی به انضمام متن عربی آن) (1380). نوشتة صفی‌الدین ارموی، به کوشش آریو رستمی، تهران، میراث مکتوب. کرمینی (ادیب کرمینی)، علی بن محمد بن سعید (1385). تکملة‌الاصناف فرهنگ عربی – فارسی (از قرن ششم هجری)، به کوشش علی رواقی با همکاری سیده زلیخا عظیمی، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. کوکبی بخارایی (1382). «رسالة موسیقی نجم‌الدین کوکبی بخارایی» در سه رسالة موسیقی قدیم ایران، به کوشش منصوره ثابت‌زاد، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. لامع، محمد رفیع بن عبدالکریم درمیانی (1365). دیوان لامع، به کوشش محمود رفیعی و مظاهر مصفا، تهران، مصحح. مروی، محمدکاظم (1369). عالم‌آرای نادری به کوشش محمدامین ریاحی، تهران، نشر قلم. منوچهری دامغانی (1390). دیوان، به کوشش سید محمد دبیرسیاقی، تهران، زوار. منوچهری دامغانی (1392). دیوان، به تصحیح حبیب یغمایی، به کوشش و مقدمة سید علی آل‌داود، تهران، بنیاد موقوفات افشار. مولوی بلخی، جلال‌الدین محمد (2536 [1356]). کلیات شمس یا دیوان کبیر (10 جلد)، به کوشش بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران، امیرکبیر. ناصرخسرو، ابومعین ناصر بن خسرو قبادیانی (1353). دیوان ناصرخسرو، به کوشش مجتبی مینوی و مهدی محقق، تهران، دانشگاه تهران. منابع دیجیتالی: پیکرة گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی نرم‌افزار درج | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,028 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 987 |
||