سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,114,994
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,218,866
هادی, نجمه, شجاعیان, عبدالعلی, سفیدکن, فاطمه, جعفری, علی اشرف. (1397). بررسی کمی و کیفی اسانس توده‌هایی از پونه‌سا (Nepeta spp.) و تعیین کارآمدی اجزای اسانس در بررسی روابط درون و بین‌گونه‌ای. , 49(3), 601-612. doi: 10.22059/ijhs.2018.209518.1028
نجمه هادی; عبدالعلی شجاعیان; فاطمه سفیدکن; علی اشرف جعفری. "بررسی کمی و کیفی اسانس توده‌هایی از پونه‌سا (Nepeta spp.) و تعیین کارآمدی اجزای اسانس در بررسی روابط درون و بین‌گونه‌ای". , 49, 3, 1397, 601-612. doi: 10.22059/ijhs.2018.209518.1028
هادی, نجمه, شجاعیان, عبدالعلی, سفیدکن, فاطمه, جعفری, علی اشرف. (1397). 'بررسی کمی و کیفی اسانس توده‌هایی از پونه‌سا (Nepeta spp.) و تعیین کارآمدی اجزای اسانس در بررسی روابط درون و بین‌گونه‌ای', , 49(3), pp. 601-612. doi: 10.22059/ijhs.2018.209518.1028
هادی, نجمه, شجاعیان, عبدالعلی, سفیدکن, فاطمه, جعفری, علی اشرف. بررسی کمی و کیفی اسانس توده‌هایی از پونه‌سا (Nepeta spp.) و تعیین کارآمدی اجزای اسانس در بررسی روابط درون و بین‌گونه‌ای. , 1397; 49(3): 601-612. doi: 10.22059/ijhs.2018.209518.1028

بررسی کمی و کیفی اسانس توده‌هایی از پونه‌سا (Nepeta spp.) و تعیین کارآمدی اجزای اسانس در بررسی روابط درون و بین‌گونه‌ای

علوم باغبانی ایران
مقاله 1، دوره 49، شماره 3، آذر 1397، صفحه 601-612    اصل مقاله (865.77 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijhs.2018.209518.1028
نویسندگان
نجمه هادی1، 2؛ عبدالعلی شجاعیان* 3؛ فاطمه سفیدکن4؛ علی اشرف جعفری5
1دانشجوی سابق دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
2استادیار پژوهشی بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
3استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
4استاد بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
5استاد بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
پونه‌سا (Nepeta) از بزرگ‌ترین جنس‌های تیره نعنا بوده و ایران از خواستگاه‌های اصلی آن است. در مورد بررسی فعالیت‌های زیستی متابولیت‌های ثانویه جنس پونه‌سا، گزارشات متعددی وجود دارد که نشان‌دهنده اهمیت این جنس است. در این پژوهش، کمیت و کیفیت اسانس 12 توده از گونه‌های ایرانی پونه‌سا، N. cataria، N. menthoides و N. crassifolia، کشت­شده در منطقه غرب تهران، مطالعه شد. همچنین، کارآمدی اجزای اسانس، در بررسی روابط درون و بین گونه‌ها ارزیابی شد. اندام‌های گیاهی در مرحله گل‌دهی کامل، برداشت شده و پس از خشک­شدن در سایه، به­روش تقطیر با آب، اسانس‌گیری شدند. بررسی کمی و کیفی اجزای اسانس، به‌ترتیب با استفاده از دستگاه‌های GC و GC/MS انجام شد. به‌منظور تعیین نقش هر یک از اجزای اسانس در تنوع درون و بین‌گونه‌ای، از روش تجزیه به مؤلفه‌های اصلی استفاده شد. بیشترین بازده اسانس به توده مرکزی از گونه N. cataria (5/2 %) تعلق گرفت. در گونه N. cataria، نپتالاکتون‌II (a4-آلفا، 7-آلفا، a7-بتا نپتالاکتون)، در گونه N. menthoides، دو جزء 1،‌8-‌ سینئول و نپتالاکتون II و در N. crassifolia، سه جزء نپتالاکتون‌I (a4-آلفا، 7-آلفا، a7-آلفا نپتالاکتون)، 1،‌8-‌ سینئول و نپتالاکتون II، ترکیب(های) غالب اسانس را تشکیل دادند. گونه‌های N. crassifolia و N. cataria به‌ترتیب از نظر میزان نپتالاکتون‌I و ‌II، جایگاه‌های اول را به‌خود اختصاص دادند. از نظر میزان کل نپتالاکتون در اسانس، گونه N. cataria (1/99-8/97%) رتبه‌ اول را داشت. همچنین، نتایج، کارآمدی اجزای اسانس در تمایز گونه‌ها و تعیین روابط درون و بین گونه‌ها را به اثبات رساند. در این پژوهش، بر اساس اجزای اسانس، گونه‌های N. crassifolia و N. cataria در یک گروه مجزا از گونه N. menthoides قرار گرفتند.
کلیدواژه‌ها
اسانس؛ پونه‌سا؛ تیره نعنا؛ روابط درون و بین‌گونه‌ای؛ نپتالاکتون
عنوان مقاله [English]
Quantitative and qualitative study of essential oil in some accessions of Nepeta spp. and determination of essential oil components capability in intra and inter-specific relationships analysis
نویسندگان [English]
Najmeh Hadi1، 2؛ Abdolali Shojaeiyan3؛ Fatemeh Sefidkon4؛ Ali-Ashraf Jafari5
1Former Ph.D. Student, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University (TMU) | Assistant Professor of Medicinal Plants and By-products Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2Former Ph.D. Student, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University (TMU) | Assistant Professor of Medicinal Plants and By-products Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3Assistant Professor, Deparment of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University (TMU), Tehran, Iran
4Professor of Medicinal Plants and By-products Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
5Professor of Rangelands Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
Nepeta is one of the largest genera of the Lamiaceae family, and Iran is one of the main centers of origin of the genus. There are lots of reports related to biological activities of secondary metabolites of Nepeta that shows the importance of the genus. Quantity and quality of essential oil (EO) components of 12 accessions of three Iranian Nepeta species, N. cataria, N. menthoides and N. crassifolia, cultivated in West of Tehran, were studied.Also, EO components capability on intra and inter-specific relationships was investigated. Plant aerial parts were harvested at full bloom stage. EO was extracted by hydrodistillation method from shade-dried plant materials. EO was quantitatively and qualitatively analyzed by GC and GC/MS, respectively.Principal component analysis was used in order to determine the role of each EO components in intra and inter-specific diversity. The most part of EO yield (w/w) belonged to “Markazi” accession of N. cataria (2.5%). Main EO component(s) of species were NepII (4aα,7α,7aβ-nepetalactone) in N. cataria, 1,8-cineole and NepII in N. menthoides and NepI (4aα,7α,7aα-nepetalactone), 1,8-cineole and NepII in N. crassifolia. N. crassifolia and N. cataria species, respectively, allocated on the first positions based on the quantity of NepI and II. N. cataria had the most total quantity of nepetalactone (97.8-99.1%). Results indicated that EO components were able to distinguish species, and to identify intra and inter-specific relationships. N. crassifolia and N. cataria species were separated from N. menthoides by cluster and PCA analysis based on EO components.
کلیدواژه‌ها [English]
Nepeta spp, Lamiaceae, Essential oil, nepetalactone, intra and inter-specific relationships
مراجع
  1. Adams, R. P. (2004). Identification of essential oil components by gas chromatography/ quadrupole mass spectroscopy. Allured Publishing Corp., Carol Stream, USA.
  2. Akhgar, M. R., Ghazanfari, D. & Rahbari, H. (2014). Chemical composition of the essential oils from leaves, flowers, stems and roots of Nepeta bornmuelleri Hausskn. ex Bornm. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 30(2), 223-230. (in Farsi)
  3. Bernáth, J. (2002). Strategies and recent achievements in selection of medicinal and aromatic plants. Acta Horticulturae, 576, 115-128.
  4. Dabiri, M. & Sefidkon, F. (2003a). Chemical composition of Nepeta crassifolia Boiss. & Buhse oil from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 18(3), 225-227.
  5. Dabiri, M. & Sefidkon, F. (2003b). Chemical composition of the essential oil of Nepeta racemosa Lam. from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 18(2), 157-158.
  6. Esmaeili, A., Rustaiyan, A. H., Masoudi, S. & Nadji, K. (2006). Composition of the essential oils of Mentha aquatica L. and Nepeta meyeri Benth. from Iran. Journal of Essential Oil Research, 18(3), 263-265.
  7. Formisano, C., Rigano, D. & Senatore, F. (2011). Chemical constituents and biological activities of Nepeta species. Chemistry & Biodiversity, 8(10), 1783-1818.
  8. Hammer, Ø., Harper, D. A. T. & Ryan, P. D. (2001). PAST: palaeontological statistics software package for education and data analysis. Palaeontologia Electronica, 4(1), 9 p.
  9. Hussain, J., Jamila, N., Gilani, A., Abbas, G. & Ahmed, S. (2009). Platelet aggregation, antiglycation, cytotoxic, phytotoxic and antimicrobial activities of extracts of Nepeta juncea. African Journal of Biotechnology, 8(6), 935-940.
  10. Jamzad, Z. (2013). Flora of Iran, No.76: Lamiaceae family. Agricultural Research, Education and Extension Organization, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran. (in Farsi)
  11. Jamzad, Z., Chase, M. W., Ingrouille, M., Simmonds, M. S. J. & Jalili, A. (2003). Phylogenetic relationships in Nepeta L. (Lamiaceae) and related genera based on ITS sequence data. Taxon, 52(1), 21-32.
  12. Javidnia, K., Miri, R., Safavi, F., Azarpira, A. & Shafiee, A. (2002). Composition of the essential oil of Nepeta persica Boiss. from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 17, 20-22.
  13. Kahkeshani, N., Razzaghirad, Y., Ostad, S. N., Hadjiakhoondi, A., Shams Ardekani, M. R., Hajimehdipoor, H., Attar, H., Samadi, M., Jovel, E. & Khanavi, M. (2014). Cytotoxic, acetylcholinesterase inhibitor and antioxidant activity of Nepeta menthoides Boiss & Buhse essential oil. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 17(4), 544-552.
  14. Khajeh, M., Yamini, Y. & Shariati, S. (2010). Comparison of essential oils compositions of Nepeta persica obtained by supercritical carbon dioxide extraction and steam distillation methods. Food and Bioproducts Processing, 88, 227-232.
  15. Kraujalis, P., Venskutonis, P. R. & Ragazinskiene, O. (2011). Antioxidant activities and phenolic composition of extracts from Nepeta plant species. FOODBALT, 79-83.
  16. Mahboubi, M., Kazempour, N., Ghazian, F. & Taghizadeh, M. (2011). Chemical composition, antioxidant and antimicrobial activity of Nepeta persica Boiss. essential oil. Herba Polonica, 57(1), 62-71.
  17. Matloubi Moghaddam, F. & Hosseini, M. (1996). Composition of the essential oil from Nepeta crassifolia Boiss. & Buhse. Flavour and Fragrance Journal, 11(2), 113-115.
  18. Miceli, N., Taviano, M. F., Giuffrida, D., Trovato, A., Tzakou, O. & Galati, E .M. (2005). Anti-inflammatory activity of extract and fractions from Nepeta sibthorpii Bentham. Journal of Ethnopharmacology, 97, 261-266.
  19. Mišić, D., Šiler, B., Gašić, U., Avramov, S., Živković, S., Nestorović Živković, J., Milutinović, M. & Tešić, Ž. (2015). Simultaneous UHPLC/DAD/±HESI-MS/MS analysis of phenolic acids and nepetalactones in methanol extracts of Nepeta species: a possible application in chemotaxonomic studies. Phytochemical Analysis, 26, 72-85.
  20. Mojab, F., Nickavar, B. & Hooshdar Tehrani, H. (2009). Essential oil analysis of Nepeta crispa and N. menthoides from Iran. Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 5(1), 43-46.
  21. Morteza-Semnani, K. & Saeedi, M. (2004). Essential oils composition of Nepeta cataria L. and Nepeta crassifolia Boiss. and Buhse from Iran. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 7(2), 120-124.
  22. Mozaffarian, V. (1998). Dictionary of Iranian Plant Names. Farhang Moaser, Tehran. (in Farsi)
  23. Mozaffarian, V. (2013). Identification of medicinal and aromatic plants of Iran. Farhang Moaser, Tehran. (in Farsi)
  24. Mutlu, S. & Atici, O. (2009). Allelopathic effect of Nepeta meyeri Benth. extracts on seed germination and seedling growth of some crop plants. Acta Physiologiae Plantarum, 31, 89-93.
  25. Nazemiyeh, H., Razavi, S. M., Asnaashari, S., Talebpour, A. H., Ghahramani, M. A. & Imani, Y. (2009). Chemical composition of the essential oil of Nepeta menthoides Boiss & Buhse. Pharmaceutical Sciences, 14(4), 283-289. (in Farsi)
  26. Németh, É., Bernáth, J. & Héthelyi, É. (2000). Chemotypes and their stability in Achillea crithmifolia W. et K. populations. Journal of Essential Oil Research, 12, 53-58.
  27. Pojarkova, A. I. (1954). Nepeta. In: Flora of the USSR. Academy of Science of the U.S.S.R., Moskva-Leningrad.
  28. Rabbani, M., Sajjadi, S. E. & Mohammadi, A. (2008).  Evaluation of the anxiolytic effect of Nepeta persica Boiss. in mice. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine (eCAM), 5(2), 181-186.
  29. Rustaiyan, A. H., Jamzad, M., Masoudi, S. & Ameri, N. (2006). Volatile constituents of Nepeta heliotropifolia Lam., Mentha mozaffarianii Jamzad and Ziziphora persica Bunge. three labiatae herbs growing wild in Iran. Journal of Essential Oil Research, 18(3), 348-351.
  30. Rustaiyan, A. H., Khosravi, M., Larijany, K. & Masoudi, S. (2000a). Composition of the essential oil of Nepeta racemosa Lam. from Iran. Journal of Essential Oil Research, 12(2), 151-152.
  31. Rustaiyan, A. H., Komeilizadeh, H., Monfared, A., Nadji, K., Masoudi, S. & Yari, M. (2000b). Volatile constituents of Nepeta denudata Benth. and N. cephalotes Boiss. from Iran. Journal of Essential Oil Research, 12(4), 459-461.
  32. Rustaiyan, A. H. & Nadji, K. (1999). Composition of the essential oils of Nepeta ispahanica Boiss. and Nepeta binaludensis Jamzad from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 14(1), 35-37.
  33. Safaei-Ghomi, J., Djafari-Bidgoli, Z. & Batooli, H. (2009). Volatile constituents analysis of Nepeta cataria from central Iran. Chemistry of Natural Compounds, 45(6), 913-915.
  34. Sajjadi, S. E. (2005). Analysis of the essential oil of Nepeta sintenisii Bornm. from Iran. Daru, 13(2), 61-64.
  35. Salehi, P., Sonboli, A., Khaligh, P. & Mirzajani, F. (2012). Essential oil composition and antioxidant activity of different extracts of Nepeta betonicifolia C.A. Meyer and Nepeta saccharata Bunge. Flavour and Fragrance Journal, 26(8), 736-743.
  36. Sefidkon, F. & Akbarinia, A. (2003). Essential oil composition of Nepeta pogonosperma Jamzad et Assadi from Iran. Journal of Essential Oil Research, 15(5), 327-328.
  37. Sefidkon, F. & Jamzad, Z. (2007). Essential oil composition of four Iranian Nepeta species (N. cephalotes, N. bornmuelleri, N. mirzayanii and N. bracteata). Journal of Essential Oil Research, 19(3), 262-265.
  38. Sefidkon, F., Jamzad, Z. & Mirza, M. (2006). Chemical composition of the essential oil of five Iranian Nepeta species (N. crispa, N. mahanensis, N. ispahanica, N. eremophila and N. rivularis). Flavour and Fragrance Journal, 21(5), 764-767.
  39. Sefidkon, F. & Shaabani, A. (2004). Essential oil composition of Nepeta meyeri Benth. from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 19(3), 236-238.
  40. Shafaghat, A. & Oji, K. (2010). Nepetalactone content and antibacterial activity of the essential oils from different parts of Nepeta persica. Natural Product Communications, 5(4), 625-628.
  41. Sonboli, A., Gholipour, A., Yousefzadi, M. & Mojarrad, M. (2009). Antibacterial activity and composition of the essential oil of Nepeta menthoides from Iran. Natural Product Communications, 4(2), 283-286.
  42. Sonboli, A., Salehi, P. & Yousefzadi, M. (2004). Antimicrobial activity and chemical composition of the essential oil of Nepeta crispa Willd. from Iran. Zeitschrift für Naturforschung, 59c, 653-656.
  43. Tepe, B., Daferera, D., Tepe, A. S., Polissiou, M. & Sokmen, A. (2007). Antioxidant activity of the essential oil and various extracts of Nepeta flavida Hub.-Mor. from Turkey. Food Chemistry, 103, 1358-1364.
  44. Zomorodian, K., Saharkhiz, M. J., Shariati, S., Pakshir, K., Rahimi, M. J. & Khashei, R. (2012). Chemical composition and antimicrobial activities of essential oils from Nepeta cataria L. against common causes of food-borne infections. International Scholarly Research Network Pharmaceutics, 1-6.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 722
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 741


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب