تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,086,672 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,189,966 |
آسیبپذیری زنان در سوانح طبیعی: یک برساختۀ اجتماعی | ||
زن در توسعه و سیاست | ||
مقاله 8، دوره 16، شماره 3، مهر 1397، صفحه 457-481 اصل مقاله (313.41 K) | ||
نوع مقاله: کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2018.251698.1007376 | ||
نویسنده | ||
کرم حبیبپور گتابی* | ||
استادیار جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی | ||
چکیده | ||
مقالة حاضر با تلفیقی از نظریههای برساختگرایی اجتماعی و فمنیستی به بررسی کمّوکیف آسیبپذیری زنان در سوانح طبیعی به منظور مدیریت بهینة ریسک سوانح طبیعی با هدف کاهش میزان آسیبپذیری آنان میپردازد. روششناسی تحقیق کمی و روش آن پیمایشی بوده است که بین 768 نفر از زنان و مردان 15 تا 65 سالة دو شهر گرگان و کرمان براساس شیوههای نمونهگیری خوشهای، طبقهبندی متناسب و تصادفی نظاممند انجام شده است. نتایج نشان داد که حوزههای مهم آسیبپذیری زنان در سوانح طبیعی عبارت بودند از: فقدان امنیت، فقدان اشتغال، فقدان یا ضعف آموزش در زمینة سوانح طبیعی و مشکلات فرهنگی یا انگارههای تفکر سنتی مردان درخصوص زنان و باورنداشتن به مشارکت زنان در سوانح. همچنین، دلایل مهم آسیبپذیری زنان در سوانح طبیعی، در مقایسه با مردان، عبارت بودند از: پتانسیل و زمینة آسیبپذیری بیشتر روحی و روانی زنان (به دلیل عاطفیبودن، داشتن ترس و اضطراب و...)، شرایط اجتماعی تعریفشده برای زنان در جامعه و رعایتنکردن حقوق زنان از طرف جامعه و مسئولان، آسیبپذیری جسمانی و فیزیکی زنان و حفظ حجاب در زمان وقوع سوانح و... . دلالت یافتهها بر آن است که سوانح طبیعی ذاتاً پدیدههای اجتماعیاند و در ساختار یا نظام اجتماعی ریشه دارند. ازاینرو، آسیبپذیری زنان در سوانح طبیعی را میتوان بهمنزلة امری برساختی و نتیجة ساختارهای اجتماعی و نظامهای معنایی آن دانست که تفکیک نقشی زن و مرد موجب تولید و بازتولید این آسیبپذیری میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیب پذیری؛ جنسیت؛ سوانح طبیعی؛ مدیریت ریسک | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Vulnerability of Women to Natural Disasters: A Social Construct | ||
نویسندگان [English] | ||
Karam Habibpour Gatabi | ||
Assistant Professor of Sociology, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The present study uses feminist and critical theories to study the vulnerability of women in natural disasters in order to optimize the management of natural disaster risk with the aim of reducing their vulnerability. This research has a quantitative methodology using survey. Among 384 men and women aged 15-65 in Gorgan and Kerman provinces, we selected some people based on cluster and proportional stratification sampling methods. The results showed that the most important areas of vulnerability of women in natural disasters were lack of security, lack of employment, lack or weakness of education in the field of natural disasters, cultural problems or the traditional thinking patterns of men about women, no belief in women's participation in disasters. Meanwhile, the most important contexts of women's vulnerability to natural disasters were, as compared to men, the potential and background of women emotional and psychological vulnerability. The social conditions are defined for women in the society and the lack of respect for women's rights by the society and authorities; the physical vulnerability of women; and the preservation of Hijab at the time of the disaster. The findings imply that the natural disasters are intrinsically social phenomena rooted from a social structure or system. Hence, vulnerability of women to natural disasters can be traced back to a construction and the consequence of social structures and semantic systems, which makes the division in the roles of men and women that, produces and reproduces this vulnerability. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Natural disasters, risk management, Vulnerability, gender | ||
مراجع | ||
[1] بوت، پاملا؛ والاس، کلر (1380). جامعهشناسی زنان، تهران: نی. [2] بحرینی، حسین؛ آخوندی، عباس (1379). مدیریت بازسازی مناطق آسیبدیده از سوانح طبیعی، تهران: مؤسسة چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. [3] پژوهشکدة سوانح طبیعی ایران (1385). «طرح جامع کاهش خطر زلزله»، تهران. [4] شرکت بینالمللی پردازش اطلاعات نقش کلیک (1383). «نیازسنجی زنان و دختران آسیبدیدة بم پس از زلزلة 1382»، مرکز امور مشارکت زنان ریاست جمهوری، تهران. [5] محمدپور، احمد (1389). روش تحقیق کیفی: ضد روش. ج 2، مراحل و رویههای عملی در روششناسی کیفی، تهران: جامعهشناسان. [6] Aceh Consultation (2005). "Why Are Women More Vulnerable During Disasters?, Violations of Women’s Human Rights in the Tsunami Aftermath", Asia Pacific Forum on Women, Law and Development, APWLD. [7] Amaratunga, Carol (2007). "Disasters, Women’s Health and Conservative Society: Working in Pakistan with the Turkish Red Crescent following the Earthquake in Southeast Asia", World Association for Disaster and Emergency Medicine. [8] Bokil, Milind (n.d.). "Gender Issues in Disaster Management", Field Representative, Oxfam-Community Aid Abroad, Pune (India), Maharashtra. [9] Bradshaw, Sarah & Linneker, Brian (2001). "The Social Audit of Regions Affected by Mitch in Nicaragua: Evidence and Questions Raised", Disaster, Westport: Connecticut, Prageer. [10] Diako, Matete (2012). "Discourses on Autonomy and Marital Satisfacton Among Black Women in Dual-Career Marriages", Unpublished Dissertation, University of Pretoria, Pretoria. [11] Enarson, Elaine & Morrow, Betty Hearn (1998). "The Gendered Terrain of Disaster", Westport, CT.: Praeger. [12] Enarson, Elaine (2004). "Gendering the Agenda of Disaster Risk Management: Good Practices & Blind Alleys", Applied Disaster and Emergency Studies, Brandon University, CRHNet, 11 October., Montreal. [13] Fothergill, Alice (1998). "The neglect of gender in disaster work: an overview of the Literature, In Enarson & B. H. Morrow (Eds.), The Gender Terrain, pp. 11-25. [14] Gergen, K. J. (1985). "The social constructionist movement in modern psychology", American Psychologist, 40, PP 266-275. [15] Global Fund for Women (2005). "Caught in the Storm: The Impact of Natural Disasters on Women", Retrived from http://www.globalfundforwomen.org/cms/index.php. [16] http://www.hyogo.uncrd.or [17] http://www.unisdr.org [18] http://www.cred.be [19] Kälin, Walter (2005). "Natural disasters and IDPs’ rights", Available on www.unhchr.ch/html/menu2/7/b/principles_lang.html. [20] Kumara, M. H., Sisira, Ajantha & Handapangoda, Wasana, S. (2005), "Women in Natural Disasters: Role and Vulnerability, A Seri Lankan Case Study Based on Indian Ocean Tsunami Occurred on December 26th 2004", Faculty of Management Studies and Commerce, University of Sri Jayewardenepura, Nugegoda, Sri Lanka. [21] Militzer, Denise (2008). "Disaster and Gender: The Indian Ocean Tsunami and Sri Lankan Women", Unpublished Thesis, University of Toronto, Canada. [22] Morrow, Betty Hearn (1999). "Identifying and Mapping Community Vulnerability", International Hurricane Center, Florida International University. [23] Richter R. & Flowers, T. (2008). "Gendered dimensions of disaster care: critical distinctions in female psychosocial needs, triage, pain assessment, and care", PubMed. [24] Scheuren, J-M. & et al. (2008). "Annual Disaster Statistical Review The Numbers and Trends 2007", Center for Research on the Epidemiology of Disasters (CRED). [25] Thapa, Man B. (2001). "Participatory Disaster Management Programme", Expert Group Meeting on 'Environmental management and the mitigation of natural disasters: a gender perspective. Ankara, Turkey. [26] UNDP (1993). "Rehabilitation and Reconstruction", Disaster Management Training Programme. [27] United Nations (2007). "Disaster Risk Reduction", Global Review, Geneva: Switzerland. [28] White, Belinda (2007). "Disaster Preparedness in the United States. A Project Presented to The Faculty of Humboldt State University In Partial Fulfillment Of the Requirements for the Degree", Master of Arts, Sociology, December. [29] Wiest, Raymond E. & et al. (1994). "The Needs of Women in Disasters and Emergencies", Prepared for the Disaster Management Training Programme of the United Nations Development Programme and the Office of the United Nations Disaster Relief Coordinator, Winnipeg, University of Manitoba, 20 June, (Revised Edition), Winnipeg. [30] World Health Organization (2002). "Gender and Health in Disasters, Department of Gender and Women's Health", Organization Health World, Geneva, Switzerland. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 636 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,138 |